Bài giảng Độ tan của một chất trong nước tiết học 61

Tiết 61 Tuần dạy: ĐỘ TAN CỦA MỘT CHẤT TRONG NƯỚC I.Mục tiêu: 1.Kiến thức: Biết được: - Khái niệm về độ tan theo khối lượng hoặc thể tích. - Các yếu tố ảnh hưởng đến độ tan của chất rắn, chất khí: Nhiệt độ, áp suất. 2.Kĩ năng: - Tra bảng tính tan để xác định đựơc chất tan, chất tan, chất không tan, chất ít tan trong nước. - Thực hiện thí nghiệm đơn giản để xác định tính tan của một vài chất rắn, lỏng cụ thể. - Tính được độ tan của một vài chất rắn ở những nhiệet độ xác định dựa theo các số liệu thực nghiệm. 3.Thái độ: - Tích cực liên hệ với đời sống hằng ngày về độ tan của một số chất. II. Trọng tâm: Độ tan của một chất trong nước. III.Chuẩn bị: -GV: Bảng tính tan Dụng cụ: Hóa chất: - Cốc thủy tinh: 8 - H2O - Phểu thủy tinh: 8 - NaCl - Kẹp gỗ : 4 - CaCO3 - Tấm kính: 8 -HSø: đọc bài, xem bảng tính tan sgk IV.Tiến trình: 1.Ổn định tổ chức và Kiểm diện HS 8A1 8a2 2. Kiểm tra miệng: HS1: Trả lời lý thuyết ( 6đ) BT3/ 138 sgk (4đ): HS2: Sữa BT 4/ 138 sgk (10đ) GV nhận xét, cho điểm. - Khái niệm: dd; dung môi; chất tan - Dung dịch bão hòa; dd chưa bão hòa a/ Chuyển từ một dd NaCl bão hòa thành dd chưa bão hòa: Ta cho nước vào dd bão hòa, khoáy đều b/ Chuyển từ dd NaCl chưa bão hòa thành dd bão hòa: Thêm NaCl từ từ vào dd cho đến khi muối ăn không tan nữa. Lọc qua giấy lọc thu được dd bão hòa (ở nhiệt độ phòng ) Vd:a) - Hòa tan 15g đường vào 10g nước ( ở 200C ) - Hòa tan 3g muối ăn vào 10g nước ( ở 200C ) b) Nếu khuấy đều 25g đường vào 10g nước ( ở 200C ) thì đường không tan hết, dd thu được là dd bão hòa; m( đưyờng không tan ) = 25 – 20 = 5(g) Khuấy 3,5g muối ăn vào 10g nước ( ở 200C ) thì muối ăn tan hết, ta thu được dd chưa bão hòa 3.Bài mới: Hoạt động Thầy Trò Nội dung bài học * Hoạt động 1: -Hướng dẫn HS các nhóm làm TN và chiếu lên màn hinh từng bước cụ thể. TN1: Cho bột CaCO3 vào nước cất, lắc mạnh: - Lọc lấy nước lọc - Nhỏ giọt lên tấm kính - hơ nóng trên ngọn lửa đèn cồn để nước bay bơi hết. Quan sat. TN2: như sgk; HS làm TN pGV: vậy qua các hiện tượng thí nghiệm, các em rút ra kết luận gì? -GV: Ta nhận thấy có chất tan và chất không tan trong nước; có tan ít và có chất tan nhiều trong nước +HS: phải nhận xét: 1/ Tính tan của axit, bazơ 2/ Những muối của kim loại nào gốc axit nào đều tan hết trong nước? 3/ Những muối nào phần lớn đều không tan? GV: Chiếu nhận xét của các nhóm HS lên bảng * Hoạt động 2: -GV thông báo câu đầu II. / 140 sgk -GV: Chiếu lên màn hình định nghĩa độ tan, yêu cầu HS đọc. -GV chiếulên màn hình phần ví dụ: - ở 250C độ tan của đường là 204g - ở 250C độ tan của muối ăn là 36g -GV chiếu lên màn hình hình 6.5 / 140 sgk. Yêu cầu HS rút ra nhận xét +HS quan sát hình vẽ 6.5. -GV: Theo các em khi nhiệt độ tăng, độ tan của chất rắn tăng khi nào? HS nhìn hình vẽ 6.6 trên màn hình, nhận xét -GV: rút ra kết luận +HS: đọc kết luận Liên hệ cách bảo quản bia hơi, nước ngọt có gaz… I. Chất tan và chất không tan. 1. Thí nghiệm về tính tan của chất. Muối CaCO3 không tan trong nước Muối NaCl tan được trong nước. 2. Tính tan trong nước của mộtsố axit, bazơ, muối. * Axít: Hầu hết các axít tan được trong nước, trừ axít silicic (H2SiO3) * Bazơ: Phần lớn các bazơ không tan trong nước, trừ một số như: KOH, NaOH, Ba(OH)2, còn Ca(OH)2 ít tan. * Muối: a/ Những muối natri, kali đều tan. b/ Những muối nitrát đều tan. c/ Phần lớn các muối clorua tan, trừ AgCl không tan d/ Phần lớn các muối sunfat tan được, trừ BaSO4, PbSO4 không tan, CaSO4 ít tan… II. Độ tan của một chất trong nước. 1. Định nghĩa: Độ tan ( ký hiệu S ) của một chất trong nước là số gam chất đó hòa tan trong 100g nước để tạo thành dd bão hòa ở nhiệt độ xác định. 2. Những yếu tố ảnh hưởng đến độ tan: a) Độ tan của chất rắn phụ thuộc vào nhiệt độ Nói chung độ tan của chất rắn tăng khi nhiệt độ tăng. b) Độ tan của chất khí phụ thuộc vào nhiệt độ và áp suất. Độ tan của chất khí tăng nếu giảm nhiệt độ và tăng áp suất. 4.Câu hỏi, bài tập củng cố: HS làm BT1 Cho biết độ tan của NaNO3 ở 100C Tính khối lượng NaNO3 tan trong 50g nước để tạo được dd bão hòa ở 100C - Đáp án: độ tan của NaNO3 ở 100C là 80g - Đáp án: Vậy 50g nước ( ở 100C ) hòa tan được 49g NaNO3 5.Hướng dẫn HS tự học ở nhà: Học bài và làm Bt 1, 2, 3, 4, 5 / 142 sgk Gợi ý: HS có thể rút ra công thức tính độ tan S qua định nghĩa Chuẩn bị bài mới: “ Nồng độ dung dịch”: Đọc kĩ nội dung bài V.Rút kinh nghiệm 1/ Nội dung: 2/ Phương pháp: 3/ ĐDDH: Tiết 62 Tuần dạy: NỒNG ĐỘ DUNG DỊCH I. Mục tiêu: 1.Kiến thức: Biết được: - Khái niệm nồng độ phần trăm và nồng độ mol. - Công thức tính C% và CM của dung dịch. 2.Kĩ năng: - Xác định chất tan, dung môi, dung dịch trong một số trường hợp cụ thể. - Vận dụng được công thức để tính C%, CM của một số dung dịch học đại lượng có liên quan. 3.Thái độ: Củng cố rèn luyện cách giải bài toán theo PT ( có sử dụng nồng độ phần trăm II. Trọng tâm: Biết cách tính C% và CM của dung dịch. III.Chuẩn bị: -GV: + Bảng phụ -HSø: + Tìm hiểu về nồng độ dung dịch (sgk) IV.Tiến trình: 1. Ổn định tổ chức và Kiểm diện HS 8A1 8A2 2. Kiểm tra miệng: Hs1: Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 sgk/142 (6đ) Giải bài tập 5/142sgk (4đ) Đáp án: 1/142: Chọn D 2/142: Chọn C. 3/142: Chọn A Giải: Độ tan của dung dịch Na2CO3 ở 180C là: S Na2CO3(180C) = x 100 = 21,2 (g) 3. Bài mới: Hoạt động Thầy Trò Nội dung bài học * Hoạt động 1: -GV giới thiệu về 2 loại nồng độ: nồng độ phần trăm (C%), và nồng độ mol ( CM) -GV: chiếu định nghĩa nồng độ % lên màn hình HS rút ra công thức tính nồng độ phần trăm *ví dụ 1 : Vd1: Hòa tan 10g đường vào 40g nước. Tính nồng độ phần trăm của dd thu được? + HS: làm theo hướng dẫn - GV : Nhận xét chung Ví dụ 2: Tính khối lượng NaOH có trong 200g dd NaOH 15%? + HS nhóm thảo luận, ghi vào bảng con. - GV nhận xét bài làm của một nhóm. Giải: Ta có biểu thức: C% = . 100% ====> mct = = = 30 (g) Khối lượng NaOH có trong dd là 30g. Ví dụ 3: Hòa tan 20g muối vào nước được dd có nồng độ là 10%. Tính khối lượng dd nước muối thu được? Tính khối lượng nước cần dùng cho sự pha chế. GV chiếu lên màn hình bài giải của nhóm HS: a. Khối lượng nước muối thu được: mdd = = = 200 (g) b. Khối lượng nước cần dùng cho sự pha chế: mH2O = 200 - 20 = 180 (g) I. Nồng độ phần trăm. Nồng độ phần trăm cho biết số gam chất tan có trong 100gam dung dịch. Công thức tính nồng độ %: C% = . 100% Trong đó: m ct: khối lượng chất tan (g) m dd: Khối lượng dd (g) m dd = m ct + m dung môi (Xem các ví dụ sgk trang 143- 144). VD1: mdd = mdm + mct = 40 + 10 = 50 (g) ==> C% = . 100% = . 100% = 50% Nồng độ % của dd đường là 50%. 4. Câu hỏi, bài tập củng cố: *BT1: Trộn 50g dd muối ăn có nồng độ 20% với 50g dd muối ăn có nồng độ 5%. Tính nồng độ % của dd thu được *GV gợi ý: Tính mNaCl có trong 50g dd NaOH 20% (dd1) Tính mNaCl có trong 50g dd NaOH 5% (dd2) Tính mdd mới (dd3) Tính nồng độ % của dd 3. BT2: HS nhóm trả lời câu hỏi 1 / 145 sgk 1/ => mct(dd1) = = = 10 (g) =>mct(dd2) = = 2,5 (g) m(dd3) = 50 + 50 = 100 (g) mct(dd3) = 10 + 2,5 = 12,5 (g) Nồng độ % của dd mới thu được (dd3) là: 12,5% 2/ Đáp án: A. 5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà: - Học thuộc định nghĩa và công thức tính C% của dd. - Làm BT 5, 7 / 146 sgk - Xem phần còn lại của bài “ Nồng độ dung dịch: Nồng độ mol” V. Rút kinh nghiệm. 1/ Nội dung: 2/ Phương pháp: 3/ ĐDDH: