Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 38: Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng

Ngày soạn: 30/12/2012 Ngày dạy: 02/01/2013 TIẾT 38: ĐIỀU KIỆN XUẤT HIỆN DÒNG ĐIỆN CẢM ỨNG I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Xác định được có sự biến đổi của số đường sức từ xuyên qua tiết diện S. - Dựa trên quan sát , xác lập được mối quan hệ giữa xuất hiện dòng điện cảm ứng và sự biến đổi của số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín. - Phát biểu được điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng. - Vận dụng được những điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng để giải thích và dự đoán những trường hợp cụ thể. 2. Kĩ năng: - Hoạt động nhóm, làm thí nghiệm, sử dụng quy tắc bàn tay trái để xác định chiều quay của động cơ điện một chiều, sử dụng quy tắc nắm tay phải. 3. Thái độ: - Ham hiểu biết, cẩn thận, kiên trì, yêu thích môn học. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên chuẩn bị cho các nhóm HS: - Mô hình cuộn dây dẫn và đường sứ từ của nam châm. 2. Chuẩn bị của HS: - Đọc và nghiên cứu trước bài 32_SGK. III. Tiến trình giảng dạy 1. ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ. - Phát biểu quy tắc bàn tay trái ? Chữa bài tập 31.1_SBT ? - Nêu cách tạo ra dòng điện cảm ? 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập GV: ĐVĐ vào bài như trong SGK HS: Đọc phần mở bài SGK Hoạt động 2: Tìm hiểu sự biến đổi số đường sức từ qua cuộn dây GV: Thông báo: Chính từ trường của NC đã tác dụng lên dây dẫn và tạo ra dòng điện. - Làm thế nào để nhận biết được sự biến đổi của từ trường trong cuộn dây. Khi đưa NC lại gần hoặc ra xa cuộn dây ? HS: Trả lời GV: Hướng dẫn HS sử dụng mô hình và đém số đường sức rừ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây khi đưa NC lại gần hoặc ra xa ? HS: Hoạt động nhóm đọc SGK - Làm việc với mô hình để trả lời câu hỏi C1 GV: Yêu cầu h/s rút ra nhận xét về sự biến đổi số đường sức từ qua cuộn dây ? HS: Nêu nhận xét Hoạt động 3: Tìm hiểu điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng GV: Yêu cầu HS trả lời câu C2 bằng việc hoàn thành bảng 1 HS: Hoàn thành bảng 1 ® trả lời câu C2 GV: Hướng dẫn h/s đối chiếu, tìm hiểu điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng. HS: Dựa vào bảng 1 ® nhận xét GV: Yêu cầu h/s trả lời câu C3 HS: Trả lời câu C3 GV: Khi nào xuất hiện dòng điện cảm ứng ? HS: Trả lời GV: Hướng dẫn h/s trả lời câu C4 HS: Trả lời câu C4 GV: Vậy khi nào xuất hiện dòng điện cảm ứng ? HS: Trả lời GV: Chốt lại câu kết luận HS: Ghi vở Hoạt động 4: Vận dụng. GV: Hướng dẫn hs trả lời câu C5, C6. HS: Trả lời. I. Sự biến đổi số đường sức từ qua tiết diện cuộn dây. * Quan sát C1: - Số đường sức từ tăng - Số đường sức từ không đổi - Số đường sức từ giảm - Số đường sức từ giảm * Nhận xét 1: Khi đưa 1 cực của nam châm lại gần hay ra xa đầu 1 cuộn dây dẫn thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng họăc giảm (biến thiên) II. Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng. C2: Bảng 1 Làm TN Có dđ cảm ứng hay k ? Số đst xuyên qua S có biến thiên k? - Đưa NC lại gần Có Có - NC đứng yên Không Không - Đưa NC ra xa Có Có C3. Khi số đường sức từ xuyên qua một tiết diện s thay đổi (biến thiên) * Nhận xét 2. (sgk) C4. Vì khi đóng ngắt mạch điện thì từ trường của nam châm điện thay đổi nên số đường sức từ xuyên qua tiết diện s trhay đổi làm xuất hiện dòng điện cảm ứng. * Kết luận: (sgk) III. Vận dụng. C5. Khi quay núm đinamô thì cuộn dây trong đinamô quay làm cho số đường sức từ xuyên qua cuộn dây biến thiên nên xuất hiện dòng điẹn cảm ứng. C6. Vì khi nam châm quay trước cuộn day dẫn kín thì số đường sức từ xuyên qua cuộn dây thay đổi nên sẽ xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây 4. Củng cố - Hãy nêu điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng ? - Gọi 2 học sinh đọc phần ghi nhớ SGK 5. Hướng dẫn về nhà. - Học phần ghi nhớ SGK - Làm bài tập 32.1 32.3 (SBT). Đọc trước bài Dòng điện xoay chiều.