Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tiết 1: Bài 1: nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng (tiết 36)

Ngày soạn:15/08/2013 Ngày giảng : /08/2013 CHƯƠNG I: QUANG HỌC TiÕt 1: Bµi 1: NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG - NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG A. MỤC TIÊU: 1.Kiến thức -Nhận biết được rằng, ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta. 2.Kĩ năng - Nêu được ví dụ về nguồn sáng và vật sáng. 3.Thái độ -HS cã th¸i ®é nghiêm túc quan sát hiện tượng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm được B.CHUẨN BỊ: -GV: Sử dụng phương pháp nêu vấn đề thông qua thí nghiệm và quan sát hàng ngày. - HS: Mỗi nhóm: Hộp kín bên trong có bóng đèn và pin. C. tiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định tổ chức SÜ sè: 7A: 7B: II. kiÓm tra - KÕt hîp trong giê. III. Bµi míi HĐ CỦA GV HOẠT ĐỘNG 1:Tổ chức tình huống học tập -Yêu cầu HS đọc tình huống của bài ®ể biết bạn nào sai ta hãy tìm hiểu xem khi nào nhận biết được ánh sáng ? HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu khi nào ta nhận biết được ánh sáng ? -GV: Nêu 1 thí dụ thực tế và thí nghiệm yêu cầu học sinh đọc 4 trường hợp vµ t×m ph­¬ng ¸n ®óng ở SGK sau ®ã trả lời C1. -Dựa vào kết quả thí nghiệm, yêu cầu HS hoàn thành phần kết luận. GV chốt ý để chuyÓn tiếp. - GV : (TÝch hîp) :Ở các thành phố lớn, do nhà cao tầng che cắn nên học sinh thường phải học tập và làm việc dưới ánh sáng nhân tạo, điều này có hại cho mắt. Để làm giảm tác hại này, học sinh cần có kế hoạch học tập và vui chơi dã ngoại. HOẠT ĐỘNG 3: Nghiên cứu trong điều kiện nào ta nhìn thấy một vật -GV: Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh truyền vào mắt ta. Vậy nhìn thấy một vật có cần ánh sáng từ vật truyền đến mắt không? Nếu có thì ánh sáng phải đi từ đâu? -GV: Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm câu C2 và làm thí nghiệm. Trình bày nội dung của mình cả lớp nhận xét bổ sung và hoàn chỉnh. -GV: Dựa vào thí nghiệm và các hiện tượng trong thực tế. Vậy ta nhìn thấy được vật khi nào? HOẠT ĐỘNG 4: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng -GV: Yêu cầu học sinh quan sát tranh vÏ 1.2a và 1.3, trả lời câu hỏi C3 vµ hoµn thµnh kÕt luËn. HOẠT ĐỘNG 5: Vận dụng -Yêu cầu học sinh trả lời C4, và C5 HĐ CỦA HS -HS: Đọc thông tin và dự đoán thông tin. I. NhËn biÕt ¸nh s¸ng -HS: đọc các trường hợp ở SGK, trả lời C1 C1: Trường hợp 2 và 3 có điều kiện giống nhau là: Có ánh sáng và mở mắt nên ánh sáng lọt vào mắt. *Kết luận:Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. - HS : l¾ng nghe II. Nhìn thấy một vật -Có đèn để tạo ra ánh sáng nhìn thấy vật. Chứng tỏ ánh sáng chiếu tới vật (mảnh giấy trắng) ánh sáng từ mảnh giấy trắng đến mắt mắt thì nhìn mảnh giấy trắng. C2: Ph­¬ng ¸n: a, §Ìn s¸ng *Kết luận: Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng tõ vËt ®ã truyền tới mắt ta. III.Nguồn sáng và vật sáng -HS: thảo luận nhóm, trả lời C3, nhận xét bổ sung và hoàn chỉnh nội dung phÇn kÕt luËn. *Kết luận: Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng. Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng từ vật khác chiếu tới nó gọi chung là vật sáng. IV. Vận dụng: C4: Trong cuộc tranh luËn, bạn Thanh đúng và ánh sáng từ đèn pin không chiếu vào mắt. C5: Khói gồm các hạt li ti các hạt này được chiếu sáng trở thành vật sáng và các hạt xếp gần như liền nhau nằm trên đường truyền ánh sáng tạo thành vệt sáng IV. Cñng cè - Yêu cầu học sinh rút ra những kiến thức cơ bản trong bài học. - Yªu cÇu HS ®ọc nội dung “có thể em chưa biết”. - Ghi nhí (SGK/5) -Đọc nội dung “có thể em chưa biết”. V. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em trả lời các câu hỏi ở sách bài tập từ 1.11.5 - Học thuộc phần ghi nhớ ở SGK. - Chuẩn bị bài học mới. Tân Sơn, ngày….tháng 08 năm 2013 Duyệt của tổ chuyên môn Ngày soạn:22/08/2013 Ngày giảng : /08/2013 TIÕT 2: Bµi 2: Sù TRUYÒN ÁNH SÁNG A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: -Phát biểu được định luật truyền thẳng của ánh sáng. -Nhận biết được ba loại chùm sáng: song song, hội tụ và phân kì. 2.Kü năng: -Biểu diễn được đường truyền của ánh sáng (tia sáng) bằng đoạn thẳng có mũi tên 3. Thái độ: - Giáo dục tính trung thực cho học sinh., yªu thÝch m«n häc B. CHUẨN BỊ: - GV: 1 ống nhựa cong, 1 ống nhựa thẳng, 1 đèn pin, 3 màn chắn có đục lỗ như nhau, 3 ghim có mòi nhọn, dông cô cho c¸c nhãm HS - HS: Mỗi nhóm: 1 ống nhựa cong, 1 ống nhựa thẳng, 1 đèn pin, 3 màn chắn có đục lỗ như nhau, 3 ghim có mòi nhọn C. tiÕn tr×nh lªn líp I. Ổn định tæ chøc SÜ sè: 7A: 7B: II. KiÓm tra C©u hái: 1. Khi nµo nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng? 2. Mắt nhìn thấy vật khi nào? Tr¶ lêi: 1. Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. 2. Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng truyền tới mắt ta. III. Bài mới HĐ CỦA GV HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu quy luật đường truyền của ánh sáng - GV: Làm TN như ở sgk - GV: Yêu cầu HS dự đoán đường truyền của ánh sáng. - Yêu cÇu HS nªu các phương án, tiÕn hµnh thí nghiệm, trả lời C1. - HS: Làm thí nghiệm.(Tr¶ lêi C2) hình 2.2 rồi nêu kết luận -GV thông báo: Không khí, nước, kính trong là môi trường trong suốt, người ta làm thí nghiệm với môi trường nước và môi trường kính trong thì ánh sáng cũng truyền theo đường thẳng. - GV thông báo: Định luật tuyền thẳng của ánh sáng : HOẠT ĐỘNG 2: Nghiên cứu thế nào là tia sáng và chùm ánh sáng -GV: Yêu cầu HS quan sát tranh vẽ H2.3. Tia sáng được quy ước vµ biÓu diÔn như thế nào? - Chùm ánh sáng là gì? - Chùm ánh sáng được biểu diễn như thế nào? -GV : Yêu cầu HS quan sát hình vẽ (H2.5)và hoàn thành C3. HOẠT ĐỘNG 3: Vận dụng -GV: Yêu cầu HS trả lời C4. -GV: Yêu cầu HS làm thí nghiệm C5 và nêu phương án tiến hành, sau đó giải thích cách làm? HĐ CỦA HS I.Đường truyền của ánh sáng -HS: Quan sát thí nghiệm :Sau ®ã làm lại TN và đưa ra kết quả cuối cùng - HS nêu ra các phương án dự đoán của mình. C1: Ống thẳng nhìn thấy dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp tới mắt. C2: (HS tù bè trÝ thÝ nghiÖm) *Kết luận: Đường truyền ánh sáng trong không khí là đường thẳng. -HS: l¾ng nghe *Định luật tuyền thẳng của ánh sáng Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyyền đi theo đường thẳng. II. Tia sáng và chùm sáng -Quy ước: Tia sáng là đường truyền ánh sáng bằng đường thẳng có mũi tên chỉ hướng. +Biểu diễn tia sáng: S M - Chùm ánh sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành. - Vẽ chùm ánh sáng thì chỉ cần vẽ 2 tia sáng ngoài cùng. - Có 3 loại chùm sáng: + Chùm sáng song song, + Chùm sáng hội tụ, + Chùm sáng phân kì C3: a, Không giao nhau b, Giao nhau c, Xoè rộng ra III. Vận dụng: C4: Ánh sáng từ đèn pin phát ra đã truyền đến mắt theo đường thẳng. C5: Đặt mắt sao cho chỉ nhìn thấy kim gần mắt nhất mà không nhìn thấy 2 kim còn lại. *Giải thích: Kim 1 là vật chắn sáng của kim 2, kim 2 là vật chắn sáng kim 3. Do ánh sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2 và kim 3 bị kim 1 chắn không tới mắt. IV. Cñng cè Yªu cÇu HS: - Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng? - Biểu diễn đường truyền ánh sáng? - Đọc nội dung ghi nhớ của bài học. HS ph¸t biÓu ®Þnh luËt: + §L:Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyyền đi theođường thẳng. + Biểu diễn tia sáng: S M + HS ®äc ghi nhí cña bµi häc V. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em học thuộc phần ghi nhớ ở SGK. - Làm bài tập từ 2.1 ->2.4 SBT. Tân Sơn, ngày….tháng 08 năm 2013 Duyệt của tổ chuyên môn Ngày soạn: 30/08/2013 Ngày giảng : /09/2013 TIẾT 3:bµi 3:ỨNG DỤNG ĐỊNH LUẬT TRUYỀN THẲNG CỦA ÁNH SÁNG A.MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: -Giải thích được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh sáng trong thực tế: ngắm đường thẳng, bóng tối, nhật thực, nguyệt thực,... 2.Kĩ năng: -Vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng, giải thích một số hiện tượng trong thực tế. 3.Thái độ: -Giáo dục học sinh khỏi sự mê tín và yêu thích môn học. Giáo dục về thế giới quan cho học sinh. B. CHUẨN BỊ: -GV: §å dïng d¹y häc -HS: Mỗi nhóm: 1 đèn pin, 1 cây nến, 1 vật cản bằng bìa dày, 1 màn chắn, 1 trang vẽ nhật thực và nguyệt thực. C. tiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định tổ chức: SÜ sè: 7A: 7B: II. KiÓm tra C©u hái - Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng. - Biểu diễn đường truyền ánh sáng? Tr¶ lêi -Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyyền đi theo đường thẳng. - BiÓu diễn đường truyền ánh sáng III. Bài mới HĐ CỦA GV HOẠT ĐỘNG 1:Tổ chức tình huống học tập (nh­ SGK) HOẠT ĐỘNG 2: Quan sát hình thành khái niệm bóng tối, bóng nữa tối -GV: Yêu cầu HS đọc SGK và làm thí nghiệm. -GV: Yêu cầu HS dựa vào kết quả thí nghiệm trả lời C1. - GV : (TÝch hîp) :- Trong sinh hoạt và học tập, cần đảm bảo đủ ánh sáng, không có bóng tối. Vì vậy, cần lắp đặt nhiều bóng đèn nhỏ thay vì một bóng đèn lớn. - Ở các thành phố lớn, do có nhiều nguồn ánh sáng (ánh sáng do đèn cao áp, do các phương tiện giao thông, các biển quảng cáo …) khiến cho môi trường bị ô nhiễm ánh sáng. Ô nhiễm ánh sáng là tình trạng con người tạo ra ánh sáng có cường độ quá mức dẫn đến khó chịu. Ô nhiễm ánh sáng gây ra các tác hại như: lãng phí ăng lượng, ảnh hưởng đến việc quan sát bầu trời ban đêm (tại các đô thị lớn), tâm lí con người, hệ sinh thái và gây mất an toàn trong giao thông và sinh hoạt. .. + Để giảm thiểu ô nhiễm ánh sáng đô thị cần: + Sử dụng nguồn sáng vừa đủ với yêu cầu. + Tắt đèn khi không cần thiết hoặc sử dụng chế độ hẹn giờ. + Cải tiến dụng cụ chiếu sáng phù hợp, có thể tập trung ánh sáng vào nơi cần thiết. + Lắp đặt các loại đèn phát ra ánh sáng phù hợp với sự cảm nhận của mắt. - Thông qua TN các em có nhận xét gì? -GV: Yêu cầu HS bố trí thí nghiệm và làm thí nghiệm hình 3.2 SGK. -Yªu cÇu HS tiến hành thÝ nghiÖm, trả lời C2 theo nhóm. -GV: Từ thÝ nghiÖm trên các em có nhận xét gì? HOẠT ĐỘNG 3: Hình thành khái niệm nhật thực và nguyệt thực -Em hãy trình bày quỹ đạo chuyển động của mặt trăng, mặt trời và trái đất.Yêu cầu học sinh trải lời câu hỏi C3 -Khi nào xảy ra hiện tượng nhật thực? -Khi nào xảy ra hiện tượng nhật thực toàn phần? Nhật thực một phần khi nào? -Khi nào xảy ra hiện tượng nguyệt thực. -GV: Yêu cầu học sinh trả lời C4. HOẠT ĐỘNG 4 :Vận dụng kiến thức đã học -GV: Yêu cầu HS làm thí nghiệm của câu hỏi C5 rồi trả lời C5. -GV: Yêu cầu HS trả lời câu hỏi C6. HĐ CỦA HS -HS cùng tìm hiểu I.Bóng tối – Bóng nữa tối. Thí nghiệm 1 -HS đọc SGK và làm thí nghiệm. C1 : Vùng màu đen hoàn toàn không nhận được ¸nh s¸ng từ nguồn sáng tới vì ¸nh s¸ng truyền theo đường th¼ng, gặp vật cản ¸nh s¸ng không truyền qua được - Chó ý l¾ng nghe *Nhận xét : Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng không nhận được ánh sáng từ nguồn sáng tới gọi là bóng tối. Thí nghiệm 2 -HS bố trí thí nghiệm và làm thí nghiệm hình 3.2 SGK. C2 : Vùng ở giữa màn chắn là vùng bóng tối - Vùng ngoài cùng là vùng sáng - Vùng xen giữa là vùng bóng nửa tối *Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau vật cản có một vùng chỉ nhận được ánh sáng từ một phần của nguồn sáng tới gọi là vùng nữa tối II.Nhật thực - nguyệt thực *Nhật thực: C3: Nguồn sáng : Mặt trời. Vật cản : Mặt trăng. Màn chắn : Trái đất. -Mặt trời - Mặt trăng - Trái đất trên cùng 1 đường thẳng. - Nhật thực toàn phần: Đứng trong vùng bóng tối không nhìn thấy mặt trời. - Nhật thực một phần: Đứng trong vùng nửa tối nhìn thấy một phần mặt trời. *Nguyệt thực: - Mặt trời, mặt trăng, trái đất nằm trên 1 đường thẳng. C4 : +Vị trí 1 : Nguyệt thực +Vị trí 2 và 3 : trăng sáng III.Vận dụng: C5: Khi miếng bìa lại gần màn chắn hơn thì bãng tối vµ bãng nữa tối đều thu hẹp lại hơn.Khi miếng bìa gần sát màn chắn thì hầu như không còn bóng nữa tối,chỉ còn bóng tối rõ nét. C6: Khi dùng quyển vở che kín bóng đèn dây tóc đang sáng, bàn nằm trong vùng tối sau quyển vở. Không nhận được AS từ đèn truyền tới nên ta không thể đọc được sách. Dùng quyển vở không che kín được đèn ống, bàn nằm trong vùng nữa tối sau quyển vở, nhận được một phần AS của đèn truyền tới nên vẫn đọc được sách. IV. Cñng cè - Nguyên nhân chung gây hiện tượng nhật thực và nguyệt thực là gì? - Mặt trời, mặt trăng, trái đất nằm trên 1 đường thẳng. V. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em học thuộc phần ghi nhớ. - Giải thích lại c¸c c©u hỏi C1C6. - Làm bài tập 3.1, 3.2, 3.3, 3.4 (SBT). - Chuẩn bị bài học mới. Tân Sơn, ngày….tháng 08 năm 2013 Duyệt của tổ chuyên môn Ngày soạn:06/09/2013 Ngày giảng: /09/2013 TIẾT 4: bµi 4: ĐỊNH LUẬT PHẢN XẠ ÁNH SÁNG A.MỤC TIÊU: 1.Kiến thức: -Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. -Nêu được ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng. 2.Kĩ năng: - Nhận biết và biểu diễn được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng. 3.Thái độ: -HS cã th¸i ®é nghiªm tóc trong häc tËp. B. CHUẨN BỊ -GV: Mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ, 1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo ra tia sáng, 1 tờ giấy dán trên tấm gỗ phẳng, 1 thước đo độ. -HS: §å dïng häc tËp. C. tiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định tổ chức: SÜ sè: 7A: 7B: II. KiÓm tra C©u hái -Khi nào xảy ra hiện tượng nhật thực? -Khi nào xảy ra hiện tượng nhật thực toàn phần? -Nhật thực một phần khi nào? Tr¶ lêi -Mặt trời - Mặt trăng - Trái đất trên cùng 1 đường thẳng. - Nhật thực toàn phần: Đứng trong vùng bóng tối không nhìn thấy mặt trời. - Nhật thực một phần: Đứng trong vùng nửa tối nhìn thấy một phần mặt trời. III. Bài mới HĐ CỦA GV HOẠT ĐỘNG 1: Tổ chức tình huống học tập -Nhìn mặt hồ dưới ánh sáng mặt trời hoặc ánh đèn thấy có các hiện tượng ánh sáng lấp lánh, lung linh. Tại sao có hiện tượng huyền diệu như thế? HOẠT ĐỘNG 2:Tìm hiểu gương phẳng -GV: Yêu cầu HS quan sát vào gương soi? Các em quan sát thấy gì ở sau gương? -H×nh ¶nh t¹o bëi g­¬ng ph¼ng ®ã gäi lµ g×? -Yêu cầu HS đọc câu hỏi và trả lời C1. HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu định luật phản xạ ánh sáng -Yêu cầu HS làm thí nghiệm. -Khi tia sáng đến gương thì tia sáng đó sẽ đi như thế nào?Hiện tượng phản xạ ánh sáng là gì? -Yêu cầu HS làm thí nghiệm rồi trả lời C2. G I S N R - Yªu cÇu HS tõ c©u tr¶ lêi C2 h·y rót ra kÕt luËn. -Phương của tia ph¶n xạ được xác định nh­ thÕ nào? -Góc ph¶n xạ và gãc tới quan hệ với nhau nh­ thÕ nào? - Yªu cÇu HS dù ®o¸n gãc ph¶n x¹ vµ gãc tíi quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo? -Yêu cầu học sinh làm thí nghiệm và dïng thước ê ke đÓ đo và ghi kết quả vào bảng. -Thông qua kết quả các em có nhận xét gì? -Hai kết luận trên có đúng với c¸c m«i trường trong suốt khác không ?. -hai kết luận đó chính là nội dung định luật ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. -Gọi một số em nêu nội dung định luật. -Quy ước cách vÏ gương và các tia sáng trên giấy. -Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C3 lên bảng vẻ tia phản xạ. +Mặt phản xạ, mặt không phản xạ của gương. +Điểm tới I, tia tới SI, đường pháp tuyến IN. HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng -GV: Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C4 Gọi một số em lên bảng thực hiện, còn lại ở dưới toàn bộ học sinh cùng thực hiện. -GV: Yêu cầu học sinh nghiên cứu câu b, sau đó cho sự xung phong. HĐ CỦA HS -Học sinh dự đoán. I.Gương phẳng * Quan sát -Quan s¸t vµ tr¶ lêi: ThÊy h×nh cña m×nh. -Hình ảnh quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật tạo bởi gương phẳng. C1: MÆt kÝnh cöa sæ, mÆt t­êng èp g¹ch men, mặt nước yên tĩnh..... II.Định luật phản xạ ánh sáng 1,Thí nghiệm: - Lµm thÝ nghiÖm -Tia sáng tới gặp gương thì tia sáng bị hắt trở lại Hiện tượng đó gọi là hiện tượng phản xa ánh sáng. 1.Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào? C2 : SI là tia tới NI là phát tuyến IR là tia phản xạ *Kết luận: Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến (IN) tại điểm tới (I). 2. Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới. - Phương của tia phản xạ xác định bằng góc NIR = i’ gọi là góc phản xạ. - Phương của tia tới xác định bằng góc SIN = i gọi là góc tới. a. Dự đoán : góc phản xạ bằng góc tới b. Lµm thÝ nghiệm kiÓm tra. *Kết luận: Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. 3. Định luật phản xạ ánh sáng. -Các kết luận trên cũng đúng với các môi trường trong suốt khác. - L¾ng nghe. -Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. +Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. I S N R i i’ 4. Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ . C3 : III. vận dụng C4 :a, H×nh vÏ: Hình 1 N R S I M S R i i’ N N Hình 1 Hình 2 b, H×nh vÏ: Hình 2 Giữ nguyên tia tíi SI muốn có tia ph¶n x¹ IR có hướng từ dưới lên trên thì phải đặt như hình vẽ. IV. Cñng cè - Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng? - Đọc nội dung ghi nhớ của bài học. -Tia phản xạ năm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. +Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. - Ghi nhí:(SGK/14) V. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em học thuộc định luật phản xạ ánh sáng. - Làm bài tập 1, 2, 3(SBT). - Chuẩn bị bài 6 Tân Sơn, ngày….tháng 09 năm 2013 Duyệt của tổ chuyên môn Ngày soạn: 10 /09/2013 Ngày giảng: /09/2013 TIẾT 5:bµi 5: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI GƯƠNG PHẲNG A.MỤC TIÊU 1.Kiến thức -Nêu được những đặc điểm chung về ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng, đó là ảnh ảo, có kích thước bằng vật, khoảng cách từ gương đến vật và đến ảnh là bằng nhau. 2.Kĩ năng -Dựng được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng 3.Thái độ -Rèn luyện thái độ nghiêm túc khi nghiên cứu một hiện tượng nhìn thấy mà không cầm được (hiện tượng trừu tượng) B. CHUẨN BỊ -GV: Mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ, 1 tấm kính trong có giá đỡ, 2 cây nến, 1 tờ giấy, 2 vật bất kì giống nhau. -HS: §å dïng häc tËp. C. tiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định tổ chức: SÜ sè: 7A: 7B: II. KiÓm tra -Kiểm tra 15 phút C©u hái - Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng? -Làm bµi tËp: 4.1 vµ 4.2 Tr¶ lêi -Tia phản xạ năm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới. N S R 300 I i i’ +Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới. -Bµi 4.1: H×nh vÏ Gãc ph¶n x¹: i= i’= 600 - Bµi 4.2: A: 200 III. Bài mới HĐ CỦA GV HOẠT ĐỘNG 1:Tổ chức tình huống học tập ( Nh­ SGK) -GV: Tổ chức tình huống học tập cho HS dự đoán. HOẠT ĐỘNG 2: Nghiên cứu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. -GV: Yêu cầu học sinh làm theo yªu cÇu cña c©u C1, tiÕn hµnh thí nghiệm như hình 5.2 (SGK) và quan sát trong gương, rót ra kÕt luËn.. - ¸nh s¸ng cã truyền qua được g­¬ng ph¼ng đó không, ta ph¶i lµm nh­ thÕ nµo ®Ó kiÓm tra ®­îc dù ®o¸n? - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo yªu cÇu cña c©u C2 nh­ h×nh 5.3 ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n. - Yªu cÇu HS nªu kÕt qu¶ thÝ nghiÖm, hoµn thµnh kÕt luËn. - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ h×nh 5.3 vµ lµm theo yªu cÇu C3, rót ra kÕt luËn. HOẠT ĐỘNG 3: Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng -GV: Yêu cầu HS thực hiện theo yêu cầu C4 + Kéo dài 2 tia phản xạ gặp nhau tại S’. Mắt đặt trong khoảng IN và KM sẽ thấy S’ - Điểm giao nhau của 2 tia phản xạ có gặp nhau trên màn chắn không? - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn - Thế nào là ảnh của một vật.? HOẠT ĐỘNG 4: Vận dụng -GV: Yêu cầu HS vẽ ảnh của đoạn thẳng AB ở hình 5.5 (SGK), hoµn thµnh C5. -GV: Yêu cầu học sinh thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi C6: HĐ CỦA HS -HS: Dự đoán, vào bài học. I.Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng 1. ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng cã høng ®­îc trªn mµn ch¾n kh«ng? -C1: Học sinh làm thí nghiệm như hình 5.2 (SGK) và quan sát trong gương, kÕt luËn. *KÕt luËn: Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn gọi là ảnh ảo. 2. §é lín cña ¶nh cã b»ng ®é lín cña vËt kh«ng? - Kh«ng, thay g­¬ng ph¼ng b»ng g­¬ng trong hoÆc tÊm kÝnh trong. -C2: HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ h×nh 5.3 ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n. *KÕt luËn: Độ lớn ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật. 3. So s¸nh kho¶ng c¸ch tõ mét ®iÓm cña vËt ®Õn g­¬ng vµ kho¶ng c¸ch tõ ¶nh cña ®iÓm ®ã tíi g­¬ng. Dïng thÝ nghiÖm ë h×nh 5.3 ®Ó kiÓm tra dù ®o¸n. -HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm nh­ h×nh 5.3 vµ tr¶ lêi C3,rót ra kÕt luËn. +C3: AA’ vu«ng gãc víi MN, A vµ A’ c¸ch ®Òu MN. * KÕt luËn: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau. II.Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng. C4 :Vẽ ảnh S’ dựa vào tính chất của ảnh qua gương phẳng (ảnh đối xứng vật qua gương) +Vẽ hai tia phản xạ IN và KM theo định luật phản xạ ánh sáng. -Không hứng được trên màn chắn là vì các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài qua S’ N M I S K S/ * H×nh vÏ: *KÕt luËn: Ta nhìn thấy ảnh ảo S/ vì các tia phản xạ lọt vào mắt có đường kéo dài đi qua ảnh S/ *Ảnh của một vật: là tập hợp ảnh của tất cả các điểm trên vật. III. Vận dụng A B A’ B’ -C5: HS vẽ ảnh của đoạn thẳng AB ở hình 5.5 (SGK) C6: Hình cái tháp lộn ngược dựa vào phép vẽ ảnh chân tháp ở sát đất, đỉnh tháp ở xa đất nên ảnh của đỉnh tháp cũng ở xa đất và ở phía bên kia gương phẳng tức là ở dưới mặt nước.(H×nh 5.4) IV.LuyÖn tËp- cñng cè - Yêu cầu 1, 2 học sinh đọc phần ghi nhớ. - Ảnh tạo bởi gương phẳng có những tính chất nào? -học sinh đọc phần ghi nhớ. -Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn gọi là ảnh ảo. +Độ lớn ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật. +Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau. V. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em học thuộc phần ghi nhớ. - Xem trước bài thực hành hôm sau chúng ta cùng tìm hiểu. - Làm bài tập ở SBT. - Chuẩn bị bài học mới. Tân Sơn, ngày….tháng 09 năm 2013 Duyệt của tổ chuyên môn Ngày soạn: 12 /09/2013 Ngày giảng: /09/2013 TiÕt 6: bµi 6: thùc hµnh: quan s¸t vµ vÏ ¶nh cña mét vËt t¹o bëi g­¬ng ph¼ng A.MỤC TIÊU 1.Kiến thức -Dựng được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng 2.Kĩ năng -Dựng được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng 3.Thái độ -HS cã th¸i ®é nghiªm tóc trong häc tËp vµ trung thùc trong b¸o c¸o kÕt qu¶ thÝ nghiÖm B. CHUẨN BỊ -GV:Cho mçi nhãm: 1 gương phẳng có giá đỡ, 1 cái bút chì, 1 thước đo độ,1 thước thẳng, -HS: Mẫu báo cáo. ®å dïng häc tËp C. tiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định tổ chức: SÜ sè: 7A: 7B: II. KiÓm tra - Yêu cầu 1, 2 học sinh đọc phần ghi nhớ. - Ảnh tạo bởi gương phẳng có những tính chất nào? -học sinh đọc phần ghi nhớ. -Ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng không hứng được trên màn chắn gọi là ảnh ảo. +Độ lớn ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật. +Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương phẳng cách gương một khoảng bằng nhau. III. Bài mới HĐ CỦA GV Ho¹t ®éng 1: Cho HS t×m hiÓu dông cô thÝ nghiÖm. - Yªu cÇu HS nªu nh÷ng dông cô thÝ nghiÖm cÇn chuÈn bÞ? Ho¹t ®éng 2: Cho HS t×m hiÓu néi dung thùc hµnh. -Yªu cÇu HS ®äc, suy nghÜ vµ thùc hiÖn theo yªu cÇu cña c©u C1 -Yªu cÇu HS t×m c¸ch ®Æt bót -Yªu cÇu HS: VÏ ¶nh trong tr­êng hîp 1 -Yªu cÇu HS: VÏ ¶nh trong tr­êng hîp 2 - Yªu cÇu HS ®äc vµ lµm theo yªu cÇu cña c©u C2 - Yªu cÇu HS ®äc vµ lµm theo yªu cÇu cña c©u C3 -GV: Yêu cầu học sinh đọc C4 và vẽ ảnh điểm M, N vào hình 3. Quan sát cách vẽ của học sinh. Ho¹t ®éng 3: Cho HS hoµn thµnh néi dung b¸o c¸o thùc hµnh. -Yªu cÇu c¸ nh©n HS hoµn thµnh b¸o c¸o HĐ CỦA HS I. ChuÈn bÞ -Môc I (SGK/ 18) II. Néi dung thùc hµnh 1.Xác định ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. C1 a, HS : t×m c¸ch ®Æt bót b, VÏ ¶nh - Tr­êng hîp 1: - Tr­êng hîp 2: 2. Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng C2: HS: Làm thí nghiệm theo sự hiểu biết, đánh dấu vùng quan sát được. So sánh với vùng quan sát được lúc trước C3:Vùng nhìn thấy trong gương sẽ hẹp C4: HS: Thực hiện theo yêu cầu của GV, nhận xét, bổ sung và hoàn chỉnh nội dung. III. MÉu b¸o c¸o thùc hµnh -C¸ nh©n HS hoµn thµnh b¸o c¸o (SGK/19) IV. Cñng cè - Thu báo cáo và cho HS tù nhận xét buổi thực hành? - Nhận xét đánh giá kết quả của tiết thực hành. -Nép báo cáo và tù nhận xét buổi thực hành. -L¾ng nghe ®Ó tù ®¸nh gi¸.. V. H­íng dÉn vÒ nhµ - Về nhà các em xem lại nội dung bài thực hành. - TËp vẽ ảnh của vật qua gương phẳng. - Chuẩn bị bài 7 Tân Sơn, ngày….tháng..... năm 2013 Duyệt của tổ chuyên môn =========================================================== Ngày soạn: 25 /09/2013 Ngày giảng: /09/2013 TIẾT 7: BÀI 7: GƯƠNG CẦU LỒI A.MỤC TIÊU 1.Kiến thức -Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lồi là tạo ra vùng nhìn thấy rộng. -Nêu được những đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi. 2.Kĩ năng -Nêu được ứng dụng chính của gương cầu lồi là tạo ra vùng nhìn thấy rộng. -Nêu được những đặc điểm của ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lồi. 3.Thái độ - HS có thái độ nghiêm túc trong học tập B. CHUẨN BỊ GV:1 gương cầu lồi, 1 gương phẳng có cùng kích thước, 1 miếng kính trong lồi (phòng thí nghiệm nếu có), 1 cây nến, diêm đốt nến. HS: Đồ dùng học tập C. tiÕn tr×nh lªn líp I.Ổn định tổ chức: SÜ sè: 7A: 7B: II. KiÓm tra -Kết hợp trong giờ III. Bài mới HĐ CỦA GV HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu ảnh của một