Bài giảng Vật lý 11 - Khúc xạ ánh sáng

?HIỆN TƯỢNG PHẢN XẠ ÁNH SÁNGHIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNGSỰ TRUYỀN THẲNGÁNH SÁNG Các vấn đề:1. Định luật khúc xạ ánh sáng2. Chiết suất của môi trường3. Sự tạo ảnh qua lưỡng chất phẳng4. Độ sâu biểu kiến5. Sự khúc xạ một phần6. Sự khúc xạ liên tiếp 7. Nguyên lí thuận nghịch của sự truyền ánh sáng HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNGKhúc xạ ánh sáng là hiện tượng chùm tia sáng bị đổi phương đột ngột khi qua mặt phân cách giữa hai môi trường truyền sáng.Lưỡng chất phẳng Không khíThủy tinhPháp tuyếnTia khúc xạTia tớiSIN = i (incidence) : góc tớiRIN’= r (refraction): góc khúc xạ THÍ NGHIỆM SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNGXét hai môi trường trong suốt nhất địnhNguồn sángBán trụ thủy tinhThước tròn chia độ- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới.Tia tới và tia khúc xạ nằm ở hai bên pháp tuyến tại điểm tới.Đối với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới và sin góc khúc xạ là một hằng số. sin i sin rconst ĐỊNH LUẬT KHÚC XẠ ÁNH SÁNG(1)(2)- Chieát suaát (tuyeät ñoái) cuûa moät moâi tröôøng trong suoát, kí hieäu n, coù giaù trò baèng thöông soá cuûa toác ñoä aùnh saùng trong chaân khoâng (c) vaø toác ñoä aùnh saùng trong moâi tröôøng ñoù (v). VD: nkk  1; nnöôùc  1,33 - Chieát suaát tæ ñoái = tæ soá chieát suaát cuûa hai moâi tröôøng. Chieát suaát tæ ñoái cuûa moâi tröôøng 2 ñoái vôùi moâi tröôøng 1, kí hieäu n21 , baèng tæ soá giöõa vaän toác v1 vaø v2 cuûa aùnh saùng khi truyeàn ñi trong moâi tröôøng 1 vaø moâi tröôøng 2 n21n1n2v2v1vcn => 1CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG* Nhaän xeùt: Neáu n21 > 1 : goùc khuùc xaï nhoû hôn goùc tôùi => Moâi tröôøng 2 chieát quang hôn moâi tröôøng 1 Neáu n21 Moâi tröôøng 2 keùm chieát quang hôn moâi tröôøng 1 Neáu i = 0 thì r = 0 : tia saùng vuoâng goùc vôùi maët phaân caùch seõ truyeàn thaúng sinisinrn21hay n1sini = n2sinr  Goùc nhoû ( 1 sin i sin r= n21 n2: ????NGƯỜI QUAN SÁT & CÁ NHÌN THẤY NHAU NHƯ THẾ NÀO? ĐỘ SÂU BIỂU KIẾNÁp dụng định luật khúc xạ và góc nhỏ, ta chứng minh được:dapparent  dactual.n21 ĐỘ SÂU BIỂU KIẾNXác định khoảng cách biểu kiến từ mặt nước đến đồng hồ mà người thấy. Một người nhìn thấy 1 đồng hồ dưới đáy hồ ngay bên cạnh thuyền.Biết hồ sâu 6,55m SỰ KHÚC XẠ MỘT PHẦN SỰ KHÚC XẠ MỘT PHẦNGương phản chiếu trong xe hơi SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG QUA NHIỀU MÔI TRƯỜNG LIÊN TIẾP (hoặc MỘT MÔI TRƯỜNG CÓ CHIẾT SUẤT BIẾN THIÊN) NGUYÊN LÍ THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG