Bài giảng Tuần 26- Tiết: 49 ngày dạy: benzen

Tuần 26- Tiết: 49 Ngày dạy: BENZEN Ÿ CÔNG THỨC PHÂN TỬ: C6H6 Ÿ PHÂN TỬ KHỐI: 78 1. Mục tiêu: a. Kiến thức: Học sinh biết được : - Công thức phân tử, công thức cấu tạo, đặc điểm cấu tạo của benzen. - Tính chất vật lí: trạng thái, màu sắc, tính tan trong nước, khối lượng riêng, nhiệt độ sôi, độc tính. - Tính chất hóa học: tác dụng được với brom lỏng ( có bột sắt đun nóng) , với phản ứng cháy, phản ứng cộng với hiđro, clo - Benzen được dùng làm nhiên liệu và dung môi trong tổng hợp hữu cơ. Học sinh hiểu được: Phân tử benzen có cấu tạo vòng sáu cạnh đều có 3 liên kết đơn C-C xen kẽ vớ 3 liên kết đôi C= C đặc biệt nên benzen vừa có khả năng cộng vừa có khả năng thế( tính thơm) b. Kĩ năng: HS thực hiện được: - Quan sát thí nghiệm , mô hình phân tử , hình ảnh thí nghiệm, mẩu vật rút ra đặc điểm về cấu tạo phân tử và tính chất. - Viết PTHH dạng công thức phân tử và CTCT thu gọn. HS thực hiện thành thạo: - Tính khối lượng benzen đã phản ứng để tạo thành sản phẩm trong phản ứng thế theo hiệu suất. c. Thái độ: Thói quen: Tính chăm học, biết giúp đỡ bạn yếu kém. Tính cách: Vận dụng kiến thức viết đúng PTHH. 2. Nội dung học tập: - Tính chất vật lí của benzen. - Cấu tạo và tính chất hóa học của benzen. - Ứng dụng của benzen. 3.Chuẩn bị: a. GV: SGK, giáo án, mô hình phân tử benzen (dạng đặc, dạng rỗng) Bảng phụ, phiếu học tập. Tranh: phản ứng của benzen với brom. Dụng cụ : ống nghiệm , giá thí nghiệm. Hóa chất : benzen, dung dịch brom, nước , dầu ăn. b. HS:- Học và làm BTVN - Tính chất vật lí, hóa học của benzen, cấu tạo phân tử - Ứùng dụng của benzen. 4. Tổ chức các hoạt động học tập : 4.1. Ổn định tổ chức. Kiểm diện HS ( 1 phút ) 9A1:………………………………………………9A2…………………………………… 9A3:………………………………………………9A4: …………………………………………… 4.2. Kiểm tra miệng : 4.3. Tiến trình bài học : GV giới thiệu bài : benzen là một hiđrocacbon có cấu tạo khác với metan , etilen , axetilen . vậy benzen có cấu tạo và tính chất như thế nào ? ( 1 phút ) HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BÀI HỌC Hoạt động 1: Tìm hiểu về tính chất vật lí. ( 5 phút ) Mục tiêu: HS nắm được tính chất vật lí. - HS đọc thông tin trong SGK và nêu. Ÿ GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm: - Cho benzen vào lọ nước. - Cho vài giọt dầu ăn vào lọ benzen. Gọi HS nhận xét về trạng thái, màu sắc, tính tan… của benzen (dựa vào tính chất vật lí). GV kết luận. Hoạt động 2: Tìm hiểu về cấu tạo phân tử. ( 5 phút ) Mục tiêu: HS nắm được cấu tạo phân tử - GV dùng bộ dụng cụ mô hình phân tử và HS lắp mô hình phân tử dạng rổng benzen Gọi HS viết cấu tạo phân tử. - GV giới thiệu mô hình phân tử dạng đặc. - HS nhận xét về cấu tạo của benzen GV nhấn mạnh: Phân tử benzen có cấu tạo vòng sáu cạnh đều có 3 liên kết đơn C-C xen kẽ vớ 3 liên kết đôi C= C đặc biệt nên benzen vừa có khả năng cộng vừa có khả năng thế( tính thơm) BT1 : Công thức cấu tạo của benzen với nhiều hình dạng khác nhau, em hãy cho biết công thức nào đúng.? (a) (b) (c) (d) - HS dựa vào công thức cấu tạo của benzen, thảo luận đôi hay nhóm nhỏ và nêu. - Từ đó dự đoán tính chất hóa học của benzen có giống tính chất nào của metan, etilen hay axetilen. ŸCấu tạo của benzen khác etilen và axetilen ở điểm nào ? Benzen có làm mất màu dung dịch Brom không . Hoạt động 3: Tìm hiểu về tính chất hóa học.( 24 phút ) Mục tiêu: HS nắm được tính chất hóa học của benzen - GV làm thí nghiệm đốt cháy benzen, HS nhận xét về muội than (có muội than). - Benzen là hiđrocacbon nên dể cháy tạo ra C02 và H20 khi benzen cháy trong không khí, ngoài C02 và H20 còn sinh ra muội than. Vì phân tử benzen có cấu tạo đặc biệt. - Benzen không có phản ứng cộng với brom trong dung dịch (không làm mất màu dung dịch brom như etilen và axetilen). Ÿ Vậy benzen có tính chất hóa học gì ? GV cho HS quan sát tranh H4.15 phản ứng của benzen với dung dịch brom lỏng (có bột sắt).GV lưu ý học sinh benzen chỉ tác dụng với brom nguyên chất nhưng không làm mất màu dung dịch brom. Gọi HS viết PTHH dạng CTCT và CTCT thu gọn. - Benzen có liên kết đôi giống C2H4 nên có khả năng phản ứng cộng. C6H6 + H2 -> - Do phân tử có cấu tạo đặc biệt nên benzen vừa có phản ứng thế , vừa có phản ứng cộng . Tuy nhiên phản ứng cộng của benzen xảy ra khó hơn etilen và axetilen. Hoạt động 4: Tìm hiểu về ứng dụng.( 4 phút ) Mục tiêu: HS nắm được ứng dụng của benzen. -HS đọc thông tin và quan sát hình vẽ về ứng dụng của benzen. Nêu ứng dụng của benzen Liên hệ thực tế: Làm thuốc trừ sâu: 6-6-6( C6 H6 Cl6) I. Tính chất vật lí : - Benzen là chất lỏng không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, hòa tan trong dầu ăn và nhiều chất khác, như : nến, cao su, Iốt,…Benzen độc. II. Cấu tạo phân tử: H C H- C C- H H- C C-H C H Hoặc: CH CH CH CH CH CH Đặc điểm: 6 nguyên tử Cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh khép kín đều. Có 3 liên kết đôi xen kẽ với 3 liên kết đơn BT1. Ÿ Câu b,d đúng. III. Tính chất hóa học: 1. Tác dụng với oxi( phản ứng cháy) - Benzen là hiđrocacbon nên dể cháy tạo ra C02 và H20 2C6H6 + 1502 12C02 + 6H20. 2. Benzen có phản ứng thế với Brom - Benzen có liên kết đơn nên có khả năng có phản ứng thế. tác dụng với dung dịch Brom: C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr. (chất lỏng màu đỏ nâu) Brom benzen 3. Benzen có phản ứng cộng không ? PT: C6H6 + 3H2 C6H12. (Xiclohexan) IV. Ứng dụng: - Benzen là nguyên liệu sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu. 4.4 . Tổng kết : ( 3 phút ) Bài tập 3 SGK/ 125 Gọi học sinh lên bảng làm và cho điểm C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr. 78g 157g X? g 15,7g Khối lượng của ben zen là: x = = 7,8 g Khối lượng benzen với H=80% m C6H6 = 7,8.100:80= 9,75 (g) Bài 4 SGK / 125. Hãy cho biết chất nào trong các chất sau có thể làm mất màu dung dịch Brom. Cho học sinh thảo luận theo nhóm a. CH2 = CH - CH = CH2 CH3 - C º CH CH3 - CH3. Gọi học sinh trình bày , gọi học sinh nhận xét. GV kết luận. 4.5 Hướng dẫn học tập : ( 2 phút ) Đối với tiết học này Học bài và làm các BT : 1,2,4 trang 125 SGK. Đối với tiết học sau CB:” Dầu mỏ và khí thiên nhiên –- Nhiên liệu” (tính chất vật lí, trạng thái, thành phần của dầu mỏ, khí thiên nhiên). 5. Phụ lục :