Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 54: Mắt

TIẾT 54: MẮT. I-MỤC TIÊU 1-Kiến thức: -Nêu và chỉ ra được trên hình vẽ (hay trên mô hình) hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy tinh và màng lưới . -Nêu được chức năng của thể thủy tinh và màng lưới , so sánh được chúng với các bộ phận tương ứng của máy ảnh . 2-Kĩ năng: -Trình bày được khái niệm sơ lược về điều tiết , điểm cực cận và điểm cực viễn . -Biết cách thử mắt. 3-Thái độ: -Yêu khoa học, yêu cuộc sống II-CHUẨN BỊ 1-Giáo viên: -Cho cả lớp : 1 tranh vẽ con mắt bổ dọc + 1 mô hình con ngươi + 1 bảng thử thị lực y tế (nếu có). 2-Học sinh: Hoàn thành phần dặn dò tiết trước 3-Phương pháp: Phát vấn + Nêu vấn đề + Học nhóm III-TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: T/G Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bảng 5' 10' 12' 10' 5' Hoạt động1: Bài cũ-Tình huống. 1-Nêu các bộ phận chính của máy ảnh . Nêu tính chất ảnh tạo trên phim của máy ảnh . 2- Cho HS trả lời bài 47,1 , 47.2 trang 54 SBT. *GV nêu tình huống ( SGK ) Hoạt động2: Tìm hiểu cấu tạo của mắt. *Cho HS đọc mục 1 phần I và trả lời các câu hỏi sau đây : -Tên hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì? Bộ phận nào của mắt là một thấu kính hội tụ ? Tiêu cự của nó có thể thay đổi được không? Bằng cách nào? -Ảnh mà mắt nhìn thấy hiện ở đâu ? -Cho HS đọc mục 2 phần I và trả lời C1. Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự điều tiết của mắt. Cho HS đọc thông tinĠ phần II và trả lời câu hỏi :Mắt phải thực hiện quá trình gì thì mới nhìn rõ các vật ? Khi đó có sự thay đổi gì ở thể thủy tinh ? *Cho HS đọc và xử lý C2. theo sự hướng dẫn sau : -Dựng ảnh của AB khi nó ở gần và xa mắt ( thể thủy tinh biểu diễn bởi thấu kính hội tụ , màn lưới thay bởi mà -Căn cứ vào tia qua quang tâm xác định kích thước của ảnh. -Căn cứ vào tia song song để xác định vị trí tiêu điểm từ đó nhận xét về tiêu cự trong hai trường hợp. Hoạt động 4: Tìm hiểu điểm cực cân và điểm cực viễn. *Cho HS đọc mục 1 phần III , trả lời câu hỏi của GV và làm C3. -Điểm cực viễn là điểm như thế nào? -Điểm cực viễn của mắt tốt nằm ở đâu? -Mắt có trạng thái như thế nào khi nhìn ở điểm cực viễn ? -Khoảng cách từ mắt đến điểm cực viễn gọi là gì ? *Cho HS đọc mục 2 phần III , trả lời câu hỏi của GV và làm C4. -Điểm cực cận là điểm như thế nào? -Mắt có trạng thái như thế nào khi nhìn ở điểm cực viễn ? -Khoảng cách từ mắt đến điểm cực cận gọi là gì ? Hoạt động 4 : Củng cố-Vận dụng Hướng dẫn C5. :Cho HS nêu được 2 tam giác đồng dạng và viết tỉ đồng dạng liên quan . *Hướng dẫn C6. nếu thời gian -2 HS lên bảng -Cả lớp lắng nghe. * HS:từng cá nhân : đọc mục 1 phần I và trả lời câu hỏi của GV. * HS:từng cá nhân : đọc mục 1 phần I và trả lời C1. * HS:từng cá nhân : đọc mục 2 phần I và trả lời câu hỏi của GV. * HS:từng cá nhân -Đọc C2. Dựng ảnh của AB trong hai trường hợp xa và gần -Xác định vị trí tiêu điểm trong hai trường hợp , từ đó so sánh tiêu cự . * HS:từng cá nhân -Đọc mục 1 phần III. -Trả lời câu hỏi của GV -Làm C3. * HS:từng cá nhân -Đọc mục 2 phần III. -Trả lời câu hỏi của GV -Làm C4. * HS:xử lý C5. theo hướng dẫn của GV. . B A' A O B' TIẾT 54: MẮT. I-CẤU TẠO CỦA MẮT 1.Cấu tạo : H48.1 -Thể thủy tinh :là thấu kính hội tụ . -Màng lưới (võng mạc) : nơi tạo ảnh của vật. 2.So sánh mắt và máy ảnh C1.Thểthủy tinhTKHT PhimĠ màng lưới II-SỰ ĐIỀU TIẾT -Söï ñieàu tieát:co giản thể thủy tinh (thay đổi f) để cho ảnh rõ nét trên màng lưới. C2.H48.2 : Tiêu cự của thể thủy tinh tăng khi nhìn vật càng gần và ngược lại III-ĐIỂM CỰC CẬN VÀ ĐIỂM CỰC VIỄN (SGK ) IV-VẬN DỤNG C5. Δ OA'B' ~ Δ OAB A'B' / AB = OA' / OA A'B' = AB x OA'/OA = 800x2/2000 = 0,8(cm) C6.* -Khi nhìn vật ởđiểm cực viễn thì tiêu cự của thể thủy tinh dài nhất. -Khi nhìn vật ở điểm cực cận thì tiêu cựcủa thể thủy tinh ngắn nhất. IV-HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: (3 ') -Học thuộc phần ghi nhớ cuối bài. -Ôn lại : cách dựng ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì và cách dựng ảnh ảo của một vật thật tạo bởi thấu kính hội tụ ; về điểm cực cận điểm cực viễn , khoảng cực viễn , khoảng cực cận. -Làm các bài tập trang 55 của sách bài tập . V-RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG: ............................................................................................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................................................................................