Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tiết 11 - Nguồn âm (tiết 4)

Ngày soạn : 01 - 11 - 2008 Ngày giảng : 03 - 11 - 2008 Tiết 11 NGUỒN ÂM I. Mục tiêu: * Kiến thức: - Nêu được đặc điểm chung của các nguồn âm. - Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong đời sống. * Kỹ năng: - Giúp học sinh quan sát thí nghiệm kiểm chứng để rút ra những đặc điểm của nguồn âm là dao động. II. Chuẩn bị: * Giáo viên: + Cho mỗi nhóm: - Một sợi dây cao su mảnh. - Một âm thoa và búa cao su. - Một tờ giấy. - Một mẩu lá chuối. + Cho cả lớp: Một cốc không, một cốc có nước, bộ 7 ống thí nghiệm, nước. III. Phương pháp: Vấn đáp, nhóm, thí nghiệm. IV. Tổ chức hoạt động của học sinh: 1. Ổn định (1'): 7A1: ..................; 7A2:..................; 7A3: .................. 2. Kiểm tra: Không KT 3. Bài mới (43'): Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của học sinh - Giáo viên yêu cầu học sinh hoạt động cá nhân đọc SGK tìm hiểu mục tiêu của chương. - Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: ? Chương âm học nghiên cứu gì. - Giáo viên nêu chương II và giới thiệu bài học. - Yêu cầu học sinh đọc câu C1. - Giáo viên thông báo: Vật phát ra âm thanh gọi là nguồn âm. ? Kể tên một số nguồn âm. - Yêu cầu học sinh tự đọc thông tin trong SGK trả lời câu hỏi: ? Mục đích của thí nghiệm là gì. ? Dụng cụ của thí nghiệm. ? Cách tiến hành thí nghiệm. ? Qua TN cần trả lời được câu hỏi nào - Giáo viên phát dụng cụ cho các nhóm, điều khiển học sinh làm thí nghiệm. ? Hiện tượng gì sảy ra. - Giáo viên yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả. - Giáo viên chốt hiện tượng. C4: ? Vật nào phát ra âm. ? Vật đó có dung động không. ? Nhận biết điều đó bằng cách nào. - Giáo viên cho học sinh báo cáo kết quả , thảo luận và thống nhất câu trả lời. - Tương tự giáo viên cho học sinh làm thí nghiệm 3. - Yêu cầu các nhóm báo cáo phương án thí nghiệm: Giáo viên cho học sinh tiến hành kiểm tra theo phương án khả thi. GV: nhấn mạnh kết quả - Giáo viên cho học sinh tổng hợp chung kết quả của ba thí nghiệm: ? Khi phát ra âm các vật đều có chung đặc điểm gì. - Cho học sinh nêu kết luận - Giáo viên yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi C6: Yêu cầu làm cho tờ giấy, lá chuối phát ra âm. - Tương tự cho học sinh trả lời câu C7. ? Nhận xét câu trả lời của bạn. C8. Y/c HS tìm cách kiểm tra C9. GV: y/c một HS lên bảng làm theo hướng dẫn của GV: - Đổ nước. - Dùng thìa gõ nhẹ - TL câu a, b - Thổi và trả lời câu c, d GV NX chốt KT - Yêu cầu học sinh đọc phần ghi nhớ SGK. ? Nêu đặc điểm chung của nguồn âm. * Hoạt động1: Tổ chức tình huống học tập (4'). - Học sinh nghiên cứu SGK trả lời câu hỏi: Chương âm học nghiên cứu gì? - Học sinh trả lời mục tiêu của chươngII, học sinh khác nhận xét bổ xung. * Hoạt động 2: Nhận biết nguồn âm (5'). I. Nguồn âm. - HS đọc C1 thực hiện theo y/c - Ghi bài: Vật phát ra âm thanh gọi là nguồn âm. - Hoạt động cá nhân lấy ví dụ. * Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm chung của nguồn âm (20'). II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì? Thí nghiệm: 1. - Học sinh hoạt động cá nhân tìm hiểu: Trả lời các câu hỏi. - Hoạt động nhóm làm thí nghiệm - Báo cáo kết quả. 2. - Trả lời câu hỏi C4 - Nhóm khác nhận xét câu trả lời của nhóm bạn , thảo luận thống nhất phương án kiểm tra. 3. - HS đọc SGk xác định cách tiến hành thí nghiệm và công việc cần quan sát, câu hỏi cần trả lời. - Hoạt động nhóm thảo luận tìm phương án thí nghiệm. Báo cáo kết quả. + Phương án 1: Sờ nhẹ tay vào một nhánh của âm thoa, thấy âm thoa dao động. + Phương án 2: Đặt quả bóng cạnh một nhánh của âm thoa, quả bóng nảy lên. + Phương án 3: Buộc một que tăm vào một nhánh của âm thoa, gõ nhẹ, đặt một nhánh của âm thoa buộc que tăm xuống nước thấy mặt nước dao động. - HS: Đều dao động * Kết luận: Khi phát ra âm, các vật đều dao động * Hoạt động 4: Vận dụng - củng cố (14') C6. HS Thực hiện C7. + Dây đàn ghi ta, Dây dàn bầu, Cột không khí trong ống sáo. C8. Có thể KT bằng cách cho khói vào trong ống và thổi. C9. Lớp theo dõi, nhận xét a, Thành ống thủy tinh dao động b, c, Cột không khí trong ống dao động d, - Học sinh đọc phần ghi nhớ SGK. 4. HDVN (1') - Học thuộc các kết luận trong bài + phần ghi nhớ, - Đọc "CTECB". - Bài tập: 10.1 đến 10.3 sbt - Đọc trước bài 11 " Độ cao của âm ".