Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Bài 35: Các tác dụng của dòng điện xoay chiều đo cường độ và hiệu điện thế xoay chiều

BÀI 35: CÁC TÁC DỤNG CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU ĐO CƯỜNG ĐỘ VÀ HIỆU ĐIỆN THẾ XOAY CHIỀU I/ MỤC TIÊU: 1/ Kiến thức: Nhận biết các tác dụng nhiệt, quang, từ của dòng điện xoay chiều. Nhận biết được kí hiệu của Ampe kế và vôn kế xoay chiều. 2/ Kỹ năng: Bố trí được thí nghiệm chứng tỏ lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều Sử dụng được Ampe kế và vôn kế xoay chiều để đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều. II/ CHUẨN BỊ: 1/ Đối với Gv: 1 Ampe kế xoay chiều, 1 Vôn kế xoay chiều. 1 bóng đèn, 1 công tắc, 8 sợi dây nối. 1 nguồn điện 1 chiều 3V-6V, 1 nguồn điện xoay chiều 3V-6V. 2/ Đối với nhóm: 1 nam châm điện, 1 nam châm vĩnh cửu. 1 nguồn điện 1 chiều 3V-6V, 1 nguồn điện xoay chiều 3V-6V. III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1/ Kiểm tra bài cũ: Nêu các bộ phận chính trong máy phát điện xoay chiều Thế nào là roto, thế nào là stato? 2/ Bài mới: Mở bài: Dòng điện xoay chiều được dùng phổ biến trong đời sống và trong sản xuất. Vậy dòng điện xoay chiều có gì giống và khác với dòng điện một chiều? Làm cách nào để đo cường độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều? Hoạt động học của hs Trợ giúp của Gv Hoạt động 1 (5 phút) Phát hiện dòng điện xoay chiều có cả tác dụng giống và tác dụng khác với dòng điện 1 chiều. Cá nhân suy nghĩ Hoạt động 2 (5 phút) Tìm hiểu những tác dụng của dòng điện xoay chiều. Hs quan sát và trả lời C1. Hoạt động 3 (12 phút) Tìm hiểu tác dụng từ của dòng điện xoay chiều. Hs làm việc theo nhóm. Hoạt động 4 (10 phút) Tìm hiểu các dụng cụ đo, cách đo cường độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều. Hs làm việc cá nhân. Xem Gv biểu diễn TN và kiểm tra dự đoán Hs dự đoán và xem Gv làm TN để kiểm tra dự đoán Hoạt động 5 (5 phút) Hs trả lời câu hỏi Hiệu điện thế hiệu dụng của dòng điện xoay chiều tương đương với hiệu điện thế của dòng điện một chiều có cùng giá trị. Họat động 1 Dòng điện một chiều có những tác dụng gì? Nêu lên những tác dụng giống nhau và khác nhau của dòng điện một chiều và xoay chiều? Gợi ý qua hoạt động 2: dòng điện xoay chiều là dòng điện luôn đổi chiều. Vậy các tác dụng đó có gì thay đổi không? Hoạt động 2 (5 phút) Gv làm 3 thí nghiệm ở hình 35.1 ? Dòng điện xoay chiều có tác dụng sinh lí không? TB: Dòng điện xoay chiều thường dùng có hiệu điện thế 220V nên tác dụng sinh lí rất mạnh, gây nguy hiểm chết người. Hoạt động 3 (12 phút) ? Tác dụng từ của dòng điện xoay chiều có giống tác dụng từ của dòng điện một chiều không? Cho Hs dự đoán. Cho Hs tự bố trí thí nghiệm để chứng tỏ: Khi dòng điện đổi chiều thì lực từ cũng đổi chiều. Hiện tượng gì sẽ xảy ra khi làm thí nghiệm ở hình 35.3. Dự đoán và kiểm tra. Hãy nêu kết luận về lực từ của dòng điện khi dòng điện đổi chiều. Hoạt động 4 (10 phút) Dùng Ampe kế và Vôn kế 1 chiều để đo cường độ và hiệu điện thế của mạch điện xoay chiều được không? Nếu dùng thì có hiện tượng gì xảy ra. Gv biểu diễn TN: mắc vôn kế một chiều vào chốt lấy điện xoay chiều. TB: Gv giới thiệu loại vôn kế AC. Cho Hs phân biệt Vôn kế ĐC và vôn kế AC. ? Nếu đổi chỗ 2 chốt lấy điện thì kim vôn kế AC có quay ngược lại không? ? Cách mắc của Ampe kế và vôn kế xoay chiều vào mạch điện có gì khác với cách mắc ampe kế và vôn kế một chiều không? ? Cường độ và hiệu điện thế của dòng điện xoay chiều luôn biến đổi. Vậy các giá trị của dụng cụ đo cho ta biết giá trị nào? TB: Ý nghĩa của giá trị hiệu dụng như SGK Hoạt động 5 (5 phút) Nêu ý nghĩa của hiệu điện thế hiệu dụng? Cho làm C3 và C4 IV/ CỦNG CỐ & DẶN DÒ: 1/ Dòng điện xoay chiều có những tác dụng nào? Trong các tác dụng đó có những tác dụng nào phụ thuộc vào chiều dòng điện. 2/ Khi dòng điện đổi chiều thì chiều lực từ của dòng điện tác dụng lên nam châm sẽ như thế nào? 3/ Vôn kế và ampe kế xoay chiều có kí hiệu như thế nào? Mắc vào mạch điện như thế nào? V/ RÚT KINH NGHIỆM: