Bài giảng môn học Công nghệ lớp 11 - Tiết 52 - Bài 30: Hệ thống khởi động

Tiết 52 : MỤC TIÊU : Giúp cho học sinh biết được nhiệm vụ và phân loại hệ thống khởi động. Học sinh biết được cấu tạo các bộ phận chính và nguyên lí làm việc của hệ thống khởi động bằng động cơ điện . CHUẨN BỊ : Chuẩn bị nội dung : Nghiên cứu kĩ nội dung bài học trong sách giáo khoa, sách giáo viên, sách chuyên ngành động cơ đốt trong. Nghiên cứu một số kiến thức có liên quan trong bài 30. Sưu tầm một số thông tin có liên đến hệ thống khởi động của động cơ. Chuẩn bị đồ dùng dạy học : Tranh vẽ hình 30.1 SGK. Chuẩn bị mô hình, vật thật (bộ động cơ khởi động dùng điện) để học sinh dễ tiếp thu. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC : Ổn định lớp : Kiểm tra bài cũ : Câu hỏi 1 : Trình bày nhiệm vụ và phân loại hệ thống đánh lửa. Câu hỏi 2 : Trình bày nguyên lí làm việc của hệ thống đánh lửa thường dùng ắcqui. Câu hỏi 3 : Trình bày nguyên lí làm việc của hệ thống đánh lửa không tiếp điểm. Giáo viên nhận xét góp ý và đánh giá cho điểm học sinh. Cấu trúc bài học : Bài giảng được giảng trong 1 tiết dạy. NỘI DUNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC I. NHIỆM VỤ VÀ PHÂN LOẠI: Nhiệm vụ : Hệ thống khởi động có nhiệm vụ quay trục khuỷu động cơ đến tốc độ quay nhất định đủ để nổ máy, còn sau đó động cơ sẽ tự làm việc. Phân loại : có nhiều loại - Hệ thống khởi động bằng tay : dùng sức người để khởi động động cơ. (Tay quay hoặc bàn đạp à đc có công suất nhỏ). - Hệ thống khởi động bằng động cơ điện : dùng đc điện một chiều để khởi động đc, thường dùng trong các động cơ có công suất nhỏ và trung bình. - Hệ thống khởi động dùng đc phụ : dùng đc xăng cỡ nhỏ để khỏi động đc chính, thường trong các động cơ diezen cỡ trung bình. - Hệ thống khởi động bằng khí nén : dùng khí nén đưa vào các xilanh để làm quay trục khuỷu, thường dùng cho các đc diezen cỡ trung bình và cỡ lớn. Hoạt động 1 : Tìm hiểu về nhiệm vụ và phân loại của hệ thống. - Theo các em tại sao người ta lại cần đến hệ thống khởi động? - Làm thế nào mà động cơ có thể tự khởi động được? - Em hãy mô tả những cách thực hiện để khởi động các loại máy móc phương tiện mà em biết hoặc đã thấy. - Em hãy nêu cách thường sử dụng khi khởi động xe gắn máy. - Thường theo em biết thì đối với động cơ khởi động bằng tay thì có đặc điểm gì? II. HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG BẰNG ĐỘNG CƠ ĐIỆN: Cấu tạo : 4 bộ phận chính - Động cơ điện một chiều. - Khớp truyền động. - Rơle khởi động. - Ắcqui. Nguyên lí làm việc : - Khi không ở chế độ khởi động, lòxo 2 đẩy lõi thép về một hướng làm cho cặp bánh răng ăn khớp truyền động giữa động cơ điện và bánh đà không ăn khớp nhau. - Khi đóng khóa khởi động, điện từ ắcqui được cấp cho cuộn dây rơle khởi động, từ trường do cuôn dây sinh ra làm cho lõi thép hút về, công tắc đóng điện làm động cơ điện quay đồng thời lúc này cặp bánh răng ăn khớp cũng được cần gạt điều khiển để được ăn khớp nhau truyền chuyển động quay tròn đến bánh đà làm trục khuỷu quay và động cơ khởi động làm việc. - Khi động cơ đã làm việc, tắt khóa khởi động ngắt dòng điện vào cuộn dây rơle, lò xo sẽ giúp đưa các bộ phận của hệ thống về vị trí ban đầu. Hoạt động 2 : Tìm hiểu cấu tạo của hệ thống khởi động bằng động cơ điện . - GV sử dụng hình 30.1 để giới thiệu các bộ phận chính của hệ thống và nhiệm vụ của chúng. + Tại sao động cơ điện phải là động cơ điện một chiều? (Bình ắcqui) + Khi khởi động thì bánh răng ăn khớp của truyền động có ăn khớp với bánh răng trên bánh đà không? - Lõi thép của rơle khởi động được đkhiển bởi lò xo. - Thanh kéo một đầu khớp với cần gạt, một đầu lắp chặt với lõi thép. - Khớp truyền động được lắp trên trục Rotor, trên khớp có rãnh vòng và bành răng (Đây là khớp truyền động một chiều dùng then hoa và có thể ch.đ được). - Khớp bánh răng truyền động từ động cơ điện đến bánh đà, trục khuỷu. Hoạt động 3 : Tìm hiểu nguyên lí của hệ thống khởi động bằng động cơ điện . - GV sử dụng hình 30.1 để giới thiệu nguyên lí làm việc của hệ thống? + Khi khởi động, động cơ điện có điện nên rôto của nó quay, làm khớp truyền động cùng bánh răng của nó quay theo. Lõi thép của rơle dịch chuyển sang trái qua cần gạt sẽ đẩy bánh răng của khớp vào ăn khớp với bánh răng trên bánh đà động cơ. Mômen quay từ động cơ điện sẽ được truyền tới trục khuỷu làm quay khục khủyu động cơ sẽ nổ máy. + Khi động cơ đã nổ máy, tắt khóa khởi động, động cơ điện và rơ le mất điện các chi tiết sẽ trở lại vị trí ban đầu của hệ thống. TỔNG KẾT ĐÁNH GIÁ : GV đặt câu hỏi cho học sinh để củng cố bài : Trình bày nhiệm vụ và phân loại hệ thống khởi động. Trình bày nguyên lí làm việc của hệ thống hkởi động dùng động cơ điện. Khi bật khoá khởi động, trục rôto động cơ điện quay, khớp truyền động có quay không? Tại sao? [ Khớp truyền động cũng quay theồ khớp then hoa] GV dặn dò học sinh : Học sinh ngiên cứ thêm bài học trong sách giáo khoa, trả lời các câu hỏi cuối bài 30 SGK. Đọc trước yêu cầu và nội dung của bài thực hành bài 31 SGK. RÚT KINH NGHIỆM :