Bài giảng Tuần 15: tính chất của phi kim tiết 30

TuÇn 15: TÝnh chÊt cña phi kim Ngµy so¹n:15/12/2006 TiÕt 30: Ngµy d¹y: 22/12/2006 I. Môc tiªu: - BiÕt mét sè tÝnh chÊt cña phi kim - BiÕt mét sè tÝnh chÊt ho¸ häc cña phi kim - Møc ®é ho¹t ®éng cña c¸c phi kim - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt PTHH, vËn dông ®Ó lµm bµi tËp. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: - Dông cô ®iÒu chÕ vµ thu khÝ Cl2, H2 III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi (35') ? Nªu sù kh¸c nhau vÒ T/c vËt lý cña phi kim so víi kim lo¹i HS nªu sù kh¸c nhau - Phi kim tån ë c¶ 3 tr¹ng th¸i - Phi kim phÇn lín kh«ng dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt, kh«ng cã ¸nh kim. NhiÖt ®é nãng ch¶y thÊp I. Phi kim cã nh÷ng tÝnh chÊt vËt lý nµo? Yªu cÇu HS nh¾c l¹i tÝnh chÊt ho¸ häc cña phi kim ®· häc HS nªu ®­îc: t¸c dông víi kim lo¹i II. Phi kim cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc nµo? t0 1. T¸c dông víi kim lo¹i t0 Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ t0 Fe+Cl2 ® ? t0 Fe + S ® ? Cu + O2 ® ? ? NhËn xÐt vÒ P¦ cña phi kim víi kim lo¹i HS lªn b¶ng viÕt c¸c PTP¦ HS rót ra nhËn xÐt t0 2Fe(r)+3Cl2(k) ® 2FeCl3(r) t0 Fe(r) + S(r) ® FeS(r) 2Cu(r) + O2(k) ® 2CuO(r) * NX: PK t¸c dông víi kim lo¹i t¹o thµnh muèi hoÆc oxit. 2. T¸c dông víi hi®r« t0 Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ O2 + H2 ® ? HS lªn b¶ng viÕt PTP¦ t0 * Oxi t¸c dông víi hi®r« O2(k) + 2H2(k) ® 2H2O(l) Yªu cÇu HS nªu c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm HS nªu c¸ch tiÕn hµnh thÝ nghiÖm * Clo t¸c dông víi hi®r« - ThÝ nghiÖm GV biÓu diÔn thÝ nghiÖm HS quan s¸t TN vµ rót ra nhËn xÐt, hiÖn t­îng Hi®r« ch¸y trong khÝ Clo t¹o thµnh khÝ kh«ng mµu. Mµu vµng lôc cña khÝ Clo biÕn mÊt. GiÊy quú tÝm ho¸ ®á Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ x¶y ra HS lªn b¶ng viÕt PTP¦ x¶y ra t0 - PTP¦ H2(k) + Cl2(k) ® 2HCl(k) t0 Yªu cÇu HS viÕt c¸c PTP¦ t0 S + O2 ® P + O2 ® HS lªn b¶ng viÕt c¸c PTP¦ t0 3. T¸c dông víi oxi t0 S(r) + O2(k) ® SO2(k) 4P(r) + 5O2(k) ® 2P2O5(r) ? Phi kim + oxi t¹o thµnh s¶n phÈm lµ g×? HS nhËn xÐt: Phi kim + oxi sinh ra oxit axit 4. Møc ho¹t ®éng ho¸ häc cña phi kim Btèi GV lÊy vÝ dô AS F2 + H2 ® 2HF ®un Cl2 + H2 ® 2HCl t0cao Br2 + H2 ® 2HBr I2 + H2 ® 2HI HS theo dâi vÝ dô t0 ? Phi kim nµo m¹nh h¬n phi kim nµo? VD: Fe +Cl2 ® FeCl3 (s¾t III) t0 S + Fe ® FeS (s¾t II) - F2 ? Cl2 ? Br2 ? I2 ? Phi kim nµo m¹nh h¬n Cl > S - C¨n cø vµo + Kh¶ n¨ng P¦ víi kim lo¹i + Kh¶ n¨ng P¦ víi hi®r« ? Møc ®é ho¹t ®éng cña phi kim c¨n cø vµo ®©u? - HS nªu nhËn xÐt VD: 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (3’) - Häc bµi - Lµm bµi tËp: 2, 3, 4, 6 SGK t0 5. H­íng dÉn lµm bµi (6’) Fe + S ® FeS Fe d­ sau ph¶n øng Fe(r) + 2HCl(dd) ® FeCl2(dd) + H2(k) FeS(r) + 2HCl(dd) ® FeCl2(dd) + H2S(k) TÝnh sè mol Fe d­ vµ sè mol FeS theo S nHCl = 2nFe + 2nFeS => V = ? …………………………………………………………………………. TuÇn 16: Clo (Cl = 35,5) Ngµy so¹n:21/12/2006 TiÕt 31: Ngµy d¹y: 28/12/2006 I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc tÝnh chÊt vËt lý cña Clo - BiÕt ®­îc tÝnh chÊt ho¸ häc cña Clo: T¸c dông víi H2, kim lo¹i, H2O dung dÞch kiÒm - BiÕt ®­îc mét sè øng dông cña Clo - BiÕt ®­îc ph­¬ng ph¸p ®iÒu chÕ Clo trong CN vµ trong phßng TN - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, dù ®o¸n tÝnh chÊt, rÌn luyÖn kü n¨ng viÕt PTP¦ vËn dông lµm bµi tËp. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: - C¸c lä ®ùng khÝ Clo ®iÒu chÕ s½n - D©y Cu, H2O, dung dÞch NaCl giÊy quú tÝm Dông cô: èng nghiÖm, cèc thuû tinh, ®Ìn cån. III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò (6’) 2 Hs : Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña phi kim, viÕt PTP¦ minh häa? 3. Bµi míi (30') I. TÝnh chÊt vËt lý GV cho HS quan s¸t lä ®ùng khÝ Clo ? Clo cã tÝnh chÊt vËt lý g×? ? Clo cßn cã tÝnh chÊt vËt lý g× HS quan s¸t nªu tÝnh chÊt vËt lý cña Clo - Lµ chÊt khÝ mµu vµng lôc, mïi h¾c. - NÆng gÊp 2,5 lÇn kh«ng khÝ - Tan ®­îc trong n­íc - Clo rÊt ®éc. II. TÝnh chÊt ho¸ häc 1. Clo cã tÝnh chÊt ho¸ häc cña phi kim kh«ng? GV lµm TN biÓu diÔn Cl2 t¸c dông víi Cu ? Clo cßn TD víi chÊt nµo kh¸c HS quan s¸t nªu hiÖn t­îng: Cu ch¸y t¹o khãi mµu tr¾ng - Clo cßn TD víi Fe víi H2 t0 T¸c dông víi kim lo¹i t0 2Fe(r) + 3Cl2(k) ® 2FeCl3(r) Cu(r) + Cl2(k) ® CuCl2(r) Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ HS lªn b¶ng viÕt PTP¦ t0 T¸c dông víi Hi®r« H2(k) + Cl2(k) ® 2HCl(k) Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn HS rót ra kÕt luËn GV lµm TN biÓu diÔn yªu cÇu HS quan s¸t hiÖn t­îng HS quan s¸t giÊy quú tÝm ® ®á ® mÊt mµu 2. Clo cßn cã tÝnh chÊt ho¸ häc nµo kh¸c? GV b¶n chÊt cña P¦ x¶y ra theo 2 chiÒu ng­îc nhau ®mµu ®Mïi®tÝnh t¶y mµu a. T¸c dông víi n­íc * ThÝ nghiÖm * PTP¦ Cl2(k)+ H2O(l)® HCl(dd) +HClO(dd) ? N­íc Clo cã mµu g×? Cã tÝnh chÊt g×? - N­íc Clo cã mµu vµng lôc vµ cã kh¶ n¨ng tÈy mµu ? Clo cã P¦ víi NaOH kh«ng? HS cã thÓ dù ®o¸n cã hoÆc kh«ng b. T¸c dông víi dd NaOH GV lµm TN biÓu diÔn HS quan s¸t nhËn xÐt t¹o thµnh dd kh«ng mµu, quú tÝm bÞ mÊt mµu ? Dù ®o¸n nµo lµ ®óng? GV gîi ý ®Ó HS viÕt PTP¦ - Clo cã ph¶n øng víi dd kiÒm - HS viÕt PTP¦ Cl2(k) + 2NaOH(dd) ® NaCl(dd) + NaClO(dd) + H2O(l) GV H2 NaCl vµ NaClO lµ n­íc Javen dïng ®Ó tÈy tr¾ng quÇn ¸o. 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (5’) Bµi 1 SGK: lµ hiÖn t­îng ho¸ häc Bµi 6 SGK: Cho quú Èm vµo 3 lä. - Lä lµm quú Èm ho¸ ®á råi mÊt mµu lµ lä Cl2 - Lä lµm quú Èm ho¸ ®á lµ lä HCl - Lä kh«ng cã hiÖn t­îng g× lµ lä HCl 5. H­íng dÉn häc ë nhµ (3’) - Häc bµi - Lµm bµi tËp: 3, 4, 5, 10, 11 SGK …………………………………………………………………………. TuÇn 16: Clo (tiÕp) Ngµy so¹n:22/12/2006 TiÕt 32: Ngµy d¹y:29/12/2006 I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc nhøng øng dông cña Clo - HS biÕt ®­îc ph­¬ng ph¸p ®iÒu chÕ Clo trong PTP¦ trong c«ng nghiÖp. - RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, so s¸nh, kü n¨ng viÕt PTP¦ vµ gi¶i c¸c bµi tËp. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: * Tranh vÏ øng dông Cl2, thïng ®iÖn ph©n Clo * Dông cô: èng nghiÖm, ®Ìn cån, b×nh kÝp, b×nh thuû tinh * Ho¸ chÊt: MnO2, HCl, KMnO4. III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò (6’) Hs 1: Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña Clo? ViÕt PTP¦ minh ho¹? 3. Bµi míi (30’) III. øng dông cña Clo GV treo tranh vÏ øng dông cña Clo yªu cÇu HS nªu c¸c øng dông cña Clo HS quan s¸t tranh vÏ nªu c¸c øng dông cña Clo - Khö trïng n­íc sinh ho¹t - TÈy tr¾ng v¶i sîi, bét giÊy - §iÒu chÕ nhùa PVC, chÊt dÎo, cao su.. - §iÒu chÕ n­íc Javen , Clorua v«i GV gi¶i thÝch thªm c¸c øng dông cña Clo sö dông trong thùc tÕ III. §iÒu chÕ Clo 1. §iÒu chÕ Clo trong phßng thÝ nghiÖm ? Ho¸ chÊt ®Ó ®iÒu chÕ Cl2 trong PTN lµ g×? HS nªu ho¸ chÊt ®/c * Ho¸ chÊt: KMnO4, MnO2 vµ HCl ®Ëm ®Æc ? C¸ch ®iÒu chÕ nh­ thÕ nµo? - Ph­¬ng ph¸p: ®un nhÑ HCl vµ mét sè ho¸ chÊt kia * Ph­¬ng ph¸p * PTP¦ GV ®iÒu chÕ Cl2 cho HS quan s¸t ? Cã thÓ thu khÝ Cl2 b»ng ph­¬ng ph¸p rêi n­íc ®­îc kh«ng? T¹i sao? - Kh«ng v× Cl2 t¸c dông víi H2O MnO2(r)+4HCl(®Æc)® MnCl2(dd)+Cl2(k)+2H2O(l) ? Nguyªn liÖu ®Ó ®­îc NaOH trong c«ng nghiÖp lµ g×? ? Khi ®iÖn ph©n NaCl th× thu ®­îc c¸c SP lµ g×? ? Ph­¬ng ph¸p ®Ó ®­îc Clo lµ g×? GV treo tranh vµ gi¶ng ? ViÕt PTP¦ xÈy ra HS tr¶ lêi c¸c c©u hái HS nªu ph­¬ng ph¸p HS viÕt PTP¦ xÈy ra * Nguyªn liÖu dd NaCl * Ph­¬ng ph¸p - §iÖn ph©n dd NaCl b·o hoµ trong b×nh ®iÖn ph©n cã mµng ng¨n xèp §P Cã mµng ng¨n * PTP¦ 2H2O(l)+2NaCl(dd ® 2NaOH(dd) + Cl2(k)+ H2(k) 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (6’) - §äc kÕt luËn SGK - Lµm bµi 6 SGK - Ch÷a bµi 10 SGK 2NaOH + Cl2 ® NaCl + NaClO + H2O nCl2 = = 0,05 (mol) => nNaOH = 2.0,05 = 0,1 (mol) -> V = (l) nNaCl = nNaClO = nCl2 = 0,05 (mol) CM = V. H­íng dÉn häc ë nhµ (2’) - Häc bµi - Lµm c¸c bµi tËp trong SBT - Xem tiÕp bµi Cacbon …………………………………………………………………………. TuÇn 17: Cac bon Ngµy so¹n:28/12/2006 TiÕt 33: Ngµy d¹y: 4/1/2007 I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc. + C¸c d¹ng thï h×nh cña cacbon vµ tÝnh chÊt vËt lý cña 3 d¹ng thï h×nh + BiÕt ®­îc tÝnh chÊt ho¸ häc cña cacbon + Mét sè øng dông cña cacbon phï hîp víi tÝnh chÊt vËt lý vµ tÝnh chÊt ho¸ häc. - RÌn luyÖn kü n¨ng suy luËn, dù ®o¸n cña rót ra tÝnh chÊt. I. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: * Dông cô: èng h×nh trô, nót cã èng vuèt, gi¸ s¾t, cèc thuû tinh, b«ng èng nghiÖm, cèc, ®Ìn cån, diªm * Ho¸ chÊt: N­íc mµu, than gç, n­íc v«i trong, bét CuO III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi (35') GV lÊy VD: Nguyªn tè ho¸ häc oxi cã 2 d¹ng thï h×nh lµ: O2 vµ ®/c O3 ? ThÕ nµo lµ d¹ng thï h×nh? - HS tr¶ lêi c©u hái cña GV I.C¸c d¹ng thï h×nh cña c¸cbon 1. D¹ng thï h×nh lµ g×? (SGK) ? Cacbon cã nh÷ng d¹ng thï h×nh nµo? ? Nªu tÝnh chÊt cña 3 d¹ng thï h×nh ®ã? - HS tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV theo trong SGK 2. Cacbon cã nh÷ng d¹ng thï h×nh nµo? - Kim c­¬ng - Than ch× - Cacbon v« ®Þnh h×nh II. TÝnh chÊt cña cacbon Yªu cÇu HS nªu c¸ch tiÕn hµnh TN Yªu cÇu c¸c nhãm lµm TN HS nªu c¸ch tiÕn hµnh TN - C¸c nhãm lµm TN - C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ vµ rót ra nhËn xÐt 1. TÝnh hÊp thô * ThÝ nghiÖm * NhËn xÐt: Gâ cã tÝnh hÊp phô ? Than gâ dïng ®Ó lµm g× dùa vµo tÝnh hÊp phô * ¦u ®iÓm: lµm tr¾ng ®­êng, dïng trong mÆt n¹ phßng ®éc GV: Cacbon cã tÝnh chÊt ho¸ häc cña PK nh­ng do C h® ho¸ häc yÕu nªn kh¶ n¨ng t¸c dông víi KL, H2, rÊt khã. 2. TÝnh chÊt ho¸ häc GV lµm thÝ nghiÖm ®èt than trong lä ®ùng khÝ O2 ? NhËn xÐt hiÖn t­îng vµ viÕt PTP¦ x¶y ra HS quan s¸t TN - NhËn xÐt hiÖn t­îng: C ch¸y s¸ng trong O2, P¦ to¶ nhiÒu nhiÖt - ViÕt PTP¦ Cacbon t¸c dông víi oxi t0 C(r) + O2(k) ® CO2(k) Tr­íc khi lµm TN biÓu diÔn GV cho HS quan s¸t H2 GV lµm TN biÓu diÔn H2 cã mµu ®en b. Cacbon t¸c dông víi oxit kim lo¹i * ThÝ nghiÖm Yªu cÇu HS quan s¸t TN HS quan s¸t nhËn xÐt. - Mµu ®en cña H2 chuyÓn dÇn sang mµu ®á, cèc n­íc v«i trong vÈn ®ôc t0 2CuO(r) + C(r) ® 2Cu(r) + CO2(k) III. øng dông cña cacbon ? Kim c­¬ng dïng ®Ó lµm g×? ? Than ch× dïng ®Ó lµm g×? ? Cacbon v« ®Þnh h×nh dïng ®Ó lµm g×? HS tr¶ lêi c¸c c©u hái - Kim c­¬ng - Than ch× - Cacbon vÒ ®Þnh h×nh. 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (6’) - §äc kÕt luËn SGK t0 - Lµm bµi 2 SGK t0 2CuO + C ® 2Cu + CO2 t0 2PbO + C ® 2Pb + CO2 t0 CO2 + C ® 2CO 2FeO + C ® 2Fe + CO2 C lµ chÊt khö 5. H­íng dÉn häc ë nhµ (3’) - Häc bµi - Lµm c¸c bµi tËp: 3, 4, 5 SGK …………………………………………………………………………. TuÇn 17: C¸c oxit cña cacbon Ngµy so¹n:29/12/2006 TiÕt 34: Ngµy d¹y: 5/1/2007 I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc. - Cacbon t¹o 2 oxit t­¬ng øng lµ: CO vµ CO2 vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña 2 oxit nµy. - RÌn luyÖn kü n¨ng so s¸nh, quan s¸t, kü n¨ng viÕt PTHH II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: * Dông cô: B×nh kÝp, lä cã nót, cèc * Ho¸ chÊt: NaHCO3, HCl, n­íc, giÊy quú tÝm III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò (6’) Hs1: Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña cacbon? ViÕt PTP¦ minh ho¹? 3. Bµi míi (30') I. Cacbon oxit (CO = 28) Yªu cÇu HS ®äc trong SGK nªu tÝnh chÊt vËt lý cña CO - Kh«ng mµu, kh«ng mïi, Ýt tan trong n­íc, nhÑ h¬n kh«ng khÝ 1. TÝnh ch¸t vËt lý (SGK) ? Nªu tÝnh chÊt cña oxit trang tÝnh Kh«ng t¸c dông víi H2O víi kiÒm vµ axit 2. TÝnh chÊt ho¸ häc a. CO lµ oxit trung tÝnh - CO kh«ng P¦ víi H2O, víi kiÒm vµ axit GV h­íng dÉn P¦ CO víi CuO, Fe3O4 HS viÕt c¸c PTP¦ cña CO víi c¸c oxit kim lo¹i. b. CO lµ chÊt khö t0 * T/d víi c¸c oxit kim lo¹i. t0 CuO(r) + CO(k) ® Cu(r) + CO2(k) Fe3O4(r) + 4CO(k) ® 3Fe(r)+ 4CO2(k) ? CO ch¸y cã hiÖn t­îng g×? ? ViÕt PTP¦ x¶y ra CO ch¸y víi ngän löa mµu xanh, to¶ nhiÒu nhiÖt t0 * T¸c dông víi oxi 2CO(k) + O2(k) ® 2CO2(k) Dùa vµo tÝnh chÊt vËt lý vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña CO h·y nªu øng dông cña CO HS nªu øng dông cña CO - Dïng lµm nhiªn liÖu - Lµm chÊt khö ®Ó ®iÒu chÕ c¸c kim lo¹i 3. øng dông (SGK) II. Cacbon ®ioxit (CO2= 44) GV cho HS quan s¸t lä ®ùng khÝ CO2 vµ nhËn xÐt tÝnh chÊt vËt lý - Lµm TN rãt CO2 tõ cèc nµy sang cèc cã ngän nÕn ®ang ch¸y vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt HS nªu ®­îc -CO2lµ chÊt kh«ng mµu, kh«ng mïi, nÆng h¬n kh«ng khÝ - CO2 kh«ng dïng tr× sù ch¸y sù sèng 1. TÝnh chÊt vËt lý (SGK) 2. TÝnh chÊt ho¸ häc GV lµm TN yªu cÇu HS nhËn xÐt hiÖn t­îng Quan s¸t TN vµ nªu hiÖn t­îng: GiÊy quú chuyÓn mµu hång ® mÊt mµu khi ®un nãng a. T¸c dông víi n­íc * ThÝ nghiÖm ? T¹i sao l¹i nh­ vËy Do: CO2 P¦ víi n­íc sinh ra axit, khi ®un CO2 bay lªn lµm mÊt tÝnh axit Yªu cÇu HS viÕt PTPW HS lªn b¶ng viÕt PTP¦ CO2(k) + H2O(l) H2CO3(dd) Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ CO2 + NaOH t¹o ra 2 muèi HS lªn b¶ng viÕt PTP¦ x¶y ra b. T¸c dông víi dd baz¬ CO2(k)+2NaOH(dd)®Na2CO3(dd)+H2O(l) CO2(k)+NaOH(dd)® NaHCO3(dd) Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ CO2+CuO CO2+NaOH t¹o ra 2 muèi - HS viÕt PTP¦ - KÕt luËn: CO2 lµ oxit axit c. T¸c dông víi oxit baz¬ CO2(k) + CaO (r)® CaCO3(r) ? CO2 ®­îc sö dông trong nh÷ng lÜnh nµo? - CO2 dïng ®Ó: ch÷a ch¸y b¶o qu¶n thùc phÈm. s¶n xuÊt n­íc gi¶i kh¸t cã ga s¶n xuÊt s«®a, ph©n ®¹m 3. øng dông (SGK) 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (5’) - §äc kÕt luËn SGK - So s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc cña CO vµ CO2 5. H­íng dÉn häc ë nhµ (4’) - Häc bµi - Lµm c¸c bµi tËp 1, 2, 3, 4, 5 SGK - ¤n tËp chuÈn bÞ giê sau. TuÇn 18: ¤n tËp häc kú I Ngµy so¹n: 4/1/2007 TiÕt 35: Ngµy d¹y: 11/1/2007 I. Môc tiªu: - Cñng cè, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc vÒ tÝnh chÊt cña c¸c hîp chÊt v« c¬, kim lo¹i ®Ó HS thÊy ®­îc mèi quan hÖ gi÷a ®¬n chÊt vµ hîp chÊt. - RÌn luyÖn kü n¨ng viÕt PTP¦ chuyÓn ®æi gi÷a c¸c chÊt. - Gi¸o dôc Hs tÝnh tÝch cùc häc tËp II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: M¸y chiÕu III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi (38') Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ - KL® muèi - KL®Baz¬®muèi(1) ® muèi(2) -KL®oxit baz¬®baz¬® muèi (1) ®muèi (2) -KL ® oxit baz¬ ® muèi (1) ® bazx¬ ®muèi(2) ®muèi HS viÕt lªn giÊy néi dung c¸c PTP¦ 1. Sù chuyÓn ®æi gi÷a kim lo¹i thµnh c¸c chÊt v« c¬ GV chiÕu kÕt qu¶ cña 1vµi nhãm HS nhËn xÐt 2. Sù chuyÓn ®æi c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬ thµnh kim lo¹i Yªu cÇu HS viÕt PTP¦ - muèi ® kim lo¹i -muèi®baz¬®oxit baz¬®klo¹i - baz¬®muèi®kim lo¹i - oxit baz¬®kim lo¹i HS viÕt c¸c PTP¦ trªn giÊy nh¸p Yªu cÇu HS ®äc ®Çu bµi HS ®äc ®Çu bµi th¶o luËn theo nhãm ®Ó hoµn thµnh bµi tËp III. Bµi tËp (3) (2) (1) Bµi 1 (2/SGK) Yªu cÇu HS th¶o luËn theo nhãm t0 Al®Al2O2®AlCl3®Al(OH)3 4Al(r)+3O2(k) ® 2Al2O3(r) Al2O3(r)+6HCl(dd)®2AlCl3(dd)+3H2(k) AlCl3(dd)+3NaOH(dd)®Al(OH)3(r)+3NaCl(dd) Yªu cÇu HS nªu c¸ch nhËn biÕt 3KL HS nªu c¸ch nhËn xÐt - Cho NaOH vµo th× 1 KL tan ra vµ cã khÝ bay lªn ®Al - Cho HCl vµo 2Kl cßn l¹i th× 1 KL tan vµ cã khÝ bay lªn ®ã lµ Fe -Kim lo¹i cßn l¹i kh«ng tan Ag Bµi 2: (3/SGK) Yªu cÇu HS ®äc ®Çu bµi vµ tãm t¾t ? ViÕt PTP¦ - Pbµi to¸n nµy lµ d¹ng nµo? HS ®äc ®Çu bµi vµ tãm t¾t HS viÕt PTP¦ - Cho biÕt c¶ 2 chÊt P¦ nªn ph¶i xÐt xem chÊt nµo P¦ hÕt, chÊt nµo cßn d­ Bµi 3 (10/SGK) Fe(r)+CuSO4(dd)®FeSO4(dd)+Cu(r) nFe==0,035(mol) mCuSO4 = 100.1,12=112(g) mCuSO4= =113(g) nCuSO4= = 0,07(mol) Yªu cÇu HS lªn b¶ng lµm c¸c em kh¸c lµm ra giÊy nh¸p Gv chiÕu kÕt qu¶, Hs kh¸c nhËn xÐt . Gv chèt ®¸p ¸n. HS lªn b¶ng lµm Theo PTP¦: nCuSO4 = nFe = 0,035 < 0,07 =>CuSO4 d­ cßn Fe P¦ hÕt dd sau P¦ gåm: FeSO4 vµ CuSO4 d­ nCuSO4 d­ = 0,07-0,035=0,035 CM==0,175(M) nFeSO4 = nCuSO4 = 0,035 (mol) CM = 0,175 (M) 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (3’) - GV nh¾c l¹i träng t©m cña tiÕt «n tËp 5. H­íng dÉn häc ë nhµ (3’) ¤n tËp: 4 lo¹i hîp chÊt v« c¬ vÒ ChuÈn bÞ giê sau kiÓm tra häc kú I TuÇn 18: KiÓm tra häc kú I Ngµy so¹n: TiÕt 36: Ngµy d¹y: I. Môc tiªu: - Nh»m kiÓm tra, ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh lÜnh héi kiÕn thøc cña häc sinh ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh phï hîp. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra C©u 1: (3®iÓm) Chän c¸c chÊt: FeO, CuCl2, Cu, SO2, H2O, Ba(NO3)2, BaCl2, MnO2, NaOH, HNO3, NaAlO2, Cl2 ®Ó ®iÒn vµo chç trèng trong c¸c ph­¬ng tr×nh sau: 1. …………+2HCl®FeCl2 + H2O 2. H2SO4 +………®BaSO4 + 2HNO3 ®un 3. …………..+H2O + Al®NaAlO2 + 3/2H2 t0 4……………..+4HCl ® MnCl2 + ……+2H2O 5. ………+2H2SO4®Æc ® CuSO4 + …..+2H2O 6. Fe + …………® FeCl2 + ……….. C©u 2: (2®iÓm) Nªu hiÖn t­îng vµ viÕt PTP¦ (nÕu cã) a) Cho ®inh s¾t vµo dd CuSO4 b) Sôc khÝ CO2 vµo dd n­íc v«i trong Ca(OH)2 C©u 3: (2®iÓm) ChØ dïng quú tÝm h·y ph©n biÖt 4 lä ho¸ chÊt ®ùng 4 dung dÞch NaOH, H2SO4, BaCl2, NaCl ViÕt PTP¦ (nÕu cã) C©u 4: (3®iÓm) Cho ®inh s¾t vµo 200ml dd Cu (NO3)2. Sau khi ph¶n øng kÕt thóc, lÊy ®inh s¾t ra, röa nhÑ, c©n l¹i thÊy khèi l­îng ®inh s¾t t¨ng 0,8 gam. BiÕt r»ng toµn bé kim lo¹i t¹o thµnh ®Òu b¸m vµo ®inh s¾t. a) ViÕt PTP¦ x¶y ra b) TÝnh khèi l­îng s¾t tan ra c) TÝnh CM cña dd Cu(NO3)2 dïng trong thÝ nghiÖm trªn Cho Cu = 64, Fe = 56 III. §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm C©u 1: (3®iÓm) Mçi phÇn ®óng ®­îc 0,5 ®iÓm 1. FeO 4. MnO2, Cl2 2. Ba(NO3)2, 5. Cu; SO2 3. NaOH 6. CuCl2; Cu C©u 2: (2®iÓm) a. - D©y kÏm tan dÇn ra, cã mét líp kim lo¹i mµu ®á b¸m vµo dd CuSO4 mµu xanh nh¹t dÇn (0,5®) - PTP¦: Zn(r) + CuSO4(dd) ® ZnSO4(dd) + Cu(r) (0,5®) b. – N­íc v«i trong bÞ vÈn ®ôc (0,5®) - PT: CO2(k) + Ca(OH)2(dd) ® CaCO3(r) + H2O(l) (0,5®) C©u 3: (2®iÓm) - LÊy ra mçi lä 1Ýt dd cho vµo 4 èng nghiÖm, ®¸nh sè TT tõ 1®4 (0,5®) - Cho quú tÝm vµo 4 èng nghiÖm + èng nghiÖm nµo lµm quú tÝm ®xanh lµ dd NaOH (0,25®) + èng nghiÖm nµo lµm quú tÝm ®®á lµ dd H2SO4 (0,25®) + 2 èng nghiÖm kh«ng lµm quú tÝm chuyÓn mµu lµ: NaCl, BaCl2 (0,25®) - LÊy dd H2SO4 ë trªn cho vµo 2 èng nghiÖm ®ùng NaCl, BaCl2 + èng n0 nµo xuÊt hiÖn kÕt tña mµu tr¾ng lµ èng n0 ®ùng BaCl2 (0,25®) + èng n0 nµo kh«ng cã hiÖn t­îng g× lµ NaCl (0,25®) PTP¦: H2SO4(dd) + BaCl2(dd) ® BaSO4(r)+ 2NaCl(dd) (0,5®) C©u 4: (3®iÓm) a) PTP¦: Cu(NO3)2(dd) + Fe(r) ® Fe(NO3)2(dd) + Cu(r) (0,5®) b) Gäi sè mol cña Fe P¦ lµ x ® mFe = 56x (0,25®) Theo PTP¦: nFe = nCu = x ® mCu = 64x (0,25®) => 64x = 56x = 0,8 => x = 0,1 (0,5®) mFe = 0,1.56 = 5,6(g) (0,5®) c. Theo PTP¦: nCu(NO3)2 = nFe = 0,1(mol) (0,5®) CM Cu(NO3)2 = (M) (0,5®) TuÇn 19: axit cacbonic vµ muèi cacbonat Ngµy so¹n: TiÕt 37: Ngµy d¹y: I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc. - Axit cacbonic lµ yÕu tè, kh«ng bÒn. - Muèi cacbonat cã tÝnh chÊt muèi - øng dông cña muèi cacbonat trong s¶n xuÊt, ®êi sèng. - BiÕt tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ®Ó chøng minh tÝnh chÊt ho¸ häc cña muèi. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: * Ho¸ chÊt: NaHCO3, Na2CO3 vµ HCl, K2CO3, Ca(OH)2, Na2CO3, CaCl2 * Dông cô: èng nghiÖm, èng dÉn khÝ, c«ng t¬ hót, nót cao su, b¶ng tÝnh tan. III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi (35') I. Axit cacbonic ? Yªu cÇu HS nªu tr¹ng th¸i TN vµ tÝnh chÊt vËt lý cña H2CO3 HS nªu tr¹ng th¸i TN vµ T/c vËt lý 1. Tr¹ng th¸i TN vµ T/c vËt lý (SGK) 2. TÝnh chÊt ho¸ häc GV lµm TN: Sôc CO2 vµo n­íc vµ nhóng giÊy quú tÝm ? NhËn xÐt hiÖn t­îng? §un nãng vµ yªu cÇu HS nhËn xÐt hiÖn t­îng - Quú tÝm chuyÓn thµnh mµu ®á nh¹t. - Quú tõ mµu ®á nh¹t chuyÓn vÒ mµu tÝm - Lµ axit yÕu lµm quú tÝm ®mïa ®á nh¹t - Lµ axit kh«ng bÒn H2CO3(dd) ®CO2(k)+H2O(l) II. Muèi cacbonat ? H2CO3 cã mÊy gèc axit? Nã cã thÓ t¹o nªn mÊy lo¹i muèi? cho VD - H2SO4 cã 2 gèc axit HCO3 vµ CO3 T¹o nªn 2 lo¹i muèi Ph©n lo¹i - Muèi trung hoµ: Na2CO3, CaCO3…… - Muèi axit: NaHCO3 , Ca(HCO3)2 2. TÝnh chÊt a. TÝnh tan GV treo b¶ng tÝnh tan yªu cÇu HS nhËn xÐt b¶ng tÝnh tan HS nhËn xÐt tÝnh tan - Muèi cacbonat ®a sè kh«ng tan trõ Na2CO3, K2CO3 - Muèi hi®r« cacbonat ®a sè ®Òu tan ? Nªu l¹i tÝnh chÊt ho¸ häc cña muèi - T¸c dông víi dd axit - T¸c dông víi dd baz¬ - T¸c dông víi dd muèi - T¸c dông víi kim lo¹i b. TÝnh chÊt ho¸ häc * T¸c dông víi axit NaHCO3(dd)+ HCl(dd)® NaCl(dd)+ H2O(l) +CO2(k) Na2CO3(dd)+2HCl(dd)®2NaCl(dd)+CO2(k)+H2O(l) Yªu cÇu c¸c nhãm lµm TN vµ nhËn xÐt hiÖn t­îng. ? ViÕt PTP¦ x¶y ra - HiÖn t­îng: cã bät khÝ tho¸t ra ë c¶ 2 èng nghiÖm Yªu cÇu c¸c nhãm lµm TN: K2CO3 t¸c dông víi Ca(OH)2 HS lµm TN vµ nªu hiÖn t­îng xuÊt hiÖn kÕt tña mµu tr¾ng * T¸c dông víi dd baz¬ K2CO3(dd) + Ca(OH) (dd)® 2KOH(dd) + CaCO3(r) Yªu cÇu c¸c nhãm lµm TN: Na2CO3 + CaCl2 HS lµm TN vµ nªu hiÖn t­îng * T¸c dông víi dd muèi Na2CO3(dd)+CaCl2(dd® CaCO3(r) + 2NaCl(dd) GV biÓu diÔn TN: NhiÖt ph©n NaHCO3 Yªu cÇu c¸c nhãm nhËn xÐt HS nhËn xÐt: n­íc v«i trong vÈn ®ôc do t¹o thµnh CO2 t0 * NhiÖt ph©n t0 CaCO3(r)® CaO(r) + CO2(k) 2NaHCO3(r)®Na2CO3(r)+ H2O(l) + CO2(k) Yªu cÇu HS nªu øng dông cña c¸c muèi: CaCO3, Na2CO3 vµ NaHCO3 HS nªu øng dông cña c¸c muèi 3. øng dông (SGK) GV treo tranh vÏ chu tr×nh C III. Chu tr×nh C trong TN (SGK) ? Nh÷ng nguån nµo t¹o ra CO2 - T¹o CO2: h« hÊp, nhiªn liÖu ch¸y, sù ph©n huû thøc ¨n ? Nh÷ng nguån nµo lµm gi¶m bít CO2 trong kh«ng khÝ - Gi¶m bít CO2 quang hîp cña c©y xanh 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (6’) - §äc kÕt luËn SGK - Lµm bµi 3 vµ 4 SGK 5. H­íng dÉn häc ë nhµ (3’) - Häc bµi - Lµm c¸c bµi tËp SGK vµ SBT. …………………………………………………………………………. TuÇn 19: Silic - c«ng nghiÖp silicat Ngµy so¹n: TiÕt 38: Ngµy d¹y: I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc - Silic lµ kÕt luËn ho¹t ®éng kÐm, silic lµ chÊt b¸n dÉn - SiO2 lµ mét oxit axit - BiÕt ®­îc c«ng nghiÖp s¶n xuÊt ®å gèm, sø, xi m¨ng, thuû tinh II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: MÉu vËt: ®å gèm, ®Êt sÐt, tranh ¶nh III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò (6’) ? Nªu tÝnh chÊt ho¸ häc cña muèi cacbonat? ViÕt PTP¦ minh häa 3. Bµi míi (30') I. SiLiC Yªu cÇu HS ®äc “ SGK HS nªu tr¹ng th¸i TN cña Si 1. Tr¹ng th¸i TN ? Tr¹ng th¸i TN cña si? (SGK) 2. TÝnh chÊt. - TÝnh chÊt vËt lý ? Nªu tÝnh chÊt vËt lý cña Si t0cao HS nªu tÝnh chÊt cña S - TÝnh chÊt ho¸ häc : lµ PKH§ kÐm Si(r) + O2(k) ® SiO2(r) ? Si cã tÝnh chÊt ho¸ häc g×? 3. øng dông. ? Si dïng ®Ó lµm g×? HS nªu ­u ®iÓm cña Si - KT ®iÖn tö - ChÕ t¹o pin mÆt trêi II. SiLic ®i oxit(SiO2) ? SiO2 lµ oxit lo¹i nµo? Lµ oxit axit Lµ oxit axit ? Cã tÝnh chÊt ho¸ gäi g× cña oxit axit? Mang tÝnh chÊt cña oxit axit - T¸c dông víi oxit bat¬ - T¸c dông víi dd bat¬ - Kh«ng t¸c dông víi H2O. ? CN Silicat bao gåm nh÷ng lÜnh vùc nµo? - §å gèm, thuû tinh, si m¨ng III. C«ng nghiÖp Silicat 1. S¶n phÈm ®å gèm a. Nguyªn liÖu chÝnh ? Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt ®å gèm lµ g×? HS nªu nguyªn liÖu - §Êt sÐt, th¹ch anh, FenFat ? Yªu cÇu HS nªu c¸ch lµm ra ®å gèm. HS nªu c¸ch lµm ®å gèm b. C¸c giai ®o¹n chÝnh - Nhµo råi nguyªn liÖu, t¹o h×nh, nung c. C¬ së x¶n xuÊt Yªu cÇu HS nªu c¸c c¬ së x¶n xuÊt trªn ®¸t n­íc vµ ë ®Þa ph­¬ng. HS nªu c¬ së x¶n xuÊt - §Þa ph­¬ng, cã sö dông HP2 ®å sµnh ë CËy 2. S¶n xuÊt xi m¨ng ? Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt xi m¨ng lµ g×? - HS nªu nguyªn liÖu a. Nguyªn liÖu §¸ v«i, ®Êt sÐt, c¸t ? Nªu c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh x¶n xuÊt xi m¨ng HS nªu 3 giai ®o¹n x¶n xuÊt b. C¸c c«ng ®¹on chÝnh - T¹o bïn. - T¹o clanhke - T¹o xi m¨ng ?N¬i nµo trªn ®Êt n­íc - Trªn ®Êt n­íc c. C¬ së s¶n xuÊt vµ ë ®Þa ph­¬ng cã s¶n xuÊt xi m¨ng? - HD: xi m¨ng Hoµng Th¹ch xi m¨ng Phóc S¬n 3. S¶n xuÊt thuû tinh a. Nguyªn liÖu chÝnh ?Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt thuû tinh lµ g×? HS nªu nguyªn liÖu - C¸t tr¾ng, ®¸ v«i vµ s« ®a ?Nªu c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt Nªu 3 giai ®o¹n - Trén nguyªn liÖu - Nung hçi hîp trong lß nung - T¹o vËt thÓ . ? ViÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra trong lß nung? Lªn b¶ng viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng t0 t0 C¸c ph­¬ng tr×nh: CaCO3(r) ® CaO(r) + CO2(k) t0 CaO(r) + SiO2(r) ® CaSiO3(r) Na2CO3(r) +SiO2(r) ® Na2SiO3(r)+ CO2(k) ? Nªu c¬ së s¶n xuÊt thuû tin ë n­íc ta vµ ®Þa ph­¬ng Liªn hÖ ë ®Þa ph­¬ng c. C¬ së chÝnh . 4. Cñng cè bµi - kiÓm tra ®¸nh gi¸ (6’) - §äc kÕt luËn SGK - Lµm c¸c c©u hái 1® 4 SGK 5. H­íng dÉn häc ë nhµ (2’) - Häc bµi - Lµm c¸c c©u hái - ¤n tËp phÇn cÊu t¹o nguyªn tö TuÇn 20: S¬ l­îc vÒ B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè ho¸ häc Ngµy so¹n: TiÕt 39: Ngµy d¹y: I. Môc tiªu: - HS biÕt ®­îc - Nguyªn t¾c s¾p xÕp c¸c nguyªn tè theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n. - CÊu t¹o b¶ng tuÇn hoµn: « nguyªn tè, chu kú, nhãm. II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: - B¶ng tuÇn hoµn - B¶ng phô III. C¸c b­íc lªn líp: 1. æn ®Þnh líp (1’) 9A …………… 9B …………….. 2. KiÓm tra bµi cò 3. Bµi míi (40’') GV nªu sù ra ®êi cña b¶ng tuÇn hoµn I. Nguyªn t¾c s¾p xÕp c¸c nguyªn tè trong b¶ng tuÇn hoµn GV treo b¶ng HS tr¶ lêi ? S¾p xÕp b¶ng HTTH dùa theo nguyªn t¾c nµo? - Theo chiÒu t¨ng cña NTK - Theo chiÒu t¨ng dÇn cña NTK vµ ®iÖn tÝch h¹t nh©n. II. CÊu t¹o b¶ng tuÇn hoµn GV treo b¶ng phô: Ntè Mg HS quan s¸t b¶ng phô 1. ¤. nguyªn tè 12 Mg 24 Magiª ?Nh×n vµo « nguyªn tè chóng ta cã thÓ biÕt ®iÒu g×? GV sè hiÖu nguyªn tö cã trÞ sè b»ng ®iÖn tÝch h¹t nh©n b»ng sè e = sè TT cña nguyªn tè. HS nªu vµ bæ sung - Sè hiÖu nguyªn tö - Ký hiÖu ho¸ häc - Tªn nguyªn tè - Nguyªn tö khèi ?Nh×n vµo « sè 6 h·y nªu nh÷ng ®iÒu biÕt vÒ nguyªn tè ®ã - Sè hiÖu nguyªn tö = 6 - KHHH: C, tªn: cacbon, nguyªn tö khèi = 12 - §iÖn tÝch h¹t nh©n: 64 cã 12e