Bài giảng môn học Công nghệ lớp 11 - Bài 26: Hệ thống làm mát (Tiết 1)

BÀI 26 HỆ THỐNG LÀM MÁT MỤC TIÊU Biết được nhiệm vụ và phân lọai hệ thống làm mát Biết được cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống làm mát bằng nước lọai tuần hòan cưỡng bức Đọc hiểu được sơ đồ hệ thống làm mát lọai tuần hòan cưỡng bức CHUẨN BỊ BÀI GIẢNG 1. Chuẩn bị nội dung Nghiên cứu nội dung bài 26 SGK Tham khảo thêm các thông tin có liên quan trong các tài liệu 2. Chuẩn bị đồ dùng dạy học Tranh vẽ các hìng 26.1, 26.2 và 26.3 SGK Nếu có điều kiện chuẩn bị thân xy lanh và nắp động cơ xe máy (lọai làm mát bằng không khí ) *Sử dụng phần mềm hệ thống làm mát (nếu có) *Mẫu vật là chi tiết thật trong hệ thống làm mát Có thể chuyển hình vẽ 26.1SGK thành hình vẽ đơn giản theo dạng sơ đồ khối để học sinh vẽ vào tập TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Bước 1: Ổn định lớp ,kiểm tra sĩ số Bước 2: Kiểm tra bài cũ Trình bày đường đi của dầu trong hệ thống bôi trơn cưỡng bức ở trường hợp làm việc bình thường Nêu 1 số nguyên nhân khiến dầu bôi trơn bị nóng lên khi động cơ làm việc 3. Hãy khoanh vào chữ cái ở đầu câu mà em cho là đúng trong các câu hỏi sau: A.Dầu được vung té để bôi trơn các bề mặt ma sát của động cơ B.Dầu được bơm dầu đẩy đi bôi troo7nca1c bề mặt ma sát của động cơ C.Dầu được pha vào nhiên liệu để đến bôi trơn động cơ khi làm việc D.Tất cả các trường hợp trên *Đặt vấn đề: Trong ĐCĐTmỗi cơ cấu hệ thống đều đóng vai trò rất quan trọng để động cơ hoạt động được.Hệ thống bôi trơn có nhiệm vụ rất quan trọng để đông cơ làm việc bình thường và kéo dài tuổi thọ của các chi tiết.Để hiểu rõ nhiệm vụ ,cấu tạo và nguyên lí làm việc cuả hệ thống bôi trơn ,học bài 26 Bước 3: Nội dung bài học NỘI DUNG BÀI HỌC PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LỌAI 1. Nhiệmvụ *Sự cần thiết của việc làm mát động cơ : -Khi động cơ làm việc các chi tiết có nhiệt độ quá cao sẽ làm giảm công suất của động cơ và tuổi thọ của các chi tiết -Nhiệt độ của các chi tiết quá thấp cũng làm giảm công suất của động cơ (Điều này sẽ lí giải tác dụng của van điều nhiệt ) 2. Phân lọai -Việc truyền nhiệt từ chi tiết của động cơ tới không khí có thể là trực tiếp hoặc thông qua nước -.Việc phân lọai và tên gọi lọai hệ thống làm mát dựa vào chất (nước hoặc không khí )trực tiếp thu nhiệt từ các chi tiết cần làm mát của động cơ (chất làm mát ) II. HỆ THỐNG LÀM MÁT BÀNG NƯỚC 1. Cấu tạo +Để nước trực tiếp thu nhiệt từ các chi tiết cần làm mát của động cơ ,cần phải có cấu tạo của khoang chứa nước sát với các chi tiết đóvà các khoang này được gọi là áo nước +Nước trong áo nước sau khi thu nhiệt từ các chi tiết sẽ nóng lên ,nên bản thân nước lại cần phải làm mát ,do vậy hệ thống phải cấu tạo bộ phận làm mát nước. Bộ phận này gọi là két làm mát nước +Để đảm bảo nước tuần hòan từ áo nước đến két làm mát rồi lại trở về áonước ,trong hệ thống cần phải có bơm nước +Động cơ chỉ làm việt tốt nhất khi nhiệt độ của các chi tiết mở trong một khỏang nhất định .Vì vậy nhiệt độ của nước ở áo cũng cần phải ở trong một khỏanh nào đó . +Để giữ nhiệt độ của nước trong áo nước ở trong khỏang đó,trên đường nước từ áo về két làm mát có cấu tạo một van tự động phân phối nước từ áo nước về két làm mát hoặc về trước bơm hoặc cả hai tùy theo nhiệt độ của nước .van này được gọi là van điều nhiệt +Quạt giócó tác dụng tăng tốc làm mát nước của két 2.Nguyên lí làm việc Họat động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ và phân lọai hệ thống -Tai sao cần phải làm mát đông cơ ? +Vì nhiệt độ quá cao sẽ làm giảm công suất và tuổi thọ của các chi tiết máy -Trong động cơ phần nào cần làm mát nhiều nhất? +Vùng bao quanh buồng cháy -Nếu không được làm mát kịp thời sẽ xẩy ra hiện tượng gì? -Trong thực tế em thấy động cơ nào sử dụng phương pháp làm mát bằng không khí(Động cơ xe máy 2kì,động cơ dùng ở các vùng sa mạc) Họat động 2 a. Tìm hiểu hệ thống làm mát bằng nước lọai tuần hoàn cưỡng bức -Tìm hiểu cấu tạo của hệ thống -Sử dụng hình 26.1SGK kết hợp sơ đồ khối đặt câu hỏi:Hệ thống làm mát gồm những chi tiết nào? -Bơm nước có tác dụng gì? -Quạt gió có tác dụng gì?Cấu tạo có khác gì so với quạt máy bính thường không? -Tại sao quạt gió phải đặt phía sau két làm mát -Két làm mát có tác dụng gì khi động cơ làm việc? -Tạo sao phải dùng van điều nhiệt? -Khi động cơ làm việc,nhiệt độ của nước làm mát như thế nào? -Hãy chỉ đường đi của nước làm mát trong trường hộp nhiệt độ của nước làm mát quá giới hạn cho phép? III. HỆ THỐNG LÀM MÁT BẰNG KHÔNG KHÍ 1. Cấu tạo -Cánh tản nhiệt trên thân xi lanh và nắp máy là nhằm làm tăng diện tiếp tích truyền nhiệt để tăng tốc độ làm mát -Để tăng tốc độ làm mát ,trên một số động cơ ,nhất là động cơ tĩnh tại hoặc động cơ nhiều xi lanh có thêm quạt gió tấm hướng gió và vỏ bọc 2. Nguyên lí làm việc Động cơ làm việc nhiệt độ các chi tiết tăng nhanh do tiếp xúc với xy lanh của động cơ ,truyền ra cánh tản nhiệt,tản ra không khí đối với động cơ tĩnh tại:khi động cơ làm việc nhiệt độ các chi tiết tăng cao do tiếp xúc với xy lanh của động cơ,quạt gió thổi vào chi tiết của động cơ ,các chi tiết được làm mát Họat động 3: Tìm hiểu hệ thống làm mát bằng không khí -Sử dụng hình 26.2 và 26.3 SGK,giáo viên đặt câu hỏi:Hãy kể tên các loại động cơ làm mát bằng gió?(động cơ xe máy,động cơ kéo máy phát điệnnhỏ động cơ ô tô) -Động cơ làm mát bằng gió chủ yếu nhờ bộ phận nào? -Quan sát hình 26.3 và cho biết đặc điểm của động cơ làm mát bằng gió?(cánh tản nhiệt được đúc liền bao quanh xy lanh của động cơ) -Quạt gió có tác dụng gì? -Tấm hướng gió có tác dụng gì và cấu tạo như thế nào? -Các cánh bao quanh thân xi lanh và nắp động cơ xe máy dùng để làm gì ? +Các cánh này có tác dụng tản nhiệt nhanh để làm mát cho động cơ -Yêu cầu chỉ cánh tản nhiệt trên thân động cơ ? Bước4: Củng cố + Cần lưu ý :Có 2 lọai hệ thống làm mát động cơ -bằng nứơc và bằng không khí .mỗi lọai có một đặc điểm và cấu tạo khác nhau +Hệ thống làm mát không những đảm bảo cho động cơ làm việc bình thường mà còn đảm bảo độ bền cho động cơ Bước 5: Dặn dò + Học thuộc nội dung bài hệ thống làm mát ,trả lời câu hỏi trong SGK,xem trứớc bài 27 SGK Két làm mát Ngăn dưới Van hằng nhiệt Bơm nước Áo nước làm mát cho động cơ Quạt gió Sơ đồ hệ thống làm mát bằng nước loại cưỡng bức