Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 56: Mắt

Ngày soạn: 16/3/2013 Ngày dạy: 20/3/2013 TIẾT 56: MẮT I. Mục tiêu 1. Kiến thức - Nêu và chỉ ra được 2 bộ phận quan trọng nhất của mắt là thể thủy rinh và màn lưới. - Nêu được chức năng của thể thủy tinh và màng lưới, ssánh được chúng với các bphận tương ứng của máy ảnh. - Nêu được khái niệm sơ lược về sự điều tiết, điểm cực cận và điểm cực viễn. - Biết cách thử mắt. 2. Kĩ năng: - Xác định điểm cực cận và điểm cực viễn của mắt bằng thực tế. 3. Thái độ: - Nghiêm túc, yêu thích môn học. II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - 1 tranh vẽ con mắt bổ dọc, bẳng thử mắt của y tế. 2. Chuẩn bị của HS: - Đọc và nghiên cứu trước bài 48_SGK. III. Tiến trình giảng dạy 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ. - Hai bộ phận quan trong nhất của máy ảnh là gì ? Tác dụng của từng bộ phận đó là gì? 3. Bài mới HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS NỘI DUNG Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo của mắt GV: Yêu cầu h/s đọc SGK " mục 1. - Tên 2 bộ phận quan trọng nhất của mắt là gì? HS: trả lời GV: Treo tranh vẽ "Yêu cầu h/s nhận biết hai bộ phận trên hình vẽ HS: Quan sát, nhận biết GV: Bộ phận nào của mắt đóng vai trò như TKHT ? - Tiêu cự của nó có thể thay đổi như thế nào? - Ảnh của vật mà mắt nhìn thấy hiện ở đâu ? HS: trả lời GV: Yêu cầu h/s trả lời câu C1 HS: trả lời câu C1 " So sánh mắt và máy ảnh Hoạt động 2: Tìm hiểu sự điều tiết GV: Để nhìn rõ vật thì mắt phải thực hiện quá trình gì? - Sự điều tiết của mắt là gì? HS: Đọc SGK ® trả lời GV: Yêu cầu HS vẽ ảnh của vật lên võng mạc khi vật ở gần và ở xa. HS: Vẽ ảnh của vật trên võng mạc GV: Khi vật ở xa và gần thì tiêu cự thay đổi như thế nào? - Chú ý: khoảng cách từ thể thủy tinh đến màng lưới ko đổi. HS: trả lời Hoạt động 3: Tìm hiểu điểm cực cận, điểm cực viễn GV: Điểm cực viễn là gì? Khoảng cực viễn là gì? HS: Đọc SGK ® trả lời GV: Người mắt tốt có thể nhìn rõ các vật ở rất xa và mắt không phải điều tiết. - Giới thiệu bảng thị lực SGK, HS: Tìm hiểu GV: Thử thị lực của một học sinh và hướng dẫn h/s thực hiện câu C3 HS: Thực hiện câu C3 GV: Điểm cực cận là gì? Khoảng cực cận là gì? HS: Đọc SGK ® trả lời GV: Tại Cc mắt phải điều tiết nhiều nên mỏi mắt. - Yêu cầu h/s xác định điểm Cc và khoảng cực cận của mình. HS: Xác định điểm Cc và khoảng cực cận Hoạt động 3: Vận dụng GV: Yêu cầu h/s trả lời C5, C6 HS khác nhận xét I. Cấu tạo của mắt. 1. Cấu tạo: - Hai bộ phận quan trọng nhất của mắt là: thể thuỷ tinh và màng lưới. - Thể thủy tinh là một TKHT bằng một chất trong suốt và mềm. Khi cơ vòng đỡ nó bóp lại hay dãn ra làm cho tiêu cự của nó thay đổi. - Màng lưới là một màng ở đáy mắt, tại đó ảnh của vật mà ta nhìn thấy sẽ hiện lên rõ nét. 2. So sánh mắt và máy ảnh C1: Giống nhau: - Thể thủy tinh và vật kính đều là TKHT. - Phim và màng lưới đều có tác dụng như màn hứng ảnh. * Khác nhau: - Thể thủy tinh có tiêu cự thay đổi được còn vật kính có tiêu cự không thay đổi được. - Thể thuỷ tinh đóng vai trò như vật kính, màng lưới coi như phim. II. Sự điều tiết - Để nhìn rõ một vật ở những khoảng cách khác nhau thì ảnh của một vật phải hiện trên màng lưới. - Sự điều tiết của mắt là sự thay đổi tiêu cự của thể thủy tinh sao cho ảnh hiện rõ nét trên màng lưới. C2: Vật gần và xa thấu kính P B I F' A' A F O B’ P B I F' A' A F O B’ - Vật càng gần thì tiêu cự của mắt càng lớn, khi các vật càng lớn thì tiêu cự của mắt càng nhỏ III. Điểm cực cận, điểm cực viễn 1. Điểm cực viễn: - Điểm cực viễn ( Cv) là điểm xa nhất mà khi có một vật ở đó mắt không điều tiết có thể nhìn rõ được. - K/cách từ mắt đến điểm cực viễn gọi là khoảng cực viễn. 2. Điểm cực cận: - Điểm cực cận (Cc) là điểm gần mắt nhất mà khi có vật ở đó mắt có thể nhìn rõ được. - K/cách từ mắt đến điểm cực cận gọi là khoảng cực cận. - Khi nhìn vật ở Cc, mắt điều tiết mạnh nhất nên chóng mỏi mắt. IV. Vận dụng C5: Tóm tắt d = 20m = 2000cm, d' = 2cm h = 8m ® h' = ? Giải - Chiều cao của cột điện trên màng lưới: h’ = h.(cm) C6: Cv: f dài nhất Cc: f ngắn nhất. 4. Củng cố. - Mắt gồm mấy bộ phận chính ? Sự điều tiết mắt là gì ? - Gọi 2 h/s đọc phần ghi nhớ SGK 5. Hướng dẫn về nhà. - Học phần ghi nhớ, đọc phần có thể em chưa biết. - Làm bài tập 48.1, 48.2, 48.3- SBT - Đọc trước bài 49-SGK