Bài giảng môn học Vật lý lớp 9 - Tiết 62: Các tác dụng của ánh sáng

Ngày soạn:........................ Ngày giảng: 9A:..................................... 9B:..................................... Tiết 62. các tác dụng của ánh sáng. I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: + Trả lời được câu hỏi " Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì?" + Vận dụng được tác dụng nhiệt của ánh sáng trên vật màu trắng và vật màu đen để giải thích một số ứng dụng thực tế. + Trả lời câu hỏi : " Tác dụng sinh học của ánh sáng là gì? Tác dụng quang điện của ánh sáng là gì?" 2. Kỹ năng + Thu thập thông tin về tác dụng của ánh sáng trong thực tế để thấy vai trò của ánh sáng. 3. Thái độ Nghiêm túc, cẩn thận. II.Chuẩn bị * Đối với mỗi nhóm HS: 1 tấm KL mọt mặt sơn trắng, một mặt sơn đen. 1 nhiệt kế. 1 đèn 25W. 1 đồng hồ. 1 dụng cụ pin mặt trờ. iii. phương pháp Quan sát, thảo luận nhóm, nêu vấn đề iv. Tổ chức giờ học 1.ổn định tổ chức lớp: + Lớp 9A có mặt :.......................... + Lớp 9B có mặt :........................... 2. Kiểm tra bài cũ/ mở bài - Mục tiêu: Kiểm tra kiến thức cũ của HS, gây hứng thú hoc HS tìm hiểu kiến thức mới - Thời gian: 7 phút - Cách tiến hành HS 1: Chữa bài tập 55.1. 55.3. ĐVĐ: SGK 3. Hoạt động 1: Tìm hiểu tác dụng nhiệt của ánh sáng - Mục tiêu: + Trả lời được câu hỏi " Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì?" + Vận dụng được tác dụng nhiệt của ánh sáng trên vật màu trắng và vật màu - Thời gian: 15 phút - Đồ dùng: 1 tấm KL mọt mặt sơn trắng, một mặt sơn đen. 1 nhiệt kế. 1 đèn 25W. 1 đồng hồ. - Cách tiến hành Hoạt động của GV Hoạt động của HS Bước 1: Tìm hiểu tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì? - Yêu cầu HS trả lời C1: gọi 3 HS trả lời thống nhất ghi vở. - Yêu cầu HS trả lời C2: Bước 2: Nghiên cứu tác dụng của ánh sáng trên vật màu trắng hay vật màu đen. - Yêu cầu HS nghiên cứu thiết bị và bố trí thí nghiệm. - HS so sánh kết quả và rút ra KL C3. - Yêu cầu HS đọc thông báo. I. Tác dụng nhiệt của ánh sáng. 1. Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì? C1: VD1: ánh sáng chiếu vào cơ thể có thể nóng lên. VD2: ánh sáng chiếu vào quần áo ướt quần áo sẽ mau khô. VD3: ánh sáng chiếu vào đồ vật đồ vật nóng lên. C2: -Sử dụng ỏnh sỏng Mặt Trời chiếu vào gương cầu lừm → Đốt núng vật. -Phơi muối: Ánh sỏng làm nước biển bay hơi nhanh→muối. *Nhận xột: Ánh sỏng chiếu vào cỏc vật làm cỏc vật núng lờn. Khi đú năng lượng ỏnh sỏng đó bị biến đổi thành nhiệt năng. Đú là tỏc dụng nhiệt của ỏnh sỏng. 2. Nghiên cứu tác dụng của ánh sáng trên vật màu trắng hay vật màu đen. Bảng 1: Nhiệt độ Lần TN Lỳc đầu Sau 1 phỳt Sau 2 phỳt Sau 3 phỳt Với mặt trắng Với mặt đen C3: So sỏnh kết quả: Vật màu đen hấp thụ ỏnh sỏng nhiều hơn vật màu trắng. - Kết luận: GV Kết luận về tác dụng nhiệt của ánh sáng 4. Hoạt động 2: Nghiên cứu tác dụng sinh học của ánh sáng. - Mục tiêu: Trả lời câu hỏi : " Tác dụng sinh học của ánh sáng là gì? - Thời gian: 8 phút - Cách tiến hành - Em hãy kể 1 số hiện tượng xảy ra với cơ thể người và cây cối khi có ánh sáng? Tác dụng sinh học là gì? II. Tác dụng sinh học của ánh sáng C4: Cây cối trồng nơi không có ánh sáng, lá cây xanh nhạt, cây yếu. Cây trồng ngoài ánh sáng, lá cây xanh tốt. C5. người sống thiếu ánh sáng sẽ yếu. Em bé phải tắm nắng để cứng cáp. Nhận xét: ánh sáng gây ra một số biến đổi nhất định ở các sinh vật - đó là tác dụng sinh học của ánh sáng. - Kết luận GV nhấn mạnh tác dụng của ánh sáng 5. Hoạt động 3: Tác dụng quang điện của ánh sáng - Mục tiêu: Trả lời câu hỏi : " Tác dụng quang điện của ánh sáng là gì?" - Thời gian: 12 phút - Cách tiến hành Bước 1: Tìm hiểu pin quang điện Gv thông báo cho HS biết pin mặt trời hoạt động trong điều kiện nào? - HS có thể xem máy tính bỏ túi dùng nguồn điện ánh sáng và bức ảnh 56.3. GV thông báo: pin mặt trời gồm có 2 chất khác nhau, khi có ánh sáng chiếu vào: 1 số e từ bản cực này bật ra bắn sang bản cực kia làm 2 bản cực bị nhiễm điện khác nhau nguồn điện 1 chiều. - HS trả lời C7. Bước 2: Tác dụng quang điện của ánh sáng Yêu cầu HS trả lời . Có thể gợi ý: Không có ánh sáng pin có hoạt động không? Pin quang điện biến W nào W nào? Bước 3: Vận dụng - HS tự nghiên cứu C8, C9, C10 1. Pin quang điện HS ghi vở: - Pin mặt trời là nguồn điện có thể phát ra điện khi có ánh sáng chiếu vào. C6: - Pin mặt trời dùng ở đảo, ở miền núi hoặc một số thiết bị điện... Pin mặt trời đều có 1 cửa sổ để chiếu ánh sáng vào. C7: + Pin phát điện phải có ánh sáng. + Pin hoạt đông không phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng. + Để pin trong bóng tối, áp vật nóng vào thì pin không hoạt động được Vậy pin mặt trời hoạt động được không phải do tác dụng nhiệt. 2. Tác dụng quang điện của ánh sáng. * Pin quang điện: - Biến đổi trực tiếp năng lượng ánh sáng thành điện năng. - Tác dụng của ánh sáng lên pin quang điện gọi là tác dụng quang điện. IV. Vận dụng C8: - Gương cầu lõm hứng ánh sáng mặt trời phần tia phản xạ hội tụ tại 1 điểm đốt nóng vật tác dụng nhiệt. C9: Tác dụng của ánh sáng làm cơ thể em bé cứng cáp khoẻ mạnh là tác dụng sinh học. C10: Mùa đông, trời lạnh, áo màu tối hấp thụ nhiệt tốt cơ thể nóng lên. Mùa hè nóng, áo màu sáng hấp thụ nhiệt kém cơ thể đỡ nóng hơn. - Kết luận: GV nêu các ứng dụng của pin mặt trời trong kĩ thuật 6. Tổng kết và hướng dẫn về nhà - Làm các bài tập trong sách bài tập. - Tự tìm hiểu các ứng dụng tác dụng nhiệt của ánh 7. Rút kinh nghiệm: