Sáng kiến kinh nghiệm - Phương pháp dạy học lồng ghép giáo dục giới tính lứa tuổi vị thành niên trong môn sinh học 8, 9

I.PHẦN MỞ ĐẦU

 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI

 Hiện nay việc giảng dạy giáo dục giới tính cho học sinh chưa được thực hiện rộng rãi và phổ biến ở các trường THCS mà chỉ được thực hiện trên cơ sở lồng ghép vào một số môn học như giáo dục công dân, sinh học

 Ở lứa tuổi này, cơ quan sinh sản của các em đã phát triển, bản năng sinh dục xuất hiện một cách vô ý thức, song song đó thì bộ não của các em cũng đã phát triển khá hoàn thiện, các em sẽ thích tìm tòi , học hỏi những gì liên quan tới sự thay đổi của cơ thể mình. Nhưng kiến thức thì vô hạn, thông tin thì đa dạng, hàng ngày các em phải tiếp xúc với nhiều môi trường, làm nhiều công việc khác nhau, trong đó sẽ có cả điều tốt xen lẫn với điều xấu, điều cần có ở các em là những kiến thức và sự nhận thức đúng đắn để các em bước vào đời vững vàng, không đi vào con đường lạc lối để ảnh hưởng tới tương lai, vì thế tôi thấy rằng việc giáo dục giới tính cho học sinh THCS là rất cần thiết đối với các em.

 Giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản phải bắt đầu bằng giáo dục gia đình, vai trò của cha mẹ, truyền thống, đạo đức, luật pháp của quốc gia và sau đó là kiến thức cơ bản về cơ thể học, sinh lí học, giải phẫu học, các kĩ năng của con người để bước vào quan hệ tình dục an toàn, có trách nhiệm, hiểu rõ các thông tin cơ bản cần thiết về tình dục và sinh sản.

 Đối với HSDTTS thì đây thật sự là vấn đề khó vì trong phong tục tập quán và cả lối sống ngày nay vẫn còn thể hiện nhiều mặt hạn chế. Nguyên nhân chính là do còn tồn tại một số nhận thức chưa đúng đắn hoặc có thể chưa hiểu rõ về giới tính và sinh sản. Để thực hiện được điều đó thì việc phổ biến các kiến thức chuyên môn về cơ thể học, sinh lí học, giải phẫu học, tâm lí học và các quan điểm về đời sống tình dục phải trình bày một cách công khai.

 

doc33 trang | Chia sẻ: thanhthanh29 | Lượt xem: 740 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm - Phương pháp dạy học lồng ghép giáo dục giới tính lứa tuổi vị thành niên trong môn sinh học 8, 9, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
I.PHẦN MỞ ĐẦU 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Hiện nay việc giảng dạy giáo dục giới tính cho học sinh chưa được thực hiện rộng rãi và phổ biến ở các trường THCS mà chỉ được thực hiện trên cơ sở lồng ghép vào một số môn học như giáo dục công dân, sinh học Ở lứa tuổi này, cơ quan sinh sản của các em đã phát triển, bản năng sinh dục xuất hiện một cách vô ý thức, song song đó thì bộ não của các em cũng đã phát triển khá hoàn thiện, các em sẽ thích tìm tòi , học hỏi những gì liên quan tới sự thay đổi của cơ thể mình. Nhưng kiến thức thì vô hạn, thông tin thì đa dạng, hàng ngày các em phải tiếp xúc với nhiều môi trường, làm nhiều công việc khác nhau, trong đó sẽ có cả điều tốt xen lẫn với điều xấu, điều cần có ở các em là những kiến thức và sự nhận thức đúng đắn để các em bước vào đời vững vàng, không đi vào con đường lạc lối để ảnh hưởng tới tương lai, vì thế tôi thấy rằng việc giáo dục giới tính cho học sinh THCS là rất cần thiết đối với các em. Giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản phải bắt đầu bằng giáo dục gia đình, vai trò của cha mẹ, truyền thống, đạo đức, luật pháp của quốc gia và sau đó là kiến thức cơ bản về cơ thể học, sinh lí học, giải phẫu học, các kĩ năng của con người để bước vào quan hệ tình dục an toàn, có trách nhiệm, hiểu rõ các thông tin cơ bản cần thiết về tình dục và sinh sản. Đối với HSDTTS thì đây thật sự là vấn đề khó vì trong phong tục tập quán và cả lối sống ngày nay vẫn còn thể hiện nhiều mặt hạn chế. Nguyên nhân chính là do còn tồn tại một số nhận thức chưa đúng đắn hoặc có thể chưa hiểu rõ về giới tính và sinh sản. Để thực hiện được điều đó thì việc phổ biến các kiến thức chuyên môn về cơ thể học, sinh lí học, giải phẫu học, tâm lí học và các quan điểm về đời sống tình dục phải trình bày một cách công khai. Trong giảng dạy môn sinh học ngoài việc truyền thụ những kiến thức cơ bản cần phải lồng ghép việc giáo dục kĩ năng sống, GDGT và SKSS cho HS có ý thức bảo vệ cơ thể khỏe, sống lành mạnh Trong năm học vừa qua, để giáo dục HS có ý thức tốt trong việc bảo vệ sức khỏe tôi đã lồng ghép vấn đề này trong một số bài dạy môn sinh học 8,9 và tôi nhận thấy đã đạt một số hiệu quả nhất định. Tôi sẽ tiếp tục áp dụng phương pháp này vào trong năm học và trong những năm tiếp theo với hi vọng góp phần nâng cao dược ý thức cho HS để bảo vệ cơ thể mình, từ đó có ý thức bảo vệ bản thân và gia đình thông qua môn học. Học sinh là những chủ nhân tương lai của đất nước, chúng ta có trách nhiệm giúp đỡ các thế hệ học sinh có ý thức và góp sức mình vào công cuộc xây dựng đất nước. Hơn thế nữa HS là đồng bào DTTS quá trình học có thể dùng lại ở bậc THCS để rồi sau đó em ở nhà lập gia đình sớm nên việc giúp các em có những kiến thức cơ bản cần thiết làm hành trang cho cuộc sống hôn nhân sau này, thoát khỏi những quan niệm lạc hậu có thể làm suy kiệt nòi giống thì đây càng là vấn đề cần thiết phải xem trọng. Giáo dục SKSS – VTN là giáo dục VTN về tình dục và sức khỏe sinh sản cùng với những khía cạnh khác nhau của vấn đè này( như thể chất, tình cảm, quan hệ xã hội). Nó giúp nâng cao kiến thức và sự hiểu biết của VTN về các mặt khác nhau của quá trình sinh sản ở loài người và những ảnh hưởng của quá trình này. Hình thức giáo dục này bắt đầu càng sớm càng tốt. 2. MỤC ĐÍCH Giúp HS tích cực và chủ động trong việc tiếp thu chủ đề này, từ đó các em có thể tự giải đáp những tò mò, thắc mắc của bản thân đồng thời có những hành trang cần thiết cho việc chăm sóc sức khỏe bản thân, biết tự bảo vệ cơ thể từ đó ý thức bảo vệ sức khỏe cho người thân cũng như gia đình ở hiện tại cũng như tương lai sau này. 3. NHIỆM VỤ Trang bị trí thức, hình thành ở HS những kiến thức cơ bản có hệ thống về đặc điểm hình thái cấu tạo, chức năng các cơ quan cơ thể người. Phát triển năng lực nhận thức, rèn luyện các kĩ năng, nhận thức cảm tính, kĩ năng quan sát, chú ý ghi nhớ nhận thức lí tính, kĩ năng so sánh, phân tích, tổng hợp, khái quát hóa, trừu tượng hóa, cụ thể hóa, hệ thống hóa. Đây là những kĩ năng cần thiết cho việc tự học và học tập liên tục sau này. Giáo dục giới tính và SKSS cho lứa tuổi HS khối 8,9 để phòng được một số vấn đề nhạy cảm của lứa tuổi này. Giáo dục thế giới quan khoa học, vạch rõ mối quan hệ giữa các cơ quan trong cơ thể. Giáo dục tình cảm đạo đức cho HS , bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ vẻ đẹp là góp phần giáo dục thẩm mỹ. 4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Phương pháp dạy học lồng ghép GDGT lứa tuổi vị thành niên trong môn sinh học 8,9 5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU Học sinh khối 8, 9 trường THCS Đăk Tơ Kan từ tháng 9 năm 2010 đến hết thang 12 năm 2011. 6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Tìm hiểu các khái niệm, thông tin và số liệu về vấn đề GDGT và sinh sản. Thực hiện soạn và dạy lồng ghép GDGT và sinh sản đối với môn sinh8, 9. Phát phiếu thăm dò ý kiến trước và sau khi nghiên cứu. Tham khảo các tài liệu chuyên môn. Tổng hợp và rút kinh nghiệm. II. NỘI DUNG 1 .CƠ SỞ KHOA HỌC Trong những năm gần đây, tình trạng học sinh- sinh viên nạo phá thai hay vì tình mà làm những việc không tốt ảnh hưởng tới việc học và tương lai của mình xảy ra rất là nhiều. Những dấu hiệu đầu tiên của giai đoạn dậy thì thường xảy ra ở lứa tuổi vị thành niên. Đó là khoảng thời gian tốt nhất để giáo dục các em về sự phát triển giới tính. Nói chuyện với các em một cách cởi mở về những thay đổi tâm sinh lý có thể xảy ra trong suốt thời kỳ quan trọng này. Nhưng hiện nay không ít phụ huynh do bận kiếm sống, ít có thời gian gần gũi các em, để các em tự tò mò về tình yêu, tình bạn và quá thơ ngây trước mối quan hệ khác giới. Để rồi những "dại dột" của lứa tuổi này phần nhiều là những hậu quả đáng buồn hoặc do bố mẹ không quan tâm hoặc ngại trao đổi, nên khiến con cái mất "khả năng đề kháng". Khi rơi vào những hoàn cảnh khó nói, trẻ chỉ biết làm theo bản năng. Cũng chính vì lý do này mà không may có thai, hay lỡ quan hệ với bạn trai, các cô gái cũng không dám hé răng nói với cha mẹ mà tự tìm cách "giải quyết". Cái khó nhất khi nói chuyện hay giáo dục chuyên về giới tính với các em không phải sợ các em không nhiệt tình tham gia, mà chính là ở các thầy cô giáo, họ rất e ngại khi nói về vấn đề này. Thuyết phục các thầy cô giáo trong trường giáo dục về giới tính còn khó hơn các em. Trong khi đó các em lại có rất nhiều thắc mắc và không phải chuyện gì cũng có thể tâm sự với cha mẹ. Có nhiều bà mẹ rất lấy làm ngạc nhiên vì con mình yêu, bà bảo, thật không ngờ mới 14- 15 tuổi đầu, yêu đương chúng cũng đau khổ, nhớ nhung, hò hẹn như người lớn, khiến tôi bàng hoàng hết cả người. Rồi từ chỗ đó, không ít người đã "giáo dục" con bằng cách nhốt lại hay đòn roi. Có ông bố gầm lên khi biết con yêu sớm rồi đánh con nát cả cái roi. Có bà mẹ ép buộc con gái phải dẫn mình đến nhà người yêu để "chửi cho cả nhà thằng đó một trận"... Nhưng rồi hậu quả để lại chỉ là con cái họ khủng hoảng hơn mà thôi. Hay cũng có trường hợp việc đã lỡ rồi biết làm sao, thôi cho chúng nghỉ học để là đám cưới để rồi “ Trẻ con làm bố mẹ trẻ con”. Dễ nhận thấy rằng mối quan hệ lỏng lẻo giữa cha mẹ và con cái đôi khi đưa các em vào mối quan hệ yêu đương sớm. Trong khi nhiều bậc cha mẹ vẫn tồn tại những suy nghĩ, phong kiến như trao đổi, cung cấp cho trẻ những kiến thức về giới tính là "vẽ đường cho hươu chạy". Vì thế họ không bao giờ trao đổi với các em về những vấn đề này. Có muôn vàn lý do để những đứa trẻ mới lớn đưa ra để "biện minh" cho những việc làm đã lỡ của mình. Một điều đáng nói là, với trẻ em bây giờ, dậy thì thường xảy ra sớm, rồi bắt nguồn từ sự tò mò trẻ con, từ thôi thúc của bản năng khi có tác động ngoại cảnh, phim ảnh và biểu hiện thì muôn hình vạn trạng. Rồi bị ép chứ không đồng ý, cả hai đều yêu nhau không kiềm chế được, bạn van xin phải chứng minh tình yêu, gặp chuyện buồn trong gia đình không vượt qua được.... Chuyện gán ghép nhau rồi trở thành chuyện yêu như thật trong các em tuổi vị thành niên là chuyện "thường ngày ở huyện", trong đó không loại trừ các em đang ngộ nhận tình bạn khác với tình yêu. Ở lứa tuổi vị thành niên lứa tuổi được xem trẻ con không ra trẻ con người lớn không ra người lớn thì nhu cầu tìm hiểu về giới tính là rất lớn, thông tin bên ngoài thì nhiều mà suy nghĩ của các em thì còn chưa chín chắn vì thế các bậc cha mẹ, các bậc thầy cô giáo cần phải làm gì để giúp các em có những hiểu biết và suy nghỉ chín chắn hơn, giúp các em tránh xa các sai lầm, nhất là các vấn đề liên quan tới giới tính, để các em trưởng thành 1 cách toàn diện và tương lai tốt đẹp hơn đến với các em. Theo tôi, trong thời đại phát triển như hiện nay, việc đưa nội dung giáo dục giới tính vào giảng dạy cho học sinh là vấn đề rất cần thiết, nhất là bậc học THCS và cả THPT. Không nhất thiết phải đưa “ giáo dục giới tính” thành 1 môn học chính khóa mà nên lồng ghép nhiều hơn nữa kiến thức giới tính vào 1 số môn như Giáo dục công dân hay sinh học hoặc là nội dung, chủ đề chính của nhiều tiết học hoạt động ngoài giờ Việc giảng dạy về nội dung giáo dục giới tính đòi hỏi người giảng dạy phải nắm rõ thực tiễn và các kiến thức giới tính chính xác, hình ảnh hay ví dụ minh họa rõ ràng gần gũi với đối tượng cần giảng dạy vì thế việc tổ chức 1 tiết dạy đòi hỏi sự chuẩn bị trước. Giáo viên có thể dần 1 buổi truyền đạt kiến thức, thông tin về giới tính rồi sau đó cho các em tạo nhóm, tìm hiểu 1 số tình huống trong đời sống và tạo dựng các vở kịch trình diễn ở những tiết sau, cho các nhóm khác đặt các câu hỏi tình huống để nhóm trình diễn trả lời, kết thúc các tiết mục thì giáo viên sẽ nhận xét và tư vấn những thiếu sót cho các em rút kinh nghiệm. 2. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ 2.1. Thuận lợi : - Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật và đặc biệt là CNTT. - Kho tư liệu phục vụ cho việc viết và báo cáo đề tài đa dạng. - Các em học sinh sắp sữa và đang ở độ tuổi vị thành niên (từ 13 đến 18 tuổi) nên nhận thức và giáo dục về vấn đề giới tính khá dễ dàng hơn. - Đa số các em có điều kiện tiếp xúc, tìm hiếu những kiến thức về giới tính khá dễ dàng từ nhiều nguồn khác nhau. - GV chuyên môn đã có những kiến thức chuyên môn có liên quan tới vấn đề GDGT và sinh sản - HS rất muốn tìm hiểu những tò mò về bản thân mà từ lâu không biết hỏi nên và cần hỏi ai. 2.2 Khó khăn : - Giáo viên và học sinh còn khá e dè, xấu hổ khi đề cập đến nội dung giới tính. - Chương trình giáo dục giới tính chưa được thực hiện phổ biến ở trường học nhất là bậc học THCS. - Chương trình học thì càng ngày càng nặng về kiến thức nên đòi hỏi cả giáo viên và học sinh luôn phải tập trung vào chương trình học ở trường nên không có nhiều thời giờ dành cho việc tìm hiểu kiến thức về giới tính. - Đa số HS là người DTTS, gia đình nghèo nên đa số cha mẹ bận kiếm sống, ít có thời gian gần gũi và quan tâm đến con em mình. - Nhiều bậc cha mẹ vẫn còn cho rằng “ Đó là chuyện tế nhị mà”, ngày xưa bố mẹ có nói về chuyện đó đâu, mà có ai nhắc đến thì cũng đỏ ửng mặt lên xấu hổ rồi, đâu sẽ có đó, đến tuổi thì chúng tự biết hết ấy mà". -Phần lớn phụ huynh chưa có phương pháp đúng đắn trong việc trao đổi với con trẻ về vấn đề giới tính, hơn nữa cũng chưa hiểu biết nhiều, hiểu chưa đúng, chưa sâu về vấn đề. -Phần lớn cuộc sống đồng bào DTTS vẫn còn chịu ảnh hưởng của những quan niệm sai lầm , lối sống còn lạc hậu mà nguyên nhân chính đó là nhận thức sai về vấn đề hôn nhân và gia đình như nạn tảo hôn, kết hôn cùng dòng họ. 3.MỘT SỐ KHÁI NIỆM CÓ LIÊN QUAN TỚI VẤN ĐỀ Tuổi vị thành niên được định nghĩa là giai đoạn chuyển tiếp của sự tăng trưởng và phát triển từ cuối trẻ em đến bắt đầu tuổi trưởng thành từ 10-19 tuổi. Tuổi dậy thì là giai đoạn chuyển tiếp của sự phát triển con người từ trẻ con thành người lớn. Đặc trưng của giai đoạn này là sự phát triển đặc biệt mạnh mẽ cả về thể chất, tâm lí, tình cảm và khả năng hòa nhập xã hội , cộng đồng. Tuổi dậy thì nói chung có thể chia làm ba giai đoạn ( bắt đầu, trung gian và cuối), hay tiền dậy thì, dậy thì và sau dậy thì. Sức khỏe sinh sản : Theo tổ chức Y tế Thế giới, SKSS là trạng thái thoải mái về thể chất , tinh thần và xã hội của tất cả những gì liên quan tới bộ máy sinh sản chứ không phải là không có bệnh hay khuyết tật của bộ máy đó. Nhö vaäy SKSS bao haøm yù nghóa laø moïi ngöôøi ñeàu coù theå coù moät cuoäc soáng tình duïc ñöôïc thoûa maõn, coù traùch nhieäm vaø an toaøn ñoàng thôøi hoï phaûi coù khaû naêng sinh saûn vaø söï töï do löïa choïn vieäc coù sinh con hay khoâng, thôøi ñieåm sinh con vaø soá con. Ñònh nghóa naøy cuõng bao haøm caû quyeàn cuûa phuï nöõ vaø nam giôùi phaûi ñöôïc thoâng tin, tö vaán ñaày ñuû vaø ñöôïc tieáp caän vôùi caùc bieän phaùp keá hoaïch hoùa gia ñình an toaøn, hieäu quaû, phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø chaáp nhaän ñöôïc theo söï löïa choïn cuûa baûn thaân hoï, vaø quyeàn tieáp caän caùc dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe phuø hôïp cho ngöôøi phuï nöõ mang thai cuõng nhö sinh ñeû an toaøn. -Sức khỏe tình dục: Theo toå chöùc Y teá theá giôùi, SKTD laø traïng thaùi thoaûi maùi veà theå chaát, tình caûm, tinh thaàn vaø xaõ hoäi cuûa taát caû nhöõng gì lieân quan tôùi hoaït ñoäng tình duïc chöù khoâng phaûi chæ laø khoâng coù beänh, hoaït ñoäng baát thöôøng hay yeáu ôùt. SKTD ñoøi hoûi caùch tieáp caän tích cöïc vaø toân troïng ñoái vôùi hoaït ñoäng tình duïc vaø caùc moái quan heä giôùi tính, cuõng nhö khaû naêng coù ñöôïc cuoäc soáng tình duïc an toaøn vaø khoaùi caûm, khoâng bò cöôõng böùc, phaân bieät vaø baïo löïc. Ñeå coù vaø duy trì SKTD, caùc quyeàn veà tình duïc cuûa taát caû moïi ngöôøi phaûi ñöôïc toân troïng, baûo veä vaø ñaûm baûo. Sự phát triển về thể chất :Trong suoát thôøi treû em, caùc cô quan sinh duïc chăûng thay ñoåi bao nhieâu, song trong giai ñoaïn vò thaønh nieân, söï taêng tröôûng töø daïy thì ñeán chín muoài dieãn ra theo moät trình töï nhaát ñònh.Tuoåi daäy thì ñöôïc phaùt khôûi töø vuøng döôùi ñoài, noù kích thích tuyeán yeân.Tuyeán yeân kieåm soaùt toaøn boä söï taêng tröôûng,kích thích söï saûn xuaát caùc hoocmon cuûa buoàng tröùng,tinh hoaøn vaø tuyeán thöôïng thaän.Caùc taùc nhaân ñaëc hieäu cuûa tuoåi daäy thì laø hoocmon giôùi tính Esùtrogen töø buoàng tröùng vaø Andrnogen töø tinh hoaøn.Con gaùi thöôøng ñaït tôùi tuoåi chín muoài sôùm hôn con trai 2 naêm. Tuoåi daäy thì trung bình cuûa treû gaùi laø 11-14 tuoåi, ôû treû trai 13-16 tuoåi.Moãi caù nhaân coù moät thôøi gian bieåu rieâng, nam hay nöõ cuõng vaäy thaønh thöû coù nhöõng bieán thieân lôùn veà thôøi gian, song trình töï chín muoài veà giới tính thì nhö nhau. Söï phaùt trieån kòch tính cuûa caùc cô quan sinh duïc daãn ñeán söï thöùc tænh vaø caùc ham muoán tình duïc, nhöng laïi coù nhöõng raøng buoäc raát nghieâm ngaët chi phoái caùc öùng xöû tình duïc cuûa ngöôøi vò thaønh nieân. Maëc duø chín muoài veà chöùc naêng sinh lyù, ngöôøi vò thaønh nieân vaãn ñöôïc xem laø treû em veà maët caûm xuùc vaø xaõ hoäi . Ngöôøi vò thaønh nieân thaùy sôï haõi boái roùi vì nhöõng caûm nghó môùi meû veà giôi tính naøy maø ngay caû baûn thaân,( vaø caû baäc cha meï) , thöôøng cho ñoù laø “ñieàu xaáu xa”.Ngöôøi ôû löùa tuoåi naøy caàn coù cô hoäi baøy toû caùc caûm nghó ñoù vaø hoïc caùch laø sao keàm cheá vaø chuyeån höôùng caùc ham muoán tính duïc cuûa mình.Ñoàng thôøi vôùi söï taêng tröôûng veà giôùi tính,cuõng dieãn ra giai ñoaïn”nöôùc ruùt” cuûa söï taêng tröôûng toaøn thaân cô rheå lôùn leân töøng ngaøy.Trong thôøi kyø daâïy thì, trung bình moãi em cao theâm khoaûng 9- 20 cm.Trong giai ñoaïn naøy, cô theå khoâng chæ lôùn leân veà maët chieàu cao vaø caân naëngmaø coøn caû veà caùc kích thöôùc khaùc: ñaàu, ngöïc, moâng, tay ,chaân...taát caû caùc boä phaän cô theå khoâng lôùn leân thoe cuøng moät toáùc ñoä, neân ngöôøi vò thaønh nieân troâng coù daùng ngöôïi ngòu vaø coù phaàn khoâng caân ñoái. 4. ÑAËT VAÁN ÑEÀ Tuổi vị thành niên là giai đoạn rất quan trọng trong cuộc đời mỗi người, bởi vì đây là những năm tháng quyết định đến chiều hướng thay đổi của một em bé: Em bé đó sẽ trở thành “loại” người nào? Suoát löùa tuoåi vò thaønh nieân coù nhieàu thay ñoåi veà maët theå chaát, caûm xuùc vaø xaõ hoäi dieãn ra ôû moãi caù nhaân. Nhöõng thay ñoåi naøy xaûy ra ñoàng thôøi hoaëc töøng ñôït noái tieáp nhau trong taát caû ba lónh vöïc noái treân.nhöõng thay ñoåi ñoù lieân quan tôùi nhau aûnh höôûng laãn nhau.Tuy vaäy, ñeå nhaän bieát vaø hieåu bieát caùc thay ñoåi quan troïng ñoù, ta xem xeùt rieâng töøng phöông dieän, song bao giôø cuõng caàn nhôù raèng trong cuoäc soáng thöïc, chuùng khoâng hoaøn toaøn dieãn ra ñuùng nhö vaäy. Theá kyû 20 vôùi voâ soá caùc thay ñoåi cuûa xaõ hoäi chuùng ta phaûi ñöông ñaàu vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa thôøi ñaïi trong ñoù tình duïc hoïc seõ laø moät moân hoïc phaûi ñöôïc daïy ngay töø lôùp 5. Nhöõng bieán ñoåi veà taâm sinh lyù aûnh höôûng maïnh ñeán loái soáng,neáp sinh hoaït, quan heä xaõ hoäi vaø söï phaùt trieån nhaân caùch.Tuy nhieân, ñaây cuõng laø nhöõng vaán ñeà chöa ñöôïc nhieàu baäc phuï huynh quan taâm.Phim aûnh, baùo chí,nhöõng neáp soáng,hoaït ñoäng khoâng laønh maïnh,aên chôi,ma tuùy... laøm cho caùc em deã bò loâi cuoán,bò sa ngaõ, bò xaâm haïi tình duïc..... Vaäy neân toâi choïn ñoái töôïng nghieân cöùu laø hoïc sinh khoái lôùp 8, thoâng qua giaûng daïy boä moân sinh hoc lôùp 8 ñeå giaùo duïc cho hoïc sinh yù thöùc baûo veä söùc khoûe cuûa mình. Bôûi vì ñaây laø löùa tuoåi giao thôøi giöõa thieáu nieân vaø thanh nieân , do vaäy caùc em coù nhieàu chuyeån bieán veà nhaän thöùc. Trong thöïc teá cho thaáy ña soá caùc em coù yù thöùc toát , nhöng beân caïnh ñoù vaãn coù nhöõng em nhaän thöùc söï vieäc coøn thieân veà caûm tính, baét chöôùc, chöa coù söï choïn loïc nhöng caùc em laïi khoâng nhaän thöùc ñöôïc ñieàu ñoù. Trong nhöõng tröôøng hôïp nhö vaäy giaùo vieân vaø phuï huynh caàn coù bieän phaùp giuùp ñôõ, chæ baûo , giaùo duïc cho caùc em ñeå caùc em nhaän thöùc ñöôïc söï vieäc, söï taùc haïi cuûa nhöõng troø, nhöõng vieäc laøm, töø ñoù caùc em coù yù thöùc cao hôn trong moïi haønh vi, vieäc laøm cuûa mình ñoái vôùi cô theå mình. Vôùi bieän phaùp vöøa truyeàn thuï tri thöùc, vöøa giaùo duïc cho hoïc sinh coù yù thöùc ñoái vôùi baûn thaân, ñeå hình thaønh nhaân caùch, yù thöùc cho hoïc sinh, ñeå caùc em trôû thaønh moät con ngöôøi vöøa coù tri thöùc vöøa coù ñaïo ñöùc. Ñaïo ñöùc coù theå noùi laø caùi goác cuûa con ngöôøi. Baùc Hồ từng nói “ Hiền dữ phải đâu là tính sẵn, phần nhiều do giáo dục mà nên” nghóa laø con ngöôøi khi sinh ra ai cuõng hieàn, ai cuõng thieän caû coøn veà sau coù theå trôû thaønh ngöôøi toát hay xaáu ñeàu do moâi tröôøng vaø giaùo duïc. Chính vì theá khi caùc em böôùc chaân vaøo gheá nhaø tröôøng ngoaøi vieäc truyeàn thuï kieán thöùc caùc thaày coâ giaùo caàn phaûi daïy caùc em nhöõng caùi hay, caùi ñeïp caùi toát trong cuoäc soáng. Ñoái vôùi boä moân sinh học trong tröôøng trung hoïc cô sôû goùp phaàn cho hoïc sinh coù ñöôïc nhöõng kieán thöùc cô baûn vaø cung caáp nhöõng hieåu bieát khoa hoïc veà ñaëc ñieåm caáu taïo vaø moïi hoaït ñoäng soáng cuûa con ngöôøi. Treân cô sôû ñoù, ñeà ra caùc bieän phaùp veä sinh, reøn luyeän thaân theå, baûo veä vaø taêng cöôøng söùc khoûe. -Daïy sinh hoïc 8,9 nhaèm hình thaønh ôû hoïc sinh nhöõng hieåu bieát veàà ñaëc ñieåm caáu taïo,caùc boä phaän vaø chöùc naêng cuûa cô theå con ngöôøi. Nhaèm giuùp hoïc sinh trong vieäc tìm hieåu cô theå cuûa con ngöôøi ngöøôi qua caùc baøi hoïc, ñaëc bieät treân moâ hình thöc teá. Töø ñoù coù theå nhaän bieát caùc cô quan , boä phaän treân cô theå mình, reøn luyeän kyõ naêng nghieân cöùu boä moân, giaùo duïc cho hoïc sinh yù thöùc baûo veä cô theå,veä sinh moät caùch hôïp lyù, ñoàng thôøi goùp phaàn thöïc hieän muïc tieâu giaùo duïc trung hoïc cô sôû. *Caùc phöông phaùp GDGT ôû tröôøng THCS Vieäc löïa choïn vaø söû duïng phöông phaùp GDGT coù yù nghóa quan troïng trong vieäc baûo ñaûm keát quaû cuûa giaùo duïc.Moät trong ngöõng nhieäm vuï cuûa GDGT laø hình thaønh yù thöùc(khaùi nieäm, phaùn ñoans, nieàm tin cho hoïc sinh THCS veà nhöõng vaán ñeà coù quan heä ñeán giôùi vaø caùc quan heä giöõa nhöõng ngöôøi ôû caùc giôùi khaùc nhau,veà giôùi tính vai troø cuûa chuùng trong cuoäc soáng xaõ hoäi. Vì vaäy, ñeå hình thaønh yù thöùc cho HS yù thöùc veà caùc vaán ñeà vöøa neâu treân, caàn löïa choïn vaø söû duïng caùc phöông phaùp dieãn giaûng, ñaøm thoaïi, tranh luaän.Nhöõng phöông phaùp naøy coù taùc ñoäng ñöa lí luaän vaøo yù thöùc HS vaø khaùi quaùt nhöõng kinh nghieäm, nhöõng haønh vi, öùng xöû cuûa HS. Tuy nhieân khoâng ñöôïc bieán caùc phöông phaùp naøy thaønh caùc phöông phaùp thuyeát giaùo.Caùc phöông phaùp naøy phaûi laøm cho HS bieát töï mình phaân tích vaø toång keát kinh nghieäm öùng xöû ñoái vôùi ngöôøi khaùc giôùi, ñoái vôùi nhöõng vaán ñeà giôùi tính cuûa baûn thaân cuûa baïn beø, bieát töï nhaän thöùc,töï ñaùnh giaù,vaø bieát baûo veä nhöõng quan ñieåm, nieàm tin vaø nguyeân taéc mình ñaõ töï xaây döïng. 5. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Hieän nay, trong chöông trình ñaøo taïo cuûa Vieät Nam, vaán ñeà giaùo duïc giôùi tính cho hoïc sinh chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc. Chöa heà coù moân giaùo duïc giôùi tính ñöôïc ñöa vaøo noäi dung giaûng daïy. Vaán ñeà naøy ñöôïc loàng gheùp vaøo moät soá noäi dung trong moân sinh hoïc hay moät soá baøi trong moân Giaùo duïc coâng daân, ñòa lí. Tuy nhieân, nhöõng noäi dung ñoù vaãn coøn chung chung, chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu hieåu bieát vaø söï caàn thieát phaûi naém vöõng caùc kieán thöùc veà giôùi tính cuûa caùc em hoïc sinh. Thaùi ñoä cuûa caùc em khi noùi ñeán nhöõng vaán ñeà lieân quan ñeán giôùi tính coøn khaù deø daët, caùc em chöa heà maïnh daïn trong quaù trình tìm hieåu hay tieáp thu nhöõng kieán thöùc ñoù. Trong khi coù khoaûng 96,1% caùc em hoïc sinh khi ñöôïc hoûi ñeàu cho raèng caàn ñöôïc trang bò ñaày ñuû caùc kieán thöùc veà taâm - sinh lí vaø giao tieáp öùng xöû ngay trong giai ñoaïn THCS. Beân caïnh ñoù, ñoäi nguõ giaùo vieân chuyeân traùch veà nhöõng vaán ñeà naøy haàu nhö chöa tröôøng naøo coù. Caùc hoaït ñoäng giaùo duïc cuûa nhaø tröôøng chæ duøng laïi ôû moät soá buoåi noùi chuyeän vôùi caùc chuyeân gia veà moät soá vaán ñeà söùc khoeû giôùi tính, phoøng choáng HIV/AIDS...Caùc giaùo vieân giaûng daïy caùc boä moân khi ñeà caäp ñeán vieäc daïy caùc kieán thöùc veà giôùi tính cho caùc em, moät soá ngöôøi coøn noùi raèng: Giaùo vieân noùi ra nhöõng vaán ñeà ñoù coøn caûm thaáy ngöôïng nöõa laø caùc em hoïc sinh. Haäu quaû cuûa söï thieáu hieåu bieát veà giôùi tính khoâng phaûi ai khaùc maø chính caùc em phaûi chòu. Theo beänh vieän phuï saûn Töø Duõ Haø Noäi: Soá saûn phuï chöa ñeán tuoåi 18 ñeán khaùm phaù thai ngaøy caøng taêng. Naêm 2003 gaáp 2 laàn naêm 2001, Rieâng nhöõng thaùng ñaàu naêm 2009, trung bình moãi thaùng coù hôn 40 ca. Thöïc teá laø tình traïng naïo phaù thai khi chöa laäp gia ñình xaûy ra raát phoå bieán, ñeán möùc baùo ñoäng. Theo moät nghieân cöùu cuûa Trung taâm Nghieân cöùu Giôùi, Gia ñình vaø Moâi tröôøng phaùt trieån (CGFED), Vieät Nam laø moät trong nhöõng nöôùc coù tyû leä naïo phaù thai cao nhaát theá giôùi (Ñöùng thöù 3 treân theá giôùi) vôùi hôn 500.000 ca moãi naêm. Con soá thöïc teá coøn coù khaû naêng cao hôn do baùo caùo vaø ghi cheùp khoâng ñaày ñuû khi tình traïng phaù thai khoâng an toaøn taïi caùc cô sôû y teá tö nhaân raát khoù kieåm soaùt Trong ñoù, 30% ca phaù thai laø ôû löùa tuoåi chöa laäp gia ñình. Ñaùng baùo ñoäng coù tôùi 20% ngöôøi naïo phaù thai ôû löùa tuoåi vò thaønh nieân. Theo ñoù, nhöõng baø meï sinh con tröôùc 18 tuoåi laø khoaûng 5% vaø khoaûng 15% sinh con tröôùc tuoåi 20. Chöa keå coù khoaûng 65% caùc ca nhieãm HIV laø ôû nhöõng ngöôøi döôùi 29 tuoåi vaø moät phaàn khoâng nhoû rôi vaøo nhöõng ñoái töôïng chöa laäp gia ñình,... Cuõng theo baùo caùo, ñaây chæ laø soá noåi, thöïc teá coøn nhieàu hôn vì caùc em khoâng khai ñuùng tuoåi hay khoâng daùm ñeán beänh vieän ñeå xöû lí. Haäu quaû cuûa söï thieáu hieåu bieát veà kieán thöùc giôùi tính laøm caùc em deã mang thai ngoaøi yù muoán, deã maéc moät soá beänh nhö: Laäu, Giang mai, suøi maøo gaø, AIDS. Xaõ• hoäi hieän nay coù nhieàu quan ñieåm khaùc nhau veà vaán ñeà neân hay khoâng neân ñöa chöông trình giaùo duïc söùc khoeû giôùi tính vaøo chöông trình giaùo duïc THCS. Coù yù kieán cho raèng: khoâng neân veõ ñöôøng cho höôu chaïy, yù khaùc laïi cho raèng: Thaø veõ ñöôøng cho höôu chaïy coøn hôn ñeå con em chuùng ta lao xuoáng vöïc. Vaán ñeà lôùn ñöôïc ñaët ra ôû ñaây laø laøm theá naøo ñeå laáp loã hoång trong coâng taùc giaùo duïc giôùi tính cho caùc em ñang ôû giai ñoaïn vò thaønh nieân. Theo yù kieán cuûa caù nhaân toâi, vieäc caàn thieát phaûi trang bò cho caùc em caùc kieán thöùc veà vaán ñeà giôùi tính laø khoâng caàn phaûi baøn caûi. Vôùi vai troø laø moät giaùo vieân daïy moân sinh hoïc THCS, toâi thaáy coù moät soá noäi dung trong chöông trình SGK coù ñeà caäp ñeán moät soá vaán ñeà veà daïng kieá

File đính kèm:

  • docskknsinh9.doc