Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 35+36, Bài: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

Tiết 35,36 LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên”-Nguyễn Đình Chiểu) LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: Chân dung nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: - Nguyễn Đình Chiểu (1822 -1888), tục gọi là Đồ Chiểu. - Có nghị lực sống và cống hiến lớn lao cho đời: gánh vác cả ba trọng trách: thầy giáo, thầy thuốc, nhà thơ. - Ông sống thanh cao, trong sạch, yêu nước và tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm. Toµn c¶nh l¨ng cụ §å Chiểu Cố Thủ tướng Phạm Văn đồng từng nhận xét về Nguyễn Đình Chiểu: “Trên trời có những vì sao có những ánh sáng khác thường, thoạt nhìn thì chưa thấy sáng, song càng nhìn càng thấy sáng. Nguyễn Đình Chiểu – nhà thơ yêu nước vĩ đại của nhân dân miền Nam thế kỉ XIX – là một trong những ngôi sao như thế!” - Cuộc đời bất hạnh: 27 tuổi mù loà, đường tình duyên trắc trở, về quê nhà gặp buổi loạn li. Nhưng ông không gục ngã trước số phận. Ông vẫn ngẩng cao đầu đảm nhận ba trọng trách: là một thầy giáo, một thầy thuốc, một nhà thơ. Ở cương vị nào cũng làm việc hết mình và nêu tấm gương sáng cho đời. - Sống thanh cao, trong sạch, yêu nước, có tinh thần bất khuất chống giặc ngoại xâm. Thơ văn của ông có tác động tích cực đối với cuộc chiến đấu của nhân dân ta đương thời. Bởi vậy, mà ông được mệnh danh là “Thư sinh giết giặc bằng ngòi bút” (Ý thơ Tùng Thiện Vương). * Những tác phẩm chính: - Truyện Lục Vân Tiên - Chạy giặc - Ngư tiều y thuật vấn đáp - Dương Từ - Hà Mậu - Văn tế Trương Định - Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: Truyện “Lục Vân Tiên” ra đời khoảng đầu những năm 50 của thế kỉ XIX, thể hiện rõ lí tưởng đạo đức mà Nguyễn Đình Chiểu muốn gửi gắm qua tác phẩm. 10 TIẾT 35, 36: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: Tóm tắt tác phẩm: gồm 4 phần - Lục Vân Tiên đánh cướp cứu Kiều Nguyệt Nga. - Lục Vân Tiên gặp nạn và được cứu giúp. - Kiều Nguyệt Nga gặp nạn mà vẫn giữ lòng chung thủy với Lục Vân Tiên. - Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga gặp lại nhau. Yếu tố trùng hợp: - Việc bỏ thi về chịu tang, bị đau mắt, bị mù. - Bị bội hôn. - Về sau đều gặp được cuộc hôn nhân tốt đẹp (Lục Vân Tiên gặp lại Kiều Nguyệt Nga, còn Nguyễn Đình Chiểu với cô Năm Điền). Sự khác biệt: - Lục Vân Tiên được tiên cho thuốc sáng mắt lại, tiếp tục đi thi đỗ Trạng Nguyên, cầm quân đánh giặc thắng lợi. - Nguyễn Đình Chiểu vĩnh viễn sống bóng tối nhưng là tấm gương sáng cho người đời. LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: 3. Bố cục: 2 phần Phần 1: 14 câu đầu: Lục Vân Tiên đánh tan bọn cướp, tiêu diệt tên cầm đầu Phong Lai để cứu Kiều Nguyệt Nga. Phần 2: Còn lại: Cuộc trò chuyện giữa Lục Vân Tiên với Kiều Nguyệt Nga. LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA Văn bản: (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: II. Đọc- hiểu văn bản: 1. Hình ảnh Lục Vân Tiên: LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA Văn bản: (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: II. Đọc - hiểu văn bản: 1. Hình ảnh Lục Vân Tiên: a. Hành động đánh cướp: Vân Tiên tả đột hữu xông Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang a. Hành động đánh cướp: “ Vân Tiên ghé lại bên đàng, Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô. Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ, Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.” Phong Lai mặt đỏ phừng phừng: “Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây. Trước gây việc dữ tại mầy, Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.” Hãy tìm những Vân Tiên tả đột hữu xông, chi tiết thể Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang. hiện hành Lâu la bốn phía vỡ tan, động, lời nói Đều quăng gươm giáo tìm đường chạy ngay. của Vân Tiên khi đánh cướp? Phong Lai trở chẳng kịp tay, Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ” LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA Văn bản: (Trích “Truyện Lục Vân Tiên” – Nguyễn Đình Chiểu) I. Tìm hiểu chung: II. Tìm hiểu văn bản: 1. Hình ảnh Lục Vân Tiên: a. Hành động đánh cướp: - Hành động: “bẻ cây làm gậy xông vô”, “tả đột hữu xông”. → Không băn khoăn, do dự, không màng an nguy của bản thân. - Lời nói: “Bớ đảng hung đồ quen thói hồ đồ hại dân” a. Hành động đánh cướp: “ Vân Tiên ghé lại bên đàng, Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô. Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ, Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.” Phong Lai mặt đỏ phừng phừng: “Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây. Trước gây việc dữ tại mầy, Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.” Vân Tiên tả đột hữu xông, Tìm những Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang. chi tiết miêu Lâu la bốn phía vỡ tan, tả bọn cướp? Đều quăng gươm giáo tìm đường chạy ngay. Phong Lai trở chẳng kịp tay, Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ” 1. Hình ảnh Lục Vân Tiên: a. Hành động đánh cướp: - Hành động: “bẻ cây làm gậy xông vô”, “tả đột hữu xông”. → Không băn khoăn, do dự, không màng an nguy của bản thân. - Lời nói: “Bớ đảng hung đồ quen thói hồ đồ hại dân” . - Hình ảnh bọn cướp: hung dữ, đông. - Nghệ thuật tương phản → tô đậm sự quả cảm của Lục Vân Tiên; nhịp thơ nhanh, mạnh đã tạo cho trận đánh một khí thế hào hùng, sôi động. a. Hành động đánh cướp: “ Vân Tiên ghé lại bên đàng, Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô. Kêu rằng: “Bớ đảng hung đồ, Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.” Phong Lai mặt đỏ phừng phừng: “Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây. Trước gây việc dữ tại mầy, Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng.” Vân Tiên tả đột hữu xông, Kết quả trận Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dang. đánh như thế Lâu la bốn phía vỡ tan, nào? Đều quăng gươm giáo tìm đường chạy ngay. Phong Lai trở chẳng kịp tay, Bị Tiên một gậy thác rày thân vong ”