Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Bài 2: Văn bản Thánh Gióng - Năm học 2020-2021 - Ngô Thị Thủy

Văn bản THÁNH GIÓNG(Truyền thuyết)Giáo viên: Ngô Thị ThủyTrường THCS Long BiênNăm học 2020 - 2021Tam quan đền Gióng – Phù Đổng, Gia LâmI. ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 1.Đọc, tóm tắt a. Đọc b. Tóm tắt - Sự ra đời của Gióng. - Gióng biết nói và nhận trách nhiệm đánh giặc. - Gióng lớn nhanh, vươn vai thành tráng sĩ. - Gióng đánh tan giặc và bay về trời. - Vua phong Gióng là Phù Đổng Thiên Vương. Vị thiên vương (vị tướng nhà trời) ở làng Phù Đổng. 2. Chú thích: SGK - Trượng: Đơn vị đo bằng 10 thước Trung Quốc cổ (3,33m), hiểu là rất cao. - Phù Đổng Thiên Vương:3. Bố cục: - Phần 1: Từ đầu “đặt đâu nằm đấy”.=> Sự ra đời kì lạ của Gióng. - Phần 2: Tiếp theo... “từ từ bay lên trời”.=> Gióng trưởng thành và đánh giặc cứu nước. - Phần 3: Còn lại.=> Những dấu tích về Thánh Gióng. Chia làm 3 phầnThời Hùng Vương thứ 6, làng Gióng. - Bà mẹ ra đồng thấy vết chân to, đặt lên ướm thử - thụ thai, 12 tháng mới sinh ra. - Cậu bé lên 3 tuổi không nói, không cười, đặt đâu nằm đấy.II. TÌM HIỂU CHI TIẾT Truyện “Thánh Gióng” có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nªu lªn những chi tiết kể về sự ra đời của Gióng? Nhận xét về sự ra đời đó? CÂU HỎI THẢO LUẬNCác em có suy nghĩ gì về nguồn gốc và sự ra đời kì lạ của Gióng?1. Sự ra đời kì lạ của Gióng: Xuất thân gia đình nông dân ,mang thai...kì lạ. - Người anh hùng thường có xuất thân kì lạ, cao quý. (dấu hiệu nhận biết) - Quan niệm của nhân dân: Người anh hùng thường sinh ra từ nhân dân, được nhân dân nuôi dưỡng. Gióng là con của người nông dân lương thiện: Gióng gần gũi với mọi người; Gióng là người anh hùng của nhân dân, đại diện cho nhân dân. - Tiếng nói đầu tiên của Gióng: + Gọi mẹ mời sứ giả vào nói chuyện. + Là tiếng nói đòi đánh giặc. + Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nước luôn thường trực ngay từ bé thơ. + Gióng là hình ảnh của nhân dân. + Thể hiện niềm tin chiến thắng. Đây là chi tiết thần kì Nghe tiếng sứ giả, Gióng đã cất tiếng nói đầu tiên như thế nào? Tiếng nói đó có ý nghĩa gì?Tại sao Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sát?2. Sự trưởng thành và tham gia đánh giặc của Gióng a) Quá trình trưởng thành: - Gióng lớn nhanh như thổi:+ Cơm ăn mấy cũng không no.+ Áo vừa mặc vừa xong đã căng đứt chỉ. => Sự lớn nhanh kì lạ của Gióng đáp ứng yêu cầu dánh giặc - Bà con làng xóm góp gạo nuôi Gióng: + Công sức cha mẹ + Thức ăn, đồ mặc của nhân dân, giản dị. Việc bà con góp gạo nuôi chú bé có ý nghĩa gì?Ai là người nuôi Gióng lớn lên? - Chú bé Gióng vươn vai thành tráng sĩ:Gióng là con của nhân dân. Là tinh thần đoàn kết đánh giặc của nhân dân, Sức sống kì diệu mỗi khi đất nước gặp xâm lăng Sự lớn lên của Gióng được kể lại như thế nào? Ý nghĩa của chi tiết ấy?  - Gióng ra trận đánh giặc: + Dùng ngựa sắt, gậy sắt, áo giáp sắt phi thẳng đến nơi có giặc. + Roi sắt gãy, nhổ tre bên đường đánh giặc.=> Nhân dân ta đã biết sử dụng vũ khí sẵn có để đánh giặc.b) Quá trình đánh giặc: Theo em, chi tiết “Gióng nhổ những cụm tre bên đường quật vào giăc” khi roi sắt gãy có ý nghĩa gì? - Cảnh giặc thua thảm hại: + Chết như ngả rạ. + Giẫm đạp lên nhau chạy trốn.=> Giặc Ân bị quét sạch khỏi bờ cõi, cuộc kháng chiến chống ngoại xâm giành thắng lợi. 3.Kết truyện:Gióng cùng ngựa bay về trời.+ Nhân dân thể hiện sự ngưỡng mộ và ngợi ca.- Vua phong Gióng là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ.- Dấu tích trên quê hươngGióng về với cõi vô biên, bất tử. Chi tiết “Gióng cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời” có ý nghĩa gì?* Ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng: - Thánh Gióng là hình ảnh cao đẹp của người anh hùng đánh giặc theo quan niệm của nhân dân. - Thánh Gióng là ước mơ của nhân dân về sức mạnh tự cường của dân tộc. - Truyện phản ánh lịch sử chống ngoại xâm của ông cha ta thời xa xưa : thời đại Hùng Vương. - Hiện còn đền thờ Thánh Gióng tại Gia Lâm, Hà Nội, hàng năm có lễ hội Gióng.III. Tổng kết 1.Nội dung - Ca ngợi tinh thần yêu nước, bất khuất chống ngoại xâm của dân ta thời cổ đại. -Thánh Gióng là biểu tượng tuyệt đẹp của người Việt Nam trong chiến đấu và chiến thắng, không màng đến danh lợi. 2.Nghệ thuật - Xây dựng người anh hùng mang màu sắc thần kì, tạo nên vẻ đẹp hấp dẫn, lôi cuốn. - Cách thức xâu chuỗi những sự kiện lịch sử trong quá khứ với những hình ảnh thiên nhiên đất nước,được lý giải Bài tập 2: III. Luyện tập: - Đối tượng: - Mục đích: + Tiếp thu truyền thống cha ông. + Ra sức luyện tập và thi tài để có sức mạnh, tinh thần chiến đấu kiên cường như Thánh Gióng. + Học tập tốt, lao động tốt góp phần vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.Dành cho lứa tuổi thiếu niên - lứa tuổi của Gióng trong thời đại mới.Chúc các em học giỏi!