Đề tập làm văn dành cho ôn tập lớp 12 (phần văn học chống Mỹ)

§Ò tËp lµm v¨n dµnh cho «n tËp líp 12 (PhÇn v¨n häc chèng Mü) §Ò I: C©u 1 (1 ®iÓm): a. §¸nh dÊu (X) vµo chç cho lµ ®óng: "ThÕ lµ b¾t ®Çu råi! §èt löa lªn". C©u v¨n trªn thuéc vÒ t¸c phÈm nµo? A. M¶nh tr¨ng cuèi rõng - NguyÔn Minh Ch©u. B. Rõng xµ nu - NguyÔn Trung Thµnh. b. §iÒn chÝnh x¸c nh÷ng tõ ng÷ thiÕu vµo ®o¹n th¬: ..."§Êt n­íc cña ......................, ®Êt n­íc cña ca dao thÇn tho¹i D¹y anh biÕt yªu em tõ ...................................n«i BiÕt quý c«ng ..........................nh÷ng ngµy lÆn léi, BiÕt trång tre ®îi ngµy thµnh gËy §i ......................mµ kh«ng sù dµi l©u" (§Êt n­íc - NguyÔn Khoa §iÒm) C©u 2: (2 ®iÓm) Nªu ng¾n gän (kh«ng qua 10 dßng) ý nghÜa cña c¸c c©u th¬ sau: TiÕng th¬ ai ®éng ®Êt trêi Nghe nh­ non n­íc väng lêi ngµn thu Ngh×n n¨m sau nhí NguyÔn Du TiÕng th­¬ng nh­ tiÕng mÑ ru nh÷ng ngµy Hìi ng­êi x­a cña ta ®©y Khóc vui xin l¹i so d©y cïng Ng­êi"... (KÝnh göi cô NguyÔn Du - Tè H÷u) C©u 3: (7 ®iÓm) Trong t¸c phÈm M¶nh tr¨ng cuèi rõng cña NguyÔn Minh Ch©u, vÎ ®Ñp cña tr¨ng vµ c« g¸i mang tªn tr¨ng lµ nh÷ng thµnh c«ng nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña t¸c gi¶. Anh (chÞ) h·y ph©n tÝch ®iÒu ®ã. §¸p ¸n ®Ò kiÓm tra v¨n 12. A. §Ò sè 1: C©u 1: HS ®­îc 0,5 ®iÓm khi tr¶ lêi chÝnh x¸c mét phÇn. a. ®¸nh dÊu (X) vµo ®¸p ¸n B : Rõng xµ nu - NguyÔn Trung Thµnh. b. §iÒn hoµn chØnh vµ chÝnh x¸c c¸c tõ ng÷ thiÕu vµo ®o¹n th¬: ..."§Êt n­íc cña nh©n d©n, ®Êt n­íc cña ca dao thÇn tho¹i D¹y anh biÕt yªu em tõ thña trong n«i, BiÕt quý c«ng cÇm vµng nh÷ng ngµy lÆn léi, BiÕt trång tre ®îi ngµy thµnh gËy §i tr¶ thï mµ kh«ng sî dµi l©u."... (§Êt n­íc - NguyÔn Khoa §iÒm) C©u 2: HS ®­îc 2 ®iÓm khi nªu ®­îc: - Th¸i ®é ®¸nh gi¸ vµ ®Ò cao gi¸ trÞ to lín cña th¬ ca NguyÔn Du: + Th¬ NguyÔn Du ®· ch¹m tíi nh÷ng vÊn ®Ò lín lao liªn quan ®Õn quyÒn sèng cña con ng­êi , v× vËy, ®ã lµ tiÕng th¬ vµ tÊm lßng th¬ cã kh¶ n¨ng lµm thÊu ®éng ®Êt trêi. V­ît qua kh«ng gian réng lín, tiÕng th¬ Êy trë thµnh lêi non n­íc, tr­êng tån cïng víi thêi gian, víi cuéc sèng con ng­êi. + HS biÕt liªn hÖ víi c©u th¬ cña NguyÔn Du: "Ch¼ng biÕt ba tr¨m n¨m lÎ n÷a- Ng­êi ®êi ai khãc Tè Nh­ ch¨ng?" ®Ó thÊy ®­îc c©u th¬ cña Tè H÷u chÝnh lµ c©u tr¶ lêi cña thêi ®¹i h«m nay ®èi víi NguyÔn Du. + TiÕng th¬ NguyÔn Du ®· v­ît qua kho¶ng c¸ch cña thêi gian hai tr¨m n¨m vµ kho¶ng c¸ch kh«ng gian cña hai thêi ®¹i ®Ó trë thµnh tiÕng th­¬ng nh­ tiÕng mÑ ru tha thiÕt vç vÒ t©m hån bao thÕ hÖ ng­êi ViÖt. §ã kh«ng chØ lµ biÓu hiÖn cña t×nh yªu th­¬ng mµ cßn gãp phÇn båi ®¾p t©m hån, h×nh thµnh nh©n c¸ch, tøc lµ nã hoµ nhËp vµo m¹ch nguån v¨n ho¸ d©n téc, trë thµnh mét phÇn kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng tinh thÇn cña mçi con ng­êi ViÖt Nam. + Tè H÷u ®· nh¾n göi ®Õn ng­êi x­a niÒm c¶m th«ng ch©n thµnh vµ muèn hån th¬ NguyÔn Du vÒ chia sÎ niÒm vui víi hËu thÕ trong cuéc chiÕn ®Êu h«m nay... - HS n¾m ®­îc kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn: C©u më ®Çu giíi thiÖu, c¸c c©u tiÕp diÔn ®¹t ý nghÜa ®o¹n th¬ mét c¸ch tr×nh tù; c©u kÕt ®¸nh gi¸, kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò. Tr×nh bµy s¹ch sÏ, c©u v¨n ®óng ng÷ ph¸p. Cã thÓ sai sãt kh«ng ®¸ng kÓ vÒ dïng tõ hoÆc nãi ®­îc 3/4 ý trªn còng ®­îc 2 ®iÓm. C©u 3: TËp lµm v¨n: 1. VÒ kü n¨ng: HS n¾m ®­îc c¸ch lµm bµi v¨n ph©n tÝch mét vÊn ®Ò v¨n häc. - Bµi v¨n bè côc râ rµng, biÕt t¸ch c¸c luËn ®iÓm hîp lý. Tr×nh bµy s¹ch, Ýt sai lçi chÝnh t¶, lçi vÒ tõ, c©u... (2 ®iÓm) 2. Néi dung cÇn ®¹t: ( 5 ®iÓm) HS nªu ®­îc c¸c ý lín sau: a. HiÓu ®­îc ý nghÜa cña nhan ®Ò truyÖn: M¶nh tr¨ng cuèi rõng: nhan ®Ò giµu søc gîi vÒ vÎ ®Ñp kÝn ®¸o cña thiªn nhiªn còng ®ång thêi lµ vÎ ®Ñp ®»m th¾m, duyªn d¸ng cña con ng­êi. b. M¶nh tr¨ng vµ vήÑp ngo¹i h×nh cña ng­êi thiÕu n÷ tªn tr¨ng: + Ch©n dung c« g¸i ®i nhê xe hiÖn ra trong con m¾t quan s¸t ®Çy tß mß cña L·m: "mét ®«i gãt ch©n bãng hång, s¹ch sÏ, ®«i dÐp cao su còng s¹ch sÏ, gÊu quÇn lu¹ ®en chÊm m¾t c¸". Qua ¸nh s¸ng cña ®oµn xe xÝch, vÎ ®Ñp Êy ®· ®­îc x¸c nhËn: "vÎ ®Ñp gi¶n dÞ vµ m¸t mÎ nh­ s­¬ng nói, táa ra tõ nÐt mÆt, lêi nãi vµ tÊm th©n m¶nh dÎ...C« ta mÆc ¸o xanh chÝt h«ng võa khÝt, m¸i tãc dµy tÕt thµnh hai d¶i. ChiÕc lµn vµ chiÕc nãn tr¾ng míi kho¸c ë c¸nh tay mét c¸ch nhÑ nhµng...".=> vÎ ®Ñp dÞu dµng, mÒm m¹i song còng míi dõng l¹i ë c¶m nhËn, ®óng lµ c¸i ®Ñp h­ ¶o mong manh nh­ s­¬ng nói... + vÎ ®Ñp ®­îc hoµn thiÖn ®­íi sù xuÊt hiÖn cña tr¨ng: tõ ¸nh s¸ng "loÌ nhoÌ, chËp chên lay ®éng" cã lóc r¬i tâm xuèng kho¶ng tèi mÞt mïng cña c¸nh rõng giµ, ®Õn lóc "m¶nh tr¨ng khuyÕt ®øng yªn cuèi trêi, s¸ng trong nh­ mét m¶nh b¹c" ®· khiÕn "khung cöa sæ phÝa c« g¸i ngåi lång ®Çy bãng tr¨ng", "tõng sîi tãc cña NguyÖt còng s¸ng lªn. M¸i tãc dµy, th¬m ng¸t, trÎ trung lµm sao" NhÊt lµ"Tr¨ng soi th¼ng vµo khu«n mÆt NguyÖt lµm khu«n mÆt t­¬i m¸t, ngêi lªn vÎ ®Ñp l¹ th­êng". C¸i ®Ñp cña con ng­êi ®· ®­îc to¶ s¸ng, ®­îc th¨ng hoa d­íi ¸nh s¸ng diÖu kú cña m¶nh tr¨ng non, khiÕn cho anh lÝnh trong kho¶nh kh¾c Êy ph¶i "cho¸ng ngîp nh­ tr«ng vµo ¶o ¶nh". §ã kh«ng chØ lµ c¸i ®Ñp cña ®­êng nÐt khu«n mÆt mµ lµ vÎ ®Ñp cña søc sèng thanh xu©n r¹ng ngêi vµ Êm ¸p d­íi ¸nh s¸ng thiªn nhiªn thùc mµ h­ ¶o... + ¸nh s¸ng vÇng tr¨ng lan to¶ trong kh«ng gian, ®em ®Õn mét kh«ng khÝ b×nh yªn vµ rÊt ®çi dÞu dµng. Mét kh«ng gian giµu chÊt th¬ võa ®Ó t« ®iÓm cho nÐt ®Ñp cña ng­êi thiÕu n÷ võa gîi ®Õn mèi t×nh c¶m chím në gi÷a ®«i b¹n trÎ, quyÕn luyÕn vµ trong s¸ng. C¸i ®Ñp cña thiªn nhiªn vµ con ng­êi ®· t¸c ®éng lín ®Õn t©m hån ng­êi lÝnh l¸i xe khiÕn anh"Giµ ®êi trong nghÒ l¸i xe mµ l¹i nh×n tr¨ng ra ph¸o s¸ng", thËm chÝ " tõ ®Çu h«m t«i vÉn ®i gi÷a ®ªm tr¨ng mµ kh«ng biÕt", biÕn anh chµng vèn tÝnh rÊt nguyªn t¾c ®Õn møc nh­ kh« khan l¹i nãi nh÷ng lêi thËt v¨n hoa vµ l·ng m¹n tr­íc c« g¸i mang tªn tr¨ng. => C¸i ®Ñp th¸nh thiÖn vµ kú diÖu cña thiªn nhiªn vµ con ng­êi ®· cã kh¶ n¨ng c¶m ho¸ vµ lµm phong phó t©m hån..., thÎ hiÖn søc sèng m·nh liÖt cña nh÷ng ng­êi lÝnh trÎ tuæi, chiÕn tranh vÉn kh«ng lµm mÊt ®i sù l·ng m¹n cña t©m hån, biÕt yªu mÕn vµ th­ëng thøc tr©n träng c¸i ®Ñp... c. VÎ ®Ñp cña NguyÖt- vÇng tr¨ng cña CNAHCM: - M¶nh tr¨ng thiªn nhiªn khuÊt h¼n xuèng phÝa khu rõng sau l­ng, b¸o hiÖu mét hiÖn thùc kh¾c nghiÖt cña chiÕn tranh ®ang ®Õn, vµ m¶nh tr¨ng cña thiªn nhiªn ®· nh­êng chç cho vÇng tr¨ng cña con ng­êi to¶ s¸ng. + Sù chiÕn ®Êu dòng c¶m vµ x¶ th©n cña NguyÖt khi cïng L·m v­ît qua ®o¹n ngÇm khã ®i vµ ®Æc biÖt khi m¸y bay ®Þch µo ®Õn nÐm bom. Hoµn c¶nh ®Çy thö th¸ch Êy ®· béc lé hÕt nh÷ng phÈm chÊt ®¸ng quý trong c« g¸i t­ëng m¶nh mai dÞu dµng ®Õn yÕu ®uèi: b×nh tÜnh ®èi phã víi m¸y bay ®Þch, nh­ìng chç Èn nÊp an toµn cho ®ång ®éi, hµnh ®éng nhanh khoÎ vµ can ®¶m, thËm chÝ " nh¶y xuèng ®i tr­íc dß ®­êng", biÕn m×nh thµnh tiªu ®iÓm cho xe L·m "nh»m c¸i bãng nhê nhê tr­íc mÆt" mµ l¸i xe ®Õn chç an toµn. + Nô c­êi cña NguyÖt khi c« bÞ th­¬ng, khu«n mÆt xanh t¸i nh÷ng vÉn xinh ®Ñp...lµm L·m dÊy lªn m«t t×nh yªu ®èi víi c« "võa mª muéi lÉn c¶m phôc"... => trong sù h×nh dung cña L·m, NguyÖt lµ hiÖn th©n cña vÇng tr¨ng võa dÞu dµng, th¬ méng võa can ®¶m, chë che, kh¾c s©u trong t©m trÝ anh mét "khu«n mÆt léng lÉy ®Çy ¸nh tr¨ng". d. T©m hån NguyÖt - sîi chØ xanh nhá bÐ vµ ãng ¸nh: + T×nh yªu s©u s¾c thuû chung cña NguyÖt dµnh cho L·m võa l¹ lïng võa tha thiÕt ch©n thµnh. Hd nhËn thÊy ®ã kh«ng ph¶i lµ t×nh c¶m bång bét, nhÊt thêi cña c« g¸i míi lín ®Çy m¬ méng mµ lµ t×nh yªu ®· ®­îc c©n nh¾c, cã ®ä chÝn s©u ®»m trong mét ng­êi con g¸i ®· tr­ëng thµnh trong chiÕn ®Êu vµ c«ng t¸c n¬i chiÕn tr­êng. T×nh c¶m ®ã xuÊt ph¸t tõ niÒm tin m·nh liÖt vµo cuéc sãng, vµo ®ång ®éi. §ã còng chÝnh lµ søc sèng, søc m¹nh tinh thÇn bÊt diÖt ... + So s¸nh h×nh ¶nh c©y cÇu ®¸ xanh bÞ gÉy víi sî chØ xanh nhá bÐ mµ bÒn bØ trong t©m hån ng­êi con g¸i mang tªn tr¨ng, rót ra ®­îc ý nghÜa cña truyÖn. ®. HS b×nh luËn vÒ chÊt th¬, chÊt l·ng m¹n cña thiªn truyÖn, gi¸ trÞ lín lao cña hai h×nh ¶nh giµu chÊt th¬ trong viÖc thÎ hiÖn t­ t­ëng t¸c phÈm... §¸p ¸n «n tËp ®Ò sè 2 C©u 1: a. §iÒn chÝnh x¸c: ..." Cuéc ®êi tuy dµi thÕ N¨m th¸ng vÉn ®i qua Nh­ biÓn kia dÉu réng M©y vÉn bay vÒ xa" b. HS chän ®óng ®¸p ¸nB. C©u 2: HS ®­îc 2 ®iÓm khi tr¶ l¬× ®óng c¸c ý : + Hai h×nh ¶nh trªn trong t¸c phÈm "m¶nh tr¨ng cuèi rõng" cña NguyÔn Minh Ch©u (0,5®) + Nªu ng¾n gän ý nghÜa t­îng tr­ng: (1,5®) - C©y cÇu ®¸ xanh: t­îng tr­ng cho thµnh qu¶ x©y dùng cña bµn tay con ng­êi, lµ biÓu t­îng cho sù bÒn v÷ng vËt chÊt con ng­êi ®· t¹o ra. - Sîi chØ xanh nhá bÐ vµ ãng ¸nh: máng m¶nh, biÓu t­îng cho t×nh yªu bÒn bØ thuû chung, cho t©m hån cña ng­êi con g¸i mang tªn tr¨ng còng chÝnh lµ biÓu t­îng cho t©m hån vµ søc sèng bÊt diÖt cña con ng­êi ViÖt Nam - Nhµ v¨n ®· ®Æt nh©n vËt L·m trong khung c¶nh bªn dßng s«ng miÒn t©y víi c©y cÇu ®å sévµ ®Ñp nh­ mät giÊc méng nh­ng võa x©y dùng xong sau métthµng th× bÞ bom Mü ph¸ huû ®Ó anh suy ngÉm vÒ sîi chØ xanh nhá bÐ vµ ãng ¸nh, nh­ng kh«ng thÓ ®øt, kh«ng thÓ bÞ tµn ph¸. Mét t­¬ng quan ®Çy ý nghÜa gi÷a c¸i to lín vµ c¸i nhá bÐ, c¸i kh¶ diÖt vµ bÊt diÖt => sù chiÕn th¾ng cña t×nh yªu ®èi víi chiÕn tranh, cña sù sèng ®èi víi sù huû diÖt mµ kÎ thï cè t×nh gieo r¾c. Bµi tËp «n luyÖn phÇn v¨n häc ViÖt Nam 12. Hä tªn:.....................................................................Líp 12A...... I. B»ng trÝ nhí, h·y chÐp l¹i s¹ch vµ chÝnh x¸c ®o¹n th¬ kh¾c ho¹ h×nh ¶nh ng­êi lÝnh T©y TiÕn trong bµi th¬ "T©y TiÕn" cña Quang Dòng. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ II. Nªu ng¾n gän vÒ gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt truyÖn ng¾n "Vî chång A Phñ" cña nhµ v¨n T« Hoµi. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ III. Ng­êi ta nãi, cã mét thÕ giíi Kinh B¾c víi truyÒn thèng v¨n ho¸ nghÖ thuËt l©u ®êi, víi mét vÎ ®Ñp cæ kÝnh trong th¬ Hoµng CÇm. Theo em, ý kiÕn ®ã cã ®óng kh«ng? H·y dùa vµo bµi th¬ Bªn kia s«ng §uèng cña t¸c gi¶ ®Ó lµm s¸ng tá ý kiÕn cña m×nh. ............................................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................................................................................. ......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ...................................................................