Bài giảng Môn Vật lý lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1 - Bài 1 - Nhận biết ánh sáng nguồn sáng và vật sáng (tiết 53)

TUẦN 1 Ngày 28/08/2004 CHƯƠNG I : QUANG HỌC Tiết 1 Bài 1 NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức: Bằng TN khẳng định được rằng : Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng lọt vào mắt ta. Ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ các vật đó đến mắt ta. 2. Kĩ năng Dựa vào quan sát phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. 3. Thái độ Trung thực , tỉ mỉ trong khi làm TN. Có tinh thần cộng tác, phối hợp với bạn trong hoạt động chung của nhóm. II. CHUẨN BỊ 1.Dụng cụ TN cho mỗi nhóm HS 1đèn pin + pin 1ống thẳng hình trụ dài 30 cm,1đầu có thể cho đèn pin vào,1đầu có nắp đậy, đáy nắp có dán mảnh giấy trắng. 2. Dụng cụ cho GV Như của HS. Một gương phẳng và 1tấm bìa cứng có viết chữ TÌM. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC THẦY TRÒ GHI BẢNG HĐ 1: Giới thiệu chương ánh sáng (3phút) GV nêu câu hỏi dựa vào tình huống lớp học lúc đó (em nhìn thấy gì trước mặt khi mở và nhắm mắt?). Vậy khi nào ta mới nhìn thấy 1vật? GV cho HS xem ảnh trong SGK tr.4 và trả lời xem miếng bìa viết chữ gì? (có thể cho HS quan sát trên gương thực).Chú ý chữ viết trên tấm bìa so với chữ đọc trên gương Ảnh đọc trên gương có tính chất gì? GV cho HS đọc 6 câu hỏi nêu ở đầu chương và giới thiệu đó là nội dung của chương ánh sáng. HĐ 2: Giới thiệu bài mới (3phút). GV cho HS đọc phần mở bài (SGK tr.4). GV hướng dẫn các nhóm làm TN : để đèn pin hướng về phía bạn để bạn có thể thấy đèn bật sáng hay tắt đi . Tiến hành bật và tắt 1lần để cho bạn quan sát . Sau đó để đèn pin ngang trước mặt bạn sao cho bạn không nhìn thấy được bóng đèn, bật và tắt đèn bạn có nhận biết được lúc nào bật đèn , lúc nào tắt đèn không? Vì sao? Vậy thì "khi nào ta nhận biết được anh sáng? " HĐ3: Tìm hiểu vì sao nhận biết được ánh sáng(10phút) GV cho HS tự đọc phần quan sát và TN (SGK tr.4), thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi C1. GV gọi đại diện 1nhóm trả lời ,cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung rồi rút ra kết luận.Cho 2em nhắc lại kết luận. HĐ4: Nghiên cứu điều kiện để nhìn thấy một vật(15phút) GV đặt vấn đề khi nào nhìn thấy một vật? GV yêu cầu HS làm các TN như SGK tr.4, thảo luận nhóm và trả lời câuC2.GV quan sát các nhóm và uốn nắn các thao tác của HS. GV gọi đại diện một nhóm trả lời, cho các nhóm khác nhận xét, bổ sung để rút ra kết luận. HĐ 5:Phân biệt nguồn sáng, vật sáng(7phút) GV cho HS nhận xét sự khác nhau giữa bóng đèn pin đang bật sáng và mảnh giấy trắng ( vật nào tự nó phát ra ánh sáng ? Vật nào phải nhờ ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó rồi hắt ánh sáng đó lại?) GV gọi đại diện nhóm trả lời câu C3, cho các nhóm góp ý bổ sung và rút ra kết luận. HĐ 6:Vận dụng(5phút) GV cho HS thảo luận 2 câu hỏi C4 và C5 (Vì sao có khói hương thì mới thấy được vệt sáng?). GV cho HS đọc phần ghi nhớ. GV cho HS đọc phần có thể em chưa biết. - HS trả lời 2 trường hợp : mở mắt và nhắm mắt (tuỳ theo từng HS). - HS trả lời. - HS đọc chữ trên tấm bìa (TÌM) và chữ trên gương phẳng (MÍT) . Ảnh đọc trên gương ngược với chữ viết trên tấm bìa. - HS tiếp thu phần giới thiệu chương I của GV. - Một HS đọc 6 câu hỏi trong SGK. - HS bố trí TN theo nhóm(HS quan sát dây tóc bóng đèn khi bật đèn và tắt đèn trong 2 trường hợp kể trên ) thảo luận và trả lời câu hỏi. - HS thảo luận nhóm và đại diện nhóm trả lời câu C1 . - Các nhóm góp ý bổ sung, rút ra kết luậnghi vào vở và SBT. -Các nhóm làm TN lần lượt theo các H1.2 vàH1.3. Sau đó thảo luận nhóm và đại diện nhóm trả lời câu C2 . - Các nhóm góp ý, bổ sung và rút ra kết luận ghi vào vở và SBT. - HS thảo luận nhóm và đại diện nhóm trả lời câu C3 (có thể cho thí dụ về nguồn sáng và vật sáng) - Tập thể lớp góp ý và rút ra kết luận ghi vào vở và SBT. - HS thảo luận nhóm và trả lời câu C4 và C5 vào SBT. - 2 HS đọc phần in đậm SGK tr.5. - 1 HS đọc phần có thể em chưa biết SGK tr.5. CHƯƠNG I QUANG HỌC Bài 1: NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG - NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG . I. NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG 1. Quan sát và thí nghiệm (xem SGK tr.4). 2. Kết luận: Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta . II. NHÌN THẤY MỘT VẬT 1. Thí nghiệm (xem SGK tr.7) 2.Kết luận Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng truyền từ vật đó vào mắt ta. II. NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG: *Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng. * Dây tóc bóng đèn phát sáng và mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng. GHI NHỚ: (SGK tr.5)