Bài giảng Toán 7 - Tuần 16 - Tiết 33: Bài đồ thị của hàm số y = ax

Chào mừng các thầy cô giáo trường THCS phước hưng – an phú – an giang Giáo viên : Nguyễn Hữu Thảo Trường THCS Phước Hưng Viết tập hợp {(x;y)} các cặp giá trị tương ứng của x và y xác định hàm số trên; Vẽ một hệ trục tọa độ Oxy và đánh dấu các điểm có tọa độ là các cặp số trên. Đáp án: a) {(-2;3); (-1;2); (0;-1); (0,5;1); (1,5;-2)} b) Như hình vẽ. -2 3 0 -1 -3 -4 -5 -2 -1 -3 -4 -5 1 2 3 4 5 1 2 4 A C B D E x y Bài toán: Hàm số y = f(x) được cho bởi bảng sau: Định nghĩa đồ thị của hàm số y = f(x): Đồ thị của hàm số y = f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x;y) trên mặt phẳng tọa độ. Như vậy để vẽ đồ thị của hàm số y = f(x) ta làm thế nào? Đáp án: - Vẽ hệ trục tọa độ Oxy. - Biểu diễn tất cả các cặp giá trị tương ứng (x;y) trên mặt phẳng tọa độ. Hoạt động nhóm: Bài toán2: Cho hàm số y = 2x. a) Viết năm cặp số (x;y) với x = - 2 ; - 1 ; 0 ; 1 ; 2 b) Biểu diễn các cặp số đó trên mặt phẳng tọa độ Oxy. c) Vẽ đường thẳng đi qua hai điểm (- 2 ; - 4) ; (2 ; 4). Kiểm tra bằng thước thẳng xem các điểm còn lại có nằm trên đường thẳng đó hay không ? -2 3 0 -1 -3 -4 -5 -2 -1 -3 -4 -5 1 2 3 4 5 1 2 4 y x Đáp án: a) (- 2 ; - 4) ; (- 1 ; - 2) ; (0 ; 0) ; (1 ; 2) ; (2 ; 4). b) Như hình vẽ: c) Các điểm còn lại có nằm trên đường thẳng đi qua hai điểm (- 2 ; - 4) ; (2 ; 4). -2 3 0 -1 -3 -4 -5 -2 -1 -3 -4 -5 1 2 3 4 5 1 2 4 y x Ví dụ khác: Hàm số y = - x y x O Kết luận: đồ thị của hàm số y = a.x (a 0) là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ. Câu hỏi: Để vẽ đồ thị của hàm số y= a.x (a 0) ta cần biết mấy điểm thuộc đồ thị? Trả lời: Đồ thị của hàm số y= a.x là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ nên ta chỉ cần xác định thêm một điểm A nào đó, khác điểm gốc O. Bài toán3: Xét hàm số y = 0,5x Hãy tìm một điểm A khác điểm gốc O thuộc đồ thị hàm số trên. Đường thẳng OA có phải là đồ thị của hàm số y = 0,5x hay không ? Đáp án: a) Cho x = 2 => y = 1. Điểm A(2 ; 1) thuộc đồ thị của hàm số. b) Đường thẳng OA là đồ thị của hàm số y = 0,5x. Nhận xét: Vì đồ thị của hàm số y = ax là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ nên khi vẽ ta chỉ cần xác định thêm một điểm thuộc đồ thị và khác điểm gốc O. Muốn vậy , ta cho x một giá trị khác 0 và tìm giá trị tương ứng của y. Cặp giá trị đó là tọa độ điểm thứ hai. Ví dụ: Vẽ đồ thị của hàm số: y = - 1,5x. -2 3 0 -1 -3 -4 -5 -2 -1 -3 -4 -5 1 2 3 4 5 1 2 4 x y A y= -1,5x Bài toán4: Vẽ đồ thị của các hàm số sau: a) y = 3x ; b) y = -2x Giải: -Vẽ hệ trục tọa độ Oxy. -Với x = - 2 ta được y = 3, điểm A(-2;3) thuộc đồ thị của hàm số y = - 1,5x. -Vậy đường thẳng OA là đồ thị của hàm số đã cho. Giải: - cho x = -2 => y = 3, điểm A(-2; 3) thuộc đồ thị của hàm số . - đường thẳng OA là đồ thị của hàm số y = -1,5x. Đáp án: - Chọn x= 1 => y = 3 , điểm A(1;3) thuộc đồ thị của hàm số. - Đường thẳng OA là đồ thị của hàm số y = 3x. -2 3 0 -1 -3 -4 -5 -2 -1 -3 -4 -5 1 2 3 4 5 1 2 4 y x A y= 3x -2 3 0 -1 -3 -4 -5 -2 -1 -3 -4 -5 1 2 3 4 5 1 2 4 y x b) - Chọn x= 1 => y = -2 , điểm B(1;-2) thuộc đồ thị của hàm số. - Đường thẳng OB là đồ thị của hàm số y = - 2x. B y = -2x Luyện tập củng cố Bài1: Đồ thị của hàm số y = ax nằm ở những góc phần tư nào của mặt phẳng tọa độ Oxy , nếu: a > 0 ? a 0 thì đồ thị hàm số y = ax nằm các góc phần tư thứ I và III Nếu a 0 a < 0 I III IV II IV III II I y x y x Hướng dẫn về nhà - Nắm vững các kết luận và cách vẽ đồ thị hàm số y= ax ( a khác 0). Bài tập về nhà: 41; 42; 43 (SGK). 53; 54; 55 (SBT). Hướng dẫn bài 41(SGK): Những điểm nào sau đây thuộc đồ thị hàm số y = -3x: A ; B ; C Có thể em chưa biết? Xin chõn thành cảm ơn cỏc thầy cụ giỏo cựng toàn thể cỏc em học sinh! H ẹ n g ặ p l ạ i