Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết: 23: Nam châm vĩnh cửu (tiếp)

CHƯƠNG II: ĐIỆN TỪ HỌC Tiết: 23: NAM CHÂM VĨNH CỬU. I-MỤC TIÊU: 1-Kiến thức: - Mô tả được từ tính của nam châm - Biết cách xác định các từ cực Bắc, Nam của nam châm vĩnh cữu. -Biết được các từ cực loại nào thì hút nhau, loại nào thì đẩy nhau - Mô tả được cấu tạo và giải thích được hoạt động của la bàn 2-Kĩ năng: -Xác định cực của nam châm - Giải thích được hoạt động của la bàn, biết sử dụng la bàn để xác định phương hướng, 3-Thái độ: -Yêu thích môn học, có ý thức thu thập thông tin. II-CHUẨN BỊ: 1-Giáo viên: (Chuẩn bị cho mỗi nhómHS:) -2 thanh nam châm thẳng, trong đó có một thanh được bọc kín để che phần sơn màu và tên các cực. -Một ít vụn sắt trộn lẫn vụn gỗ, nhôm, đồng, nhựa xốp. -1 nam châm chữ U, 1 kim nam châm đặt trên một mũi nhọn thẳng đứng; 1 la bàn -1 giá thí nghiệm và một sợi dây để treo thanh nam châm. 2-Học sinh: -Chuẩn bị phần dặn dò tiết trước 3-Phương pháp: -Phát vấn, nêu vấn đề, học nhóm. III-TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: T/G Trợ giúp của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng 5' 10' 10' 8' 10' Hoạt động 1: Giới thiệu mục tiêu chương II - Tình huống học tập -GV nêu những mục tiêu cơ bản của chương II -ĐVĐ: Bài đầu tiên chúng ta nhớ lại các đặc điểm của nam châm vĩnh cửu ta đã biết từ lớp 5 và lớp 7 Hoạt động 2: Nhớ lại kiến thức ở lớp 5 và lớp 7 về từ tính của nam châm. -Tổ chức cho HS nhớ lại kiến thức cũ: +Nam châm là vật có đặc điểm gì? +Dựa vào kién thức đã biết hãy nêu phương án loại sắt ra khỏi hỗn hợp (sắt, gỗ, nhôm, đồng, nhựa, xốp) -Hướng dẫn thảo luận để đưa ra phương án đúng -Y/c các nhóm tiến hành TN câu C1` -Gọi đại diện các nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm -Nhấn mạnh: Nam châm có tính hút sắt (Không phải hút các kim loại) Hoạt động 3: phát hiện thêm tính chất từ của nam châm. -Cho HS đọc C2. Gọi 1 HS nhắc lại nhiệm vụ -Giao dụng cụ thí nghiệm cho các nhóm, nhắc HS chú ý theo dõi, quan sát để rút ra kết luận -Y/c đại diện nhóm trình bày từng phần của câu C2. Thảo luận chung cả lớp để rút ra kết luận -Gọi 2 HS đọc kết luân, cho ghi vào vở -Gọi HS đọc phần thông báo để ghi nhớ -Gọi vài HS kiểm tra phần tìm hiểu thông tin cho HS phân biệt các cực từ của nan châm dựa vào kí hiệu hoặc có thể phân biệt bằng các thí nghiệm đơn giản. Hoạt động 4: Tìm hiểu sự tương tác giữa hai nam châm -Cho HS dựa vào hình 21.3 SGK và các yêu cầu ghi trong C3, C4 (làm TN theo nhóm) -Hướng dẫn HS thảo luận C3, C4 qua KQ T/nghiệm -Gọi 1 HS nêu kết luận về tương tác giữa các nam châm qua thí nghiệm. Cho HS ghi vở Hoạt động 5: Vận dụng - củng cố: -Y/c nêu đặc điểm của nam châm Cho HS nêu cấu tạo và hoạt động của la bàn C6 -Tương tự hướng dẫn HS trả lời C7, C8 *Lưu ý: HS thường nhầm lẫn kí hiệu N là cực Nam -Cá nhân đọc SGK tr.57 để nắm những mục tiêu cơ bản của chương II -Lắng nghe -Nhớ lại kiến thức cũ: Nam châm hút sắt hay bị sắt hút, nam châm có hai cực Bắc Nam... -Nêu phương án loại sắt ra khỏi hỗn hợp Các nhóm thực hiện TN câu C1 -Cá nhân đọc C2, nắm vững yêu cầu -Các nhóm thực hiện từng yeu cầu C2. Cả nhóm chú ý quan sát, trao đổi, trả lời C2 -Đại diện nhóm trình bày. Tham gia thảo luận trên lớp -Trả lời được: +Khi cân bằng, kim nằm dọc hướng Nam-Bắc +Khi cân bằng trở lại vẫn như vậy. -2 HS đọc - Ghi vào vở Làm TN theo nhóm Tham gia thảo luận trên lớp C3, C4 -Nêu như phần ghi nhớ -Cá nhân tìm hiểu về la bàn và trả lời C6 -HS trả lời C7, C8 Tiết 23: NAM CHÂM VĨNH CỬU I-Từ tính của nam châm: 1-Thí nghiệm: (SGK) S N 2-Kết luận -Bất kì nam châm nào cũng có 2 từ cực. Khi để tự do, cực luôn chỉ hướng Bắc gọi là cực Bắc, còn cực luôn chỉ hướng Nam gọi là cực Nam II-Tương tác giữa hai nam châm 1-Thí nghiệm: (SGK) 2-kết luận: Khi đặt hai nam châm gần nhau, các từ cực cùng tên đẩy nhau, các từ cực khác tên hút nhau. III-Vận dụng: C5: C6: C7 IV-HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: (2 ') -Đọc phần "Có thể em chưa biết "- Học kĩ bài và làm bài tập 21 (SBT) - Soạn tiết 24"Tác dụng từ của dòng điện - Từ trường. V-RÚT KINH NGHIỆM - BỔ SUNG:...........................................................................................................................................................................................................................