Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần 2 - Tiết 10: Nghĩa của từ

TuÇn 2 TiÕt 10 NGHÜA CñA Tõ Ngµy so¹n 7/9/07 A Môc tiªu 1 KiÕn thøc : Gióp häc sinh n¾m v÷ng: - ThÕ nµo lµ nghÜa cña tõ ? - Mét sè c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ? 2 Th¸i ®é : Dïng tõ cã ý thøc trong nãi, viÕt 3 Kü n¨ng : LuyÖn kü n¨ng gi¶i thÝch nghÜa cña tõ B ChuÈn bÞ : 1 Gi¸o viªn: SGK ; Gi¸o ¸n ; B¶ng phô 2 Häc sinh : So¹n bµi; PhiÕu häc tËp C TiÕn tr×nh lªn líp : I æn ®Þnh tæ chøc : 6A v¾ng : 6B v¾ng : 6C v¾ng : II KiÓm tra bµi cò : ? Khi m­în tõ chóng ta nªn tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c nµo? III Bµi míi : * §Æt vÊn ®Ò : Trong khi giao tiÕp, cã nh÷ng tõ chóng ta kh«ng hiÓu, ®ßi hái ph¶i gi¶i thÝch c¸ch kh¸c. VËy cÇn gi¶i thÝch nh­ thÕ nµo, chóng ta sÏ t×m hiÓu ë tiÕt häc h«m nay. Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß Néi dung kiÕn thøc Ho¹t ®éng 1 :NghÜa cña tõ lµ g×? GV( b¶ng phô): Gäi HS ®äc VD trong SGK. ? NÕu lÊy dÊu hai chÊm ( : )lµm chuÈn th× c¸c VD trong SGK gåm mÊy phÇn? Lµ nh÷ng phÇn nµo? GV( b¶ng phô): Gäi HS ®äc to phÇn gi¶i nghÜa tõ tËp qu¸n ? Trong hai c©u sau, hai tõ tËp qu¸n vµ thãi quen cã thÓ thay thÕ cho nhau ®­îc kh«ng? T¹i sao? a) Ng­êi ViÖt cã tËp qu¸n ¨n trÇu. b) B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ vÆt. HS: C©u a cã thÓ dïng c¶ 2 tõ, c©u b chØ dïng tõ thãi quen®tËp qu¸n cã ý nghÜa réng, thãi quen cã ý nghÜa hÑp. ? Tõ tËp qu¸n gi¶i thÝch ý nghÜa nh­ thÕ nµo? ? H·y gi¶i thÝch c¸c tõ : C©y, ®i, giµ... Cho VD? GV: Gäi HS ®äc phÇn gi¶i nghÜa tõ lÉm liÖt ? Trong 3 c©u sau ®©y, 3 tõ lÉm liÖt, hïng dòng, oai nghiªm cã thÓ thay thÕ cho nhau ®­îc kh«ng? T¹i sao? a) T­ thÕ lÉm liÖt cña ng­êi anh hïng. b) T­ thÕ hïng dòng cña ng­êi anh hïng. c) T­ thÕ oai nghiªm cña ng­êi anh hïng. HS: Thay thÕ ®­îc, v× néi dung th«ng b¸o vµ s¾c th¸i ý nghÜa kh«ng thay ®æi®tõ ®ång nghÜa. ? Tõ lÉm liÖt ®· ®­îc gi¶i thÝch ý nghÜa nh­ thÕ nµo? ? H·y gi¶i thÝch ý nghÜa cña c¸c tõ: trung thùc, dòng c¶m, ph©n minh theo c¸ch trªn vµ cho VD? GV: Gäi HS ®äc phÇn gi¶i nghÜa tõ . ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i nghÜa tõ nao nóng? GV: Yªu cÇu HS t×m nh÷ng tõ tr¸i nghÜa víi c¸c tõ: cao th­îng, s¸ng sña, nh½n nhôi? ? Mçi chó thÝch trong VD SGK gåm mÊy bé phËn? Lµ nh÷ng bé phËn nµo? HS: Hai bé phËn. Tõ vµ ý nghÜa cña tõ. ? Bé phËn nµo nªu lªn ý nghÜa cña tõ? HS: Bé phËn ®øng sau dÊu hai chÊm. ? NghÜa cña tõ øng víi phÇn nµo trong m« h×nh trong SGK? HS: øng víi phÇn néi dung. ? VËy, thÕ nµo lµ nghÜa cña tõ? Ho¹t ®éng 2: C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ ? Cã mÊy c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ? Lµ nh÷ng c¸ch nµo? Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp GV: H­íng dÉn HS lµm BT 2, 3, 4 I. NghÜa cña tõ lµ g×? 1. VÝ dô:(SGK Tr 35) 2. NhËn xÐt: Gåm hai phÇn: - PhÇn bªn tr¸i lµ c¸ tõ in ®Ëm cÇn gi¶i nghÜa. - PhÇn bªn ph¶i lµ néi dung gi¶i thÝch nghÜa cña rõ. + TËp qu¸n® diÔn t¶ kh¸i niÖm + LÉm liÖt® dïng tõ ®ång nghÜa + Nao nóng®dïng tõ ®ång nghÜa + Ngoµi ra, gi¶i thÝch b»ng tõ tr¸i nghÜa * Ghi nhí1:( SGK Tr 35) II. C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ * Ghi nhí2 : ( SGK Tr 35) III. Luyªn tËp: BT 2: - Häc tËp - Häc lám - Häc hái - Häc hµnh BT 3: - Trung b×nh - Trung gian - Trung niªn BT 4: - GiÕng: hè ®µo s©u vµo lßng ®Êt ®Ó lÊy n­íc ¨n uèng - Rung rinh: chuyÓn ®éng nhÑ nhµng, liªn tôc - HÌn nh¸t: tr¸i víi dòng c¶m IV Cñng cè - DÆn dß: Nh¾c l¹i c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ? VÒ nhµ : Häc bµi, lµm bµi tËp 1 vµ 5 Soan bµi: Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù