Bài giảng môn học Vật lý lớp 10 - Tiết 34: Thực hành: Xác định hệ số ma sát

THỰC HÀNH: XÁC ĐỊNH HỆ SỐ MA SÁT (T1) A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: - Xác định được hệ số ma sát trượt bằng thí nghiệm. 2. Kỹ năng: - Rèn luyện óc phân tích, tổng hợp và tư duy logic. - Biết cách trình bày kết quả thí nghiệm. 3. Thái độ - Tích cực tự giác và hợp tác trong học tập B. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Cần làm trước cả hai phương án thí nghiệm. - Bài soạn: Cần có câu hỏi định hướng thảo luận chọn phương án; có dự kiến phương án sẽ chọn; dự kiến cấu trúc bảng số liệu; dự kiến phân nhóm; dự báo vướng mắc của HS khi giải quyết. - Dụng cụ: Tùy theo cách tổ chức hoạt động nhóm mà cần chuẩn bị khác nhau. - Phòng, lớp, bàn phẳng, ghế và các phụ kiện khác. 2. Học sinh: - Đọc SGK trước khi làm thí nghiệm, suy nghĩa về cơ sở lý thuyết của cả 2 phương án, chuẩn bị các câu hỏi thắc mắc. - Có thể tham gia chế tạo các dụng cụ đơn giản theo yêu cầu của giáo viên. - Chuẩn bị giấy để viết báo cáo. 3. Gợi ý ứng dụng CNTT - Chuẩn bị một số đoạn video về thí nghiệm ảo minh họa, các đoạn băng về việc tiến hành của một số lớp đã làm trước. - Chuẩn bị một số hình vẽ về việc bố trí thí nghiệm. - Chuẩn bị một số câu hỏi trắc nghiệm có liên quan. C. PHÖÔNG PHAÙP - Giaûi quyeát vaán ñeà, thực nghiệm, thảo luận nhóm D. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP. 1. OÅn ñònh toå chöùc - OÅn ñònh lôùp, ñieåm danh 2. Kieåm tra baøi cuõ 3. Baøi môùi Bộ thí nghiệm thực hành đo hệ số ma sát Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung kieán thöùc Hoạt động 1: Cơ sở lý thuyết và xây dựng phương án tiến hành thí nghiệm. GV: - Nêu mục đích của bài thực hành. HS: Ghi nhận mục đích của bài học GV: - Hướng dẫn xác định các lực tác dụng lên một vật trượt trên mặt phẳng nghiêng. - Hướng dẫn: Áp dụng định luật II Niutơn cho vật. HS: - Nhận biết các đại lượng cần đo trong thí nghiệm từ đó thiết lập công thức đển xác định. GV: Cho HS thảo luận và viết công thức tính hệ số ma sát trượt HS: GV: Từ biểu thức tính hệ số ma sát trượt. - Hướng dẫn HS tìm phương án đo và các dụng cụ cần thiết để đo các đại lượng cần đo. HS: Thảo luận tìm phương án thí nghiệm GV: Nhận xét và hoàn chỉnh phương án thí nghiệm của các nhóm 1. Mục đích: - Xác định bằng thực nghiệm hệ số ma sát trượt và hệ số ma sát nghỉ cực đại giữa hai vật. - Biết cách dùng lực kế, mặt phẳng nghiêng, thước đo góc, máy đo thời gian hiện số... qua đó củng cố các thao tác cơ bản về thí nghiệm và xử lí kết quả. - Củng cố kiến thức về lực ma sát, cân bằng lực, động học và động lực học. 2. Cở sở lý thuyết: - Vật trượt từ trên mặt phẳng nghiêng xuống với gia tốc: - Bằng cách đo a và góc nghiêng α, xác định được hệ số ma sát trượt: với: a được xác định: 3. Phương án thí nghiệm: a). Phương án 1: - sgk- b). Phương án 2: -sgk- 4. Cuûng coá vaø luyeän taäp. GV: - Nhaéc laïi hoaït ñoäng cuûa ñoàng hoà ño - Nhaéc laïi coâng duïng cuûa caùc duïng cuï - Caùch tính caùc loaïi sai soá HS: - Chuaån bò phaàn laép raùp thí nghieäm - Ñoïc kyõ phaàn tieán haønh thí nghieäm 5. Höôùng daãn hoïc sinh töï hoïc ôû nhaø GV: - Xem lại cơ sở lý thuyết. - Chuẩn bị thực hành HS: - Ghi câu hỏi, chuẩn bị thực hành.