Giáo án Ngữ văn 7 (chuẩn kiến thức) - Tiết 27: Quan hệ từ năm 2013

Ngày soạn: 6/10/2013 Ngày dạy : 8/10/2013 TiÕt 27 : Quan hÖ tõ A- Mục tiêu cần đạt - Học sinh hiểu được thế nào là quan hệ từ, biết nhận diện quan hệ từ trong văn bản. - Rèn học sinh kĩ nănbg sử dụng quan hệ từ cho đúng, phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. - Tích hợp: Các văn bản đã học, các từ loại đã học. B- Chuẩn bị 1.Giáo viên: Giáo án, bảng phụ. 2.Học sinh: Học bài, đọc trước bài. C- Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ Ổn định 2/ Kiểm tra- Kể tiên những từ loại đã học ở lớp 6? cho ví dụ? 3/ Bài mới Hoạt động H: t×m nh÷ng quan hÖ tõ ®­îc dïng trong nh÷ng c©u v¨n trªn? H: Quan hÖ tõ "cña" ë vÝ dô 1 cã t¸c dông g×? H: C¸ch dïng quan hÖ tõ trong vd 3 cã g× kh¸c so víi vÝ dô 1, 2? (dïng thµnh cÆp) H: CÆp quan hÖ tõ nµy dïng cã ý nghÜa g×? H: Néi dung ý nghÜa cña c©u nµy râ ch­a (ch­a râ) H: VËy, em hiÓu quan hÖ tõ lµ g×? H: H·y t×m nh­ng cÆp quan hÖ tõ t­¬ng øng thµnh cÆp trong c¸c quan hÖ tõ sau? H: §Æt c©u víi c¸c cÆp quan hÖ tõ ®ã? H: VËy, khi sö dông quan hÖ tõ cÇn l­u ý ®iÒu g×? H: Nh÷ng tr­êng hîp nµo b¾t buéc ta ph¶i sö dông quan hÖ tõ? Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp - h­íng dÉn gi¶i bµi tËp vë BTNV. - Häc sinh ®äc yªu cÇu bµi tËp 4 Nội dung I- ThÕ nµo lµ quan hÖ tõ 1.VÝ dô: 2. NhËn xÐt: - Tõ "cña" dïng nối phÇn phô sau víi danh tõ trung t©m cña côm danh tõ => quan hÖ së h÷u. - Tõ "Nh­" nèi thµnh phÇn bæ ng÷ víi tÝnh tõ trung t©m cña côm tÝnh tõ quan hÖ so s¸nh. - "Bëi ... nªn" dïng ®Ó nèi hai vÕ trong mét c©u ghÐp quan hÖ nnh©n qu¶. 3. KÕt luËn: Ghi nhí 2/ Sö dông quan hÖ tõ a.VÝ dô b. Nhận xét -Tr­êng hîp b¾t buéc sö dông qhtõ: VD b, d, g, h. -C¸c cÆp quan hÖ tõ: NÕu .... th× V× .... nªn Tuy .... nh­ng (mµ) HÔ .... th× Së dÜ .... lµ do (v×) c.KÕt luËn:Ghi nhí SGK trang 98. II- LuyÖn tËp 1/ Bµi 1: C¸c quan hÖ tõ trong v¨n b¶n: "Cæng tr­êng më ra" (®o¹n ®Çu) lµ: Cña, nh­, cña, lµ, mµ, nh­ng, nh­, cña, nh­, nh­. 2/ Bµi 2: §iÒn quan hÖ tõ thÝch hîp víi: vµ, víi, b»ng (víi), nÕu, th×, vµ. Bµi 4: ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n. - Néi dung tuú chän (miªu t¶ - tù sù) - C©u ®óng ng÷ ph¸p, cã sö dông quan hÖ tõ. 4.Cñng cè - ThÕ nµo lµ quan hÖ tõ? quan hÖ tõ ®­îc dïng trong c©u ®Ó lµm g×? 5.H­íng dÉn: - ChuÈn bÞ bµi "Ch÷a lçi vÒ quan hÖ tõ" =========================================================== Ngày soạn: 7/10/2013 Ngày dạy : 10/10/2013 TiÕt 28 : LuyÖn tËp c¸ch lµm v¨n b¶n biÓu c¶m A- Mục tiêu - Củng cố, luyện tập các thao tác làm văn bản biểu cảm: tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết bài. - Rèn học sinh kĩ năng tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn ý, viết bài. - Tích hợp các văn bản biểu cảm đã học, đặc điểm, cách làm văn bản biểu cảm. B- Chuẩn bị 1- Giáo viên cho đề bài về nhà. 2- Học sinh chuẩn bị trước. C- Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ Tổ chức: 2/ Kiểm tra: - Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh. 3/ Bài mới: Hoạt động H: X¸c dÞnh ®èi t­îng biÓu c¶m cña ®Ò ?H: T×nh c¶m cÇn thÓ hiÖn lµ g×? H: Thñ thÓ bµy tá t×nh c¶m lµ ai? H: T×nh c¶m cÇn bµy tá lµ t×nh c¶m g×? H: Nªu loµi c©y em yªu? H: T¹i sao em yªu loµi c©y ®ã? H: Bè côc mét bµi v¨n biÓu c¶m gåm m©ý phÇn? lµ nh÷ng phÇn nµo? H: Víi ®Ò bµi nµy, më bµi ta cÇn tr×nh bµy ý nµo? H: PhÇn th©n bµi cña ®Ò bµi nµy em cÇn nªu c¶m nghÜ cña m×nh nh­ thÕ nµo? H: PhÇn kÕt bµi nªu lªn vÊn ®Ò g×? Gi¸o viªn h­íng dÉn, yªu cÇu häc sinh viÕt tõng ®o¹n v¨n. - Gîi ý viÕt ®o¹n më bµi, kÕt bµi cho ®Ò bµi trªn. - Häc sinh nhËn xÐt, söa ch÷a bµi cña b¹n. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, söa ch÷a. - Gi¸o viªn ®äc cho häc sinh tham kh¶o hai ®o¹n v¨n më bµi, kÕt bµi. Nội dung I. §Ò bµi -Loµi c©y em yªu? 1/ T×m hiÓu ®Ò - §èi t­îng: Loµi c©y. - §Þnh h­íng: t×nh c¶m yªu mÕn loµi c©y. 2/ T×m ý - Loµi c©y em yªu: Ph­îng vÜ, bµng,... - Lý do em yªu 3/ LËp dµn ý a) Më bµi - Giíi thiÖu loµi c©y em yªu, t×nh c¶m em dµnh cho c©y. b) Th©n bµi - §Æc ®iÓm: l¸, th©n, hoa, qu¶ ... gîi cho em t×nh c¶m nh­ thÕ nµo? - Vai trß sự g¾n bã víi ®êi sèng con ng­êi .. Em thÓ hiÖn t×nh c¶m g×. - Nh÷ng kû niÖm g¾n bã víi c©y, em cã t×nh c¶m ®Æc biÖt nh­ thÕ nµo víi c©y. c) KÕt bµi; -K®Þnh t×nh c¶m cña em ®èi víi loµi c©y ®ã. 4/ ViÕt bµi VD: §o¹n v¨n më bµi: " Võa b­íc ch©n vµo lµng, h×nh ¶nh ®Çu tiªn ®Ëp vµo m¾t ®ång thêi còng lµm cho¸ng ngîp t©m hån bÊt cø ai: §ã lµ d¸ng sõng s÷ng cña c©y ®a cæ thô lµng t«i, kh«ng biÕt tõ bao ®êi nay, c©y ®øng ®ã nh­ mét vÖ sü oai phong cña lµng t«i, mµ t«i rÊt tù hµo." 4.Cñng cè - Nªu c¸c b­íc lµm bµi v¨n biÓu c¶m? b­íc nµo lµ quan träng nhÊt? 5.H­íng dÉn vÒ nhµ - LËp dµn ý, tËp viÕt ®o¹n më bµi, kÕt bµi cho ®Ò bµi: "C¶m nghÜ cña em vÒ nô c­êi cña mÑ" ============================================================= Ngày soạn: 8/10/2013 Ngày dạy :12/10/2013 TiÕt 29 : Qua ®Ìo ngang Bµ HuyÖn Thanh Quan A-Mục tiêu - Học sinh thấy được cảnh Đèo Ngang đẹp nhưng hoang sơ vắng lặng. Từ đó, tác giả bộc lộ tâm trạng nhớ nước thương nhà của mình. - Học sinh bước đầu làm quen, nắm được đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. - Rèn học sinh kỹ năng đọc, phân tích bài thơ theo bố cục. - Tích hợp: Các thể thơ đã học, các văn bản đã học. B- Chuẩn bị 1.Giáo viên: Giáo án, bức tranh cảnh Đèo Ngang. 2.Học sinh: Soạn bài. C- Tiến trình tổ chức các hoạt động 1/ Ổn định 2/ Kiểm tra - Đọc thuộc lòng văn bản "Bánh trôi nước"? nêu những nội dung chính và nghệ thuật nổi bật của văn bản? 3/ Bài mới * GBT: Hoạt động H: Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ bµi th¬? Gi¸o viªn bæ sung. H: Bµi th¬ ®­îc lµm theo thÓ th¬ nµo? ®Æc ®iÓm cña thÓ th¬? H: ChØ ra bè côc cña bµi th¬ "Qua §Ìo Ngang"? H: Nhµ th¬ ®Õn §Ìo Ngang vµo thêi ®iÓm nµo? H: §äc 2 c©u th¬ em cã c¶m nhËn g× vÒ kh«ng gian n¬i ®©y? H:TG, kh gian Êy gîi cho ta c¶m gi¸c g×? H: Ên t­îng ®Çu tiªn cña t¸c gi¶ vÒ c¶nh §Ìo Ngang lµ Ên t­îng g×?H: PhÐp tu tõ nµo ®­îc t¸c gi¶ sö dông trong c©u th¬? T¸c dông? H: C¶nh vËt ë §Ìo Ngang hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? H: Lªn ®Ønh ®Ìo, phãng tÇm m¾t ra xa, nhµ th¬ thÊy nh÷ng c¶nh g×? H: Em nhËn xÐt g× vÒ hai tõ "lom khom", "l¸c ®¸c"? H: Hai c©u th¬ sö dông nghÖ thuËt g×? (§¶o, ®èi). H: NhËn xÐt g× vÒ c¶nh ë 2 c©u thùc? H: Tõ ©m thanh, tiÕng chim gîi nhí nçi nhí n­íc, th­¬ng nhµ nh­ thÕ nµo? H: §ã lµ Ên t­îng vÒ mét kh«ng gian nh­ thÕ nµo? H: Em hiÓu "t×nh riªng ta víi ta" nh­ thÕ nµo? H: Néi dung næi bËt cña bµi th¬? H: Nh÷ng nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña bµi Nội dung I- §äc, hiÓu chó thÝch 1. §äc 2. Chó thÝch 3.ThÓ th¬: TNBCĐL 3. Bè côc: -Đề- thực- luận- kết II- §äc, hiÓu v¨n b¶n 1. Hai c©u ®Ò - Tgian: C¶nh chiÒu bãng xÕ. - Kgian: mÖnh m«ng cña mét vïng ®Ìo nói. => gîi cho lßng ng­êi nçi buån b©ng khu©ng, man m¸c. -> Nt nh©n ho¸, ®iÖp tõ "chen" t¹o Ên t­îng vÒ c¶nh cá c©y hoa l¸ chen chóc, xum xuª um tïm hoang d· => c¶nh ®Ñp nh­ng buån. 2. Hai c©u thùc: - Lom khom: h×nh ¶nh nhá nhoi, vÊt v¶. - L¸c ®¸c: Sù th­a thít, Ýt ái. => T¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt ®¶o trËt tù có ph¸p ®èi lËp, tõ l¸y ®Ó ph¸c ho¹ c¶nh vËt d­íi nói vµ bªn s«ng. - Mét kh«ng gian mªnh m«ng,hiu quạnh, có sù sèng cña con ng­êi, th­a thít. 3. Hai c©u luËn => B»ng nghÖ thuËt ®èi, t¶ c¶nh ngô t×nh, tõ ®ång ©m t¸c gi¶ ®· béc lé râ t©m tr¹ng m×nh. §ã lµ t×nh c¶m tha thiÕt cña ng­êi kh¸ch tha ph­¬ng l÷ thø, nhí n­íc th­¬ng nhµ. 4. Hai c©u kÕt. - Trêi, non, n­íc. => Kh«ng gian mªnh m«ng, hoang v¾ng. - Cong ng­êi: "Mét m¶nh...ta víi ta" T©m sù thÇm kÝn, mét m×nh m×nh biÕt, mét m×nh m×nh hay. => Nçi nhí n­íc th­¬ng nhµ da diÕt, ©m thÇm lÆng lÏ. III- Tæng kÕt * Ghi nhí: IV- LuyÖn tËp: - C¶m nghÜ cña em vÒ c¶nh n¬i §Ìo Ngang. 4. Cñng cè -Nêu cảm xúc của em sau khi học xong bài thơ 5.H­íng dÉn.- Häc thuéc lßng bµi th¬.So¹n bµi: "B¹n ®Õn ch¬i nhµ". Ngày soạn: 8/10/2013 Ngày dạy :12/10/2013 TiÕt 30 : B¹n ®Õn ch¬i nhµ NguyÔn KhuyÕn A. Mục tiêu - Giúp học sinh cảm nhận được tình bạn đậm đà, hồn nhiên, dân dã vượt lên hoàn cảnh sống eo hẹp. Đó là một nhân cách đẹp đẽ của nhà thơ Nguyễn Khuyến, thấy được bức tranh quê đậm đà hương sắc Việt Nam, nụ cười hóm hỉnh mà ý tứ sâu xa, tiếp tục tìm hiểu về thể thơ thất ngôn bát cú. - Rèn học sinh kĩ năng đọc diễn cảm và phân tích bài thơ thất ngôn bát cú. - Tích hợp: Văn bản biểu cảm, các văn bản thơ thất ngôn bát cú. B. Chuẩn bị 1.Giáo viên: Giáo án 2.Học sinh: Soạn bài. C. Tiến trình tổ chức các hoạt đông 1. Ổn định 2. Kiểm tra ? Đọc thuộc lòng và diễn cảm bài "Qua Đèo Ngang" 3. Bài mới * GTB: Tình bạn là một trong số đề tài có truyền thống lâu đời trong lịch sử văn học Việt Nam." Bạn đến chơi nhà" là một bài thơ thuộc loại hay nhất trong đề tài tình bạn và cũng thuộc loại hay nhất trong thơ Nguyễn Khuyến nói riêng, thơ Nôm đường luật Việt Nam nói chung... Hoạt động H: Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ NguyÔn KhuyÕn? H: HiÓu "N­íc c¶" nghÜa lµ g×? H: Dùa vµo sè c©u sè ch÷ cña bµi, cho biÕt bµi th¬ ®­îc lµm theo thÓ th¬ nµo?H: T×m bè côc bµi th¬ vµ néi dung cña tõng phÇn? H: Côm tõ "§· bÊy l©u nay" nµy cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? H: Gäi b¹n lµ"b¸c" c¸ch x­ng h« nµy cã ý nghÜa g×? H: Nh÷ng biÓu hiÖn trªn cho thÊy quan hÖ t×nh c¶m b¹n bÌ ë ®©y nh­ thÕ nµo?H: Tõ ®ã, h·y h×nh dung t©m tr¹ng cña t¸c gi¶? Hoµn c¶nh cña chñ nh©n cã g× ®Æc biÖt?H: H·y diÔn gi¶i t×nh c¶m "cã ®Êy mµ l¹i nh­ kh«ng" cña c¸c s¶n vËt ®­îc kÓ, t¶ trong v¨n b¶n nµy? H: Qua ®©y ta hiÓu g× vÒ tÝnh c¸ch vµ t×nh c¶m cña chñ nhµ víi kh¸ch? H: C¸i kh«ng ®­îc ®Èy tíi tËn công lµ sù viÖc g×? H: Chñ nhµ vÉn nãi vui ®­îc, vËy chøng tá chñ nh©n lµ ng­êi nh­ thÕ nµo? T×nh b¹n cña hä ra sao? C¶m xóc nµo cña chñ nh©n ®­îc béc lé? H: "Ta víi ta" ë ®©y cã ý nghÜa g×? H: Theo em cã g× kh¸c nhau trong côm tõ "ta víi ta" ë bµi nµy víi "ta víi ta" trong bµi "Qua §Ìo Ngang" H: Em ®äc ®­îc nh÷ng c¶m nghÜ nµo cña t¸c gi¶ trong lêi th¬ cuèi nµy? H: Nªu nh÷ng nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu cña bµi th¬?H: Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy ®· gãp phÇn lµm s¸ng tá néi dung nµo cña bµi? Nội dung I- §äc, hiÓu chó thÝch 1. §äc. 2. Chó thÝch. 3. ThÓ th¬ -ThÊt ng«n b¸t có.. 4.Bè côc: 3 phÇn C1: C¶m xóc khi b¹n ®Õn ch¬i nhµ. C2 - C7: C¶m xóc vÒ gia ®×nh m×nh. C8: C¶m xóc vÒ t×nh b¹n th©n mËt, g¾n bã. II- §äc, hiÓu v¨n b¶n 1. C¶m xóc khi b¹n ®Õn ch¬i nhµ: * C©u th¬ diÔn t¶ t©m tr¹ng, c¶m xóc hå hëi, vui vÎ tho¶ lßng cña chñ nhµ khi ®· bao l©u míi ®­îc b¹n tíi th¨m, c©u th¬ kh«ng chØ th«ng b¸o mµ cßn lµ lêi reo vui. 2. C¶m xóc vÒ gia c¶nh - Mäi s¶n vËt cã mµ l¹i chưa dùng được + Cã c¸, gµ, c¶i, cµ, bÇu, m­íp.. - C¸ch nãi Êy cho thÊy chñ nh©n lµ ng­êi thËt thµ, chÊt ph¸c,làm bật hoµn c¶nh nghÌo khã. => Chñ nhµ lµ ng­êi hãm hØnh, hµi h­íc, yªu quý b¹n b»ng t×nh c¶m chÊt ph¸c. - §Çu trß… kh«ng cã. *Ta thÊy chñ nh©n lµ ng­êi träng t×nh nghÜa tin ë sù cao c¶ cña t×nh b¹n, vµ t×nh b¹n cña hä s©u s¾c, trong s¸ng 3. C¶m nghÜ vÒ t×nh b¹n. - Ta víi ta. => §©y lµ quan hÖ b¹n bÌ g¾n bã hoµ hîp, ch©n thµnh. => C©u th¬ cuèi cïng thÓ hiÖn niÒm h©n hoan, sù tin t­ëng ë t×nh b¹n trong s¸ng, g¾n bã, ch©n thµnh, thiªng liªng. III- Tæng kÕt 1. NghÖ thuËt 2. Néi dung * Ghi nhí V- LuyÖn tËp 4/ Cñng cè :- Gi¸o viªn kh¸i qu¸t néi dung toµn bµi 5.H­íng dÉn: Häc thuéc lßng bµi th¬.So¹n bµi: Xa ng¾m th¸c nói L­.