Bài giảng môn Địa lý lớp 10 - Bài 22: Dân số và sự gia tăng dân số

Chương V: ĐỊA LÍ DÂN CƯBÀI 22: DÂN SỐ VÀ SỰ GIA TĂNG DÂN SỐGV: NGÔ HẰNGTHPT Bắc SơnNgày soạn: 8/11/2009Thế giới/ châu lục/ khu vực(2005)Dân số (triệu người)Thế giới 6477Châu Âu 730Châu Á 3920Châu Phi 906Bắc Mĩ 328, 7Mĩ LaTinh 559, 0Châu Đại Dương 33 Nhận xét tình hình dân số thế giới và quy mô dân số giữa các khu vực?I. DÂN SỐ VÀ SỰ PHÁT TRIỂN DÂN SỐ1.Dân số thế giới1.Dân số thế giới (DSTG)- DSTG : 6,5 tỉ người (2005)- Quy mô DS của các nước và vùng lãnh thổ khác nhau.Dựa vào bảng phụ lục bài 22/trang 87, kể tên 11 nước có số dân trên 100 triệu người?=> Trung Quốc, Ấn Độ, Hoa Kì, Inđônêxia, Braxin, Pakistan, Liên Bang Nga, Bănglađét, Nigiêria, Nhật Bản, Mêhicô2. Tình hình phát triển dân số trên thế giớiBảng: Tình hình phát triển dân số trên thế giới (?) Dựa vào bảng trên, em hãy nhận xét tình hình tăng dân số trên thế giới và xu hướng phát triển dân số thế giới trong tương lai? - Thời gian DS tăng thêm 1 tỉ người và thời gian dân số tăng gấp đôi ngày càng rút ngắn.- Tốc độ gia tăng DSTG ngày càng cao, quy mô DSTG ngày càng lớn.2. Tình hình phát triển dân số trên thế giớiThảo luận nhóm:Nhóm 1:1.Tỉ suất sinh thô là gì?2. Dựa vào hình 22. 1 sgk/ 83: Nhận xét tình hình tỉ suất sinh thô của thế giới, ở các nước đang phát triển, các nước phát triển thời kì 1950 - 2005?3. Các yếu tố tác động đến tỉ suất sinh?Nhóm 2:1. Tỉ suất tử thô là gì?2. Dựa vào hình 22. 2 sgk/ 84: Nhận xét tình hình tỉ suất tử thô của thế giới, các nước phát triển và đang phát triển thời kì 1950 - 2005?3. Các nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến tỉ suất tử thô?Nhóm 3:(?) Dựa vào hình 22. 3 sgk / 85 hãy cho biết: + Các nước trên thế giới được chia thành mấy nhóm có tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên khác nhau? + Kể tên một vài quốc gia tiêu biểu trong mỗi nhóm? Nhóm 4:Sự gia tăng DS quá nhanh có ảnh hưởng gì đến sự phát triển kinh tế - xã hội và môi trường?II.Gia tăng DS1.Gia tăng tự nhiênDựa vào hình 22. 1 sgk/ 83: Nhận xét tình hình tỉ suất sinh thô của thế giới, ở các nước đang phát triển, các nước phát triển thời kì 1950 - 2005?a. Tỉ suất sinh thô ()- Tỉ suất sinh thô là: tương quan giữa số trẻ em được sinh ra trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm.- Có xu hướng giảm mạnh.- Nhóm nước đang phát triển có tỉ suất sinh thô cao hơn các nuớc phát triển.* Nguyên nhân:+Yếu tố tự nhiên – sinh học+Phong tục tập quán, tâm lý xã hội+Trình độ phát triển kinh tế+Chính sách dân số.b.Tỉ suất tử thôDựa vào hình 22.2 sgk/ 83: Nhận xét tình hình tỉ suất tử thô của thế giới, ở các nước đang phát triển, các nước phát triển thời kì 1950 - 2005?- Tỉ suất tử thô: là tương quan giữa số người chết trong năm so với số dân trung bình ở cùng thời điểm.- Có xu hướng giảm rõ rệt (tuổi thọ trung bình của dân cư TG ngày càng tăng).- Mức chênh lệch tỉ suất tử thô giữa các nhóm nước không lớn như tỉ suất sinh thô.b.Tỉ suất tử thô* Nguyên nhân:+ Do đặc điểm kinh tế - xã hội như: chiến tranh, đói kém, bệnh tật...+ Do thiên tai: Động đất, núi lửa, sóng thần, hạn hán, bão, lũ lụt...Bệnh tậtĐộng đấtNghèo đóiChiến tranhHạn hánSóng thầnLũ lụtNúi lửa(?) Dựa vào hình 22. 3 sgk / 85 hãy cho biết: + Các nước trên thế giới được chia thành mấy nhóm có tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên khác nhau? + Kể tên một vài quốc gia tiêu biểu trong mỗi nhóm?c. Tỉ suất gia tăng DS tự nhiênTỉ suất gia tăng DS tự nhiên là: sự chênh lệch giữa tỉ suất sinh thô và tỉ suất tử thô, được coi là động lực phát triển DS.* Có 5 nhóm nước có mức độ gia tăng tự nhiên khác nhau:+ 3%: Cônggô,Sat,Mali,Xômali,Mađagaxca...c. Tỉ suất gia tăng DS tự nhiênd. Ảnh hưởng của tình hình tăng DS đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.Quan sát hình sau, cho biết sự gia tăng DS ảnh hưởng tới kinh tế - xã hội, môi trường như thế nào?nghèo Bệnh tậtTìm việc làmGiáo dụcNghèo đóiKhói nhà máyÔ nhiễm nguồn nướcChặt phá rừngRác thảiHậu quả Của sự gia tăng DSKinh TếXãHộiMôi TrườngLao ĐộngViệc làmTộcĐộ Phát triểnKTTiêu dùngTích lũyGiáo dụcY tế chăm sócSức khỏeThu nhậpMức sốngCạn kiệtTài nguyênÔ nhiễmMôi trườngPhát triểnBền vữngCỦNG CỐ2Động lực phát triển dân số là:ADBCTỉ suất gia tăng dân số tự nhiênTỉ suất gia tăng dân số cơ họcTỉ suất gia tăng dân sốCả A,B,& C1Thế nào là tỉ suất sinh thô, tỉ suất tử thô?CỦNG CỐ3Gia tăng dân số không hợp lí gây sức ép nặng nề đến:ABCKinh tếXã hộiMôi trườngCỦNG CỐ4Gia tăng cơ học ảnh hưởng lớn đến vấn đề dân số thế giớiABĐúng Sai CỦNG CỐ5Để phát triển kinh tế- xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống, về mặt dân số mỗi quốc gia cần phải thực hiện biện pháp: ABGiảm nhanh tỉ lệ sinhGiảm tỉ lệ tăng tự nhiên DCĐiều chỉnh tốc độ phát triển dân số sao cho phù hợp với mục tiêu phát triển KT-XHCả A,B,& CVề nhà học bài Làm bài tập 1- (tr.86) Chuẩn bị bài 23: Cơ cấu dân sốDặn dò: