Bài giảng môn học Địa lý lớp 12 - Bài 38: Thực hành Viết Báo cáo ngắn về kênh đào Xuyê và kênh đào Pa ra Ma

Bài 38:Thực hành Viết báo cáo ngắn về kênh đào Xuyê và kênh đào Pa ra Ma Ngày soạn : 9/3/2009 Ngày giảng : 11/3/2009 I. Mục tiêu bài học : Sau bài học , học sinh cần : 1. Về kiến thức : - Nắm được vị trí chiến lước của hai con kênh biển nổi tiếng thế giới là Xuyê – ê và Pa – ra – ma , Vai trò của hai con kênh này trong ngành vận tải biển Thế giới . - Nắm được những lợi ích về kinh tế nhờ có hoạt động của các kênh đào này . 2.Về kỹ năng: - Biết tổng hợp các tài liệu từ các nguồn khác nhau, từ các lĩnh vực khác nhau . - Có kĩ năng phân tích bản đồ . - Có kĩ năng viết báo cáo ngắn và trình bày trước lớp . II. Đồ dùng dạy và học : Các lược đồ kênh Xuy – ê và kênh Pa – ra – Ma trong SGK ( phóng to ) . Bản đồ các nước trên Thế giới . Bản đồ tự nhiên châu phi . Bản đồ tự nhiên châu Mĩ Lược đồ thế giới , trên đó đánh dấu vị trí của kênh đào , các cảng biển được nói đến trong bài tập thực hành . Các tài liệu bổ sung về kênh đào xuy- ê và Pa- ra – Ma . III. Hoạt động dạy và học 1. Kiểm tra bài cũ : - Hãy so sánh những ưu điểm và nhược điểm của giao thông vận tải đường sắt và đường ô tô . - Hãy nêu những ưu điểm và nhược điểm của các ngành giao thông vận tải đường biển và đường hàng không . 2. Vào bài mới : Mở bài : Để phát triển giao thông đường thuỷ , con người đã tạo ra nhiều kênh đào, trong đó lớn nhất là kênh đào xuy –ê và kênh đào Pa – Ra – Ma . Bài thực hành hôm nay giúp các em hiểu được vị trí chiến lược và vai trò quan trọng của hai kênh đào này trong giao thông đường biển quốc tế . I. Bài tập 1: *Hoạt động 1: a. Xác định vị trí kênh đào xuy - ê : - GV yêu cầu HS dựa vào Tập bản đồ thế giới và các châu lục, hoặc bản đồ các nước trên thế giới , bản đồ châu phi để xác định vị trí kênh đào xuy ê . Nêu rõ nhờ kênh đào này, các biển và đại dương nào được nối liền với nhau . Đại diện Hs lên bảng trình bày, chỉ rõ các đối tượng được nêu trên bản đồ, GV chuẩn hoá kiến thức . *Hoạt động 2 : b. Tính quãng đường được rút ngắn khi qua kênh đào xuyê : GV yêu cầu HS dựa vào bảng 38.1 để hoàn thành phiếu học tập GV kẻ bảng thô sau lên bảng : Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng châu phi Qua xuyê Hải lí % Ô- đét –Xa đến Mun bai 11818 4198 Mi-na al A ha ma đi -> Giê noa 11069 4705 Mi-na al A ha ma đi -> Rốt téc đam 11932 5560 Mi-na al A ha ma đi -> Ban - ti – mo 12039 8681 Ba- liK- Pa- Ma -> Rốt téc đam 12081 9303 *Giải: Thích: Ô- đét-xa : Cảng lớn trên biển đen, Thuộc U- crai – Na . Mun bai : Cảng lớn ở bờ biển phía tây Ấn đ ộ . Mi- na- al A-h ma- đi : Cảng dầu l ớn của cô oét Giê noa : cảng lớn ở I ta li a Ban ti mo : cảng lớn của Hoa kì tr ên bờ đại tây Dương, ở phía bắc thủ đô oa sin tơn . Ba- li k – pa pan : cảng n ằm ở b ờ đ ông đ ảo Ca- li-man – tan, thuộc In đô -nê- xi – a . Rốt téc Đam : Cảng lớn nh ất thế giới, thuộc Hà lan . Đại diện HS các nhóm lên điền kết quả , GV chuẩn kiến thức : Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng châu phi Qua xuyê Hải lí % Ô- đét –Xa đến Mun bai 11818 4198 7620 64,5 Mi-na al A ha ma đi -> Giê noa 11069 4705 6364 57,5 Mi-na al A ha ma đi -> Rốt téc đam 11932 5560 6372 53,4 Mi-na al A ha ma đi -> Ban - ti – mo 12039 8681 3358 27,9 Ba- liK- Pa- Ma -> Rốt téc đam 12081 9303 2778 23 * Hoạt động 3 : Thảo luận về vai trò của kênh đào Xuyê GV Yêu cầu HS dựa vào kết quả vừa tính toán và các bản đồ đã có để thảo luận các câu hỏi sau : Sự hoạt động đều đặn của kênh đào đem lại những lợi ích gì cho ngành hàng hải thế giới ? Nếu kênh đào bị đóng cửa như thời kì 8 năm ( 1967- 1975 ) do chiến tranh thì sẽ gây những tổn thất kinh tế như thế nào đối với Ai cập, các nước ven Địa trung Hải và biển Đen ? HS thảo luận , GV chốt một số ý cơ bản như sau : * Lợi ích của kênh đào Xuyê : + Rút ngắn đường đi và thời gian vận chuyển, giảm chi phí vận tải, hạ giá thành sản phẩm . + Tạo điều kiện mở rộng thị trường . + Đảm bảo an toàn hơn, tránh được thiên tai so với việc vận chuyển đường dài ( qua mũi hảo vọng - cực nam- châu phi ) + Mang lại nguồn thu lớn cho Ai cập . * Những tổn thất do kênh đào bị đóng cửa : - Đối với Ai Cập : + Mất nguồn thu thông qua thuế hải quan và các hoạt động dịch vụ khác + Hạn chế to lớn đối với việc giao lưu trao đổi buôn bán với các nước trên thế giới . - Đối với các nước ven biển địa trung hải và biển đen : + Do phải đi vòng châu phi nên chi phí vận chuyển người và hàng hoá tăng . + Việc phải đi xa, thời gian trên biển lâu nên độ an toàn cũng kém hơn, đặc biệt vùng biển qua mũi hảo vọng lại là nơi có gió lớn rất nguy hiểm * Hoạt động 4 : d. Viết báo cáo ngắn về kênh đào xuyê ê - Bước 1 : Dựa vào kết quả tính toán và ý kiến thảo luận ở lớp, nội dung tài liệu tham khảo mục III SGK trang 149 ,,, để hoàn chỉnh một báo cáo vế kênh đào xuyê theo các nội dung ở bảng sau : Vị trí + Thuộc quốc gia nào : + Nối liền giữa các biển và đại dương nào : Thời gian xây dựng + Năm khởi công : + Năm được đưa vào vận hành Thông số kĩ thuật + Chiều dài, chiều rộng: + Trọng tải tàu có thể đi qua : + Thời gian qua kênh đào trung bình : Nước quản lí kênh + Từ T11/ 1869-> T6/1956 + Từ t 6/1956 đến nay Vai trò của kênh + Đối với ngành hàng hải thế giới : + Những tổn thất cho Ai cập, các nước ven biển Địa trung hải và Biển Đen nếu kênh bị đóng cửa Đại diện HS trình kết quả, có thể sử dụng bản đồ để minh hoạ . II. Bài tập 2 : Thực hiện theo qui trình tương tự như bài tập 1 : Xác định vị trí kênh đào Pa ra Ma trên bản đồ các nước trên thế giới và bản đồ tự nhiên thế giới . Tính quãng đường được rút ngắn nhờ kênh đào Pa – ra- Ma : GV yêu cầu HS dựa vào bảng 38.2 để hoàn chỉnh phiếu học tập : Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng qua châu mĩ Qua pa ra ma Hải lí % Niu oóc –Xan phran xi xcô 13107 5283 Niu Oóc – Van cu vơ 13907 6050 Niu Oóc – Van pa rai xô 8337 1627 Li v ơ pun - Xan phran xi xcô 13507 7930 Niu Oóc – I- ô-cô- ha - ma 13042 9700 Niu Oóc - X ít ni 13051 9692 Niu Oóc - Thượng hải 12321 10584 Niu Oóc – Xin – ga - po 10141 8885 * Giải thích: Niu oóc , Xan Phran xi cô : Hoa kì Van – cu- vơ : cảng lớn của Ca- Na Đa bên Thái bình dương Van – Pa- Rai Xô Cảng lớn của Chi Lê Li- Vơ Pun Cảng lớn của nước Anh I- ô- Cô – ha – ma : Cảng lớn của Nhật Bản Xit – Ni : Cảng lớn của Ô- x trây- li- a . THượng Hải : Trung Quốc , Xin ga po : Đông Nam Á Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng qua châu mĩ Qua pa ra ma Hải lí % Niu oóc –Xan phran xi xcô 13107 5283 7844 59,9 Niu Oóc – Van cu vơ 13907 6050 7857 56,5 Niu Oóc – Van pa rai xô 8337 1627 6710 80,5 Li v ơ pun - Xan phran xi xcô 13507 7930 5577 41,3 Niu Oóc – I- ô-cô- ha - ma 13042 9700 3342 25,6 Niu Oóc - X ít ni 13051 9692 3359 25,7 Niu Oóc - Thượng hải 12321 10584 1737 14,1 Niu Oóc – Xin – ga - po 10141 8885 1256 12,4 *c. Thảo luận về vai trò kết quả kênh đào Pa ra Ma: Dựa vào kết quả vừa tính toán và các bản đồ đã có để nêu được : Sự hoạt động đều đặn của kênh đào pa- ra ma đem lai những lợi ích gì cho sự tăng cường giao lưu giữa các nước có nền kinh tế vùng châu á – Thái – Bình Dương với nền kinh tế Hoa kỳ . Tại sao nói Viẹc hoa kì phải trao trả kênh đào pa ra Ma cho chính quyền và nhân dân Pa Ra ma là một thắng lợi lớn của kênh đào Pa ra ma . D, Dựa vào kết quả tính toán và ý kiến thảo luận , nội dung mục III SGK trang 150 Để hoàn thành một báo cáo ngắn về kênh đào Nội dung báo cáo theo mẫu sau : vị trí + Thuộc quốc gia nào + nối liền giữa các biển và đại dương nào thời gian xây dựng + Năm khởi công + Năm đưa vào vận hành Thông số kĩ thuật + Chiều dài, chiều rộng : + Trọng tải tàu có thể đi qua: + Thời gian qua kênh trung bình : + Các âu tàu, Vì sao phải Xây dựng các âu tàu, việc sử dụng các âu tàu có hạn chế gì ? Nước quản lý kênh + T ừ 1904 đ ến 12/1999 + T ừ 12/1999 đ ến nay Vai trò của kênh Đối với sự tăng trưởng giao lưu giữa các nền kinh tế vùng châu á - Thái Binh Dương với nền kinh tế Hoa kì Tại sao nói việc Hoa kì phải trả kênh đào Pa Ra na cho chính quyền và nhân dân pa ra Ma là một thắng lợi to lớn của Pa Ra Ma IV. Kiểm tra đánh giá : - Các nhóm tự kiểm tra , nhận xét đánh giá kết quả làm việc của các nhóm khác Phiếu học tập 1 Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng châu phi Qua xuyê Hải lí % Ô- đét –Xa đến Mun bai 11818 4198 Mi-na al A ha ma đi -> Giê noa 11069 4705 Mi-na al A ha ma đi -> Rốt téc đam 11932 5560 Mi-na al A ha ma đi -> Ban - ti – mo 12039 8681 Ba- liK- Pa- Ma -> Rốt téc đam 12081 9303 Phiếu học tập 1 Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng châu phi Qua xuyê Hải lí % Ô- đét –Xa đến Mun bai 11818 4198 Mi-na al A ha ma đi -> Giê noa 11069 4705 Mi-na al A ha ma đi -> Rốt téc đam 11932 5560 Mi-na al A ha ma đi -> Ban - ti – mo 12039 8681 Ba- liK- Pa- Ma -> Rốt téc đam 12081 9303 Phiếu học tập 2 : Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng qua châu mĩ Qua pa ra ma Hải lí % Niu oóc –Xan phran xi xcô 13107 5283 Niu Oóc – Van cu vơ 13907 6050 Niu Oóc – Van pa rai xô 8337 1627 Li v ơ pun - Xan phran xi xcô 13507 7930 Niu Oóc – I- ô-cô- ha - ma 13042 9700 Niu Oóc - X ít ni 13051 9692 Niu Oóc - Thượng hải 12321 10584 Niu Oóc – Xin – ga - po 10141 8885 Phiếu học tập 2 : Tuyến Khoảng cách ( hải lí ) Quãng đường được rút ngắn Vòng qua châu mĩ Qua pa ra ma Hải lí % Niu oóc –Xan phran xi xcô 13107 5283 Niu Oóc – Van cu vơ 13907 6050 Niu Oóc – Van pa rai xô 8337 1627 Li v ơ pun - Xan phran xi xcô 13507 7930 Niu Oóc – I- ô-cô- ha - ma 13042 9700 Niu Oóc - X ít ni 13051 9692 Niu Oóc - Thượng hải 12321 10584 Niu Oóc – Xin – ga - po 10141 8885 Nhóm 1 Dựa vào kết quả tính toán và ý kiến thảo luận ở lớp, nội dung tài liệu tham khảo mục III SGK trang 149 ,,, để hoàn chỉnh một báo cáo vế kênh đào xuyê theo các nội dung ở bảng sau : Vị trí + Thuộc quốc gia nào : + Nối liền giữa các biển và đại dương nào : Thời gian xây dựng + Năm khởi công : + Năm được đưa vào vận hành Thông số kĩ thuật + Chiều dài, chiều rộng: + Trọng tải tàu có thể đi qua : + Thời gian qua kênh đào trung bình : Nước quản lí kênh + Từ T11/ 1869-> T6/1956 + Từ t 6/1956 đến nay Vai trò của kênh + Đối với ngành hàng hải thế giới : + Những tổn thất cho Ai cập, các nước ven biển Địa trung hải và Biển Đen nếu kênh bị đóng cửa Nhóm 2 Dựa vào kết quả tính toán và ý kiến thảo luận , nội dung mục III SGK trang 150 Để hoàn thành một báo cáo ngắn về kênh đào Nội dung báo cáo theo mẫu sau : vị trí + Thuộc quốc gia nào + nối liền giữa các biển và đại dương nào thời gian xây dựng + Năm khởi công + Năm đưa vào vận hành Thông số kĩ thuật + Chiều dài, chiều rộng : + Trọng tải tàu có thể đi qua: + Thời gian qua kênh trung bình : + Các âu tàu, Vì sao phải Xây dựng các âu tàu, việc sử dụng các âu tàu có hạn chế gì ? Nước quản lý kênh + T ừ 1904 đ ến 12/1999 + T ừ 12/1999 đ ến nay Vai trò của kênh Đối với sự tăng trưởng giao lưu giữa các nền kinh tế vùng châu á - Thái Binh Dương với nền kinh tế Hoa kì Tại sao nói việc Hoa kì phải trả kênh đào Pa Ra na cho chính quyền và nhân dân pa ra Ma là một thắng lợi to lớn của Pa Ra Ma