Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tuần 3 - Định luật bảo toàn động lượng

Tiết : Định luật bảo toàn động lượng Lớp dạy: Ngày soạn: Ngày dạy: I. Muc tiêu 1. Kiến thức: Hiểu rõ khái niệm động lượng, nắm vững nội dung của định luật bảo toàn động lượng. 2. Kỹ năng: Tính được động lượng của các vật khi chuyển động, độ biến thiên động lượng của của các vật. - Vận dụng tốt định luật bảo toàn động lượng trong các bài toán va chạm và chuyển động. - Giải thích được một số hiện tượng liên quan đến chuyển động của các vật. II. Chuẩn bị 1. Chuẩn bị của giáo viên: Chuẩn bị các dụng cụ mô phỏng thí nghiệm (bộ thí nghiệm đệm không khí.) 2. Chuẩn bị của học sinh: Đọc bài trước khi đến lớp, qua sát chuyển động của các vật trong va chạm. III. Tổ chức dạy học Hoạt động 1: Xây dựng khái niệm hệ kín. * Mục tiêu: Hiểu rõ thế nào là hệ kín và những hệ nào được coi là kín. * Tổ chức: Thời gian Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Nêu khái niệm về hệ vật. - Lấy VD về hệ cô lập (không thể có) - Chỉ ra các hệ vật chịu tác dụng của các lực bên ngoài cân bằng nhau. - Nêu khái niệm hệ kín. - Nhắc lại khái niệm về hệ vật ? - Hiểu thế nào về hệ cô lập. - Lấy VD về hệ cô lập. - Những hệ nào được coi là kín ? - Nếu khái niệm hệ kín. Hoạt động 2: Xây dựng khái niệm định luật bảo toàn. * Mục tiêu: Hiểu rõ khái niệm định luật bảo toàn và điều kiện áp dụng của định luật. * Tổ chức: Thời gian Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Nêu nhận xét về khái niệm bảo toàn. - Kể một số đại luợng bảo toàn đã biết (có giá trị không đổi theo thời gian. - Thế nào là bảo toàn. - Trong các đại luợng vật lý đã biết, đại lượng nào được bảo toàn. - Định luật bảo toàn cho biết gi ? Hoạt động 3: Xây dưng công thức của định luật bảo toàn động lượng, đưa ra khái niệm động lượng. * Mục tiêu: Hiểu rõ sự bảo toàn của động lượng, viết đươc công thức của định luật trong các trường hợp cụ thể. * Tổ chức: Thời gian Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Chỉ ra hai lực có độ lớn bằng nhau. - Biến đổi công thức tính độ lớn của hai lực để rút ra đến biểu thức của định luật. - Nhận xét về sự giống nhau của các đại lượng có trong công thức. - Nêu đại lượng được bảo toàn. - Viết lai công thức của định luật. - Chỉ ra các đại lựog sau va chạm bằng tổng các đại lượng trước va chạm Phát biểu điịnh luật bảo toàn động lượng. - Vẽ hình biểu diễn sự tương tác của hai vật. - Lực tương tác giữa hai vật có đặc điểm gì? - Có thể tính hai lực theo gia tốc và vận tốc mà hai vật thu được hay không ? - Công thức thu được có đặc điểm gì ? - Đại lượng nào giống nhau ở hai vế của công thức. - Các đại lượng đó liên quan đến trạng thái chuyển động của vật khi nào ? - Đại lượng nào được bảo toàn trong công thức. - Trình bày khái niệm động lượng. - Công thức thu được có thể được viết lại như thế nào ? - Nhận xét. - Động lượng của một hệ kín được bảo toàn hay không ? - Định luật bảo toàn động luợng được phát biểu như thế nào ? - Nếu hệ gồm n vật thì công thức của định luật được viết như thế nào ? Hoạt động 4: Tiến hành thí nghiệm kiểm chứng * Mục tiêu: Học sinh hiểu rõ hơn về định luật. * Tổ chức: Thời gian Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên - Ghi chép các số liệu về quãng đường và vận tốc vào phiếu học tập. Tính toán để chỉ ra động lượng được bảo toàn. - Giới thiệu thiết bị thí nghiệm và các thao tác - Tiến hành thí nghiệm chứng minh với va chạm đàn hồi và va chạm mềm. Hoạt động 5: Giải bài tập SGK