Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tiết 28, 29 - Bài 17 : Cân bằng của một vật chịu tác dụng của hai lực và của ba lực không song song

Ngày Sọan: 21/11/2007 Tiết:28-29 Chương iii: CÂN bằng và chuyển động của vật rắn Bài 17 :Cân bằng của một vật chịu tác dụng của hai lực và của ba lực không song song I. Mục tiêu : 1.về kiến thức - Điều kiện cân bằng của một vật rắn chịu tác dụng của 2 lực , cách xác định trọng tâm một vật - Điều kiện cân bằng của một lực chịu tác dụng của ba lực không song song - Quy tắc tổng hợp lực có giá đồng quy 2.Về kĩ năng : - Sử dụng được quy tắc hình bình hành đã học từ trước - Biết phương pháp xác định trọng tâm của vật (hình 17.3 - thí nghiệm ) - áp dụng lý thuyết đã học để giải bài tập phần : điều kiện cân bằng của vật của hai lực và ba lực không song song II. chuẩn bị : 1. Giáo viên : - Chuẩn bị thị nghiệm 17.3 - Chuẩn bị các thiết bị thí nghiệm theo sơ đồ hình 17.1 , 17.2 , 17.5 , cài đặt phần mềm 2. Học sinh : - Ôn tập ba định luật Niu-tơn - Quy tắc hình bình hành iii. Tổ chức họat động dạy học hoạt động của giáo viên hoạt động của học sinh Nội dung -Phaựt bieồu qui taộc hỡnh bỡnh haứnh? -Phaựt bieồu ủieàu kieọn caõn baống cuỷa chaỏt ủieồm? -Vaọt raộn laứ nhửừng vaọt coự kớch thửụực ủaựng keồ vaứ haàu nhử khoõng bũ bieỏn daùng dửụựi taực duùng cuỷa ngoùai lửùc. +Taực duùng cuỷa lửùc ủoỏi vụựi vaọt raộn seừ khoõng thay ủoồi neỏu ta di chuyeồn veựctụ lửùc treõn giaự cuỷa noự. +ẹoỏi vụựi vaọt raộn ủieồm ủaởt khoõng quan troùng baống giaự cuỷa lửùc? +Vaọt raộn coự moọt ủieồm ủaởc bieọt goùi laứ troùng taõm I.CAÂN BAẩNG CUÛA MOÄT VAÄT CHềU TAÙC DUẽNG CUÛA HAI LệẽC -ẹoỏi vụựi vaọt raộn thỡ ủieàu kieọn caõn baống coự gỡ khaực so vụựi moọt chaỏt ủieồm? 1. Thớ nghieọm: -C1: Coự nhaọn xeựt gỡ veà phửụng cuỷa hai daõy khi vaọt ủửựng yeõn? -Coự nhaọn xeựt gỡ veà ủoọ Lụựn cuỷa hai lửùc? 2.ẹieàu Kieọn Caõn Baống Dửùa vaứo thớ nghieọm treõn haừy phaựt bieồu ủieàu kieọn caõn baống cuỷa moọt vaọt chũu taực duùng cuỷa hai lửùc? 3.Caựch xaực ủũnh troùng taõm cuỷa moọt vaọt phaỳng, moỷng baống phửụng phaựp thửùc nghieọm -Troùng taõm cuỷa moọt vaọt ủửụùc xaực ủũnh nhử theỏ naứo? -ẹoỏi vụựi nhửừng vaọt coự daùng hỡnh hoùc xaực ủũnh thỡ sao ? -Dửùa vaứo thớ nghieọm cho bieỏt: ủoỏi vụựi nhửừng vaọt phaỳng, moỷng vaứ coự daùng hỡnh hoùc thỡ troùng taõm ủửụùc xaực ủũnh nhử theỏ naứo? -C2: laứm thớ nghieọm nhử hỡnh beõn vaứ cho bieỏt troùng taõm cuỷa thửụực deùt ụỷ ủaõu? II.CAÂN BAẩNG CUÛA MOÄT VAÄT CHềU TAÙC DUẽNG CUÛA BA LệẽC KHOÂNG SONG SONG 1.Thớ nghieọm: -khi vaọt chũu taực duùng cuỷa ba lửùc phaỷi thoỷa maừn ủieàu kieọn gỡ ủeồ vaọt caõn baống ? -Xeựt vaọt moỷng, phaỳng coự troùng taõm G vaứ troùng lửụùng P -Haừy thieỏt keỏ phửụng aựn thớ nghieọm ủeồ tỡm ủk caõn baống cuỷa vaọt khi chũu taực duùng cuỷa ba lửùc khoõng song song ? -C3 : Coự nhaọn xeựt gỡ veà gớa cuỷa ba lửùc? -Baống caựch naứo chuựng ta coự theồ xaực ủũnh hụùp lửùc taực duùng vaứo vaọt ? 2.Quy taộc toồng hụùp hai lửùc coự giaự ủoàng quy -Haừy phaựt bieồu quy taột toồng hụùp hai lửùc coự giaự ủoàng quy ? -Thửùc hieọn quy taộc naứy vụựi caực lửùc veừ treõn baỷng. 3.ẹieàu kieọn caõn baống cuỷa moọt vaọt chũu taực duùng cuỷa ba lửùc khoõng song song -Coự nhaọn xeựt gỡ veà moỏi quan heọ giửừa hụùp lửùc cuỷa hai lửùc vụựi lửùc coứn laùi ? -Phaựt bieồu ủieàu kieọn caõn baống cuỷa moọt vaọt chũu taực duùng cuỷa ba lửùc khoõng song song ? -Hai daõy cuứng naốm treõn moọt ủửụứng thaỳng hay hai lửùc vaứ coự cuứng giaự -Hai lửùc coự cuứng ủoọ lụựn vaứ ngửụùc chieàu nhau. Muoỏn cho moọt vaọt chũu taực duùng cuỷa hai lửùc ụỷ traùng thaựi caõn baống thỡ hai lửùc ủoự phaỷi cuứng giaự, cuứng ủoọ lụựn vaứ ngửùụùc chieàu D C B A O G -Ba giaự cuỷa ba lửùc naố trong cuứng moọt maởt phaỳng. -Muoỏn toồng hụùp hai lửùc coự giaự ủoàng quy ta phaỷi trửụùt hai veựctụ lửùc ủoự treõn giaự cuỷa chuựng ủeỏn ủieồm ủoàng quy, roài aựp duùng quy taộc hỡnh bỡnh haứnh ủeồ tỡm hụùp lửùc. -Hụùp lửùc cuỷa hai lửùc phaỷi cuứng giaự vụựi lửùc thửự ba. -Ba lửùc ủoự phaỷi coự giaự ủoàng phaỳng vaứ ủoàng quy. -Hụùp lửùc cuỷa hai lửùc phaỷi caõn baống vụựi lửùc thửự ba I.CAÂN BAẩNG CUÛA MOÄT VAÄT CHềU TAÙC DUẽNG CUÛA HAI LệẽC 1. Thớ nghieọm: 2.ẹieàu Kieọn Caõn Baống Muoỏn cho moọt vaọt chũu taực duùng cuỷa hai lửùc ụỷ traùng thaựi caõn baống thỡ hai lửùc ủoự phaỷi cuứng giaự, cuứng ủoọ lụựn vaứ ngửùụùc chieàu G 3.Caựch xaực ủũnh troùng taõm cuỷa moọt vaọt phaỳng, moỷng baống phửụng phaựp thửùc nghieọm .G G G II.CAÂN BAẩNG CUÛA MOÄT VAÄT CHềU TAÙC DUẽNG CUÛA BA LệẽC KHOÂNG SONG SONG 1.Thớ nghieọm: O G 2.Quy taộc toồng hụùp hai lửùc coự giaự ủoàng quy Muoỏn toồng hụùp hai lửùc coự giaự ủoàng quy taực duùng leõn moọt vaọt raộn, trửụực heỏt ta phaỷi trửụùt hai veựctụ lửùc ủoự treõn giaự cuỷa chuựng ủeỏn ủieồm ủoàng quy, roài aựp duùng quy taộc hỡnh bỡnh haứnh ủeồ tỡm hụùp lửùc. 3.ẹieàu kieọn caõn baống cuỷa moọt vaọt chũu taực duùng cuỷa ba lửùc khoõng song song -Ba lửùc ủoự phaỷi coự giaự ủoàng phaỳng vaứ ủoàng quy. -Hụùp lửùc cuỷa hai lửùc phaỷi caõn baống vụựi lửùc thửự ba. VD : SGK/99 IV.CUÛNG COÁ ỉ:Qua baứi naứy chuựng ta caàn naộm ủửụùc : -Điều kiện cân bằng của một vật rắn chịu tác dụng của 2 lực , cách xác định trọng tâm một vật - Điều kiện cân bằng của một lực chịu tác dụng của ba lực không song song - Quy tắc tổng hợp lực có giá đồng quy. V. HệễÙNG DAÃN VEÀ NHAỉ: -Veà nhaứ caực em hoùc baứi, laứm baứi taọp trong sgk. -Xem baứi mụựi ủeồ chuaồn bũ cho tieỏt sau.