Giáo án Ngữ văn lớp 6 Tuần 23 Tiết 91 Nhân hoá

Ngày soạn : 30/01/2005 Tuần 23 – Tiết 91 NHÂN HOÁ A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Qua tiết học, HS cần tiếp thu được: - Hiểu được thế nào là nhân hoá và tác dụng của nhân hoá. - Thấy được cái hay của việc dùng nhân hoá. B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: Bảng phụ C. TÀI LIỆU THAM KHẢO: SGK, SGV, STK D. TIẾN HÀNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 1/. Ổn định Ngày : Tiết : Lớp : SS : VM : 2/. Kiểm tra bài cũ ? Thầy Ha-men có những lời nói như thế nào về việc học tiếng Pháp? ? Thái độ và cử chỉ của thầy Ha-men như thế nào khi buổi học kết thúc? ? Nhân vật chính tong văn bản này là ai? 3/. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS BÀI HS GHI GV cho HS đọc đoạn thơ SGK/57. ? Bầu trời được gọi bằng gì? Cách gọi ấy có gì hay? ? Bầu trời được tả bằng những động từ nào? Cách tả đó có gì hay? ? Trong khổ thô trên, còn những sự vật nào nữa được tả như tả con người? ? Vậy thế nào là nhân hoá? GV cho HS đọc nội dung mục II.1,2 ? Các loại từ: lão, cô, cậu, … thường dùng để gọi ai? ? Các động từ: chống, xung phong, giữ,… thường để chỉ hành động của ai? Và ở mục I.1b chỉ hành động của cái gì? ? Các từ: ơi, hỡi, nhỉ, nhé, … thường dùng để xưng hô với ai? Ở mục I.1c xưng hô với con gì? ? Nhân hoá có mấy kiểu? => Được gọi bằng ông trời. Cách gọi ấy khiến cho bầu trời trở nên sinh động, sự vật như có hồn. => Bằng những động từ: mặc (áo giáp); ra (trận). Cách tả ấy mới lạ, độc đáo vừa miêu tả được bầu trời, vừa phản ánh khí thế của thời đại chống Mĩ. => Cây mía, kiến => Dùng để gọi người => Hành động của người => Để trò chuyện xưng hô với người I. NHÂN HOÁ LÀ GÌ? VD: Kiến hành quân ra trận. GHI NHỚ (SGK/57) II. CÁC KIỂU NHÂN HOÁ VD: lão (Miệng); cô (Mắt); cậu (Chân); cậu (Tay); bác (Tai). => Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật. VD: Tre (chống lại);Tre (xung phong); Tre (giữ); … => Những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của sự vật. VD: Trâu ơi! Ta bảo trâu này => Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người. 4/. Củng cố ? Thế nào là nhân hoá? ? Kể tên các kiểu nhân hoá và cho ví dụ để minh hoạ? ? Nêu tác dụng của nhân hoá? LUYỆN TẬP BT1/58: Chỉ ra và nêu tác dụng của phép nhân hoá. - Bến cảng … đông vui. - Tàu mẹ, tàu con …. - Xe anh, xe em …. - Tất cả đều bận rộn. => Gợi không khí lao động khẩn trương, phấn khởi của con người nơi bến cảng. BT2/58: So sánh 2 cách diễn đạt: Giống nhau: đều tả cái chổi rơm. Khác nhau: Cách 1: có dùng nhân hoá bằng cách gọi chổi rơm bằng là cô, cô bé. => Đây là văn bản biểu cảm. Cách 2: Không dùng nhân hoá => Đây là văn bản thuyết minh. BT4/59: Chỉ rõ cách nhân hoá và tác dụng của nó. a/. Trò chuyện, xưng hô với núi như với người. - Tác dụng: giải bày tâm trạng mong thấy người thương của người nói. b/. Dùng từ, ngữ chỉ tính chất, hoạt động của người để chỉ tính chất, hoạt động của những con vật. - Tác dụng: làm cho đoạn văn trở nên rất sinh động, hóm hĩnh. c/. Dùng những từ chỉ hoạt động và tính chất của con người để chỉ hoạt động, tính chất của cây cối và sự vật. - Tác dụng: Hính ảnh mới lá, gợi suy nghĩ của con người. d/. Tương tự câu c - Tác dụng: Gợi sự cảm phục, lòng thương xót và căm thù nơi người đọc. 5/. Dặn dò: Học thuộc bài và soạn bài mới: “Phương pháp tả người” + Đọc 3 đoạn văn trong SGK. + Trả lời câu hỏi ở mục 2 SGK/61.