Bài giảng tuần một tiết I ôn tập hóa

Học kỳ I :18 tuần x 2 tiết/tuần = 36 tiết Học kỳ II :17 tuần x 2 tiết/tuần = 34 tiết Cả năm : 35 tuần x 2tiết /tuần = 70 tiết Tiết 1 : Ôn tập đầu năm . Chương 1 : CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ Tiết 2 : Tính chất hoá học của oxit . Khái quát về sự phân loại oxit . Tiết 3 , 4 : Một số oxit quan trọng (Tiết 1: Mục A; Tiết 2: Mục B) Tiết 5 : Tính chất hoá học của axit . Tiết 6 ,7 : Một số axit quan trọng . (Tiết 1: Mục A,B.I,B.II.1; Tiết 2: Mục B.II.2,B.III,B.IV,B.V) Tiết 8 : Luyện tập : Tính chất hoá học của oxit và axit Tiết 9 : Thực hành : Tính chất hóa học của oxit và axit . Tiết 10 : Kiểm tra viết . Tiết 11 : Tính chất hoá học của Bazơ Tiết 12 ,13 : Một số bazơ quan trọng( Tiết 1: Mục A; Tiết 2: Mục B) Tiết 14 : Tính chất hoá học của muối . Tiết 15 : Một số muối quan trọng . Tiết 16 : Phân bón hoá học . Tiết 17 : Mối quan hệ giữa các hợp chất vô cơ . Tiết 18 : Luyện tập chương I Tiết 19 : Thực hành tính chất hoá học của Bazơ và muối Tiết 20 : Kiểm tra viết . CHƯƠNG 2 : KIM LOẠI Tiết 21 : Tính chất vật lí chung của kim loại . Tiết 22 : Tính chất hoá học của kim loại . Tiết 23 : Dãy hoạt động hoá học của kim loại . Tiết 24 : Nhôm . Tiết 25 : Sắt Tiết 26 : Hợp kim sắt : gang , thép Tiết 27 : Aên mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn . Tiết 28 : Luyện tập chương 2 Tiết 29 : Thực hành : Tính chất hoá học của nhôm và sắt CHƯƠNG 3 : PHI KIM , SƠ LƯỢC BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC. Tiết 30 : Tính chất chung của phi kim . Tiết 31, 32 : Clo. (Tiết 1: Mục I, II.1, II.2a; Tiết 2: Mục II.2b,III,IV) Tiết 33 : Cacbon Tiết 34 : Các oxit của cacbon . Tiết 35 : Ôn tập học kì I ( bài 24 ) Tiết 36 : Kiểm tra học kì I Tiết 37 : Axit cacbonic và muối cacbonat . Tiết 38 : Silic . Công nghiệp silicac Tiết 39, 40 : Sơ lược bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học. ( Tiết 1: Mục I, II; Tiết 2: Mục III,IV) Tiết 41 : Luyện tập chương 3 Tiết 42 : Thực hành : Tính chất HH của phi kim và hợp chất của chúng CHƯƠNG 4 : HIĐROCACBON , NHIÊN LIỆU Tiết 43 : Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ . Tiết 44 : Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ . Tiết 45 : Metan Tiết 46 : Etilen Tiết 47 : Axetilen Tiết 48 : Kiểm tra viết . Tiết 49 : Benzen Tiết 50 : Dầu mỏ và khí thiên nhiên . Tiết 51 : Nhiên liệu . Tiết 52 : Luyện tập chương 4 Tiết 53 : Thực hành : Tính chất hoá học của hiđrocacbon . CHƯƠNG 5 : DẪN XUẤT CỦA HIĐROCACBON , POLIME Tiết 54 : Rượu Etilic Tiết 55 : Axit Axetic Tiết 56 : Mối liên hệ giữa etilen, rượu etilic và axit axetic . Luyện tập . Tiết 57 : Kiểm tra viết Tiết 58 : Chất béo Tiết 59 : Luyện tập : Rượu etilic , axit axetic và chất béo Tiết 60 : Thực hành : Tính chất hoá học của rượu và axit . Tiết 61 : Glucozơ . Tiết 62 : Saccarozơ Tiết 63 : Tinh bột và xenlulozơ . Tiết 64 : Protein . Tiết 65, 66 : Polime. (Tiết 1: Mục I; Tiết 2: Mục II) Tiết 67 : Thực hành : Tính chất của gluxit . Tiết 68 : Ôn tập cuối năm . Tiết 69 : Kiểm tra cuối năm . TuÇn :1 Ngµy so¹n: 14/08/2011 TiÕt : 1 Ngµy d¹y: 15/08/2011 Ôn tËp I-Mơc tiªu: 1. KiÕn thøc - Giĩp HS hƯ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n ®· ®­ỵc häc ë líp 8, rÌn luyƯn kü n¨ng viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng, kü n¨ng lËp c«ng thøc. - ¤n l¹i c¸c bµi to¸n vỊ tÝnh theo c«ng thøc vµ tÝnh theo ph­¬ng tr×nh hãa häc, c¸c kh¸i niƯm vỊ dung dÞch, ®é tan, nång ®é dung dÞch. 2. Kü n¨ng -RÌn luyƯn kü n¨ng lµm c¸c bµi to¸n vỊ nång ®é 3. Th¸i ®é II-ChuÈn bÞ cđa GV vµ HS: -GV: HƯ thèng bµi tËp, c©u hái. -HS: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc ë líp 8. III-TiÕn tr×nh bµi gi¶ng: 1/ỉn ®Þnh : (2 phĩt) GV qui ®Þnh vë ghi, SGK, h­ìng dÉn c¸ch häc bé m«n. 2/Bµi míi : Ho¹t ®éng d¹y vµ häc Néi dung *Ho¹t ®éng1: (10 phĩt) ¤n tËp c¸c kh¸i niƯm vµ c¸c néi dung lÝ thuyÕt c¬ b¶n ë líp 8. GV: Nh¾c l¹i cÊu trĩc, néi dung chÝnh cđa SGK hãa 8. - GV: HƯ thèng l¹i c¸c néi dung chÝnh ®· häc ë líp 8. - Giíi thiƯu ch­¬ng tr×nh l¬p 9. GV: Chĩng ta sÏ luyƯn tËp l¹i mét sè d¹ng bµi tËp vËn dơng c¬ b¶n mµ c¸c em ®· ®­ỵc häc ë líp 8. *Ho¹t ®éng2: ¤n l¹i c¸c c«ng thøc th­êng dïng: (10 phĩt) GV: Yªu cÇu c¸c nhãm HS hƯ thèng l¹i c¸c c«ng thøc th­êng dïng ®Ĩ lµm bµi tËp. GV: Gäi 1 sè HS gi¶i thÝch c¸c kÝ hiƯu trong c¸c c«ng thøc ®ã. GV: Gäi HS gi¶i thÝch d. GV: Gäi HS gi¶i thÝch: CM, n, V, C%, mG, mdd, *Ho¹t ®éng3: Bµi tËp tÝnh theo c«ng thøc hãa häc: (20 phĩt) GV: Ph¸t phiÕu häc tËp cho HS. Bµi tËp1: TÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m c¸c nguyªn tè cã trong NH4NO3 GV: Gäi HS nh¾c l¹i c¸c b­íc lµm chÝnh. GV: C¸c em h·y ¸p dơng lµm bµi tËp 1. GV: GV vµ HS nhËn xÐt vµ sưa sai (nÕu cã). Bµi tËp2: Hỵp chÊt A cã khèi l­ỵng mol lµ 142. Thµnh phÇn phÇn tr¨m vỊ khèi l­ỵng cđa c¸c nguyªn tè cã trong A lµ: %Na = 32,39%; %S = 22,54% cßn l¹i lµ oxi. H·y x¸c ®Þnh c«ng thøc cđa hợp chất A. GV: Gäi mét HS nªu c¸c b­íc lµm bµi. GV: Yªu cÇu HS lµm bµi tËp vµo vë. *Bµi tËp tÝnh theo ph­¬ng tr×nh hãa häc: .Bµi tËp: Hßa tan 2,8 g s¾t b»ng dung dÞch HCl 2M võa ®đ. a)TÝnh thĨ tÝch dung dÞch HCl cÇn dïng. b)TÝnh thĨ tÝch khÝ tho¸t ra (ë ®ktc). c)TÝnh nång ®é mol cđa dung dÞch thu ®­ỵc sau ph¶n øng (coi thĨ tÝch cđa dung dÞch thu ®­ỵc sau ph¶n øng thay ®ỉi kh«ng ®¸ng kĨ so víi thĨ tÝch cđa dung dÞch HCl ®· dïng). GV: Gäi 1 HS nh¾c l¹i d¹ng bµi tËp. GV: Em h·y nh¾c l¹i c¸c b­íc lµm chÝnh cđa 1 bµi tËp tÝnh theo ph­¬ng tr×nh. GV:Gäi HS lµm tõng phÇn theo c©u hái gỵi ý cđa. GV: Cã thĨ gäi c¸c em HS kh¸c nªu c¸c biĨu thøc tÝnh. I/ Nh÷ng kh¸i niƯm c¬ b¶n: 1) Nguyªn tư , ph©n tư. 2) § ¬n chÊt , hỵp chÊt . 3) Ho¸ trÞ , qui t¾c ho¸ trÞ . 4) ThĨ tÝch mol chÊt khÝ . 5) C«ng thøc chuyĨn ®ỉi khèi l­ỵng vµ l­ỵng chÊt. 6) Kh¸i niƯm oxit , axit, baz¬, muèi II/: C¸c c«ng thøc th­¬ng dïng: * n = m = n . M M = nkhÝ = V = n . 22,4 (V lµ thĨ tÝch khÝ ®o ë ®ktc) * d= (A lµ chÊt khÝ hoỈc A ë thĨ h¬i) * CM = C% = .100% III/ Bµi tËp C¸c b­íc lµm bµi tËp tÝnh theo c«ng thøc hãa häc: -TÝnh khèi l­ỵng mol -TÝnh % c¸c nguyªn tè. = 14.2+1.4+16.3 = 80 (g) - %N = .100% = 35% %H = .100% = 5% %O = 100% - (35% + 5%) = 60% C¸c b­íc lµm bµi chÝnh lµ: -Tính khối lượng của các nguyên tố có trong hợp chât. -Tính số mol các nguyên tố mNa= =46(g) nNa= = 2 (mol) mS = =32(g) nS= = 1 (mol) Vậy công thức của hợp chát A la: Na2S C¸c b­íc lµm bµi chÝnh lµ: -§ỉi sè liƯu cđa ®Ị bµi (nÕu cÇn) -ViÕt ph­¬ng tr×nh hãa häc -ThiÕt lËp tØ lƯ vỊ sè mol cđa c¸c chÊt trong ph¶n øng (hoỈc tØ lƯ vỊ khèi l­ỵng, thĨ tÝch,) -TÝnh to¸n ®Ĩ ra kÕt qu¶ nFe = = 0,05 (mol) Ph­¬ng tr×nh ph¶n øng Fe + 2HCl FeCl2 + H2 Theo ph­¬ng tr×nh: a)nHCl = 2.nFe = 2.0,5 = 0,1 (mol) Vd d HCl=0,1 :2= 0,05(l) b) nH2 = nFe = 0,05 mol VH2= n.22,4 = 0,05.22,4 = 1,12 (l) *IV/H­íng dÉn häc ë nhµ (3 phĩt)GV: DỈn HS «n l¹i kh¸i niƯm oxit, ph©n biƯt ®­ỵc kim lo¹i vµ phi kim ®Ĩ ph©n biƯt ®­ỵc c¸c lo¹i oxit. TuÇn : 1 Ngµy so¹n : 15/08/2011 TiÕt : 2 Ngµy gi¶ng: 17/08/2011 Ch­¬ng I: C¸c Lo¹i hỵp chÊt v« c¬ Bµi 1: TÝnh chÊt hãa häc cđa oxit. Kh¸i niƯm vỊ sù ph©n lo¹i oxit I-Mơc tiªu: 1)KiÕn thøc: - Häc sinh biÕt ®­ỵc nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cđa oxit baz¬, oxit axit vµ dÉn ra ®­ỵc nh÷ng ph­¬ng tr×nh hãa häc t­¬ng øng cđa mỗi tÝnh chÊt. + Oxit baz¬ t¸c dơng ®­ỵc víi n­íc, dung dÞch axit, oxit axit. + Oxit axit t¸c dơng ®­ỵc víi n­íc, dung dÞch baz¬, oxit baz¬. -Häc sinh biÕt ®­ỵc ph©n lo¹i, chia ra lµm c¸c lo¹i: oxit baz¬ vµ oxit axit, oxit l­ìng tÝnh, oxit trung tÝnh. 2)Kü n¨ng: - RÌn kÜ n¨ng quan s¸t thÝ nghiƯm vµ rĩt ra tÝnh chÊt hãa häc cđa oxit baz¬ vµ oxit axit. - ViÕt ®­ỵc c¸c ph­¬ng tr×nh hãa häc minh häa tÝnh chÊt hãa häc cđa mét sè oxit. - Ph©n biƯt ®­ỵc mét sè oxit cơ thĨ. - VËn dơng ®­ỵc nh÷ng hiĨu biÕt vỊ tÝnh chÊt hãa häc cđa oxit ®Ĩ gi¶i c¸c bµi tËp ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­ỵng. 3) Th¸i ®é: - Gi¸o dơc ý thøc yªu thÝch m«n häc, ý thøc tiÕt kiƯm vµ an toµn trong thÝ nghiƯm hãa häc. II-ChuÈn bÞ 1. Hãa chÊt: CuO, CaO, H2O, CaCO3, ph«tpho ®á, dung dÞch HCl, dung dÞch Ca(OH)2, qu× tÝm. 2. Dơng cơ: Cèc thđy tinh, èng nghiƯm, thiÕt bÞ ®iỊu chÕ CO2. IV Ho¹t ®éng d¹y häc: 1) ỉn ®Þnh: 2) Kiểm tra kiến thức cũ : Tå chøc t×nh huèng ( 3 phĩt ) Ch­¬ng IV: “Oxi – kh«ng khÝ” (líp 8) ®· s¬ l­ỵc vỊ oxit. §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i vµ gäi tªn. Gi¸o viªn ®Ỉt c©u hái:-Oxit lµ g×? Oxit chia lµm mÊy lo¹i chÝnh? GV: cho HS lÊy vÝ dơ. 3)Bµi míi : C¸c oxit nµy cã nh÷ng tÝnh chÊt nh­ thÕ nµo? Chĩng ta sÏ nghiªn cøu. Phương pháp Néi dung *Ho¹t ®éng1: TÝnh chÊt ho¸ häc cđa oxit baz¬. - GV: Lµm thÝ nghiƯm: BaO + H2O, sau ®ã thư dung dÞch t¹o thµnh b»ng giÊy qu× tÝm. - HS : Quan s¸t thÝ nghiƯm. - GV: + ChÊt t¹o ra cã CTHH lµ g×? V× sao em biÕt? + ViÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng? Nªu tr¹ng th¸i cđa c¸c chÊt tham gia vỊ ph¶n øng? - HS : Tr¶ lêi, nhËn xÐt bỉ sung. - GV: NhËn xÐt, chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H: + ChÊt t¹o ra cã CTHH Ba(OH)2 lµ dung dÞch baz¬, v× lµm qu× tÝm chuyĨn sang mµu xanh. + BaO(r) + H2O(l) Ba(OH)2(d d) - GV: Mét sè oxit baz¬: Na2O, CaO, .. cịng cã ph¶n øng t­¬ng øng t¹o ra c¸c dung dÞch NaOH, Ca(OH)2... VËy oxit baz¬ t¸c dơng víi H2O t¹o ra s¶n phÈm g×? - HS : Tr¶ lêi, nhËn xÐt bỉ sung. - GV: Bỉ sung vµ ®­a ra kÕt luËn. - §H : Oxit baz¬ t¸c dơng víi n­íc t¹o ra dd baz¬. - GV:Yªu cÇu HS ®äc phÇn thÝ nghiƯm1b trang 6SGK. - GV: Giíi thiƯu dơng cơ vµ hãa chÊt, h­íng dÉn HS lµm thÝ nghiƯm. Nh¾c HS cÈn thËn khi sư dơng axit HCl. - HS: Lµm vµ quan s¸t thÝ nghiƯm, ghi l¹i hiƯn t­ỵng. - GV: Yªu cÇu häc sinh + C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ hiƯn t­ỵng quan s¸t ®­ỵc, nhËn xÐt bỉ sung. + ChÊt t¹o thµnh cã CTHH lµ g×? Thuéc lo¹i hỵp chÊt g×? V× sao? + ViÕt PTHH. - HS: C¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ hiƯn t­ỵng quan s¸t ®­ỵc, tr¶ lêi c©u hái, viÕt PTHH, nhËn xÐt bỉ sung. - GV: Bỉ sung vµ ®­a ra kÕt luËn. - §H: + Bét CuO mµu ®en bÞ hßa tan trong dung dÞch HCl t¹o thµnh dung dÞch mµu xanh lam. + ChÊt t¹o thµnh cã CTHH lµ CuCl2 lµ mét dung dÞch muèi v× trong thµnh phÇn cã nguyªn tư kim lo¹i vµ gèc axit. + CuO(r)+ 2HCl(dd) CuCl2(dd)+ H2O(l) - GV: T­¬ng tù nh­ CuO nh÷ng oxit baz¬ kh¸c nhau nh­ Fe2O3, CaO .. cịng t¸c dơng ®­ỵc víi c¸c dung dÞch axit kh¸c t¹o ra c¸c dung dÞch muèi t­¬ng øng. - GV: VËy oxit baz¬ t¸c dơng víi axit t¹o ra s¶n phÈm lµ g×? - HS Tr¶ lêi, líp nhËn xÐt bỉ sung hoµn thiƯn kiÕn thøc. - GV: Bỉ sung vµ kÕt luËn. - §H: Oxit baz¬ t¸c dơng víi axit t¹o ra muèi vµ n­íc . GV: B»ng thùc nghiƯm ng­êi ta ®· chøng minh ®­ỵc r»ng: Mét sè oxit baz¬ nh­ CaO, BaO, Na2O... t¸c dơng víi oxit axit t¹o ra muèi. - GV: H­íng dÉn häc sinh c¸ch viÕt PTHH. - HS: + BaO(r) + CO2(k) BaCO3(r) + CaO(r) + SO2(k) CaSO3(r) - HS: Rĩt ra kÕt luËn - GV bỉ sung. - §H: Mét sè oxit baz¬ t¸c dơng víi oxit axit t¹o ra muèi. *Ho¹t ®éng2: TÝnh chÊt ho¸ häc cđa oxit axit GV: §Ĩ biÕt ®­ỵc tÝnh chÊt hãa häc cđa oxit axit ta lÇn l­ỵt lµm c¸c thÝ nghiƯm cho oxit axit t¸c dơng víi H2O, baz¬ vµ oxit baz¬. GV: §iỊu chÕ oxi vµo lä nh¸m 100 ml. H­íng dÉn HS lµm thÝ nghiƯm vµ giíi thiƯu dơng cơ vµ hãa chÊt. + §èt P ®á trong khÝ oxi, sau ®ã hßa tan s¶n phÈm vµo n­íc vµ thư b»ng giÊy qu× tÝm quan sat sù hßa tan cđa chÊt r¾n vµ sù chuyĨn mµu cđa qu× tÝm. - HS: Lµm TN theo h­íng dÉn, quan s¸t ghi l¹i hiƯn t­ỵng. GV: Yªu cÇu häc sinh b¸o c¸o: + Nªu hiƯn t­ỵng quan s¸t ®­ỵc? + S¶n phÈm t¹o thµnh lµ chÊt g×? V× sao? CTHH ®­ỵc viÕt nh­ thÕ nµo? ViÕt PTHH. - HS : B¸o c¸o kÕt qu¶ quan s¸t ®­ỵc, nhËn xÐt bỉ sung, tr¶ lêi c©u hái. - GV: NhËn xÐt chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H: + P ch¸y trong oxi t¹o ra chÊt r¾n lµ ®i photphopenta oxit. §i photphopenta oxit hßa tan trong n­íc t¹o ra dd axit v× dd lµm qu× tÝm hãa ®á. + S¶n phÈm t¹o thµnh cã CTHH lµ H3PO4 + PTHH: P2O5(r)+ 3H2O(l) 2H3PO4(dd) - GV: Më réng h­íng dÉn häc sinh c¸c gèc axit t­¬ng øng víi c¸c oxt axit th­êng gỈp : Oxit axit Gèc axit SO2 = SO3 SO3 = SO4 CO2 = CO3 P2O5 = PO4 - GV: Mét sè oxit axit (SO2, SO3 ..) t¸c dơng víi H2O ta cịng thu ®­ỵc nh÷ng axit t­¬ng øng. - GV: Cho häc sinh viÕt PTHH - HS: ViÕt PTHH, líp nhËn xÐt bỉ sung. - GV: NhËn xÐt chuÈn hãa kiÕn thøc. §H: SO2 + H2O H2SO3 SO3 + H2O H2SO4 - GV:Cho häc sinh kÕt luËn. HS: NhiỊu oxit axit t¸c dơng víi n­íc t¹o ra axit. - GV:H­íng dÉn HS lµm thÝ nghiƯm: CO2 + Ca(OH)2 vµ giíi thiƯu dơng cơ vµ hãa chÊt . - HS: Lµm TN theo h­íng dÉn. S¶n phÈm t¹o thµnh lµ g×? CTHH lµ g×? ViÕt PTHH - HS: Tr¶ lêi, nhËn xÐt bỉ sung. - GV: NhËn xÐt chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H: + S¶n phÈm t¹o thµnh lµ muèi, cã CTHH lµ CaCO3 + PTHH CO2(k)+Ca(OH)2(dd) CaCO3(r)+ H2O(l) GV: Më réng c¸c oxit axit kh¸c nhau nh­ SO2, SO3 .. cịng cã ph¶n øng t­¬ng tù. Yªu cÇu HS viÕt c¸c PTHH. - HS : 1 – 2 HS viÕt c¸c PTHH, nhËn xÕt bỉ sung. - §H: SO2 + Ca(OH)2 CaSO3 + H2O CO2 + Ba(OH)2 BaCO3 + H2O CO2+ 2NaOH Na2CO3 + H2O - GV: NhËn xÐt chuÈn hãa kiÕn thøc. - GV: Qua nghiªn cøu tÝnh chÊt hãa häc cđa oxit axit vµ oxit baz¬, em cã nhËn xÐt g× vỊ tÝnh chÊt hãa häc cđa 2 lo¹i oxit trªn? - HS: Tr¶ lêi c©u hái, nhËn xÐt bỉ sung. Rĩt ra kÕt luËn. - GV: NhËn xÐt, chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H: ChÊt cã tÝnh baz¬ th× t¸c dơng ®­ỵc víi chÊt cã tÝnh axit vµ ng­ỵc l¹i. Bµi tËp1: Cho c¸c oxit sau: K2O, Fe2O3, SO3 vµ P2O5 a) Gäi tªn, ph©n lo¹i c¸c oxit trªn (theo thµnh phÇn). b)Trong c¸c oxit trªn, chÊt nµo t¸c dơng ®­ỵc víi: - N­íc? - Dung dÞch H2SO4 lo·ng? - Dung dÞch NaOH? ViÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra. - GV: Yªu cÇu c¸c nhãm th¶o luËn: Nhãm 1 lµm c©u a, nhãm 2 lµm c©u b1, nhãm 2 lµm c©u b2, nhãm 2 lµm c©u b3. - HS: Th¶o luËn theo yªu cÇu ghi vµo b¶ng nhãm. - GV: Treo b¶ng nhãm c¸c nhãm. - HS: NhËn xÐt, hoµn thµnh BT. - GV: NhËn xÐt, chèt l¹i kiÕn thøc. Ho¹t ®éng2: Kh¸i qu¸t vỊ sù ph©n lo¹i oxit (7 phĩt) GV: Trong ch­¬ng tr×nh líp 8 c¸c em ®· häc nh÷ng lo¹i oxit nµo? Vµ dùa vµo ®©u? - HS: Cã 2 lo¹i axit lµ: Oxit axitt hường là oxit của phi kim và tương ứng với một axit. Oxit bazơ là oxit của kim loại và tương ứng với một bazơ. - GV: Bỉ sung: Oxit baz¬: lµ nh÷ng oxit t¸c dơng víi axit t¹o thµnh muèi vµ n­íc. Oxit axit lµ nh÷ng oxit t¸c dơng víi dd baz¬ t¹o tµnh muèi vµ n­íc. - GV: Ngoµi ra dơa vµo tÝnh chÊt hãa häc cđa oxit, ng­êi ta chia ra 2 lo¹i oxit n÷a lµ: Oxit trung tÝnh lµ nh÷ng oxit kh«ng t¸c dơng víi baz¬, axit, n­íc. Oxit l­ìng tÝnh lµ nh÷ng oxit võa t¸c dơng víi axit võa t¸c dơng kiỊm. I/ TÝnh chÊt ho¸ häc cđa o xit. 1/ Oxit baz¬ cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc nµo? a) T¸c dơng víi n­íc : BaO(r) + H2O(l) Ba(OH)2(d d) KÕt luËn : Oxit baz¬ t¸c dơng víi n­íc t¹o ra dd baz¬. b) T¸c dơng víi axit CuO(r)+ 2HCl(dd) CuCl2(dd)+ H2O(l) KÕt luËn : Oxit baz¬ t¸c dơng víi axit t¹o ra muèi vµ n­íc . c) Oxit baz¬ t¸c dơng víi oxit axit t¹o ra muèi. BaO(r) + CO2(k) BaCO3(r) - KÕt luËn: Mét sè oxit baz¬ t¸c dơng víi oxit axit t¹o ra muèi. 2/ O xit a xit cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc nµo? a) T¸c dơng víi n­íc . P2O5(r)+ 3H2O(l) 2H3PO4(dd) KÕt luËn :NhiỊu oxit axit t¸c dơng víi n­íc t¹o ra axit. b/ T¸c dơng víi baz¬: CO2(k)+Ca(OH)2(dd) CaCO3(r)+ H2O(l) KÕt luËn : Oxit axit t¸c dơng víi kiỊm t¹o ra muèi vµ n­íc. a/ Ph©n lo¹i: CTHH Ph©n lo¹i Tªn gäi - K2O - Fe2O3 - SO3 - P2O5 Oxit baz¬ Oxit baz¬ Oxit axit Oxit axit Kali Oxit S¾t(III) oxit L­u huúnh trioxit §iphotphopentaoxit b/ + Nh÷ng oxit t¸c dơng ®­ỵc víi n­íc: K2O + H2O 2KOH SO2 + H2O H2SO3 P2O5 + 3H2O 2H3PO4 + Nh÷ng oxit t¸c dơng ®­ỵc víi dung dÞch H2SO4 lo·ng : K2O + H2SO4 K2SO4+ H2O Fe2O3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3+ 3H2O + Nh÷ng oxit t¸c dơng ®­ỵc víi dung dÞch dung dÞch NaOH. 2SO3 + NaOH Na2SO4 + H2O P2O5+ 6NaOH 2Na3PO4+ 3H2O II/ Ph©n lo¹i baz¬ 1/ Oxit baz¬: lµ nh÷ng oxit t¸c dơng víi axit t¹o thµnh muèi vµ n­íc. VÝ dơ (SGK) 2/ Oxit axit lµ nh÷ng oxit t¸c dơng víi dd baz¬ t¹o tµnh muèi vµ n­íc.VÝ dơ (SGK) 3/ Oxit trung tÝnh lµ nh÷ng oxit kh«ng t¸c dơng víi baz¬, axit, n­íc.VÝ dơ (SGK) 4./ Oxit l­ìng tÝnh : Lµ nh÷ng oxit võa t¸c dơng víi axit võa t¸c dơng kiỊm.VÝ dơ (SGK) V/ KiĨm tra ®¸nh gi¸ Bµi tËp2: Hßa tan 20 gam hçn hỵp gåm Cu vµ CuO t¸c dơng 200ml dung dÞch HCl 2M. a)ViÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng. b)TÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m c¸c chÊt trong hçn hỵp ban ®Çu. - GV: H­íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp - HS: Lµm bµi tËp tõng phÇn theo h­íng dÉn cđa gi¸o viªn. + ViÕt PTHH +TÝnh sè mol cđa HCl + T×m sè mol cđa CuO + T×m khèi l­ỵng cđa Cu vµ CuO +TÝnh thµnh phÇn phÇn tr¨m c¸c chÊt trong hçn hỵp ban ®Çu. - GV: Theo dâi vµ chØnh sưa giĩp häc sinh hoµn thµnh bµi t©p. §¸p ¸n a/ Ph­¬ng tr×nh hãa häc CuO + 2 HCl CuCl2 + H2O 1 mol : 2 mol 1 mol - Sè mol cđa HCl nHCl = CM x Vdd = 0.2 x 2 = 0.4 mol - Theo PT ta cã nCuO nHCl = = 0.2 mol - Khèi l­ỵng CuO trong hçn hỵp ban ®Çu mCuO = nCuO x MCuO = 0.2 x 80 = 16 gam. - Khèi l­ỵng Cu trong hçn hỵp ban ®Çu mCu = mhh - mCuO = 20 - 16 = 4 gam. VËy thµnh phÇn phÇn tr¨m c¸c chÊt trong hçn hỵp ban ®Çu. + % CuO = = 80 % + % CuO = = 20 % VI/ H­íng dÉn häc ë nhµ : - Häc thuéc tÝnh chÊt ho¸ häc cđa oxit axit vµ oxit baz¬? ViÕt ®­ỵc PTHH minh ho¹ . - Lµm BT trong SGK. - ChuÈn bÞ cơc v«i. TuÇn : 2 Ngµy so¹n : 20/08/2009 TiÕt : 3 Ngµy gi¶ng : 22/08/2009 Bµi 2: Mét sè oxit quan träng A. Canxi oxit - CTHH: CaO I-Mơc tiªu: 1)KiÕn thøc: - Häc sinh biÕt ®­ỵc nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cđa CaO vµ viÕt ®ĩng ph­¬ng tr×nh ph¶n øng cho mçi tÝnh chÊt. - BiÕt ®­ỵc nh÷ng øng dơng cđa CaO trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt. - BiÕt ph­¬ng ph¸p ®iỊu chÕ CaO trong c«ng nghiƯp vµ nh÷ng ph­¬ng ph¸p hãa häc lµm c¬ së cho ph­¬ng ph¸p ®iỊu chÕ. 2)Kü n¨ng: - BiÕt vËn dơng nh÷ng kiÕn thøc vỊ CaO ®Ĩ lµm bµi tËp lÝ thuyÕt, bµi tËp thùc hµnh. - RÌn kØ n¨ng ph©n biƯt mét sè oxit cơ thĨ 3) Th¸i ®é: - Gi¸o dơc häc sinh ý thøc tiÕt kiƯm, an toµn trong thÝ nghiƯm hãa häc. - BiÕt øng dơng tÝnh chÊt hãa häc cđa CaO vµo ®êi sèng s¶n xuÊt (Khư chua) - Gi¸o dơc ý thøc b¶o vƯ m«i tr­êng trong s¶n xu¸t v«i sèng.. II-ChuÈn bÞ: - Hãa chÊt: CuO, dung dÞch HCl, dung dÞch H2SO4 l. - Dơng cơ: cèc thđy tinh, èng nghiƯm, ®Ìn cån, tranh ¶nh, s¬ ®å lß nung v«i c«ng nghiƯp vµ thđ c«ng, .. III-Ph­¬ng ph¸p d¹y häc: Chøng minh IV-Tỉ chøc d¹y häc: 1)ỉn ®Þnh: 2/KiĨm tra bµi cị : Tr×nh bµy tÝnh chÊt ho¸ häc cđa oxit baz¬ ? ViÕt PTHH minh häa. 2. GV gäi 3 häc sinh lµm BT2 SGK. §¸p ¸n 1. TÝnh chÊt hãa häc cđa oxit baz¬. a, T¸c dơng víi nước: * Oxit baz¬ + Nước ® D2 baz¬ * VÝ dơ: K2O + H2O ® 2KOH b, T¸c dơng víi axit : * Oxitbaz¬+Dd axit ® Muèi +Nước * VÝ dơ: CuO + 2HCl ® CuCl2 + H2O c, T¸c dơng víi oxit axit : * Oxit baz¬ + Oxit axit ® Muèi * VÝ dơ: Na2O + CO2 ® Na2CO3 Bµi 2 a. Nh÷ng oxit t¸c dơng ®­ỵc víi n­íc. CaO + H2O ® Ca(OH)2 SO3 + H2O ® H2SO4 b. Nh÷ng chÊt t¸c dơng ®­ỵc víi HCl lµ CaO, Fe2O3 CaO + 2HCl ® CaCl2 + H2O Fe2O3 + 6HC l ® 2FeCl3 + 3H2O c. Nh÷ng chÊt t¸c dơng ®­ỵc víi NaOH lµ SO3 SO3 + 2NaOH ® Na2 SO4 + H2O 3/ Bµi míi Ph­¬ng ph¸p Néi dung *Ho¹t ®éng1: TÝnh chÊt cđa oxit baz¬ (15 phĩt) - GV: Cho HS quan s¸t mét mÈu CaO. ?H·y nªu c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ c¬ b¶n cđa CaO. - HS quan s¸t mét mÈu CaO nªu c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ c¬ b¶n cđa CaO. - Häc sinh ph¸t biĨu, häc sinh kh¸c bỉ sung. - GV: NhËn xÐt, chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H:CaO lµ chÊt r¾n mµu tr¾ng nãng ch¶y ë nhiƯt ®é rÊt cao. (2585oC) ? Canxi oxit lµ oxit g×? Dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cđa Canxi oxit. - HS: Tr¶ lêi vµ dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cđa Canxi oxit. - GV: Chĩng ta h·y thùc hiƯn mét sè thÝ nghiƯm ®Ĩ chøng minh c¸c tÝnh chÊt cđa CaO. GV: Yªu cÇu häc sinh lµm thÝ nghiƯm: - Cho 2 mÉu nhá CaO vµo èng nghiƯm 1 vµ èng nghiƯm 2 + Råi nhá tõ tõ n­íc vµo èng nghiƯm 1 (dïng ®ịa thđy tinh trén ®Ịu). + Nhá dung dÞch HCl vµo èng nghiƯm 2 - HS: Lµm thÝ nghiƯm vµ quan s¸t. GV: Gäi häc sinh nhËn xÐt hiƯn t­ỵng vµ viÕt PTHH. - HS : NhËn xÐt hiƯn t­ỵng vµ viÕt PTHH, bỉ sung. - GV: NhËn xÐt, chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H: + ë èng nghiƯm 1 ph¶n øng táa nhiỊu nhiƯt sinh ra chÊt r¾n mµu tr¾ng, tan Ýt trong n­íc CaO(r) + H2O(l) ® Ca(OH)2(d d) - ë èng nghiƯm 2 CaO t¸c dơng víi HCl ph¶n øng táa nhiỊu nhiƯt t¹o thµnh CaCl2 CaO(r)+2HCl(dd)® CaCl2(dd)+ H2O(l) GV: Ph¶n øng cđa CaO víi n­íc ®­ỵc gäi lµ ph¶n øng v«i t«i. - Ca(OH)2 tan Ýt trong n­íc, phÇn tan t¹o thµnh dung dÞch baz¬. - CaO hĩt Èm m¹nh nªn ®­ỵc dïng ®Ĩ lµm kh« nhiỊu chÊt. - GV: Nhê tÝnh chÊt hãa häc t¸c dơng víi axit, CaO ®­ỵc dïng ®Ĩ khư chua ®Êt trång trät, xư lÝ n­íc th¶i cđa nhiỊu nhµ m¸y hãa chÊt. - GV: (ThuyÕt tr×nh) §Ĩ CaO trong kh«ng khÝ ë nhiƯt ®é th­êng, CaO hÊp thơ khÝ CO2 t¹o thµnh CaCO3. - GV: Yªu cÇu HS viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng vµ cho HS rĩt ra kÕt luËn. - HS: ViÕt PTHH CaO(r) + CO2(k)® CaCO3(r) ® rĩt ra kÕt luËn. *Ho¹t ®éng2: øng dơng cđa CaO (3 phĩt) - GV: C¸c em h·y nªu nh÷ng øng dơng cđa CaO? - HS: Nªu nh÷ng øng dơng cđa CaO, nhËn xÐt, bỉ ® sung hoµn thiƯn kiÕn thøc. - GV: NhËn xÐt, chuÈn hãa kiÕn thøc. - §H: + PhÇn lín dïng trong CN luyƯn kim vµ lµm nguyªn liƯu cho ngµnh hãa häc. + Cßn ®Ĩ khư chua ®Êt trång trät, xư lÝ n­íc th¶i, … *Ho¹t ®éng3: S¶n xuÊt CaO (4 phĩt) GV: Trong thùc tÕ ng­êi ta s¶n xuÊt CaO tõ nguyªn liƯu nµo? - HS: Nguyªn liƯu Lµ ®¸ v«i vµ chÊt ®èt (than ®¸, cđi, dÇu, ...) GV: ThuyÕt tr×nh vỊ c¸c ph¶n øng hãa häc x¶y ra trong lß nung v«i. - Than ch¸y t¹o ra CO2, ph¶n øng táa nhiỊu nhiƯt. - NhiƯt sinh ra ph©n hđy ®¸ v«i thµnh v«i sèng. - HS: ViÕt PTHH C + O2 CO2(k) + Q CaCO3(r) CaO(r)+ CO2(k) GV: Gäi HS ®äc bµi “Em cã biÕt”. A- Canxi oxit có những tính chất nào? 1/TÝnh chÊt vËt lÝ : CaO lµ chÊt r¾n mµu tr¾ng nãng ch¶y ë nhiƯt ®é rÊt cao. (2585oC) 2/TÝnh chÊt ho¸ häc : a/ T¸c dơng víi n­íc : CaO(r) + H2O(l) ® Ca(OH)2(d d) b/ T¸c dơng víi a xit: CaOr)+2HCl(dd)® CaCl2(dd+ H2O(l) c/ T¸c dơng víi oxit axit. CaO(r) + CO2(k)® CaCO3(r) II/ øng dơng cđa canxi oxit: - PhÇn lín dïng trong CN luyƯn kim vµ lµm nguyªn liƯu cho ngµnh hãa häc. -Cßn ®Ĩ khư chua ®Êt trång trät, xư lÝ n­íc th¶i, … III/ S¶n xuÊt canxi oxit -Nguyªn liƯu Lµ ®¸ v«i vµ chÊt ®èt (than ®¸, cđi, dÇu, ...) C¸c ph¶n øng ho¸ häc x¶y ra: C + O2 CO2(k) + Q CaCO3(r) CaO(r)+ CO2(k) V/ KiĨm tra ®¸nh gi¸ : - Bài 1: Viết PTHH thực hiện dãy biến hố sau: CaCl2 CaCO3 àCaO à Ca(OH)2 Ca(NO3)2 CaCO3 - GV gợi ý đáp án: CaCO3 ® CaO(r) + CO2 CaO + H2O® Ca(OH)2 CaO + 2HCl ® CaCl2 + H2O CaO + 2HNO3 ®Ca(NO3)2 ) + H2O CaO + CO2 ® CaCO3 - Bài 2: Trình bày phương pháp hố học để phân biệt các chất rắn sau: CaO, P2O5, SiO2. GV gợi ý đáp án: Lấy mẫu thử, đánh số. Nhỏ nước vào cả 3 ống nghiệm lắc đều, chất rắn trong ống nào khơng tan đ đĩ là SiO2. Chất rắn trong ống nào tan, nhúng quỳ tím vào làm quỳ tím đổi sang màu đỏ đ đĩ là P2O5 . Chất rắn trong ống nào tan, nhúng quỳ tím vào làm quỳ tím đổi sang màu xanh đ đĩ là CaO. PTHH: CaO + H2O ® Ca(OH)2 P2O5 + 3H2O ® 2H3PO4 Bµi 3: BiÕt 2.24 lÝt khÝ CO2 (®ktc) t¸c dơng võa hÕt víi 200ml dung dÞch Ba(OH)2,s¶nphÈm lµ BaCO3 vµ H2O. ViÕt PTHH x¶y ra. TÝnh nång ®é mol cđa dung dich Ba(OH)2. TÝnh khèi l­ỵng chÊt kÕt tđa thu ®­ỵc. GV: H­íng dÉn HS lµm BT HS: Lµm BT theo h­íng dÉn + PTHH + TÝnh sè mol CO2 + T×m sè mol Ba(OH)2, s¶nphÈm BaCO3 + TÝnh nång ®é mol cđa dung dich Ba(OH)2. + TÝnh khèi l­ỵng chÊt kÕt tđa thu ®­ỵc BaCO3. VI/ H­íng dÉn häc ë nhµ : - Lµm BT trong SGK - So¹n phÇn tiÕp theo l­u huúnh ®i oxit. TuÇn :2 Ngµy so¹n: 22/08/2011 TiÕt : 4 Ngµy gi¶ng: 24/08/2011 Bµi 2: Mét sè oxit quan träng (tiÕp theo) B-L­u huúnh ®i«xit CTHH: SO2 I-Mơc tiªu: 1)KiÕn thøc: -Häc sinh biÕt ®­ỵc nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc cđa SO2. -BiÕt ®­ỵc nh÷ng øng dơng cđa SO2 vµ ph­¬ng ph¸p ®iỊu chÕ SO2 trong c«ng nghiƯp vµ phßng thÝ nghiƯm. 2)Kü n¨ng: - RÌn luyƯn kü n¨ng viÕt ph­¬ng tr×nh ph¶n øng vµ lµm c¸c bµi tËp tÝnh to¸n theo ph­¬ng tr×nh ph¶n øng. - BiÕt vËn dơng nh÷ng kiÕn thøc vỊ SO2 ®Ĩ lµm bµi tËp lÝ thuyÕt, bµi tËp thùc hµnh. - RÌn kØ n¨ng ph©n biƯt mét sè oxit cơ thĨ. 3) Th¸i ®é: - Gi¸o dơc häc sinh ý thøc tiÕt kiƯm, an toµn trong thÝ nghiƯm hãa häc. - Gi¸o dơc ý thøc b¶o vƯ søc kháe khi tiÕp xĩc víi SO2, b¶o vƯ m«i tr­êng. II- ChuÈn bÞ: III- Tỉ chøc d¹y häc: 1) ỉn ®Þnh: (1 phĩt) 2/ Bµi cị: (5 phĩt) ViÕt PT chøng minh tÝnh chÊt ho¸ häc cđa CaO. §¸p ¸n 2-TÝnh chÊt ho¸ häc : a) T¸c dơng víi n­íc : CaO + H2O ® Ca(OH)2 ) b) T¸c dơng víi axit: CaO + 2HCl ® CaCl2 + H2O