Bài giảng môn học Địa lý lớp 9 - Tiết 9: Sự phát triển và phân bố lâm nghiệp, thủy sản

TIẾT 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNNgười thực hiện: Nguyễn Thị SáuQua các bức ảnh vừa quan sát gợi cho em liên tưởng đến những ngành kinh tế nào?I/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngEm hãy quan sát các bức ảnh sauBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNEm có nhận xét gì về thực trạng tài nguyên rừng ở nước ta ?I/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừng - Thực trạng: Tài nguyên rừng đang bị cạn kiệt, tổng diện tích đất lâm nghiệp có rừng chiếm tỉ lệ thấp Rừng sản xuấtRừng phòng hộ Rừng đặc dụng Tổng cộng 4733,05397,51442,511573,0Bảng 9.1. Diện tích rừng nước ta năm 2000( nghìn ha)Dựa vào bảng hãy nêu cơ cấu các loại rừng ở nước ta, nêu ý nghĩa của tài nguyên rừng?BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNGồm 3 loại rừng Rừng sản xuất chiếm khoảng 4/10 diện tích Rừng phòng hộ và rừng đặc dụng chiếm khoảng 6/10 diện tích -> Rừng sản xuất chiếm diện tích ít, chủ yếu là rừng phòng hộ và rừng đặc dụng, đây là loại rừng không được khai thác, cần phải bảo vệ và khai thác hợp lí Mỗi loại rừng có vai trò gì ?L­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamHọc sinh thảo luận theo nhóm/bàn(2’)Nhóm 1: Nêu vai trò và nơi phân bố của rừng sản xuất Nhóm 2: Nêu vai trò và nơi phân bố của rừng đặc dụng Nhóm 3: Nêu vai trò và nơi phân bố của rừng phòng hộ - Rõng s¶n xuÊt: cung cÊp nguyªn liÖu cho c«ng nghiÖp, d©n dông, xuÊt khÈu...BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNPhân bố ở vùng núi thấp, Trung du Nhóm 1- Rõng ®Æc dông: B¶o vÖ hÖ sinh th¸i, và là khu dự trữ thiên nhiênBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNPhân bố ở môi trường tiêu biểu điển hình cho các hệ sinh thái(các vườn quốc gia)Nhóm 2- Rõng phßng hé: phßng chèng thiªn tai, b¶o vÖ m«i tr­êng. Phân bố ở vùng núi cao, ven biểnRừng phòng hộ có vai trò lớn đối với việc bảo vệ môi trường, song thực tế hiện nay loại rừng này đang bị tàn phá dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng về môi trường (lũ quét, trượt lở đất đá, hạn hán, lũ lụt) Vì thế vấn đề bảo vệ rừng đầu nguồn càng phải được quan tâm hơn nữa BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNNhóm 3I/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừng - Thực trạng: Tài nguyên rừng đang bị cạn kiệt, tổng diện tích đất lâm nghiệp có rừng chiếm tỉ lệ thấp(35%năm 2000)BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN Vai trò:+ Rừng sản xuất: Cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp, dân dụng và xuất khẩu+ Rừng phòng hộ: phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường + Rừng đặc dụng: Bảo vệ hệ sinh thái và khu dự trữ thiên nhiên 2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệpBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt Nam Dựa vào nội dung mục 2 SGK và lược đồ. Hãy cho biết: ngành lâm nghiệp bao gồm những ngành nào?Khai thác gỗ và chế biến lâm sảnTrồng và bảo vệ rừng BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN- Khai thác gỗ và chế biến lâm sản chủ yếu ở Miền núi và Trung duKhai thác và chế biến gỗ phân bố chủ yếu ở đâu?I/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừng - Thực trạng: Tài nguyên rừng đang bị cạn kiệt, tổng diện tích đất lâm nghiệp có rừng chiếm tỉ lệ thấp(35%năm 2000)BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN Vai trò:+ Rừng sản xuất: Cung cấp gỗ, nguyên liệu giấy+ Rừng phòng hộ: Chống cát bay, gió+ Rừng đặc dụng: Là các vườn quốc gia và khu dự trữ thiên nhiên 2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệp- Khai thác gỗ và chế biến lâm sản chủ yếu ở Miền núi và Trung duBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNTheo em trồng rừng đem lại lợi ích gì? Tại sao phải vừa khai thác vừa bảo vệ rừng?- Lợi ích: Phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, bảo vệ môi trường, tăng thu nhập Nếu khai thác hợp lí thì vừa có ý nghĩa kinh tế lại vừa bảo vệ được môi trường tự nhiên. Phát triển mô hình nông lâm kết hợpI/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừng - Thực trạng: Tài nguyên rừng đang bị cạn kiệt, tổng diện tích đất lâm nghiệp có rừng chiếm tỉ lệ thấp(35%năm 2000)BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN Vai trò:+ Rừng sản xuất: Cung cấp gỗ, nguyên liệu giấy+ Rừng phòng hộ: Chống cát bay, gió+ Rừng đặc dụng: Là các vườn quốc gia và khu dự trữ thiên nhiên 2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệp- Khai thác gỗ và chế biến lâm sản chủ yếu ở Miền núi và Trung du- Trồng rừng: Tăng độ che phủ rừng, phát triển mô hình nông lâm kết hợpHình 9.1: Mét m« hình kinh tÕ trang tr¹i n«ng l©m kÕt hîp.* Nêu Ý nghĩa của mô hình kinh tế trang trại nông lâm kết hợp - Víi ®Æc ®iÓm ®Þa hình 3/4 diÖn tÝch lµ ®åi nói, n­íc ta rÊt thÝch hîp ph¸t triÓn m« hình kinh tÕ trang tr¹i n«ng l©m kÕt hîp. M« hình ®em l¹i hiÖu qu¶ to lín cña sù khai th¸c, b¶o vÖ rõng ë n­íc ta vµ n©ng cao ®êi sèng cho nh©n d©n.- M« hình n«ng l©m kÕt hîp ®ang ®­îc ph¸t triÓn, gãp phÇn b¶o vÖ rõng vµ n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.I/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệpII/ Ngành thủy sản 1. Nguồn lợi thủy sảnL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamDựa vào lược đồ, kết hợp SGK hãy nêu tên các ngư trường lớn ở nước taHP-QN CM-KGTrường Sa NT-BT-BR-VT Hoàng SaNêu những điều kiện thuận lợi để phát triển ngành khai thác và nuôi trồng thủy sản ở nước ta?Đánh cá trên sôngKhai thác cá biểnNuôi tôm ven biểnNuôi cá lồng trên sôngI/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệpII/ Ngành thủy sản 1. Nguồn lợi thủy sảnL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamQN-HP CM-KGT S NT-BT-BR-VT H S Thuận lợi: Có 4 ngư trường lớn->Phát triển khai thác thủy sản Nhiều bãi triều, đầm phá, vũng, vịnh, nhiều sông suối,ao hồ -> phát triển nuôi trồng thủy sảnEm hãy nêu một số khó khăn của nghề khai thác và nuôi trồng thủy sản BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN ? Theo em để bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, giúp ngành thuỷ sản phát triển bền vững cần có những biện pháp gì ? + Khai thác phải đi đôi với việc bảo vệ. + Tăng cường đánh bắt xa bờ. + Hạn chế đánh bắt trong mùa cá sinh sản Khó khăn: Nhiều thiên tai: bão, lũ lụt, ô nhiễm môi trường, thiếu vốnI/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệpII/ Ngành thủy sản 1. Nguồn lợi thủy sảnL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamQN-HP CM-KGT S NT-BT-BR-VT H S Thuận lợi: Có 4 ngư trường lớn->Phát triển khai thác thủy sản Nhiều bãi triều, đầm phá, vũng, vịnh, nhiều sông suối,ao hồ -> phát triển nuôi trồng thủy sản Khó khăn: Nhiều thiên tai: bão, lũ lụt, ô nhiễm môi trường,thiếu vốnI/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệpII/ Ngành thủy sản 1. Nguồn lợi thủy sảnL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamQN-HP CM-KGT S NT-BT-BR-VT H S2. Sự phát triển và phân bố ngành thủy sảnBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố ngành thủy sảnBảng 9.2. SẢN LƯỢNG THỦY SẢN (nghìn tấn)N¨mTæng sèChia raKhai th¸cNu«i trång1990199419982002890,61465,01782,02647,4728,51120,91357,01802,6162,1344,1425,0844,8Dựa vào bảng 9.2. hãy nhận xét về sự phát triển của ngành thủy sản I/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệp+ Các tỉnh dẫn đầu về sản lượng khai thác: Cà Mau, Kiên Giang, Bà Rịa –VT,Bình ThuậnII/ Ngành thủy sản 1. Nguồn lợi thủy sảnL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt Nam2. Sự phát triển và phân bố ngành thủy sản Khai thác: sản lượng tăng khá nhanh, - Nuôi trồng: Phát triển nhanh đặc biệt là nuôi tôm, cá Hãy kể tên các tỉnh dẫn đầu về sản lượng khai thác thuỷ sản.Kiên GiangCà MauBR-VT, BTI/ Lâm nghiệp1. Tài nguyên rừngBÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢN2. Sự phát triển và phân bố lâm nghiệpII/ Ngành thủy sản 1. Nguồn lợi thủy sảnL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt Nam2. Sự phát triển và phân bố ngành thủy sản+ các tỉnh dẫn đầu về sản lượng khai thác: Kiên GIang, Cà Mau. Bà Rịa – VũngTàu, Bình Thuận+ Các tỉnh có sản lượng nuôi trồng lớn nhất là: Cà Mau, An GIang, BếnTreAn giangCà MauBến Tre Xuất khẩu thủy sản đã có những bước phát triển vượt bậcKể tên các tỉnh có sản lượng nuôi trồng lớn nhất Khai thác: sản lượng tăng khá nhanh, - Nuôi trồng: Phát triển nhanh đặc biệt là nuôi tôm, cá BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNL­îc ®å l©m nghiÖp vµ thñy s¶n ViÖt NamAn giangCà MauBến TreKiên giangBR-VT,Bình thuậnThực hành/ Luyện tập Em hãy xác định trên lược đồ các tỉnh trọng điểm về nghề cá?BÀI 9: SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ LÂM NGHIỆP, THỦY SẢNVẬN DỤNG: Hướng dẫn làm bài tập 3 Căn cứ vào bảng 9.2. hãy vẽ biểu đồ hình cột thể hiện Sản lượng thủy sản thời kì 1990- 2002 Sản lượng(Nghìn tấn)1990199419982000Năm 2500 Tổng sốKhai thácNuôi trồng500100015002000 3000Ghi tên biểu đồChú giải