Giáo án Vật lý khối 9 - Tiết 27: Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện

Tiết 27 - Tuần 14 Ngày soạn: Ngày giảng: Bài 25: Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện . A. Mục tiêu: Yêu cầu HS: 1. Kiến thức: Mô tả đượpc sự nhiễm từ của sắt, thếp. Giải thích được vì sao người ta dùng lõi sắt non để chế tạo nam châm điện Nêu được hai cách tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một vật 2. Kĩ năng: Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng biến trở và các dụng cụ đo điện trong mạch điện. 3. Thái độ: Thực hiện an toàn về điện, yêu thích môn học. B. Chuẩn bị: * Mỗi nhóm HS: 1 ống dây 500 vòng; 700 vòng. 1 la bàn 1 giá TN 1 biến trở 1 nguồn điện 3 - 6 vôn 1 A:(1,5 A - 0,1 A) 1 K, 1 ít đinh ghim 5 đoạn dây dẫn 1 lõi sắt non 1 lõi thép C. Tổ chức các hoạt động dạy học HĐ1: Kiểm tra - tổ chức các tình huống học tập(5') * Kiểm tra: 1. Phát biểu qui tắc nắm tay phải. Làm bài tập 24.1 2. Tác dụng từ của dòng điện được biểu hiện ntn? Nêu cấu tao của nam châm điện và ứng dụng của nó? * Giới thiệu bài mới:( SGK) HĐ2: Làm thí nghiệm về sự nhiễm từ của sắt và thép(12'). GV: YC HS hoạt động cá nhân, quan sát H25.1, đọc SGK mục 1a, tìm hiểu mục đích, tên dụng cụ, cách tiến hành TN. HS: Thực hiện lần lượt các TC của GV. GV: Nhận xét các câu trả lời, chốt KQ, yêu cầu HS làm TN. Lưư ý HS: - Để kim nam châm đứng thăng bằng, đặt cuộn dây sao cho trục nam châm // với mặt ống dây, sau đó mới đóng điện. - Qua sát góc lệch của nam châm trong trường hợp: + Khi chưa có lõi sắt; thép. + Khi có lõi sắt; thép. HS: làm TN, quan sát kết quả, rút nhận xét, phát biểu ý kiến. GV: Nhận xét chốt kiến thức chung, ghi bảng và YC HS làm thí nghiệm H25.2. HĐ3: Làm TN khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây, sự nhiễm từ của sắt non và thép có gì giống và khác nhau. Rút ra kết luận về sự nhiễm từ của sắt và thép.(10') GV: Hướng dẫn HS hoạt động tương tự như trên, trả lời C1, rút nhận xét2. Qua 2 TN rút kết luận, phát biểu ý kiến. HS: Thực hiện lần lượt từng bước các yêu cầu của GV, ghi vở phần kết luận. HĐ4: Tìm hiểu nam châm điện(10') GV: YC HS quan sát H25.3, đọc SGK muc II để nêu: + Cấu tạo của 1 nam châm điện; + Nêu ý nghĩa các con số ghi trên ống dây. + Thảo luận nhóm trả lời C2., C3. HS: Thực hiện các YC của GV, phát biểu ý kiến, ghi vở phần chốt kiến thức của GV. Chú ý điều kiện muốn tăng lực từ của nam châm. I. Sự nhiễm từ của sắt và thép. 1. Thí nghiệm: a. Thí nghiệm 1: (H25.1 - SGK) * Nhận xét: - Khi K đóng, kim nam châm lệch đi. - Khi đặt lõi sắt hoặc thép vào trong lòng cuộn dây, đóng K, góc lệch của kim nam châm lớn hơn so với trường hợp không có lõi sắt hoặc thép. b. Thí nghiệm 2: (H25.2 - SGK). * Nhận xét: Khi ngắt dòng điện đi qua ống dây, lõi sắt mất hết từ tính còn lõi thép vẫn giữ được từ tính. 2. Kết luận:(SGK). II. Nam châm điện. 1. Cấu tạo: Gồm 1 ống dây dẫn trong có lõi sắt non. 2. ý nghĩa các con số ghi trên ống dây: Số(1000 - 1500): ống dây có thể sử dụng vơi số vòng dây khác nhau, tuỳ theo cách chọn để nối 2 đầu ống dây với nguồn điện. Dòng chữ: 1 A - 22W cho biết ống dây được dùng với dòng điện có cường độ 1A, điện trở của ống dây là 22 W . * Chú ý: Muốn tăng lực từ của nam châm ta tăng I và n. HĐ5: Vận dụng - Củng cố - Hướng dẫn về nhà(8') * Vận dụng - Củng cố: GV: YC HS chốt trọng tâm bài như phần ghi nhớ. Gọi 1 HS đọc phần ghi nhớ. Hướng dẫn HS làm C4,5,6 phần vận dụng. Hưóng dẫn về nhà: Học thuộc bài theo vở ghi và ghi nhớ SGK. Đọc mục:"Có thể em chưa biết" Làm bài tập 25 (SBT). Đọc trước bài 26: ứng dụng của nam châm. Tiết 28 - Tuần 14 Ngày soạn: Ngày giảng: Bài 26: ứng dụng của nam châm A. Mục tiêu: