Bài dạy Vật lý 8 tiết 29: Phương trình cân bằng nhiệt

Ngày soạn: 3/04/06. Tuần : 30. Tiết : 29. PHƯƠNG TRÌNH CÂN BẰNG NHIỆT A.Mục tiêu: 1)Kiến thức: - Phát biểu được 3 nội dung của nguyên lí truyền nhiệt. - Viết được phương trình cân bằng nhiệt cho trường hợp có 2 vật trao đổi nhiệt với nhau. - Giải được các bài toán đơn giản về trao đổi nhiệt giữa hai vật. 2)Kĩ năng: - Vận dụng công thức tính nhiệt lượng. 3)Thái độ: - Kiên trì trung thực trong học tập. B.Chuẩn bị: GV : nghiên cứu kĩ SGV, SGK. HS : Đọc trước bài ở nhà. C.Tổ chức hoạt động dạy và học: 1)Ổn định lớp: (1p) GV kiểm diện HS. 2)Kiểm tra: (4p) Viết công thức tính nhiệt lượng vật thu vào khi nóng lên. Giải thích rõ kí hiệu và đơn vị từng đại lượng trong công thức ? GV : gọi một số HS kiểm tra vở bài tập , nhận xét đánh giá việc làm bài tập ở nhà của HS. 3)Bài mới: Thời lượng Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò Nội dung chính 2p 6p 10p 7p 10p I.Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập Như phần mở đầu trong SGK. II.Hoạt động 2:Nguyên lí truyền nhiệt - Thông báo nguyên lí truyền nhiệt như SGK. - Yêu cầu HS vận dụng giải thích tình huống đặt ra ở đầu bài. - Cho phát biểu nguyên lí truyền nhiệt. III.Hoạt động 3: Phương trình cân bằng nhiệt - Hướng dẫn HS dựa vào nội dung thứ ba của nguyên lí truyền nhiệt, viết phương trình cân bằng nhiệt : Qtoả ra = Qthu vào -Yêu cầu HS viết công thức tính nhiệt lượng mà vật toả ra khi giảm nhiệt độ và ghi vào vở. wlưu ý HS t trong công thức tính nhiệt lượng thu vào chính là độ tăng nhiệt độ. IV.Hoạt động 4: Ví dụ về phương trình cân nhiệt. - Yêu cầu hs đọc đề bài ví dụ , tóm tắt đề bài , đổi đơn vị cho phù hợp nếu cần. - Hướng dẫn HS giải bài tập theo các bước: + Nhiệt độ của vật khi có cân bằng là bao nhiêu ? + Vật nào toả nhiệt và vật nào thu nhiệt ; để giảm nhiệt độ và tăng nhiệt độ từ nhiệt độ nào đến nhiệt độ nào ? + Viết công thúc tính nhiệt lượng toả ra và nhiệt lượng thu vào ? + Mối liên hệ giữa đại lượng đã biết và đại lượng cần tìm ? + Aùp dụng phương trình cân bằng nhiệt ? - Cho HS ghi các bước giải V. Hoạt động 5: vận dụng -Hướng dẫn HS làm câu C1 à C3 C1: + GVHD HS về nhà làm theo các bước: w lấy m1 =300g (300ml) ở nhiệt độ phòng đổ vào cốc thuỷ tinh ghi kết quả t1. wRót 200ml (m2 =200g) nước phích vào bình chia độ đo nhiệt độ ban đầu của nước và ghi t2 w Đổ nước phích vào cốc thuỷ tinh đo nhiệt độ t ? C2: Yêu cầu HS lên bảng làm câu C2 - Thu vở một số hs chấm - Đánh giá cho điểm hs, nhận xét thái độ. - Lắng nghe và ghi nhớ ngay nguyên lí truyền nhiệt. -Vận dụng nguyên lí giải thích tình huống đặt ra ở đầu bài : Bạn An nói đúng vì nhiệt truyền từ vật có nhiệt độ cao sang vật có nhiệt độ thấp hơn chứ không phải truyền từ vật có nhiệt năng lớn sang vật có nhiệt năng nhỏ hơn. - Dựa vào nguyên lí thứ 3 xây dựng được phương trình cân bằng nhiệt: Qtoả ra = Qthu vào - Tương tự công thức tính nhiệt lượng thu vào khi nóng lên à xây dựng công thức tính nhiệt lượng toả ra khi giảm nhiệt độ : Qtoả ra = m1 C1 ( t1 – t2) + t1 : nhiệt độ ban đầu. + t2 : nhiệt độ cuối cùng trong quá trình truyền nhiệt. -Đọc đề, tóm tắt - Phân tích theo hướng dẫn của GV. + nhiệt độ của vật đều bằng 250C. + nhôm toả nhiệt giảm t0 từ 1000C à 250C , nước thu nhiệt từ 200C à 250C. + Qtoả ra = m1 C1 ( t1 – t2) + Qthu vào = m2 C2 ( t2 – t1) + Qtoả ra = Qthu vào -Ghi các bước giải. - Hs quan sát cách làm và về nhà tiến hành làm. C2 : Nhiệt lượng của nước thu vào bằng đúng nhiệt lượng của đồng toả ra : Q2 = Q1 = m1C1( t1 –t) = 0,5. 380 (80 –20) =11400J. Độ tăng nhiệt độ của nước : = =5,430 I. Nguyên lí truyền nhiệt : w Khi có hai vật truyền nhiệt cho nhau thì : + Nhiệt truyền từ vật có nhiệt độ cao hơn sang vật có nhiệt độ thấp hơn cho tới khi nhiệt độ của hai vật bằng nhau. + Nhiệt lượng vật này toả ra bằng nhiệt lượng vật kia thu vào. II. Phương trình cân bằng nhiệt: Qtoả ra = Qthu vào (m1 C1 ( t1 – t2) =m2C2 ( t2 – t1)) III. Ví dụ về phương trình cân bằng nhiệt : - B1 : Tính Q1 (nhiệt lượng của nhôm toả ra) -B2 :Viết công thức tính Q2 (nhiệt lượng nước thu vào ) - B3 : lập phương trình cân bằng nhiệt Q1=Q2 - B4 : Thay số tìm m2 4) Hướng dẫn học ở nhà: (3p) w Học thuộc nguyên lí truyền nhiệt, viết được phương trình cân bằng nhiệt. w Đọc mục có thể em chưa biết. w Làm bài tập 25.4, 25.6 (SBT) D.Rút kinh nghiệm,bổ sung: