Bài giảng Môn Vật lý lớp 9 - Tiết 1 - Sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn

Ngày soạn: 11 - 8 - 2013 Ngày giảng: 9A: ; 9B: Tiết 1. sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn I .Mục tiêu 1. Kiến thức: -Nêu được cách bố trí thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm khảo sát sự phụ thuộc của I vào U giữa 2 đầu dây dẫn Vẽ được đồ thị biểu thị mối quan hệ giữa I và U -Nêu được kết luận về sự phụ thuộc cảu I và U giữa hai đầu dây dẫn 2. Kỹ năng: Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng dụng cụ đo : Vôn kế, Ampe kế và vẽ đồ thị 3. Thái độ: Yêu thích môn học II . Chuẩn bị 1. Giáo viên: Bảng phụ, chẩn bị cho mỗi nhóm HS: 1 điện trở mẫu , 1vôn kế, 1 ampe kế, 1 công tắc, 1 nguồn điên 6V, dây nối 2. Học sinh: Giấy kẻ ô vuông III .Tiến trình dạy học 1. ổn định tổ chức: Sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới Giới thiệu chương trình vật lí 9 và y/c học tập theo nhóm và theo cá nhân Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ1: Tổ chức tình huống học tập GV y/c HS: Vẽ sơ đồ mạch điện gồm 1 nguồn, 1 bóng đèn,1 vôn kế, 1ampe kế, 1 công tắc K . Trong đó vôn kế đo U giữa 2 đầu bóng đèn, ampe kế đo cường độ dòng điện qua đèn 1HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện theo y/c của GV + Hãy giải thích cách mắc vôn kế và ampe kế trong mạch điện đó 1HS giải thích cách mắc vôn kế và ampe kế GV y/c HS dưới lớp nhận xét . GV nhận xét và sửa chữa HS nhận xét GV: ở lớp 7 ta đã biết khi U đặt vào bóng đèn càng lớn thì I qua bóng đèn càng lớn và càng sáng . Vậy giữa I chạy qua dây dẫn điện có tỉ lệ với U đặt vào 2 đầu dây hay không ? HS năm bắt và có thể đưa ra phương án thí nghiệm kiểm tra sự phụ thuộc giữa I và U Để trả lời được câu hỏi này ta phải tiến hành thí nghiệm như thế nào ? HĐ2: Tìm hiểu sự phụ thuộc của cường độ dòng điện vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn I- Thí nghiệm 1. Sơ đồ mạch điện HS vẽ sơ đồ mạch điện thí nghiệm kiểm tra vào vở GV y/c HS tìm hiểu mạch điện H1.1 (SGK-4) kể tên và nêu công dụng và cách mắc các dụng cụ trong sơ đồ 2. Tiến hành thí nghiệm HS đọc mục 2 và nêu các bước tiến hành thí nghiệm GV y/c HS đọc tìm hiểu muc 2- T iến hành thí nghiệm và nêu các bước tiến hành thí nghiệm + Mắc mạch điện theo sơ đồ H1.1 + Đo I tương ứng với mỗi U đặt vào 2 đầu dây GV hướng dẫn cách làm thay đổi U đặt vào 2 đầu dây dẫn bằng cách thay đổi số pin dùng làm nguồn điện + Ghi kết quả vào bảng 1 , trả lời câu C1 Y/C hs nhận dụng cụ thí nghiệm và tiến hành thí nghiệm ghi kết quả bảng 1 HS các nhóm tiến hành thí nghiệm, trao đổi, thống nhất kết quả và báo cáo kết quả GV y/c HS các nhóm báo cáo kết quả và trả lời câu C1 từ kết quả trên HS trả lời câu C1 và ghi nhận xét : Khi tăng (giảm )U đặt vào 2 đầu dây dẫn bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó cũng tăng hoặc giam rbấy nhiêu lần GV đánh giá nhận xét kết quả của các nhóm HĐ3: Vẽ và sử dụng đồ thị rút ra kết luận II- Đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U 1. Dạng đồ thị Y/C HS đọc phần thông báo mục 1- Dạng đồ thị, trả lời câu hỏi: HS nêu được đặc điểm dạng đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U là: + nêu đặc điểm đường biểu diễn sự phụ thuộc của I vào U ? + Là đường thẳng qua gốc toạ độ + Dựa vào đồ thị cho biết : U = 1,5V " I = ? U = 1,5V " I = 0,3 A U = 3V " I = 0,6A U = 3V " I = ? ........ GV hướng dẫn lại cách vẽ đồ thị và y/c từng HS trả lời câu C2 HS nắm bắt lại cách vẽ đồ thị và trả lời câu C2 Nêu kết luận về mối quan hệ giữa I và U HS nêu kết luận: U giữa 2 đầu dây dẫn tăng (giảm ) bao nhiêu lần thì I chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (giảm ) bấy nhiêu lần HĐ4: Vận dụng - Củng cố Y/C cá nhân HS hoàn thành câu C3. 1HS trả lời , Hs khác nhận xét Cá nhân hoàn thành câu C3 : U = 2,5V " I = 0,5A U = 3,5V " I = 0,7A GV đánh giá và nêu lại cách xác định giá trị U , I ứng với một điểm M bất kì trên đồ thị HS nắm bắt GV y/c HS thực hiện tiếp câu C4 HS hoàn thành câu C4 GV đánh giá và nhận xét GV đó cũng chính là câu trả lời của phần mở bài Kết quả đo Lần đo Hiệu điện thế (V) Cường độ dòng điện (A) 1 2,0 0,1 2 2,5 0,125 3 4,0 0,2 GV y/c HS trả lời câu hỏi củng cố : + Sự phụ thuộc của I vào U giữa 2 đầu dây dẫn HS lần lượt nêu lại các kiến thức của bài theo câu hỏi của GV 4. Củng cố + Đọc và học thuộc phần ghi nhớ cuối bài học +Đọc thêm mục có thể em cha biết + Làm bài tập 1 SBT 5. Dặn dò: về nhà học bài,đọc bài mới Ngày soạn: 12 - 8 - 2013 Ngày giảng: 9A: ; 9B: điện trở của dây dẫn - định luật ôm I. Mục tiêu 1. Kiến thức: -Nhận biết được đơn vị điện trở và vận dụng được công thức tính điện trở để giải bài tập -Phát biểu và viết được hệ thức định luật Ôm -Vận dụng được định luật Ôm để giải 1 số bài tập đơn giản 2. Kỹ năng : -Sử dụng được 1 số thuật ngữ khi nói về I và U -Vẽ sơ đồ mạch điện sử dụng các dụng cụ đo để xác định được điện trở cảu 1 dây dẫn 3. Thái độ: Cẩn thận , kiên trì trong giải bài tập II.Chuẩn bị 1. Giáo viên: Kẻ sẵn bảng ghi giá trị thương số U/I 2. Học sinh: Học bài và làm bài tập đầy đủ III. Tiến trình dạy học 1. ổn định tổ chức Sĩ số 2. Kiểm tra + Nêu kết luận về mối quan hệ giữa HĐT giữa 2 đầu dây dẫn và cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn đó ? 3. Bài mới Hoạt động của GV Hoạt động của HS HĐ1: Tổ chức tình huống học tập + Từ bảng kết quả của bài trước hãy xác định thương số U/I và nêu nhận xét ? HS thực hện theo nhóm sau đó thảo luận thống nhất câu trả lời : Thương số U/I có giá trị gần như nhau GV đánh giá và nhận xét GV: Với dây dẫn trong TN ở bảng 1 ta thấy nếu bỏ qua sai số thì thương U/I có giá trị như nhau . Vậy với các dây dẫn khác có kết quả như vậy không ? HS nắm bắt vấn đề đặt ra HĐ2: Tìm hiểu khái niệm điện trở I. Điện trở của dây dẫn + Y/C từng HS dựa vào bảng 2 xác định thương số U/I với dây dẫn ? 1. Xác định thương số U/I đối với dây dẫn + Nêu nhận xét và trả lời câu C2? GV hướng dẫn HS thảo luận trả lời C2 HS tính thương số U/I và điền kết quả vào bảng 2 và trả lời câu C2 : + Với mỗi dây dẫn thì thương số U/I cso giá trị xác định và không đổi + Với 2 dây dẫn khác nhau thì thương số U/I có giá trị khác nhau GV y/c HS đọc phần thông báo của mục 2 và trả lời câu hỏi : Nêu công thức tính điện trở ? HS đọc thông báo mục 2 và trả lời câu hỏi : + Công thức tính điện trở là R = U/I GV giới thiệu kí hiệu điện trở trong sơ đồ mạch điện và đơn vị tính điện trở GV y/c HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện HS khác nhận xét Gv hướng dẫn HS cách đổi đơn vị điện trở So sánh điện trở của dây dẫn ở bảng 1 và 2 từ đó nêu ý nghĩa cảu điện trở HS so sánh điện trở của 2 dây dẫn và nêu được ý nghĩa của điện trở : Là biểu thị mức độ cản trở dòng điện của dòng điện nhiều hay ít HĐ3: Phát biểu và viết biểu thức định luật Ôm II- Định luật Ôm GV hướng dẫn HS từ công thức : R = " I = và thông báo đây là biểu thức của định luật Ôm HS ghi biểu thức định luật Ôm: I = GV y/c HS dựa vào biểu thức cảu định luật Ôm hãy phát biểu bằng lời định luật Ôm 2HS phát biểu nội dung định luật Ôm GV uốn nắn và giới thiệu rõ các đại lượng có trong công thức và đơn vị của nó trong công thức HS năm bắt HĐ4: Vận dụng Câu C3: Tóm tắt: Bài giải GV y/c HS trả lời câu hỏi : + Câu C3: Đọc và tóm tắt " Nêu cách giải R = 12 áp dụng BT định luật Ôm: I = 0,5A I = U = ? Thay số U = 6V + Từ công thức R = , 1HS phát biểu như sau: R cảu 1 dây dẫn tỉ lệ thuận với U đặt vào 2 đầu dây và tỉ lệ nghịch với I chạy qua dây dẫn đó . Phát biểu đó đúng hay sai ? HS: Phát biếu đó là sai vì tỉ số U/I là không đổi đối với 1 dây dẫn do đó không thể nói R tỉ lệ thuận với U và tỉ lệ nghịch với I GV y/c HS giải thích , nhận xét. GV sửa chữa và bổ sung 1HS nhận xét và đánh giá + Y/c HS trả lời câu C4: Câu C4: Vì cùng 1 U đặt vào 2 đầu các dây dẫn khác nhau, I tỉ lệ nghịch với R, nên R2 = 3R1 ; I1 = 3I2= 4.Củng cố + Đọc và học thuộc phần ghi nhớ cuối bài học +Đọc thêm mục có thể em cha biết + Làm bài tập 1 SBT 5-Dặn dò: về nha học bài,đọc bài mới Ngày soạn: 18 - 8 - 2013 Ngày giảng: 9A: ; 9B: Tiết 3. thực hành : xác định điện trở của một dây dẫn bằng ampe kế và vôn kế I. Mục tiêu 1. Kiến thức: -Nêu được các cách xác định điện trở từ công thức tính điện trở Mô tả được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm xác định điện trở của một dây dẫn bằng vôn kế, ampe kế 2. Kỹ năng : Mắc mạch điện theo sơ đồ, sử dụng đúng các dụng cụ đo và kĩ năng làm bài thực hành 3. Thái độ: Cẩn thận, kiên trì, trung thực, hợp tác nhóm nhỏ II.Chuẩn bị 1. Giáo viên: Đồng hồ đa năng 2. Học sinh: Mỗi nhóm HS: 1 dây dẫn điện có điện trở chưa biết giá trị, 1 bộ nguồn, a ampe kế và vôn kế , 1công tắc điện, 7 đoạn dây nối III.Tiến trình dạy học 1. ổn định tổ chức Sĩ số 2. Kiểm tra Hoạt động của GV Hoạt động của HS - Y/C lớp phó học tập báo cáo tình hình chuẩn bị bài của các bạn trong lớp Lớp phó báo cáo kết quả chuẩn bị của các bạn , của các nhóm trong lớp GV y/c HS trả lời : + Câu hỏi của mục 1 của mẫu báo cáo thực hành 1HS lên bảng trả lời câu hỏi y/c + Vẽ sơ đồ mạch điện thí nghiệm các định điện trở của 1 dây dẫn bằng vôn kế, ampe kế HS dưới lớp vẽ sơ đồ mạch điện thí nghiệm vào vở Gv kiểm tra phần chuẩn bị của HS trong vở GV gọi Hs nhận xét câu trả lời cảu bạn " GV đánh giá phần chuẩn bị bài của HS 3. Bài mới 1. Thực hành theo nhóm Nhóm trưởng phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm: GV chia nhóm, phân công nhóm trưởng. Y/ C nhóm trưởng của các nhóm phân công nhiệm vụ cảu các bạn trong nhóm + Nhận dụng cụ thí nghiệm + Ghi chép kết quả thí nghiệm Nhóm trưởng điieù khiển HS trong nhóm thảo luận thống nhất ý kiến GV nêu y/c chung của tiết thực hành về thái độ và ý thức thực hành GV giao nhiệm vụ cho các nhóm và y/c các nhóm tiến hành thí nghiệm theo mục II (SGK - 9 ) HS các nhóm tiến hành thí nghiệm GV theo dõi và giúp đỡ các nhóm mắc mạch điện, kiểm tra các mối tiếp xúc và cách mắc vôn kế và ampe kế Tất cả HS trong nhóm đều tham gia thực hành và theo dõi , kiểm tra cách mắc của các bạn trong nhóm Gv y/c các HS trong nhóm đều phải tiến hành thí nghịêm thực hành Đọc kết quả đo theo đúng quy tắc Y/C hs hoàn thành mẫu báo cáo thực hành Y/C HS trao đổi nhóm nhận xét về nguyên nhângây ra sự khác nhau cảu các trị số điện trở vừa tính xong trong mỗi lần đo Cá nhận hoàn thành mẫu báo cáo thực hành mục a, b, Trao đổi nhóm hoàn thành nhận xét mục c, 2. Tổng kết, đánh giá thái độ thực hành GV thu mẫu báo cáo thực hành + GV nhận xé thái độ học tập của HS, ý thức kỉ luật + Nhận xét thao tác thí nghiệm HS nắm bắt và rút kinh nghiệm 4. Củng cố Ôn lại kiến thức về mạch điện nối tiếp và song song đã học ở lớp 7 Đọc trước bài mới " Đoạn mạch nối tiếp " 5. Dặn dò -Về nhà học bài -Đọc trước bài mới