Bài giảng Môn Lịch sử lớp 7 - Tiết 1: Bài 1: Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở châu âu

Ngày soạn: 13/08/2011 Ngày dạy: 16/08/2011 Dạy lớp 7A Ngày dạy: 18/08/2011 Dạy lớp 7B PHẦN MỘT: KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI Tiết 1: Bài 1: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU. 1. Mục tiêu bài học a. Kiến thức: - Quá trình hình thành XHPK ở châu Âu. - Hiểu khái niệm “LĐPK” đặc trưng của lãnh địa PK. - Nguyên nhân xuất hiện thành thị TĐ. Phân biệt sự khác nhau giữa nền KT lãnh địa và nền kinh tế trong TTTĐ b. Tư tưởng: - Thấy được sự phát triển hợp qui luật của XH loài người. - Chuyển từ XHCHNL--.>XHPK. c. Kỹ năng: - Xác định vị trí các quốc gia PK châu Âu trên bản đồ. -Biết vận dụng PP so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang XHPK 2. Chuẩn bị a- GV: Bản đồ châu Âu thời PK. Tranh ảnh mô tả họat động trong lãnh địa PK và TTTĐ. b- HS: Sưu tầm thêm tranh ảnh. 3. Tiến trình bài dạy * . Ổn định tổ chức( 1’) kiểm tra sĩ số: 7A: 7B: a . Kiểm tra bài cũ: ( kiểm tra vở ghi + SGK của học sinh ) * Giới thiệu bài mới - LSXH loài người đã phát triển liên tục qua nhiều giai đọan. Học LS6 chúng ta đã biết được nguồn gốc và sự phát triển của loài người nói chung và DTVN nói riêng trong thời kỳ cổ đại. Chúng ta sẽ học nối tiếp một thời kỳ mới: Thời trung đại. Trong bài học đầu tiên, chúng ta sẽ tìm hiểu “ Sự hình thành và phát triển của XHPK ở châu Âu .” b. Dạy và học bài mới: T ?tb H ?kh H ?g H T ?kh H T T H ?tb H ?g ?tb ?y H ?g H ?g H T T ?kh H ?tb H T ?kh T H T ?g chỉ trên bản đồ: Từ thiên niên kỷ I TCN. Các quốc gia cổ đại phương Tây Hi Lạp và Rô – ma phát triển tồn tại đến thế kỷ V trong thời gian tồn tại, nhà nước Rô ma không ngừng lớn mạnh và trở thành đế quốc Rô ma hùng mạnh, nhưng đến thế kỷ V thì lâm vào tình trạng khủng hoảng Từ phương Bắc, người giec – man tràn xuống và tiêu diệt các. lập nên nhiều vương quốc mới. Sau đó người giec – man đã làm gì? Chia ruộng đất, phong tước vị cho nhau. Những việc ấy làm XH biến đổi như thế nào? Bộ máy nhà nước chiếm hữu nô lệ sụp đổ. Các tầng lớp mới xuất hiện. Lãnh chúa phong kiến, nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào của XH cổ đại, địa vị của họ trong XH? Lãnh chúa là tầng lớp mới, họ là các tướng lĩnh quân sự và quí tộc người giéc Man, nông nô là nô lệ và dân nghèo của XH cổ đại Đây là quan hệ của XHPK: Lãnh chúa có quyền thế, rất giàu do bóc lột nông nô Đây là nguồn gốc dẫn đến sự hình thành chế độ phong kiến Theo em quá trình phong kiến hoá ở châu Âu diễn ra như thế nào? Sự hình thành các giai cấp mới là lãnh chúa và nông nô => XHPK hình thành Đặc chưng của XHPK châu âu là hình thành nền kinh tế lãnh địa chúng ta tìm hiểu tiếp phần 2 Những vùng đất đai rộng lớn mà các quí tộc chiếm đoạt được đã nhanh chóng bị họ biến thành khu đất riêng của mình gọi là lãnh địa phong kiến, mỗi lãnh chúa phong kiến đều có một lãnh địa riêng ( Đọc phần chữ nhỏ trong SGK ) Em hiểu thế nào là lãnh địa phong kiến? Là một khu đất rộng lớn mà quí tộc chiếm đoạt bao gồm đất đai của lãnh chúa: có lâu đài, nhà thờ, nhà kho, chuồng trại và đất khẩu phần giao cho nông dân cày cấy, ngoài ra còn có đất cấm của lãnh chúa, đồng cỏ, rừng rú, ao hồ, sông ngòi Quan hệ giữa lãnh chúa và nông nô ở Châu Âu như thế nào? Cho HS đọc SGK Em hãy miêu tả và nêu nhận xét về lãnh địa PK trong H1/SGK. Trình bày đời sống, sinh họat trong lãnh địa? Lãnh chúa có quyền sở hữu tối cao về ruộng đất, có quyền đặt ra các loại tô thuế, đứng đầu cơ quan luật pháp, trong mỗi lãnh địa, lãnh chúa có quyền lực như một ông vua Nông nô là những người bị tước đoạt ruộng đất hoặc nô lệ được giải phóng, họ nhận ruộng của lãnh chúa nên phụ thuộc vào họ, nông nô phải nộp tô thuế rất nặng, có khi tới ½ sản phẩm thu được, họ còn phải nộp nhiều thứ thuế: Thuế thân, thuế cưới xin, thuế thừa kế tài sản, ngoài ra họ còn phải phục dịch…Vì bị bóc lột nặng nề và bị đối sử tàn nhẫn nên nông nô đã nổi dậy đấu tranh với nhiều hình thức: bỏ trốn, khởi nghĩa… Đặc điểm chính của nền kinh tế lãnh địa PK là gì? ( trả lời theo SGK ) Phân biệt sự khác nhau giữa XH Cổ đại và XHPK? XH Cổ đại: Chủ nô – Nô lệ XHPK: Lãnh chúa – Nông nô Chế độ phong kiến ở châu âu là CĐPK phân quyền, khác với CĐPK phương đông. ( chuyển ý ) Trong XHPK bên cạnh ngành kinh tế nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo, còn có ngành thủ công nghiệp cũng phát triển, hàng hoá ngày càng làm ra nhiều, dẫn đến sự ra đời thành thị -> phần 3 Trong lãnh địa, nông nô… gọi là thành thị trung đại Thành thị trung đại xuất hiện như thế nào? Các thợ thủ công lập xưởng thủ công, trong quá trình sản xuất có sự phân công chuyên môn hoá, nên hàng hoa sản xuất nhiều, đòi hỏi có nhu cầu trao đổi, buôn bán, họ đến chỗ đông người lập xưởng sản xuất, lập thị trấn Cư dân trong thành thị gồm những ai? Họ làm những nghề gì? Thợ thủ công và thương nhân, họ làm ra các mặt hàng thủ công và buôn bán. ( nói về nền kinh tế thành thị ) Theo em nền kinh tế thành thị là nền kinh tế gì? TCN phát triển -> thương nghiệp phát triển, họ lập ra các phường hội, thương hội ( đọc phần thuật ngữ: phường hội, thương hội ) Các thương nhân châu Âu hàng năm còn tổ chức những hội chợ lớn ( quan sát hình 2 ) ( hình miêu tả quang cảnh sôi động của việc buôn bán, chứng tỏ nền kinh tế hàng hoá phát triển. Hình ảnh lâu đài, nhà thờ với kiến trúc độc đáo, chứng tỏ thành thị không chỉ là một trung tâm kinh tế mà còn là một trung tâm văn hoá ) Thành thị ra đời có ý nghĩa gì? ( Thúc đẩy nền kinh tế hàng hoá phát triển, nó phá vỡ nền kinh tế tự nhiên, tự cung, tự cấp ) 1. Sự hình thành XHPK ở Châu Âu (10’): - Cuối thế kỉ V, người Giéc-man xâm chiếm, tiêu diệt các quốc gia cổ đại phương Tây, thành lập nhiều vương quốc mới : Ăng-glô Xắc-xông, Phơ-răng, Tây Gốt, Đông Gốt... - Trên lãnh thổ Rô-ma, người Giéc-man đã: + Chiếm ruộng đất của chủ nô, đem chia cho nhau + Phong cho các tướng lĩnh, quý tộc các tước vị như: công tước, hầu tước... - Những việc làm của người Giéc-man đã tác động đến xã hội, dẫn tới sự hình thành các tầng lớp mới: + Lãnh chúa phong kiến: Là các tướng lĩnh và quý tộc có nhiều ruộng đất và tước vị, có quyền thế và rất giàu có. + Nông nô: Là những nô lệ được giải phóng và nông dân, không có ruộng đất, làm thuê, phụ thuộc vào lãnh chúa. - Xã hội PK châu Âu đã được hình thành. 2.Lãnh địa phong kiến(15’) - Lãnh địa PK là khu đất rộng, trở thành vùng đất riêng của lãnh chúa PK - như một vương quốc thu nhỏ. - Lãnh địa gồm có đất đai, dinh thự với tường cao, hào sâu, kho tàng, đồng cỏ, đầm lầy... của lãnh chúa. Nông nô nhận đất canh tác của lãnh chúa và nộp tô thuế, ngoài ra còn phải nộp nhiều thứ thuế khác. Lãnh chúa bóc lột nông nô, họ không phải lao động, sống sung sướng, xa hoa. - Đặc trưng cơ bản của lãnh địa: là đơn vị kinh tế, chính trị độc lập mang tính tự cung, tự cấp, đóng kín của một lãnh chúa. 3. Sự xuất hiện các thành thị trung đại (14’) - Nguyên nhân ra đời của các thành thị trung đại là do: + Vào thời kì PK phân quyền: các lãnh địa đều đóng kín, không có trao đổi, buôn bán, giao thương với bên ngoài. +Từ cuối thế kỉ XI, do sản xuất thủ công phát triển, thợ thủ công đã đem hàng hóa ra những nơi đông người để trao đổi, buôn bán, lập xưởng sản xuất. + Từ đây hình thành các thị trấn rồi phát triển thành thành phố, gọi là thành thị trung đại. - Hoạt động và vai trò của các thành thị trung đại: Cư dân chủ yếu của thành thị là thợ thủ công và thương nhân, họ lập ra các phường hội, thương hội để cùng nhau sản xuất và buôn bán. Hoạt động trên của các thành thị trung đại đã có vai trò thúc đẩy sản xuất, làm cho xã hội PK phát triển. c. Củng cố luyện tập (4’) * Thời đại phong kiến của Châu Âu bắt đầu vào năm nào? a. 476 b. 1176 c. 576 d. 400 *Đơn vị chính trị và kinh tế cơ bản trong thời kỳ phong kiến phân quyền ở châu Âu là: a. Lãnh địa b. Thành thị c. Phường thủ công d. Làng xã d . Hướng dẫn học ở nhà (1’) a. XHPK ở Châu Au được hình thành như thế nào? b. Vì sao lại có sự xuất hiện của thành thị trung đại? Kinh tế thành thị có gì mới? Ý nghĩa sự ra đời của thành thị? * Học bài theo câu hỏi SGK * Soạn bài 2: Sự suy vong của CĐPK và sự hình thành CNTB ở châu Âu + Các cuộc phát kiến địa lý đã tác động như thế nào đến XH châu Au? + Quan hệ sản xuất TBCN ở châu âu được hình thành như thế nào? * TƯ LIỆU THAM KHẢO: -Mỗi lãnh chúa phong kiến có một hoặc nhìêu lãnh địa ở tập trung hay rải rác ở nhiều nơi. Lãnh địa là một khu vực đất đai khá rộng, trong đó có cả ruộng đất trồng trọt, đồng cỏ, rừng núi, hổ ao, sông đầm, bãi hoang. Trong lãnh địa có lâu đài của quý tộc, nhà thờ và thôn xóm của nông dân. Lâu đài của lãnh chúa thường ở giữa lãnh địa. Lâu đài có hào sâu, nhiều lớp thành đá dày, cao ngất bao bọc xung quanh. Bên trên thành là những tháp hình tròn hoặc vuông, có lỗ châu mai. Muốn vào được lâu đài phải qua được cái cầu bằng gỗ treo trên xây xích nặng trịch, nâng lên hạ xuống được, bắc qua hào sâu. Ban đêm hoặc khi bị tấn công, cầu gỗ được kéo lên, cổng thành đóng lại. Sau bức tường thành thứ nhất là bãi đất rộng để cối xay, lò rèn, xưởng vũ khí và các xưởng khác. Sau bức tường thành thứ hai là bãi để chuồng ngựa, kho vũ khí. Lâu đài ở giữa, là nơi sinh họat của lãnh chúa và tùy tùng. (Trích “Những mẩu chuyện lịch sử thế giới” Tập 1 – NXBGD – 2000) ………………….& & &…………………... Ngày soạn: 14/08/2011 Ngày dạy: 20/08/2011 Dạy lớp 7A Ngày dạy: 18/08/2011 Dạy lớp 7B TIẾT 2: BÀI 2: SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN VÀ SỰ HÌNH THÀNH CHỦNGHĨA TƯ BẢN Ở CHÂU ÂU 1. Mục tiêu bài học a. Kiến thức: - Giúp HS hiểu rõ nguyên nhân và hệ qủa của các cuộc phát kiến địa lí à tạo tiền đề cho sự hình thành quan hệ sản xuất TBCN. - Quá trình hình thành quan hệ sản xuất TBCN trong lòng XHPK châu Âu. b. Tư tưởng: - Thấy được tính tất yếu, tính qui luật của quá trình phát triển từ XHPK lên XHTBCN. c. Kỹ năng: - Dùng BĐTG (hoặc quả địa cầu) để đánh dấu hoặc xác định đường đi của 3 nhà phát kiến địa lý đã được nói tới trong bài. Sử dụng tranh ảnh LS. 2. chuẩn bị a - GV: BĐTG hoặc quả địa cầu. - Những tư liệu, câu chuyện về các cuộc phát kiến địa lý. Tranh ảnh về những con tàu, những đòan thủy thủ tham gia các cuộc phát kiến địa lý. b - HS: Sưu tầm tranh ảnh. 3. Tiến trình bài dạy * Ổn định tổ chức: a. Kiểm tra bài cũ (5’) XHPK châu Âu hình thành như thế nào? Đặc điểm nền KT lãnh địa. * Đáp án - Thế kỷ V, người Giéc Man xâm chiếm lãnh thổ của đế quốc Rô Ma ( 2 đ) - Thành lập các vương quốc mới, sau phát triển thành các vương quốc Anh, Pháp, Tây Ban nha, I – Ta – Li –a ( 3đ ) - Chiếm ruộng đất chia cho tướng lĩnh, quí tộc và phong các tước vị cho người Giéc Man ( 2đ ) - Xuất hiện 2 giai cấp: + Lãnh chúa: Có quyền thế và rất giàu + Nông nô: Phụ thuộc vào lãnh chúa = > XHPK hình thành ( 3 đ ) * Giới thiệu bài mới: - Các TTTĐ ra đời đã thúc đẩy SX phát triển, vì vậy yêu cầu về thị trường tiêu thụ được đặt ra. Nền KT hàng hóa phát triển đã dẫn đến sự suy vong của chế độ PK và sự hình thành CNTB ở châu Âu. b/ Dạy Bài mới H ?tb H T ?kh H ?g H H T H T \H ?kh T ?kh H ?g T ?kh H T T ?tb H ?tb T ( Đọc từ đầu đến chưa biết tới ) Nguyên nhân nào nảy sinh những cuộc phát kiến địa lý? Từ giữa thế kỷ XV do nhu cầu phát triển sản xuất nên các thương nhân châu Âu rất cần vàng bạc, nguyên liệu và thị trường mới Nhiều người ghi trong nhật ký là: mình cần thượng đế ban cho những mảnh đất có vàng ( vì sự thiếu vàng đã hạn chế sự phát triển công, thương nghiệp của châu Âu ) Các thương nhân châu âu định làm gì để thoả mãn yêu cầu đó? Họ muốn tìm ra những con đường biển để sang buôn bán với Ấn Độ và các nước phương Đông. Điều kiện nào giúp họ thực hiện các cuộc phát kiến địa lý? Khoa học kỹ thuật tiến bộ, đóng được tàu lớn, có la bàn chỉ phương hướng, bắt đầu nghiên cứu các dòng hải lưu và hướng gió, máy đo góc thiên văn, vẽ bản đồ, hải đồ có đo các bến cảng ( Quan sát tàu Ca- Ra – Ven Trong hình 1 SGK ) Nhờ có tàu lớn mà con người có thể vượt đại dương không sợ gió bão ( Đọc đoạn chữ nhỏ SGK ) Sử dụng bản đồ trình bày: - Năm 1407 Đi – A – Xơ đi vòng qua điểm cực nam châu phi, ông đặt tên điểm đó là mũi Bão Tố, sau đổi thành mũi Hảo Vọng. - Năm 1497 Va – Xcô – đơ – Ga -Ma ( 1460-1524 ) ông rời cảng Li – XBon vòng qua Châu Phi đến cảng Ca – Li- Cút trên bờ biển phía tây nam Ấn Độ ( 5-1498 ) - 1492 Cô -Lôm –Bô từ tây Ban nha đi về phía tây đại tây dương mênh mông, ông đã đến đảo Cu – Ba và một số đảo khác ở vùng biển Ăng –ti -> Cô -Lôm -Bô là người đã phát hiện ra châu mỹ ( nhưng đến lúc chết ông vẫn lầm tưởng đó là Ấn Độ ) ( quan sát ảnh Cô - Lôm -Bô ) Em biết gì về công lao của Cô – Lôm -Bô? - 1519 đoàn tàu của Ma –Gien – Lăng đi vòng quanh điểm cực nam châu Phi ( eo Ma Gien – Lan ) tiến vào thái bình dương, đến quần đảo Phi Líp – Pin, trong một trận giao tranh với thổ dân, ông đã bị giết chết, các thuỷ thủ của Ma Gien lăng tiếp tục lên đường rồi trở về tây Ban nha, đoàn thám hiểm Ma Gien Lăng đi vòng quanh trái đất hết 2 năm rưỡi ( 1519-1522 ) Kết quả của những cuộc phát kiến địa lý như thế nào? Thúc đẩy thương nghiệp châu âu phát triển …châu Mỹ Ý nghĩa của những cuộc phát kiến địa lý? Đó là những cuộc cách mạng trong tri thức, lần đầu tiên con người hình dung 1 hình ảnh chính xác về hình tinh và bề rộng của trái đất, nó có đóng góp quyết định về lý luận cũng như thực tiễn cho sự phát hiện ra rằng loài người khắp nơi trên trái đất đều giống nhau - Những cuộc phát kiến địa lý kèm theo việc cướp bóc các dân tộc ở châu Mĩ, châu phi,châu Á, đây là một trong những biểu hiện của sự tích luỹ ban đầu của CNTB, nhờ quá trình tích luỹ đó, ở châu Âu đã xuất hiện hình thức kinh doanh TBCN. sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu Sau các cuộc phát kiến địa lý, các quí tộc và thương nhân châu Âu đã làm thế nào để có tiền vốn và công nhân? cướp bóc của cải, tài nguyên của các nước thuộc địa mang về châu Âu Ví dụ: Chỉ trong khoảng nửa thế kỷ, Bồ Đào Nha đã lấy đi của châu Phi 276000 kg vàng, nhờ thế mà thương nhân châu Âu đã giàu lên nhanh chóng. - Việc buôn bán nô lệ đem lại lợi nhuận đặc biệt, từ 1442 người ta đã bắt đầu xuất cảng nô lệ da đen, thương nhân nắm độc quyền thương mại, vừa buôn bán, vừa đánh cướp các đoàn thuyền của các nước khác. - Bọn quí tộc phong kiến và giai cấp tư sản dùng bạo lực để cướp đoạt ruộng đất của nông dân, ở Anh diễn ra phong trào “ Rào đất cướp ruộng ” nông dân bị đuổi đi, còn ruộng của họ bị biến thành đồng cỏ chăn nuôi cừu, hàng vạn gia đình nông dân phải đi lang thang, cuối cùng buộc phải làm thuê trong các xí nghiệp của giai cấp tư sản. - Cuộc tích luỹ ban đầu của CNTB ở châu Âu tiến hành bằng một lối phá hoại tàn nhẫn nó được ghi chép trong sử sách nhân loại bằng “ Những chữ máu và lửa không bao giờ phai ” - Quá trình trên được gọi là quá trình tích luỹ tư bản nguyên thuỷ Sau khi có tiền vốn và đội ngũ công nhân làm thuê đông dảo, các nhà tư sản đã làm gì ? Ở thành thị, nhờ có vốn và công nhân làm làm thuê các công trường thủ công mọc lên thay thế cho các phường hội, có những xưởng tập chung 200-300 người lao động, trong sản xuất có sự phân công chuyên môn hoá và bước đầu có máy móc đơn giản -> năng suất lao động rất cao + Ở nông thôn, sản xuất nhỏ bị xoá bỏ, thay thế bằng hình thức đồn điền hay trang trại sản xuất với qui mô lớn, quí tộc chuyển sang kinh doanh ruộng đất theo hình thức trang trại + Trong thương nghiệp: các thương hội trung đại được thay thế bằng các công ty thương mại, thương mại quốc tế được mở rộng, các tuyến buôn bán đường dài được hình thành. + Xã hội: các giai cấp mới hình thành Giai cấp tư sản và vô sản được hình thành từ những tầng lớp nào? Giai cấp tư sản có nhiều của cải ( mặc dù họ chưa có địa vị gì trong xã hội phong kiến, họ là đại diện của một nền sản xuất mới tiến bộ - Giai cấp vô sản là những nguời lao động làm thuê bị bóc lột tàn tệ. I / Những cuộc phát kiến lớn về địa lý(15’) - Nguyên nhân: giữa thế kỷ XV, sản xuất phát triển, nảy sinh nhu cầu về thị trường, nguyên liệu, vàng bạc - Các cuộc phát kiến địa lý lớn: + Năm 1487 B. Đi- A- Xơ đi vòng qua điểm cực nam châu phi. + 1498 Va – xcô –đơ – ga – Ma cập bến Ca – li- Cút ở phía tây nam Ấn độ + 1492 C . Cô – Lôm – Bô “ tìm ra ” châu Mĩ + Từ năm 1519 đến năm 1522 Ph. Ma -Gien -Lan lần đầu tiên đi vòng quanh trái đất. - Kết quả: Tìm ra những con đường mới, vùng đất mới, đem về cho giai cấp tư sản châu âu những món lợi khổng lồ. 2Sự hình thành chủ nghĩa tư bản ở châu Âu (20’) - Các quí tộc và thương nhân châu Âu ra sức cướp bóc của cải và tài nguyên của các thuộc địa -> giàu lên nhanh chóng - ở trong nước, quí tộc phong kiến và tư sản dùng bạo lực cướp đoạt ruộng đất, đuổi nông nô ra khỏi lãnh địa, nông nô không có ruộng buộc phải vào làm thuê trong các xí nghiệp của giai cấp tư sản = > các nhà tư sản ra sức mở rộng kinh doanh, lập các xưởng sản xuất qui mô lớn, các công ti thương mại và những đồn điền rộng lớn -> Họ trở thành giai cấp tư sản. - Đông đảo những người làm thuê trở thành giai cấp vô sản -> Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa đã được hình thành c. Củng cố, luyện tập (4’) Bài tập ở lớp: GV phát phiếu học tập, HS làm 5 phút: *.Nước nào đi tiên phong trong qúa trình phát kiến địa lý ? a .Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha. b .Anh và Pháp. c .Ý và Nga. d . Hà lan và Đan Mạch. * Phong trào “ rào đất cướp ruộng “ xuất hiện đầu tiên ở nước nào ? a . Anh b . Pháp c Đức d . Ý * Để kỉ niệm chuyến đi vòng quanh Trái Đất lần đầu tiên, hiện nay nơi nào trên thế giới được mang tên Magienlăng ? a. Eo biển giữa châu Âu và châu Phi. b. Eo biển giữa châu Á và Bắc Mỹ. c. Mũi cực Nam của Nam Mỹ. c. Mũi cực Nam của Nam Phi. d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà a . Kể tên các cuộc phát kiến địa lý và tác động à XHCÂ. b . Quan hệ SXTBCN châu Âu được hình thành như thế nào ? d. Hướng dẫn học ở nhà * Học bài theo câu hỏi SGK . * Sọan bài 3: Cuộc đ/t của giai cấp Ts chống Pk thời hậu kỳ TĐ ở C Âu a . Nguyên nhân xuất hiện PTVHPH? Nội dung tư tưởng của PTVHPH là gì b . PT cải cách tôn giáo đã tác động trực tiếp ntn à XHCÂ thời bấy giờ ? …………………& & &………………… Ngày soạn: 20/08/2011 Ngày dạy: 23/08/2011 Dạy lớp: 7A Ngày dạy: 25/08/2011 Dạy lớp: 7B TIẾT 3: BÀI 3 : CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN CHỐNG PHONG KIẾN THỜI HẬU KỲ TRUNG ĐẠI Ở CHÂU ÂU 1. Mục tiêu bài học a. Kiến thức: - Nguyên nhân xuất hiện và nội dung tư tưởng của Phong trào Văn hóa phục hưng - Nguyên nhân à PTCC Tôn giáo và những tác động trực tiếp của phong trào này đến CHPK châu Âu lúc bấy giờ. b. Tư tưởng: Bồi dưỡng cho HS nhận thức về sự phát triển hợp quy luật của XH loài người. Vai trò của giai cấp Tư sản. Loài người đang đứng trước 1 bước ngoặt lớn. Sự sụp đổ của CĐPK. c. Kỹ năng: Phân tích cơ cấu giai cấp à mâu thuẫn XH. Nguyên nhân sâu xa à cuộc đấu tranh của giai cấp Tư sản chống PK. 2. Chuẩn bị a - GV: Bản đồ thế giới (hoặc bản đồ châu Âu). Tranh ảnh về thời kì Văn hóa Phục hưng. Một số tư liệu nói về những nhân vật LS và danh nhân văn hóa tiêu biểu thời Phục hưng. b- HS: Sưu tầm thêm tranh ảnh. 3. Tiến trình bài dạy * . Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số 7A: 7B: a. Kiểm tra bài cũ: ( 15 ) Quan hệ sản xuất TBCN ở châu Âu được hình thành như thế nào? * Đáp án - Các quí tộc và thương nhân châu Âu ra sức cướp bóc của cải và tài nguyên của các thuộc địa -> giàu lên nhanh chóng ( 2đ ) - Ở trong nước quí tộc phong kiến và tư sản dùng bạo lực cướp đoạt ruộng đất, đuổi nông nô ra khỏi lãnh địa, nông nô không có ruộng, buộc phải vào làm thuê trong các xí nghiệp của giai cấp tư sản ( 3đ ) -> Các nhà tư sản ra sức mở rộng kinh doanh, lập các xưởng sản xuất với qui mô lớn, các công ti thương mại và các đồn điền rộng lớn -> họ trở thành giai cấp tư sản(3đ ) - Đông đảo những người làm thuê trở thành giai cấp vô sản ( 1đ ) => Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa đã được hình thành ( 1đ ) * Giới thiệu bài : Bài trước chúng ta đã được biết quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ra đời, giai cấp tư sản đại diện cho phương thức sản xuất mới tiến bộ, đang lên. Họ đã thắng thế giai cấp phong kiến về kinh tế, song họ lại không có quyền lợi về chính trị, không có địa vị xã hội, để thấy được cuộc đấu tranh giành địa vị xã hội của giai cấp tư sản diễn ra như thế nào, chúng ta tìm hiểu trong bài hôm nay b. Dạy bài mới T ? H H ? H T H ? T ? H ? H T T ? H ? H ? H ? H T ? H T Sở dĩ văn hoá cổ đại phát triển đạt tới những thành tựu to lớn như vậy là vì xã hội cổ đại không có một lực lượng nào cản trở sự sáng tạo của con người, trong khi đó XHPK châu Âu, giáo hội thiên chúa giáo ràng buộc khắt khe tư tuởng, tình cảm của con người, trong khi đó chúng ta đã biết rằng từ thế kỷ XIV – XV trở đi, quan hệ sản xuất TBCN đã xuất hiện trong lòng XHPK, Giai cấp tư sản cần có hệ tư tưởng và nền văn hoá riêng để phục vụ cho đời sống tinh thần của mình và để đấu tranh giành địa vị trong xã hội, mở đầu cuộc đấu tranh đó là phong trào Văn hoá Phục hưng, đó là sự phục hưng tinh thần của nền văn hoá cổ đại Hi Lạp và Rô ma, sáng tạo nền văn hoá mới của giai cấp tư sản Phong trào văn hoá Phục hưng nổ ra đầu tiên ở đâu và lan rộng như thế nào ? (H khá, giỏi) Phong trào văn hoá phục hưng xuất hiện từ TK XIV – XV ở Ý ( I –ta li A ) nơi có nền kinh tế hàng hoá sớm phát triển, có đời sống đô thị phồn vinh, từ đây phong trào lan nhanh sang các nước Hà Lan, Anh, Pháp, Đức, đến đầu thế kỷ XVI, nó trở thành 1 trào lưu lớn khắp tây Âu, một phong trào văn hoá mới với “ Trăm hoa đua nở ” ( Đọc phần chữ nhỏ trang 8 SGK ) Thời Phục Hưng xuất hiện những thiên tài và những thành tựu như thế nào? (H trung bình) Xuất hiện nhiều nhà văn hoá, khoa học thiên tài mà người ta thường gọi là những người khổng lồ… Soạn kịch vĩ đại V V Thành tựu trên nhiều lĩnh vực: sự tiến bộ vượt bậc về khoa học kỹ thuật, sự phong phú của văn học và sự nở rộ của các tài năng KH, văn học, hội họa có giá trị đến ngày nay. Tiêu biểu: Phát minh của Cô –Péc- Ních (người Ba Lan) ông chứng minh được trung tâm hệ thống hành tinh của chúng ta là mặt trời, trái đất tự quay quanh trục của nó và xoay xungquanh mặt trời, học thuyết của Cô – Péc -Ních thật sự là một cuộc cách mạng. Bru – Nô (người Ý) đã phát triển thêm lý thuyết của Cô – Péc Ních: ông cho rằng mặt trời không phải là trung tâm của vũ trụ mà chỉ là một trong vô số thái dương hệ, sau đó Ga – Ni -Lê tiếp tục chứng minh được tính khoa học vững chắc của thuyết nhật tâm của Cô – Péc Ních, Ga – Ni – Lê còn phát hiện ra sao mộc. ( quan sát bức tranh: Ma – Đô -Na bên cửa sổ của Lê – Ô – Na đơ Vanh- xi ) Em có nhận xét gì về bức tranh này ? Lê – Ô – Na đơ Vanh- xi ( 1452-1519 ) ông không những là hoạ sĩ mà còn là một kiến trúc sư đại tài, một nhà văn, một nhạc sĩ, một nhà toán học, thiên văn học, vật lý, hoá học, địa chất học, giải phẫu học, kỹ sư cơ khí. Ông đã sử dụng khoa học để hoàn chỉnh các tác phẩm nghệ thuật, nên tác phẩm đạt tới trình độ hoàn thiện, hoàn mỹ, bức tranh sống động thể hiện tình mẫu tử Qua các tác phẩm của mình các tác giả Phục Hưng muốn nói lên điều gì? Lên án nghiêm khắc giáo hội thiên chúa, tấn công vào trật tự XHPK, đề cao giá trị chân chính của con người, con người phải được tự do phát triển, đề cao khoa học tự nhiên, xây dựng thế giới quan duy vật tiến bộ Nêu tác dụng của phong trào văn hoá Phục hưng ? Có vai trò tích cực… Văn hoá nhân loại. Thực chất của phong trào văn hoá Phục hưng là cuộc đấu tranh công khai đầu tiên của giai cấp tư sản chống lại giai cấp phong kiến đã suy tàn, nó có vai trò tích cực trong việc phát động quần chúng đấu tranh chống lại chế độ cũ Trong suốt một nghìn năm …tư tuởng chính thống của mình. nội dung cơ bản của đạo ki tô là: Ban đầu tư tưởng tôn giáo là tin tưởng ở chúa và thiên sứ: Cứu vớt mọi người như nhau và bổn phận mỗi người là tin và làm theo lời khuyên của chúa, tư tưởng đó tập hợp những con người thuộc các tầng lớp khác nhau, họ được an ủi vì bình đẳng trước chúa, hi vọng được chúa ra tay dắt ra khỏi cảnh sống đoạ đày, nhưng sau ý nghĩa tích cực ban đầu biến mất, ki tô giáo trở thành bộ phận của bộ máy nhà nước, đến thời trung đại giáo hội ki tô được coi là chỗ dựa vững chắc nhất, là hệ tư tưởng của CĐPK châu Âu Do đâu bùng nổ phong trào cải cách tôn giáo? Giáo hội là lực lượng cản trở sự phát triển của giai cấp tư sản đang lên, nên giai cấp tư sản đòi thay đổi và “ cải cách”tôn giáo Những ai tiêu biểu khởi xướng phong trào cải cách tôn giáo( H tb ) Lu thơ và Can Vanh Em hiểu biết gì về Lu Thơ ? ( H yếu ) Lu Thơ ( 1455-1546 ) là một tu sĩ ở Đức, ông lên án giáo hoàng, giáo hội, đòi quay về với giáo lý Ki Tô Nêu nội dung cải cách tôn giáo của Lu Thơ?( H khá ) Ông kịch liệt lên án… Ki Tô nguyên thuỷ Ông chủ trương cứu vớt con người bằng lòng tin, điều đó có nghĩa là phủ nhận vai trò thống trị của giáo hội. Những tư tưởng cải cách của lu thơ nhanh chóng lan rộng sang Thụy sĩ, Anh, Pháp. v.v tại Thuỵ sĩ, một giáo phái cải cách khác ra đời gọi là đạo tin lành do Can Vanh sáng lập được đông đảo nhân dân tin theo. như vậy đạo ki tô bị phân chia làm 2 giáo phái.