Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 40: Máy phát điện xoay chiều

Ngày soạn: 3/1/2013 Ngày dạy : 9/1/2013 TIẾT 40: MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Nhận biết được hai bộ phận chính của máy phát điện xoay chiều chỉ ra được roto và stato của mỗi loại máy . -Trình bày được nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều . - Nêu được cách làm cho máy phát điện có thể phát điện liên tục . 2. Kĩ năng: - Quan sát và mô tả hiện tượng xảy ra. 3. Thái độ: - Ham hiểu biết, kiên trì, yêu thích môn học. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên :- Mô hình máy phát điện xoay chiều 2. Chuẩn bị của HS: - Đọc và nghiên cứu trước bài 34_SGK. III. Tiến trình giảng dạy 1. ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ. - Nêu điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng xoay chiều ? Chữa bài tập 33.1_SBT ? - Nêu cách tạo ra dòng điện cảm ứng xoay chiều ? 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập GV: Dòng điện xoay chiều lấy từ lưới điện sinh hoạt có hđt 220V để thắp sáng hàng triệu bóng đèn một lúc. Vậy đinamô xe đạp và máy phát điện có gì khác nhau ? HS: Suy nghĩ trả lời GV: Vào bài Hoạt động 2: Tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều. GV: Yêu cầu HS quan sát hình 34.1-SGK và hình 34.2-SGK HS: Quan sát GV: Gọi một số h/s lên bàn GV quan sát MFĐ thật ® nêu lên các bộ phận chính và hoạt động của máy ? HS: Quan sát ® nêu cấu tạo và hoạt động của MFĐ GV: Yêu cầu HS trả lời câu C1, C2 HS: Trả lời câu C1, C2 GV: Vì sao không coi bộ góp điện là bộ phận chính ? - Vì sao các cuộn dây phải quấn quanh lõi sắt - Lõi sắt có tác dụng gì? - Hai loại máy phát điện xoay chiều có cấu tạo giống nhau nhưng nguyên tắc hoạt động có khác nhau ? HS: Suy nghĩ ® trả lời GV: Vậy 2 loại MFĐ ta vừa xét ở trên có các bộ phận chính nào ? HS: Trả lời và ghi vở phần kết luận Hoạt động 3: Tìm hiểu một số đặc điểm của MFĐ trong kĩ thuật và sản xuất GV: Yêu cầu h/s nghiên cứu mục II_SGK ® nêu lên đặc điểm kĩ thuật của MFĐ trong kĩ thuật ? HS: Nghiên cứu SGK ® trả lời câu hỏi GV: Cho h/s nêu đặc điểm về hđt, tần số, cường độ dòng điện, kích thước ? HS: Trả lời GV: Hãy nêu cách làm quay ro to của MFĐ ? HS: Đọc SGK ® trả lời Hoạt động 4: Vận dụng. GV: Yêu cầu h/s so sánh các bộ phận chính của đi na mô xe đạp với MFĐ ® trả lời câu C3 HS: trả lời câu C3 I. Cấu tạo và hoạt động của máy phát điện xoay chiều. 1. Quan sát C1: - Giống nhau: Hai bộ phận chính là cuộn dây và nam châm - Khác nhau: + Máy ở hình 34.1 có: Rô to là cuộn dây, stato là NC, có thêm bộ cổ góp điện. + Máy ở hình 34.2 có: Rô to là NC, stato là cuộn dây C2: Khi NC hoặc cuộn dây quay thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây luân phiên tăng giảm. 2. Kết luận - Các bộ phận chính của máy phát điện xoay chiều là NC và cuộn dây dẫn. II. Máy phát điện xoay chiều trong kĩ thuật. 1. Đặc tính kĩ thuật - Cường độ dòng điện đến 2000A - Hiệu điện thế xoay chiều đến 25000V - Tần số 50Hz - Kích thước: dài 20m, ngang 4m - Công suất: 300MW 2. Cách làm quay máy phát điện. - Dùng động cơ nổ, tua bin nước, quạt gió . . . III. Vận dụng. C3. - Giống nhau: Đều có Nc và cuộn dây dẫn, khi một trong hai bộ phận quay thì xuất hiện dòng điện cảm ứng. - Khác nhau: Đinamô xe đạp có kích thước nhỏ hơn, công suất, hđt và cường độ dòng điện ở đầu ra nhỏ hơn. 4. Củng cố - Nêu cấu tạo và hoạt động của MFĐ xoay chiều ? - Gọi 2 học sinh đọc phần ghi nhớ SGK 5. Hướng dẫn về nhà. - Học phần ghi nhớ SGK - Làm bài tập 34.1 34.4 (SBT) - Đọc trước bài 35_ SGK