Bài giảng Môn Vật lý lớp 8 - Tiết 11 – Bài 10 :Nguồn âm

Tiết 11 – Bài 10 : NGUỒN ÂM. I. Mục tiêu : Nêu được các đặc điểm chung của nguồn âm. Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong cuộc sống. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh : 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Chuẩn bị cho mỗi nhóm : + 1 sợi dây cao su mảnh. + 1 thìa và 1 cốc thuỷ tinh (càng mỏng càng tốt). + 1 âm thoa và 1 búa cao su. - Chuẩn bị cho cả lớp : + Ống nghiệm hoặc lọ nhỏ (như lọ penicillin). + Vài ba dãi lá chuối. + “Bộ đàn ống nghiệm” gồm 7 ống nghiệm đã được đổ nước đến các mức khác nhau. 2 . Chuẩn bị của học sinh : - Đọc và tìm hiểu trước bài 10. 3 . Cách tổ chức : - Lớp học : HĐ1; HĐ2; HĐ4. - Nhóm : HĐ3. III. Tổ chức hoạt đôïng dạy học : 1. Kiểm tra bài củ :( 5’) - Sửa và nhận xét bài kiểm tra 1 tiết. 2. Hoạt động 1 ( Tổ chức tình huống học tập ) :( 2’) - Các em hãy im lặng và lắng nghe những âm thanh phát ra xung quanh ta. - Các em đã nghe được những âm thanh nào. Và được phát ra từ đâu? Ị Vây các vật phát ra âm thanh như thế nào? Ị Tiết hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu. 3. Thu thập và xử lý thông tin : TG Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung 5’ 25’ 5’ Ø Hoạt động 2 : Nhận biết nguồn âm. C1: - Các em hảy kể tên các vật xung quanh ta phát ra âm thanh? - Những vật đó gọi là nguồn âm. - Nguồn âm là gì? C2: - Các em hãy kể tên các nguồn âm? Ø Hoạt động 3 : Nghiên cứu các đặc điểm của nguồn âm. - Yêu cầu HS đọc SGK. - Phân dụng cụ theo nhóm và yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm. C3: - Hãy quan sát dây cao su và lắng nghe, rồi mô tả điều mà em nhìn và nghe được. - Yêu cầu HS dùng thìa gõ nhẹ vào thành cốc thuỷ tinh mỏng. C4: - Vật nào phát ra âm? - Vật phát ra âm có rung động không? - Các em hãy tìm cách làm thí nghiệm để biết được vật phát ra âm rung động? (dùng quả cầu bấc, dùng tay giữ, dùng nước) - Làm thí nghiệm minh hoạ. - Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, mặt trống, thành cốc … gọi là dao động. Ị Dao động là gì? C5: - Yêu cầu HS dùng búa cao su gõ vào âm thoa đồng thời quan sát và lắng nghe. - Âm thoa có dao động không? - Hãy tìm cách kiểm tra để biết được khi phát ra âm, âm thoa dao động. Ø Hoạt động 4 :Vận dụng. C6: - Muốn làm cho lá chuối, tờ giấy phát ra âm thì ta làm như thế nào? Ị các em hãy làm minh hoạ. C7: - Hãy kể tên một nhạc cụ mà em biết. - Ứng với mỗi nhạc cụ em hãy cho biết bộ phận nào dao động phát ra âm. C8: - Các em hãy dùng nắp viết và thổi vào để nó phát ra âm. - Yêu cầu HS đọc C8 - Cái gì dao động phát ra âm? - Hãy tìm cách kiểm tra xem có đúng khi đó cột khí dao động không? C9: - Giới thiệu đàn ống nghiệm? - Gõ nhẹ vào từng ống theo thứ tự từ trái sang phải Ị HS lắng nghe. - Bộ phận nào dao động phát ra âm? - Ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào phát ra âm bỗng nhất? - Lần lượt thổi mạnh vào các ống Ị HS lắng nghe. - Bộ phận nào dao động phát ra âm? - Ống nào phát ra âm trầm nhất ống nào phát ra âm bổng nhất. - Trả lời. - Lắng nghe. - Trả lời. - Trả lời. - Đọc SGK. - Nhận dụng cụ thí nghiệm và thực hành theo nhóm. - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Làm thí nghiệm. - Lắng nghe. - Trả lời. - Làm thí nghiệm . - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Trả lời. - Đọc SGK. - Trả lời. - Trả lời. - Quan sát. - Lắng nghe. - Trả lời. - Trả lời. - Lắng nghe. - Trả lời. - Trả lời. I.Nhận biết nguồn âm:: 1. Nguồn âm: là vật phát ra âm. II. Các nguồn âm có đặc điểm gì: - Dao động: Là sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc, mặt trống. - Đặc điểm của nguồn âm: Các vật phát ra âm đều dao động. III. Vận dụng: IV. Củng cố và dặn dò: 4. Củng cố ( 2’): Hướng dẫn HS làm BT10.1 . 5. Dặn dò ( 1’) : Làm BT10.1 đến 10.5. Đọc và tìm hiểu bài 11 , V. Bổ sung: