Bài giảng môn học Địa lý lớp 12 - Tuần 23 - Tiết 43 - Bài 40: Vấn đề phát triển ngành giao thông vận tải

TUẦN 23 NS: 01/02/2009 TIẾT 43 ND: 06/02/2009 Bµi 40: VÊn ®Ị ph¸t triĨn ngµnh giao th«ng vËn t¶i I. Mục tiêu bài học: 1. Kiến thức: - Trình bày được sự phát triển và các tuyến đường chính của các loại hình vận tải ở nước ta. 2. Kỹ năng: - Đọc bản đồ Giao thông Việt Nam. 3. Thái độ: Thấy được tầm quan trọng của việc phát triển giao thông vận tải . II. Trọng tâm: - Mạng lưới giao thông vận tải ở nước ta phát triển khá toàn diện, gồm nhiều loại hình vận tải khác nhau. Mỗi loại hình vận tại có những đặc điểm riêng và có vai trò riêng đối với sự phát triển kinh tế – xã hội. III. Phương tiện dạy học: Bản đồ Giao thông Việt Nam, Atlat Địa lí Việt Nam. IV. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định: sĩ số, chổ ngồi, đồng phục 2. Kiểm tra: nội dung bài thực hành. 3. Bài mới: Hoạt động của Gv và Hs Nội dung Hoạt động 1: Nhóm Bước 1: gv chia lớp thành 6 nhĩm thảo luận: - Đặc điểm - Các tuyến đường chính và vai trị Nhóm 1: Phiếu học tập số 1 Nhóm 2: Phiếu học tập số 2 Nhóm 3: Phiếu học tập số 3 Nhóm 4: Phiếu học tập số 4 Nhóm 5: Phiếu học tập số 5 Nhóm 6: Phiếu học tập số 6 Bước 2: đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung, Hoạt động 2: cả lớp Gv yêu cầu các nhĩm làm rõ thêm một số câu hỏi theo từng nhĩm * Dựa vào hình 30 (hoặc Atlat địa lí Việt Nam) hãy kể tên một số tuyến đường quan trọng theo hướng Đông – Tây ? * Ý nghĩa của quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh? - Những tuyến đường quan trọng theo hướng Đông – Tây: 9, 14, 19 Học sinh lên bản chỉ bản đồ. - Ý nghĩa của quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh: + Nối liền các vùng kinh tế. + Phát triển kinh tế xã hội của dải phía tây đất nước. * Hãy kể tên các tuyến đường xuyên Á trên lãnh thổ Việt Nam mà em biết? (tuyến A17, A15, ) * Dựa vào hình 30 (SGK) hãy kể một vài sân bay trong nước và quốc tế? - Nội bài - Tân sơn nhất. - Đà Nẵng. - Vinh. 1. Giao thông vận tải Phát triển khá toàn diện, gồm nhiều loại hình vận tải khác nhau. a. Đường bộ( đường ô tô) * Đặc điểm: -Nhờ huy động các nguồn vốn và tập trung đầu tư nên mạng lưới đường bộ đã được mở rộng và hiện đại hóa - Mạng lưới đường ô tô đã phủ kín các vùng * Các tuyến đường chính: - Quốc lộ 1 - Đường Hồ Chí Minh ( Đang xây dựng) b. Đường sắt: - Tổng chiều dài đường sắt nước 3143 km - Các tuyến đường: + Đường sắt Thống Nhất + Các tuyến đường khác: Hà Nội- Hải Phòng, Hà Nội- Lào Cai, Hà Nội- Thái Nguyên, Hà Nội- Đồng Đăng, c. Đường sông: - Sông ngòi nhiều nhưng mới chỉ sử dụng cho giao thông khoảng 11.000 km - Một số hệ thống sông chính: + Hệ thống sông Hồng-Thái Bình + Hệ thống sông Mê kông- Đồng Nai + Một số sông lớn ở miền Trung d. Ngành vận tải đường biển: - Điều kiện:bờ biển dài, nhiều vũng vịnh, nhiều đảo, quần đảo ven bờ, - Tuyến quan trọng: Hải Phòng- Thành Phố Hồ Chí Minh - Cảng biển và cụm cảng quan trọng:Hải Phòng, Cái Lân, Đà Nẵng-Liên Chiểu-Chân Mây, e. Đường hàng không: - Là ngành trẻ nhưng phát triển nhanh và nhanh chóng hiện đại hóa cơ sở vật chất - Đến năm 2007 cà nước có 19 sân bay, trong đó có 5 sân bay quốc tế g. Đường ống: Ngày càùng phát triển gắn với sự phát triển của ngành dầu khí 4. Củng cố: - Vai trị của GTVT trong việc phát triển GTVT ở nước ta? - Phân tích những thuận lợi, khĩ khăn trong việc phát triển GTVT ở nước ta? 5. Dặn dị : - Làm bài tập 3 trang 169 SGK - Chuẩn bị trươc bài : vấn đề phát triển thơng tin liên lạc. V. Rút kinh nghiệm: * Phơ lơc PhiÕu häc tËp sè 1 §iỊu kiƯn ThuËn lỵi Khã kh¨n - VÞ trÝ ®Þa lÝ - H×nh d¹ng l·nh thỉ Cã nhiỊu thuËn lỵi ®Ĩ ph¸t triĨn GTVT quèc tÕ: - N»m phÝa §«ng b¸n ®¶o §«ng D­¬ng, gÇn trung t©m §NA, tiÕp gi¸p vïng biĨn réng lín. - GÇn c¸c tuyÕn ®­êng hµng h¶i quèc tÕ... - N»m ë ®Çu mĩt c¸c tuyÕn ®­êng s¾t, ®­êng bé xuyªn ¸. - N»m ë vÞ trÝ trung chuyĨn cđa nh÷ng tuyÕn ®­êng hµng kh«ng quèc tÕ. - H×nh d¹ng l·nh thỉ: vËn t¶i chđ yÕu theo h­íng B – N. §Êt n­íc kÐo dµi theo chiỊu B - N, viƯc giao th«ng xuyªn ViƯt gỈp nhiỊu khã kh¨n, tèn kÐm PhiÕu häc tËp sè 2 §iỊu kiƯn tù nhiªn ThuËn lỵi Khã kh¨n §Þa h×nh ........................ S«ng ngßi ........................ KhÝ hËu - MiỊn nĩi: C¸c thung lịng s«ng, ®Ìo cho phÐp më c¸c tuyÕn ®­êng tõ ®ång b»ng lªn miỊn nĩi - §ång b»ng: T­¬ng ®èi liªn tơc nªn dƠ dµng x©y dùng c¸c tuyÕn ®­êng s¾t, ®­êng bé xuyªn ViƯt. - Bê biĨn khĩc khủu, cã nhiỊu vịng vÞnh, cưa s«ng, thuËn lỵi x©y dùng c¶ng n­íc s©u ........................................................... - S«ng ngßi dµy ®Ỉc... - NhiỊu hƯ thèng s«ng cã gi¸ trÞ lín vỊ GTVT (S. TiỊn, S. HËu, S. Hång ).......................................................... NhiƯt ®íi nãng quanh n¨m, bê biĨn, s«ng ngßi kh«ng bÞ ®ãng b¨ng, cho phÐp c¸c lo¹i h×nh GTVT ho¹t ®éng quanh n¨m. 3/4 diƯn tÝch ®Êt n­íc lµ ®åi nĩi, chia c¾t phøc t¹p... ...................................................... - S«ng miỊn nĩi nhiỊu th¸c ghỊnh. - Mét sè s«ng ë ®ång b»ng cã hiƯn t­ỵng sa båi vµ sù thay ®ái thÊt th­êng vỊ ®é s©u luångl¹ch. - ChÕ ®é n­íc chªnh lƯch theo mïa ......................................................... Mïa m­a cã nhiỊu bÊt lỵi: b·o, lị lơt, s¹t lë ®¸t... PhiÕu häc tËp sè 3 §iỊu kiƯn KT - XH ThuËn lỵi Khã kh¨n - Sù ph¸t triĨn vµ ph©n bè c¸c ngµnh kinh tÕ, c¸c ®iĨm quÇn c­... - Lùc l­ỵng lao ®éng - C¬ së vËt chÊt kÜ thuËt - §­êng lèi chÝnh s¸ch - Tèc ®é nhanh - Sè l­ỵng vµ chÊt l­ỵng ®­ỵc n©ng cao. - Kh«ng ngõng ®ỉi míi - ¦u tiªn ph¸t triĨn GTVT - Ch­a ®¸p øng nhu cÇu cđa ngµnh. - Cßn yÕu kÐm - ThiÕu vèn ®Çu t­... PhiÕu häc tËp sè 4 Lo¹i h×nh Sù ph¸t triĨn Vai trß cđa c¸c tuyÕn ®­êng chÝnh Thµnh tùu H¹n chÕ §­êng bé ................ §­êng s¾t - M¹ng l­íi ®­êng bé ®­ỵc më réng (c¬ b¶n ®· phđ kÝn c¸c vïng) vµ hiƯn ®¹i ho¸. - Ph­¬ng tiƯn vËn t¶i t¨ng vỊ sè l­ỵng vµ chÊt l­ỵng. - Khèi l­ỵng vËn chuyĨn vµ lu©n chuyĨn ng­êi vµ hµng ho¸ t¨ng. ......................................... - Tỉng chiỊu dµi3142,69 km. - HiƯu qu¶ vµ chÊt l­ỵng phơc vơ ®­ỵc n©ng cao... - Khèi l­ỵng vËn chuyĨn vµ lu©n chuyĨn ng­êi vµ hµng ho¸ t¨ng. - MËt ®é cßn thÊp so víi mét sè n­íc trong khu vùc. - ChÊt l­ỵng ®­êng cßn nhiỊu h¹n chÕ... ............................ - ChÊt l­ỵng ®­êng cßn thÊp ®· h¹n chÕ vËn tèc ch¹y tµu... - Nhµ ga, bÕn b·i, ph­¬ng tiƯn... - Quèc lé 1 ch¹y tõ H÷u NghÞ (L¹ng S¬n) ®Õn N¨m C¨n (Cµ Mau), lµ tuyÕn x­¬ng sèng cđa c¶ hƯ thèng ®­êng bé n­íc ta, nèi c¸c vïng kinh tÕ (trõ T©y Nguyªn) vµ hÇu hÕt c¸c trung t©m kinh tÕ cđa c¶ n­íc. - §­êng Hå ChÝ Minh cã ý nghÜa thĩc ®Èy sù ph¸t triĨn kinh tÕ - x· héi cđa d¶i ®Êt phÝa T©y ®Êt n­íc. ............................................... - §­êng s¾t Thèng NhÊt dµi nhÊt ViƯt Nam, gÇn ch­ song song víi QL1, t¹o nªn trơc giao th«ng quan träng theo h­íng B - N. - Hµ Né - H¶i Phßng chđ yÕu vËn chuyĨn hµng ho¸... PhiÕu häc tËp sè 5 Lo¹i h×nh Sù ph¸t triĨn Vai trß cđa c¸c tuyÕn ®­êng chÝnh Thµnh tùu H¹n chÕ §­êng s«ng ................ §­êng biĨn - Cã chiỊu dµi 11000 km. - C¸c ph­¬ng tiƯn vËn t¶i kh¸ ®ad¹ng. - cã khấng 30 c¶ng chÝnh. - Khèi l­ỵng vËn chuyĨn vµ lu©n chuyĨn ng­êi vµ hµng ho¸ t¨ng. .................................................. - §­êng biĨn ngµy cµng ®­ỵc n©ng cao vỊ vÞ thÕ. - C¶ n­íc cã 73 c¶ng (chđ yÕu ë Trung Bé vµ §NB)... - HƯ thèng c¶ng biĨn ®ang ®­ỵc c¶i t¹o vµ hiƯn ®¹i ho¸. - Khèi l­ỵng hµng ho¸ vËn chuyĨn vµ lu©n chuyĨn t¨ng rÊt nhanh. - M¹ng l­íi ®­êng s«ng míi khai th¸c ë møc ®é thÊp. - Ph­¬ng tiƯn vËn t¶i Ýt ®­ỵc c¶i tiÕn vµ hiƯn ®¹i. - Trang thiÕt bÞ c¸c c¶ng cßn nghÌo... ................................ C«ng suÊt cđa c¸c c¶ng vµ ph­¬ng tiƯn cßn thÊp. - HƯ thèng S. Hång, S. Th¸i B×nh chđ yÕu vËn chuyĨn hµng ho¸ - HƯ thèng S. Mª C«ng - §ång Nai vËn chuyĨn hµng ho¸ (n«ng s¶n...) vµ hµnh kh¸ch. ................................ H¶i Phßng - TP. HCM lµ tuyÕn vËn t¶i ®­êng biĨn quan träng nhÊt theo h­íng B – N. PhiÕu häc tËp sè 6 Lo¹i h×nh Sù ph¸t triĨn Vai trß cđa c¸c tuyÕn ®­êng chÝnh Thµnh tùu H¹n chÕ §­êng hµng kh«ng ................ §­êng èng - Ph¸t triĨn rÊt nhanh c¶ vÌ ph­¬ng tiƯn lÉn c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt. - C¶ n­íc cã 19 s©n bay (5 s©n bay quèc tÕ)... - Lùc l­ỵng lao ®éng ®­ỵc n©ng cao vỊ sè l­ỵng vµ chÊt l­ỵng. - Khèi l­ỵng vËn chuyĨn vµ lu©n chuyĨn ng­êi vµ hµng ho¸ t¨ng víi tèc ®é cùc nhanh. .......................................................... Ngµy cµng ph¸t triĨn cïng víi sù ph¸t triĨn cđa ngµnh dÇu khÝ. Sè l­ỵng s©n bay ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ cßn Ýt .......................... - TuyÕn ®­êng bay trong n­íc ®­ỵc khai th¸c chđ yÕu ë 3 ®Çu mèi: HN, TP. HCM vµ §µ N½ng. - §· më c¸c tuyÕn ®­êng bay ®Õn nhiỊu n­íc ë khu vùc vµ trªn thÕ giíi. ................................ - §­êng èng B12 (B·i Ch¸y - H¹ Long) - C¸c ®­êng èng dÉn dÇu khÝ tõ thỊm lơc ®Þa vµo ®Êt liỊn (phÝa Nam)...