Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 30 - Bài 28 : Động cơ điện một chiều

Ngay soạn:........................ Ngày giảng: 9A:..................................... 9B:..................................... Tiết 30 Bài 28 : Động cơ điện một chiều A – Mục tiêu 1. Kiến thức: Mô tả được các bộ phận chính và giải thích được hoạt động của động cơ điện một chiều. Nêu được tác dụng của mỗi bộ phận trong động cơ điện một chiều. Phát hiện sự biến đổi điện năng thành cơ năng trong khi động cơ điện hoạt động. 2 . Kĩ năng: Vận dụng quy tắc bàn tay trái xác định chiều của lực điện từ, biểu diễn lực điện từ. Giải thích được nguyên tắc hoạt động của động cơ điện một chiều. 3 . Thái độ: Ham hiểu biết, yêu thích môn học. B – Chuẩn bị: 1 . Mỗi nhóm HS: 1 mô hình động cơ điện 1chiều có thể hoạt động được. 1 nguồn điện 6V 2 . Cả lớp: Hình vẽ 28.2 phóng to. C – Tổ chức hoạt động dạy – Học * ổn định tổ chức lớp: + lớp 9A có mặt :.................................. + lớp 9B có mặt :.................................. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Kiểm tra - Tổ chức tình huống .(8 phút) GV nêu Y/c kiểm tra: HS1:+Phát biểu quy tắc bàn tay trái. + Chữa bài 27.1(SBT) HS2: Chữa bài 27.2 (SBT) GV nhân xét và cho điểm. ĐVĐ: Nếu đưa liên tục dòng điện vào trong khung dây thì khung dây sẽ liên tục chuyển động quay trong từ trường của nam châm. Như thế ta sẽ có 1 động cơ điện mà bài học hôm nay chúng ta nghiên cứu. à Bài mới. Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên tắc cấu tạo của động cơ điện 1 chiều. (5 phút) +Y/c HS đọc phần 1 SGK, kết hợp với quan sát mô hình. Em hãy chỉ ra nhữmg bộ phận chính của động cơ điện 1 chiều ? Hoạt động 3: Tìm hiểu nguyên tắc hoạt động của động cơ điện 1 chiều . (15 phút) +Y/c HS đọc phần thông báo và nêu nguyên tắc hoạt động củađộng của động cơ điện 1 chiều. +Y/c HS hoạt động cá nhân trả lời câu C1 và C2. GV cho HS thảo luận rút ra kết luận GV cho HS làm TN của câu C3. * Tích GDBVMT: - Động cơ điện một chiều cú hai bộ phận chớnh là nam chõm tạo ra từ trường và khung dõy cho dũng điện chạy qua. - Khi động cơ điện một chiều hoạt động, tại cỏc cổ gúp (chỗ đưa điện vào rụto của động cơ) xuất hiện cỏc tia lửa điện kốm theo khụng khớ cú mựi khột. Cỏc tia lửa điện này là tỏc nhõn sinh ra khớ NO, NO2 cú mựi hắc. Sự hoạt động của động cơ điện một chiều cũng ảnh hưởng đến hoạt động của cỏc thiết bị điện khỏc (nếu cựng mắc vào mạng điện) và gõy nhiễu cỏc thiết bị vụ tuyến truyền hỡnh gần đú. Hoạt động 4: Tìm hiểu động cơ điện 1 chiều trong kĩ thuật.( không dạy, bỏ) Hoạt động 5: Phát hiện sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện. (2 phút) +Khi hoạt động, động cơ điện chuyển hoá từ dạng năng lượng nào sang dạng năng lượng nào ? Hoạt động 6: Vận dụng - Củng cố. (14 phút) +Y/c HS hoạt động cá nhân để trả lời câu C5, C6, C7. +Y/c HS đứng tại chỗ để trả lời câu C5, C6, C7. Qua bài học này ta cần nắm được những công thức gì ? GV cho HS đọc phần ghi nhớ SGK. *Hướng dẫn về nhà.(1p) + Học thuộc phần ghi nhớ + Làm bài tập ở SBT + Đọc, nghiên cứu kĩ bài thực hành và kẻ sẵn mẫu báo cáo.(SGK/81) 2 HS lên bảng kiểm tra HS1: + Phát biểu quy tắc bàn tay trái như SGK. +Bài 27.1: Chọn câu (D) HS2: Bài 27.2 +Lực diện từ có chiều đi từ ngoài vào trong lòng nam châm. + Nếu đổi chiều dòng điện hoặc đổi cực của nam châm thì lực điện từ có chiếu đi ra ngoài. I - Nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ điện một chiều. 1 . Các bộ phận chính của động cơ điện 1 chiều. Gồm: +Khung dây dẫn. +Nam châm, +Cổ góp điện. 2 - Hoạt động của động cơ điện một chiều. HS đọc phần thông báo và trả lời: C1 : + Động cơ điện 1 chiều hoạt động dựa trên tác dụng của từ trường lên khung dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường. HS vận dụng quy tắc bàn tay trái để xác định cặp lực từ tác dụng lên cạnh AB và CD của khung dây ở (H 28.1 SGK). HS trả lời câu C2: C2: Khung dây sẽ quay do tác dụng của 2 lực. HS thảo luận rút ra kết luận: 3 . Kết luận: SGK/77 HS các nhóm làm TN câu C3 * Tích Biện pháp GDBVMT: - Biện phỏp GDBVMT: + Thay thế cỏc động cơ điện một chiều bằng động cơ điện xoay chiều. + Trỏnh mắc chung động cơ điện một chiều với cỏc thiết bị thu phỏt súng điện từ II - Động cơ điện một chiều trong kĩ thuật. ( không dạy, bỏ) III - sự biến đổi năng lượng trong động cơ điện. HS khi động cơ điện hoạt động điện năng được chuyển hoá thành cơ năng. IV – Vận dụng HS trả lời câu C5, C6, C7. C5: Quay ngược chiều kim đồng hồ. C6: Vì nam châm vĩnh cửu không tạo ra được từ trường mạnh như nam châm điện. C7: +Động cơ điện xoay chiều: Quạt điện, máy bơm, máy giặt.... +Động cơ điện 1 chiều: Bộ phận quay trong đồ chơi của trẻ em..... HS đọc phần ghi nhớ *Ghi nhớ: (SGK/78) Rút kinh nghiệm