Bài giảng môn học Công nghệ lớp 11 - Tiết 46, 47 - Bài 27: Hệ thống nhiên liệu của động cơ xăng

Tiết 46, 47 : MỤC TIÊU : Giúp cho học sinh biết được nhiệm vụ, cấu tạo chung và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu của động cơ. Học sinh biết được nhiệm vụ, cấu tạo và nguyên lí làm việc của bộ chế hòa khí đơn giản. CHUẨN BỊ : Chuẩn bị nội dung : Nghiên cứu kĩ nội dung bài học trong sách giáo khoa, sách giáo viên, sách chuyên ngành động cơ đốt trong. Nghiên cứu một số kiến thức có liên quan trong bài 27. Sưu tầm một số thông tin có liên đến hệ thống nhiên liệu, hệ thống phun xăng của động cơ. Chuẩn bị đồ dùng dạy học : Tranh vẽ hình 27.1, 27.2 và 27.3 SGK. Chuẩn bị mô hình, vật thật (bộ chế hoà khí cũ) để học sinh dễ tiếp thu. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC : Ổn định lớp : Kiểm tra bài cũ : Câu hỏi 1 : Trình bày nhiệm vụ và phân loại hệ thống làm mát. Câu hỏi 2 : Trình bày nguyên lí làm việc của hệ thống làm mát bằng nước loại tuần hoàn cưỡng bức. Câu hỏi 3 : Có nên tháo yếm xe máy khi sử dụng không? Tại sao?. Giáo viên nhận xét góp ý và đánh giá cho điểm học sinh. Cấu trúc bài học : Bài giảng 27 có 3 nội dung được giảng trong 2 tiết dạy: Hệ thống nhiên liệu của động cơ xăng. Nhiệm vụ và phân loại. Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí. Hệ thống nhiên liệu phun xăng. Tiết 1. Tiết 2. NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI: Nhiệm vụ : Cung cấp hoà khí ( xăng + kk )vào xilanh động cơ với một số lượng và tỉ lệ phù hợp với từng chế độ làm việc của động cơ. Phân loại : Có 2 loại: - Hệ thống dùng bộ chế hoà khí. - Hệ thống dùng vòi phun (hệ thống phun xăng). Hoạt động 1 : Tìm hiểu nhiệm vụ của hệ thống. - Để động cơ làm việc cần phải cung cấp gì? Hoà khí là gì? - Tại sao ở mổi chế độ làm việc đòi hỏi phải cung cấp lượng và tỉ lệ hoà khí phù hợp. Bài này dựa vào cấu tạo bộ phận tạo thành hòa khí để phân loại. II. HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU DÙNG BỘ CHẾ HOÀ KHÍ : Cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống : Cấu tạo : Nguyên lí làm việc : Ở kì nạp, pittông đi xuống, trong xilanh giảm áp, kk được hút qua bầu lọc khí rồi đi đến bộ chế hòa khí, tại đây xăng cũng đồng thời được hút vào nhờ hệ thống lọc và bơm được được bố trí sẳn. Xăng và kk được hoà trộn tạo thành hòa khí rồi vào trong xilanh động cơ. Bộ chế hoà khí : (Cacbuaratơ) Nhiệm vụ : Hòa trộn xăng với kk tạo thành hoà khí cho động cơ. Cấu tạo : Nguyên lí làm việc : Ở kì nạp, pittông đi xuống, trong xilanh giảm áp, kk được hút mạnh qua họng khuếch tán để vào xilanh, do áp suất khí tại họng khuếch tán nhỏ hơn trong trong buồng phao nên xăng được hút ra qua giclơ (vòi phun) các hạt xăng và kk được hoà trộn tạo thành hòa khí rồi vào trong xilanh động cơ. Khi cần thay đổi chế độ làm việc của động cơ thì mở rộng bướm ga để thay đổi lượng hòa khí vào xilanh đồng thời thay đổi cả tỉ lệ hoà trộn hoà khí. Hoạt động 2 : Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí. - Gv dùng hình 27.1 giới thiệu các bộ phận chính và nhiệm vụ của từng bộ phận đó. - Hệ thống nhiên liệu đc xe máy có bơm xăng không? Tại sao cấu tạo như thế mà vẫn làm việc đươc? [Không, vì thùng xăng đặt cao hơn bộ chế hoà khí nên xăng có thể tự chảy xuống bộ chế hoà khí mà không cần bơm] - Trong hệ thống bộ phận nào quan trọng nhất? [ Bộ chế hoà khí] Hoạt động 3 : Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí đơn giản. - Gv dùng hình 27.2 giới thiệu cấu tạo, vị trí và nguyên lí làm việc các bộ phận của bộ chế hoà khí. Buồng phao 6 và lỗ thông khí 9 dùng làm gì? + Buồng phao 6 chứa xăng. + Lỗ thông khí 9 giúp cân bằng áp suất bên trong buồng phao và ngoài trời. Bộ phận nào có tác dụng ổn định mức xăng trong buồng phao ? + Phao 5 và kim 7 giữ lượng xăng luôn ổn định trong trong buồng phao trong lúc đc làm việc. + Họng khuếch tán 2 có t/d tăng vận tốc khí nạp à Giảm áp suất tại đây à Xăng tự động được hút ra khỏi vòi phun ( định luật Becnuli ). Chi tiết nào dùng để điều chỉnh chất và lượng hòa khí ? + Bướm ga có tác dụng như một cánh cửa để điều chỉnh chất (tỉ lệ hoà trộn xăng và kk) với lượng hoà khí nạp vào xilanh. III. HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU PHUN XĂNG : Xăng được phun vào ống nạp hoặc vào xilanh để trộn với kk tạo thành hoà khí. Cấu tạo : Cấu tạo phức tạp có sử dụng nhiều các cảm biến và bộ điều khiển điện tử giúp hệ thống làm việc đạt tối ưu cao. Nguyên lí làm việc : Bộ điều khiển phun xăng nhận tín hiệu từ bộ cảm biến đo các thông số như : nhiệt động cơ, lưu lượng kk nạp, tốc độ quay trục khuỷu, độ mở bướm ga, xử lý thông tin và phát tín hiệu điều khiển bộ phun của vòi phun. Nhờ vào hệ thống điều khiển phun bằng điện tử, động cơ có thể làm việc ở nhiều góc độ khó khăn mà vẫn đảm bảo lượng và tỉ lệ hòa khí phù hợp, quá trình cháy hoàn hảo hơn, hiệu suất động cơ cao, giảm được ônhiễm, Hoạt động 2 : Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lí của hệ thống nhiên liệu phun xăng : - Gv dùng hình 27.3 giới thiệu cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống. + Xăng được phun vào đường ống nạp hay buồng cháy của động cơ? [Xăng được vòi phun phun vào đường ống nạp] + Khi động cơ bị lật ngược, hệ thống nhiên liệu nào không làm việc được? Tại sao? [Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí không làm việc được vì xăng trong buồng phao sẽ bì trào và chảy ra ngoài qua lỗ thông khí] Ưu điểm của của hệ thống phun xăng không chỉ tạo hoà khí có lượng và chất phù hợp với các chế độ làm việc mà còn giúp động cơ làm việc ở nhiều góc độ tuỳ ý.( Trong khi bộ chế hoà khí thì xăng sẽ bị trào ra ngoài, khó hoặc không thể hút xăng nếu góc nghiêng quá lớn) Thùng xăng Bầu lọc xăng Bơm xăng Bộ điều chỉnh áp suất Vòi phun Đường ống nạp Bầu lọc khí Xilanh động cơ Bộ điều khiển phun Các cảm biến Đường xăng chính. Đường xăng hồi. Đường không khí. Đường tín hiệu điều khiển phun. Tia xăng phun và hoà khí Hình 27.3 . Sơ đồ khối hệ thống phun xăng TỔNG KẾT ĐÁNH GIÁ : GV đặt câu hỏi cho học sinh để củng cố bài : Trình bày nhiệm vụ của hệ thống nhiên liệu động cơ xăng. Trình bày sơ đồ khối và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hoà khí. Trình bày sơ đồ khối và nguyên lí làm việc của hệ thống nhiên liệu phun xăng. So sánh ưu khuyết điểm của 2 hệ thống dùng bộ chế hoà khí và hệ thống phu xăng.. GV dặn dò học sinh : Học sinh ngiên cứu thêm bài học trong sách giáo khoa, trả lời các câu hỏi cuối bài 27 SGK và đọc trước bài 28 SGK. RÚT KINH NGHIỆM :