Bài giảng Tiết 8 :đơn chất và hợp chất – phân tử (tiết 01)

TiÕt 8 :ĐƠN CHẤT VÀ HỢP CHẤT – PHÂN TỬ (TiÕt 1) A. MỤC TIÊU : 1.Kiến thức: Biết được: - Đơn chất là những chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên. - Hợp chất là những chất được cấu tạo từ hai nguyên tố hóa học trở lên. - Các chất (đơn chất và hợp chất) thường tồn tại ở ba trạng thái rắn, lỏng, khí. 2.Kĩ năng: - Quan sát mô hình, hình ảnh minh họa về ba trạng thái của chất. - Phân biệt được một số chất là đơn chất hay hợp chất theo thành phần cấu tạo nên nó. 3.Thái độ: Tạo hứng thú say mê môn học cho học sinh . B- Träng t©m: §¬n chÊt, hỵp chÊt C-CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên : -Phßng m¸y : -Bµi tËp trªn m¸y Tranh vÏ trªn m¸y hình 1.10 đến 1.13 SGK 2. Học sinh: -Ôn lại các khái niệm về chất, hỗn hợp, nguyên tử , nguyên tố hóa học. -Đọc bài 6 SGK / 22,23 D.HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC 1/ Kiểm tra bài cũ:(05’) C©u hái: Nguyªn tư khèi lµ g×? 1®vC cã khèi l­ỵng b»ng bao nhiªu Khèi l­ỵng nguyªn tư C Tr¶ lêi: NTK lµ khèi l­ỵng cđa mét nguyªn tư tÝnh b»ng ®vC 1 ®vC = 1/12 mC 2.Giíi thiƯu :(2’) Trong c¸c tiÕt tr­íc c¸c em ®· biÕt chÊt ®­ỵc t¹o nªn tõ c¸c nguyªn tè hãa häc . C« gi¸o cã b¶ng vÝ dơ vỊ mét sè chÊt vµ nguyªn tè t¹o nªn c¸c chÊt ®ã (GV tr×nh chiÕu ) Nguyªn tè ChÊt O H, O C .H ,O Na,Cl Cu KhÝ Oxi N­íc §­êng Muèi ¨n §ång GV:Gäi 1HS ®äc vd …Dùa vµo thµnh phÇn nguyªn tè (Sè l­ỵng ) ta cã thĨ chia c¸c chÊt trªn thµnh mÊy lo¹i ? HS:Chia 2 lo¹i : + ChÊt chØ do 1 nguyªn tè hãa häc t¹o nªn :KhÝ oxi, ®ång +ChÊt do 2,3..nguyªn tè hãa häc t¹o nªn :N­íc ,®­êng ,muèi ¨n . GV: §ĩng nh­ vËy ,dùa vµo thµnh phÇn ,chÊt ®­ỵc chia thµnh 2 loaÞ ,®ã lµ nh÷ng lo¹i nµo ,chĩng cã ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o nh­ thÕ nµo ?C« vµ c¸c em cïng ®i nghiªn cøu bµi häc h«m nay …. 3/ Bài mới: 30’ Hoạt động của giáo viên TG Hoạt động của học sinh -Quan s¸t vd trªn : Em h·y cho biÕt KhÝ oxi do nguyªn tè nµo t¹o nªn ? §ång do nguyªn tè nµo t¹o nªn ? -KhÝ oxi ,®ång ®Ịu do 1 nguyªn tè hãa häc cÊu t¹o nªn àgäi lµ ®¬n chÊt . VËy đơn chất lµ g× ?§¬n chÊt cã ®Ỉc ®iĨm cấu tạo nh­ thÕ nµo ta đi t×m hiĨu phần I Hoạt động 1: Tìm hiểu đơn chất -LÊy vÝ dơ vỊ ®¬n chÊt ? -Tõ vÝ dơ ®ã em h·y cho biÕt đơn chất lµ g× ? GV:Ghi nd trªn b¶ng ….. -GV: Cho hs đọc nội dung SGK -Th¶o luËn nhãm (3’) tr¶ lêi c©u hái : +Theo em ®¬n chÊt cã nhiỊu h¬n hay nguyªn tè nhiỊu h¬n? T¹i sao? +§¬n chÊt chia thµnh mÊy lo¹i ?Lµ nh÷ng lo¹i nµo ?Cho vÝ dơ ? -GV:Gäi c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ . -NhËn xÐt bỉ sung (nÕu cã ) GV kÕt luËn , bỉ sung thªm vỊ tc vËt lÝ cđa kim lo¹i vµ phi kim …. KL:Cã ¸nh kim, dỴo, dÉn nhiƯt, dÉn ®iƯn tèt PK: Kh«ng cã ¸nh kim, dÉn nhiƯt, ®iƯn kÐm (trõ than ch× ) -Th«ng th­êng tªn ®¬n chÊt trïng víi tªn nguyªn tè hãa häc t¹o nªn nã……. -C¸c nguyªn tư trong ®¬n chÊt cã ®Ỉc ®iĨm g× ? VËy ®¬n chÊt cã ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o nh­ thÕ nµo ,chĩng ta cïng ®i nghiªn cøu phÇn 2 -GV: Em hãy quan sát tranh một số mẫu đơn chất. GV Tr×nh chiÕu m« h×nh t­ỵng tr­ng mét mÉu kim lo¹i ®ång (R¾n )- H1.10 SGK -C¸c nguyªn tư trong ®¬n chÊt ®ång ®­ỵc x¾p xÕp nh­ thÕ nµo ? -GV:Hãy kể mẫu đơn chất kim loại kh¸c mµ em biÕt ? GV:Sù x¾p xÕp cđa c¸c nguyªn tư cđa c¸c ®¬n chÊt kim lo¹i ®ã cịng t­¬ng tù nh­ cđa ®ång… -GV :Nªu dỈc ®iĨm cÊu t¹o cđa ®¬n chÊt kim lo¹i ? - GV Tr×nh chiÕu m« h×nh t­ỵng tr­ng mét mÉu khÝ hidro vµ khÝ oxi- H1.11 SGK -C¸c nguyªn tư trong ®¬n chÊt hidro vµ oxi ®­ỵc x¾p xÕp nh­ thÕ nµo ? -GV :Nªu ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o cđa ®¬n chÊt phi kim ? -GV: KÕt luËn ,ghi lªn b¶ng theo tõng phÇn …… Hỵp chÊt lµ g× ,nã cã g× kh¸c víi ®¬n chÊt ,chĩng ta cïng ®i nghiªn cøu phÇn II Hoạt động 2: Tìm hiểu hợp chất. -GV: Cho hs quan s¸t vÝ dơ …….. Tr×nh chiÕu b¶ng vd…… -GV: Em h·y cho biÕt : +N­íc ®­ỵc t¹o nªn tõ nh÷ng nguyªn tè hãa häc nµo?. +§­êng ®­ỵc t¹o nªn tõ nh÷ng nguyªn tè hãa häc nµo? +Muèi ¨n ®­ỵc t¹o nªn tõ nh÷ng nguyªn tè hãa häc nµo?.. -GV: N­íc,§­êng,Muèi ¨n ®­ỵc gäi lµ hỵp chÊt.. VËy hỵp chÊt lµ g× ? -GV ghi ………. -GV: Em hãy kể một số mẫu hợp chất kh¸c mµ em biÕt ? -GV:cho HS ®äc th«ng tin…. GV:Hợp chất được chia làm mấy loại?Lµ nh÷ng lo¹i nµo ?Cho vÝ dơ? -GV: C¸c nguyªn tư trong hỵp chÊt cïng lo¹i hay kh¸c lo¹i ? VËy hỵp chÊt cã ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o nh­ thÕ nµo ,nã cã g× kh¸c so víi ®¬n chÊt ,chĩng ta cïng ®i nghiªn cøu phÇn 2 -GV:Tr×nh chiÕu tranh hình 1.12, 1.13 9(mô hình mẫu nước và muối ăn.) -GV: Trong phân tử nước, các nguyên tử hiđro và oxi liên kết theo tỉ lệ như thế nào? GV: Thứ tự liên kết các nguyên tử hiđro và oxi như thế nào trong phân tử nước. -GV:Hái t­¬ng tù ®èi víi m« h×nh muèi ¨n … -GV:Nªu ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o cđa hỵp chÊt ? - GV:Chèt l¹i ý ®ĩng ,ghi ….. (8’) 8’ 7’ 5’ -HS:+KhÝ oxi do nguyªn tè oxi tậ nªn . +§ång do nguyªn tè ®ång t¹o nªn . I. ĐƠN CHẤT 1.Đơn chất là gì: -HS :khÝ oxi ,®ång -HS:Là những chất tạo nên từ 1 nguyên tố hóa học. -HS ghi.... HS: Đọc SGK trang 22. -HS 4 em /nhãm th¶o luËn 3’ -B¸o c¸o -§¬n chÊt cã nhiỊu h¬n nguyªn tè hãa häc .V× 1 nguyªn tè cã thĨ t¹o ra nhiỊu ®¬n chÊt kh¸c nhau VD:C t¹o nªn than ch× ,muéi than ,than gç ,kim c­¬ng .... HS:§¬n chÊt chia lµm 2 lo¹i : Đơn chất kim loại như : đồng , sắt ,nhôm,. Đơn chất phi kim kim như: Hiđro, oxi,.. - Néi dung (HS ghi) -Đơn chất là những chất tạo nên từ 1 nguyên tố hóa học. -Ví dụ: khÝ oxi ,®ång......... §¬n chÊt chia 2 lo¹i : +Đơn chất kim loại: đồng , sắt ,nhôm,kÏm ... +Đơn chất phi kim: Hiđro, oxi, l­u huúnh ,phètpho ,c¸c bon........ -HS:C¸c nguyªn tư gièng nhau (Thuéc cïng mét lo¹i ). 2.Đặc điểm cấu tạo: -HS: quan s¸t tranh ..... -HS: các nguyên tử Cu sắp xếp khít nhau và theo một trật tự xác định. -HS :Kim lo¹i nh«m ,s¾t ,nattri....... -HS: §¬n chÊt kim lo¹i các nguyên tử sắp xếp khít nhau và theo một trật tự xác định. -HS: quan s¸t tranh ..... -HS:Đơn chÊt hidro vµ oxi :cã 2 nguyên tử liên kết với nhau(2Oliªn kết với nhau ,2H liªn kÕt víi nhau .) HS:Đơn chÊt phi kim :các nguyên tử liên kết với nhau theo một số nhất định thường la 2 Néi dung : -Đơn chất kim loại: các nguyên tử sắp xếp sít nhau và theo một trật tự xác định. -Đơn chất phi kim:các nguyên tử liên kết với nhau theo một số nhất định thường là 2 II. HƠP CHẤT 1.Hợp chất là gì? HS: Quan sát. HS: Nước : Được tạo nên từ hai nguyên tố hoá häc lµ H vµ O. HS: §­êng : Được tạo nên từ ba nguyên tố hoá häc lµ C ,H vµ O. HS: Muèi ¨n : Được tạo nên từ hai nguyên tố hoá häc lµ Na vµ Cl. -HS: -Hợp chất là những chất tạo nên từ 2 nguyên tố hóa học trở lên. -HS:KhÝ cacbonnic ,axit clohdric... -HS:§äc th«ng tin.. -HS: Được chia làm 2 loại:, hợp chất vô cơ :N­íc ,muèi ¨n .... Hợp chất hữu cơ:§­êng ,r­ỵu... Néi dung : -VD:Nước tạo nên từ hai nguyên tố hoá häc lµ H vµ O. §­êng tạo nên từ ba nguyên tố hoá häc lµ C ,H vµ O. -Hợp chất là những chất tạo nên từ 2 nguyên tố hóa học trở lên. -Hỵp chÊt cã 2 lo¹i : +Hợp chất vô cơ :N­íc ,muèi ¨n .... +Hợp chất hữu cơ:§­êng ,r­ỵu... -HS :Kh¸c lo¹i (Thuéc 2 NTHH trë lªn ) 2.Đặc điểm cấu tạo: - HS:Quan sát mô hình 1.12, 1.13. -HS: Trong phân tử nước, các nguyên tử hiđro và oxi liên kết theo tỉ lệ 2 : 1 -HS: Trong phân tử nước, các nguyên tử hiđro và oxi liên kết theo thứ tự nhất định. -HS Trong hợp chất , nguyên tử của các nguyên tố liên kết với nhau theo một tØ lƯ vµ mét thø tù nhất định. -Néi dung Trong hợp chất , nguyên tử của các nguyên tố liên kết với nhau theo một trật tự nhất định. 4/ Cđng cố: (7’) -GV:Tr×nh chiÕu bµi tËp . *Bài tập1:Trong sè c¸c chÊt cho d­íi ®©y, h·y chØ ra vµ gi¶i thÝch chÊt nµo lµ ®¬n chÊt ,lµ hỵp chÊt . a.KhÝ a moniac t¹o nªn tõ Nvµ H b.Photpho ®á t¹o nªn tõ P c.Axit clohidric t¹o nªn tõ H vµ Cl d.Canxi cacbonnat t¹o nªn tõ Ca,C,vµ O e.Glucozo t¹o nªn tõ C,H,vµ O h.Kim lo¹i magie t¹o nªn tõ Mg. *Bài tập 2:Điền từ hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau: ChÊt ®­ỵc ph©n chia thµnh hai lo¹i lín lµ.................vµ ................§¬n chÊt ®­ỵc t¹o nªn tõ mét .............,cßn .............. ®­ỵc t¹o nªn tõ hai nguyªn tè hãa häc trë lªn. §¬n chÊt l¹i chia thµnh.................vµ ..............Kim lo¹i cã ¸nh kim ,dÉn ®­ỵc ®iƯn vµ nhiƯt ,kh¸c víi ..................kh«ng cã nh÷ng tÝnh chÊt nµy (trõ than ch× dÉn ®­ỵc ®iƯn ) Cã hai lo¹i hỵp chÊt lµ:hỵp chÊt ....................vµ hỵp chÊt .................. GV:Dïng b¶n ®å t­ duy ®Ĩ cđng cè l¹i lÝ thuyÕt nµy........(Tr×nh chiÕu ) -GV cho HS ®äc ....Gäi HS tr¶ lêi ........NhËn xÐt ........Cho ®iĨm ........ 5/ H­íng dÉn vỊ nhµ : (1’) -Các em về nhà học bài,lµm bµi tËp 1,2,3 SGK -Xem trước phần III phân tử. Soạn trước định nghiã phân tử, phân tử khối .......