Bài giảng môn Vật lí Lớp 6 - Bài 21: Một số ứng dụng của sự nở vì nhiệt

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐẾN DỰ BUỔI HỌC NGÀY HÔM NAYKiểm tra bài cũCâu 1: Nêu các kết luận về sự nở vì nhiệt của chất khí? Trả lời: Các chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi. Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau. Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.Kiểm tra bài cũCâu 2: Tại sao lò sưởi thường được đặt ở dưới đất còn máy điều hoà lại đặt ở trên cao?Trả lời: Lò sưởi đặt ở dưới đất: không khí xung quanh lò sưởi nóng lên nên nhẹ đi, sẽ di chuyển lên phía trên làm không khí trong nhà ấm hơn. Máy điều hoà đặt ở trên cao: không khí xung quanh máy lạnh đi nên nặng hơn, sẽ di chuyển xuống phía dưới làm mát vùng không khí phía dưới.Tiết 24 – Bài 21MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTTiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTI. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT 1. Thí nghiệm: Hình 21.1aTiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTI. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT 1. Thí nghiệmTiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT I. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT Thí nghiệm:Trả lời câu hỏi: ? Có hiện tượng gì xảy ra đối với chốt ngang?C1: Có hiện tượng gì xảy ra đối với thanh thép khi nó nóng lên?Thanh thép bị đốt nóng: nở dài ra.C2: Hiện tượng xảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gì? Chốt ngang bị gãy. Khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thì thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTI. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT Thí nghiệm:Trả lời câu hỏi:Hình 21.1bTiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTI. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT Thí nghiệm:Trả lời câu hỏi: Khi co lại vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể gây ra lực rất lớn.C3:Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆT 3. Rút ra kết luận: C4: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:a, Khi thanh thép (1). vì nhiệt nó gây ra (2).. rất lớn.b, Khi thanh thép co lại(3) nó cũng gây ra (4)..rất lớn.lựcvì nhiệtnở ralực=> Kết luận: Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.I. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTI. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT 4. Vận dụng:C5: Tại sao chỗ tiếp nối giữa 2 đầu thanh ray đường tàu hỏa lại có khe hở nhỏ? Vì khi trời nóng, thanh ray dãn nở vì nhiệt nên dài ra. Nếu không để khe hở, sự nở vì nhiệt của thanh ray bị ngăn cản gây ra lực lớn làm cong đường ray.Có thể em chưa biết Mặc dù ở chỗ tiếp nối hai đầu thanh ray đường tàu hỏa đã để khoảng cách cho thanh ray nở ra nhưng khi nhiệt đội tăng, nhưng đôi khi nhiệt độ tăng quá nhiều, thì các thanh ray vẫn bị uốn cong. Như vậy đủ biết: lực do sự dãn nở vì nhiệt gây ra lớn đến chừng nào!Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTI. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT C¸c con l¨nCÇu s¾t Kh«ng cã c¸c con l¨n th× sÏ x¶y ra hiÖn t­îng g× ?  Một gối đỡ được đặt trên các con lăn để tạo điều kiện cho cầu dài ra mà không bị ngăn cản do nhiệt độ tăng...4. Vận dụng: C6Những ngày trời nắngNhững ngày mùa đôngTiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTII. BĂNG KÉPBăng kép được cấu tạo từ 2 thanh kim loại có bản chất khác nhau, được tán chặt vào nhau theo chiều dài của thanh.Dụng cụ:Cấu tạo của băng kép: + Băng kép (cấu tạo từ 1 thanh thép và 1 thanh đồng) + Đèn cồn.1. Quan sát thí nghiệm:Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTII. BĂNG KÉP1. Quan sát thí nghiệm:- Hơ nóng băng kép trong 2 trường hợp: + TH1: Mặt đồng ở phía dưới. + TH2: Mặt đồng ở phía trên.Cách tiến hành:Bố trí thí nghiệm:hình 21.4Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTII. BĂNG KÉP2. Trả lời câu hỏi:C7: Đồng và thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau? Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhauC8: Khi bị hơ nóng, băng kép luôn luôn cong về phía thanh nào? Tại sao?  Khi bị hơ nóng băng kép luôn cong về phía thanh thép. Vì đồng nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn và nằm ở phía ngoài vòng cung. Cốc nước đáTiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTII. BĂNG KÉP2. Trả lời câu hỏi:C9: Băng kép có bị cong và cong về phía thanh đồng. Vì đồng co lại vì nhiêt nhiều hơn thép nên thanh thép dài hơn và nằm phía ngoài vòng cung.Thanh thép Thanh đồng=> Kết luận: Băng kép khi bị đốt nóng hoặc làm lạnh đều cong lại. Tiết 24-Bài 21: MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA SỰ NỞ VÌ NHIỆTII. BĂNG KÉP3. Vận dụng:- Băng kép được sử dụng nhiều ở các thiết bị tự động đóng – ngắt tự động mạch điện.3. Vận dụngC10: Tại sao bàn là điện lại tự ngắt khi đủ nóng? Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là nằm ở phía trên hay dưới?24253. Vận dụngC10: ? Tại sao bàn là điện lại tự động tắt khi đã đủ nóng? Khi đủ nóng, băng kép cong lên phía trên, đẩy tiếp điểm lên làm ngắt mạch điện.? Thanh đồng của băng kép ở thiết bị đóng ngắt của bàn là này nằm ở phía trên hay dưới?Thanh đồng nằm dưới.Ví dụ: Rơle điện từ, nồi cơm điệnGhi nhớ+ Sự co dãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra những lực rất lớn.+ Băng kép khi bị đốt nóng hay bị làm lạnh đều cong lại.Người ta lợi dụng tính chất này của băng kép vào việc đóng ngắt tự động mạch điện.Trắc nghiệm nhanhCâu 1: Băng kép hoạt động dựa trên hiện tượng:A. chất rắn nở ra khi nóng lênB. chất rắn co lại khi lạnh điC. chất rắn co dãn vì nhiệt ít hơn chất lỏngD. các chất rắn khác nhau co dãn vì nhiệt khác nhauCâu 2: Vật nào dưới đây có nguyên tắc hoạt động không dựa trên sự nở vì nhiệt?Nhiệt kế kim loạiBăng képQuả bóng bànKhí cầu dùng không khí nóngDABài tập Hãy ghép một nội dung ở cột bên trái với một nội dung phù hợp ở cột bên phải:Sự co dãn vì nhiệt của các chất lỏng và khí khi bị cảnBăng kép được cấu tạo bởiKhi đốt nóng băng képKhi làm lạnh băng képHai thanh kim loại nở vì nhiệt khác nhauĐều có thể gây ra những lực rất lớnBăng kép bị cong, mặt ngoài là mặt của bản kim loại nở vì nhiệt ít hơnBăng kép bị cong, mặt ngoài là mặt của bản kim loại nở vì nhiệt nhiều hơnDặn dòHọc thuộc lòng nội dung ghi nhớLàm bài tập 21.1, 21.2, 21.3, 21.8, 21.10 (SBT)Đọc trước bài 22: Nhiệt kế.Thang nhiệt độ