Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 24 - Bài 22: Tác dụng từ của dòng điện- từ trường

Ngày soạn:20.11.2006 Tiết 24- Bài 22. TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN- TỪ TRƯỜNG I. Mục tiêu Kiến thức: Mô tả được TN về tác dụng từ của dòng điện. Từ trường tồn tại ở xung quanh dòng điện. Biết cách nhận biết từ trường. Kĩ năng: Nhận biết từ trường. Thái độ: Ứng dụng của từ trường dòng điện và cuộc sống II. Chuẩn bị Giá TN, 1 nguồn điện, Kim nam châm, biến trở, ampe kế, dây dẫn bằng đồng. III. Tiến trình. NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG CỦA HS TRỢ GIÚP CỦA GIÁO VIÊN TÁC DỤNG TỪ CỦA DÒNG ĐIỆN – TỪ TRƯỜNG I. Lực từ. 1. Thí nghiệm 2. Kết luận Dòng điện chạy qua một dây dẫn gây ra lực tác dụng (gọi là lực từ) lên kim lam châm đặt gần nó. Ta nói dòng điện có tác dụng từ. II. Từ trưòng 1. Thí nghiệm 2. Kết luận Xung quanh dòng điện có từ trường Tại mọi điểm trong từ trường kim nam châm luôn chỉ một hướng xác định. 3. Cách nhận biết từ trường. III. Vận dụng C4. Đưa kim nam châm lại gần dây AB. Nếu kim nam châm lệch khỏi vị trí nam bắc thì có dòng điện chạy qua AB C5. TN đặt kim nam châm lên một trục thẳng đứng, kim nam châm luôn chỉ hướng Bắc-Nam địa lí C6. Xp nam châm có từ trường Hoạt động 1 (15’): Phát hiện từ tính của nam châm - Nhận thức vấn đề can giải quyết trong bài. - Làm thí nghiệm phát hiện tác dụng từ của dòng điện: +Bố trí thí nghiệm như h.22.1. Thực hiện C1 +Cử đại diện nhóm báo cáo kết quả, nhận xét +Rút ra kết luận về tác dụng từ của dòng điện. Hoạt động 2 (8’): Tìm hiểu từ trường - Trao đổi vấn đề mà giáo viên đặt ra, đề xuất phương án TN kiểm tra - Làm TN, thực hiện C3, C4 - Rút ra kết luận về không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện. Hoạt động 3 (7’): Tìm hiểu cách nhận biết từ trường. - Mô tả được cách dùng kim nam châm để phát hiện lực từ=> Phát hiện từ trường. - Rút ra kết luận về cách nhận biết từ trường Hoạt động 4 (10’): Củng cố vận dụng - Nhắc lại cách tiến hành TN để phát hiện tác dụng từ của dòng điện. - Làm bài tập C4, C5, C6 - Thảo luận về đáp án của bạn - Nhắc lại kiến thức cần nhớ. - Giữa điện và điện từ có mqh gì với nhau. - GV giới thiệu bài học - Yêu cầu HS nghiên cứu, yêu cầu C1 - Bố trí tiến hành TN theo nhóm - Theo dõi, giúp đỡ HS làm TN nếu cần - Hiện tượng xảy ra với kim nam châm chứng tỏ điều gì - Trong TN trên, kim NC đặt gần dòng điện có dòng điện chịu lực từ tác dụng. Có phải chỉ có dòng điện có tác dụng từ lên kim nam châm không? - GV đưa thanh nam châm, kim nam châm cho HS làm TN - Từ hiện tượng xảy ra với kim nam châm=> kết luận gì về không gian xung quanh nam châm, dòng điện? - Yêu cầu HS đọc kĩ kết luận. - Thí nghiệm nào đã làm với NC và từ trường gợi ý cho ta phương pháp nhận biết từ trường. Dụng cụ đơn giản để nhận ra từ trường là gì - Đặt câu hỏi gợi mở cho HS nhắc lại kiến thức vừa học - Giới thiệu TN lịch sử Ơ-xtét - Yêu cầu hs làm C4, C5, C6 vào vở, chon phương án tốt nhất. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ Bài vừ học: Hiểu và vận dụng tốt ghi nhớ. Làm bài tập 22.1 đến 22.5 SBT Bài xắp học: Từ phổ là gì? Đường sức từ của nam châm thẳng có đặc điểm gì.