Bài giảng Vật lý 8 Tiết 28 - Bài 23: Đối lưu – bức xạ nhiệt

VẬT Í8LTRẦN CƠNG CẢNHTRƯỜNG THCS BÌNH SƠNKIỂM TRA BÀI CŨCâu 1: Thế nào là sự dẫn nhiệt? Trong 3 chất: rắn, lỏng, khí, chất nào dẫn nhiệt tốt nhất?Sự truyền nhiệt năng từ phần này sang phần khác của một vật hay từ vật này sang vật khác là sự dẫn nhiệt. Chất rắn dẫn nhiệt tốt nhất.Câu 2: Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt hơn đến kém hơn sau đây, cách nào đúng ?a. Đồng, nước, thủy ngân, không khí.b. Đồng, thủy ngân, nước, không khí.c. Thủy ngân, đồng, nước, không khí.d. Không khí, nước, thủy ngân, đồng.Hình 22.3PlayMiếng sápNước ở miệng ống sơi nhưng miếng sáp khơng bị nĩng chảy.NÕu ta kh«ng g¾n miÕng s¸p ë ®¸y èng nghiƯm mµ ®Ĩ miÕng s¸p ë miƯng èng nghiƯm vµ ®un nãng ®¸y èng nghiƯm th× miÕng s¸p cã ch¶y ra kh«ng?ChØ trong thêi gian ng¾n miÕng s¸p ®· nãng ch¶y.N­ước đã truyền nhiệt bằng cách nào?PlayHình 23.1Tại sao khi g¾n miÕng s¸p ë ®¸y èng nghiƯm miếng sáp khơng bị nĩng chảy nhưng khi®Ĩ miÕng s¸p ë miƯng èng nghiƯm vµ ®un nãng ®¸y èng nghiƯm th× miÕng s¸p lại ch¶y ra ?1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTI. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTHình 23.2TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTC1: Nước màu tím di chuyển thành dịng từ dưới lên rồi từ trên xuống, hay di chuyển hỗn độn theo mọi phương?C1: Nước màu tím di chuyển thành dịng từ dưới lên rồi từ trên xuống.C2: Tại sao lớp nước ở dưới được đun nĩng lại đi lên phía trên, cịn lớp nước lạnh ở phía trên lại đi xuống dưới?C2: Lớp nước ở dưới nĩng lên trước, nở ra, trọng lượng riêng của nĩ giảm nên nhỏ hơn trọng lượng riêng của lớp nước lạnh phía trên. Do đĩ lớp nước nĩng nổi lên cịn lớp nước lạnh chìm xuống dưới.C3: Tại sao biết được nước trong cốc nĩng lên?C3: Nhờ nhiệt kế ta biết được nước trong cốc nĩng lên.Hình 23.22.Trả lời câu hỏiHình 23.2TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT* NhËn xÐt: Sù truyỊn nhiƯt n¨ng nhê t¹o thµnh c¸c dßng như­ trong thÝ nghiƯm trªn gäi lµ sù đối lưu. Sù ®èi lưu cịng x¶y ra trong chÊt khÝ. 3. VËn dơng:I. Đối lưu:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).2. Tr¶ lêi c©u hái:C4: Quan s¸t TN vµ m« t¶ hiƯn tượng x¶y ra khi ta ®èt nÕn vµ hương - HiƯn tượng: Khãi hương ®i tõ trªn xuèng vßng qua khe hĐp gi÷a miÕng b×a ng¨n c¸ch vµ ®¸y cèc råi ®i lªn phÝa trên ngän nÕn.* Gi¶i thÝch: V× líp kh«ng khÝ ë dưới nãng lªn trước në ra, träng lượng riªng cđa nã nhá h¬n líp kh«ng khÝ ë trªn => líp kh«ng khÝ nãng chuyĨn ®éng lªn trªn, líp kh«ng khÝ l¹nh ch×m xuèng t¹o thµnh dßng ®èi lưu.TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT* NhËn xÐt3. VËn dơng:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2). C5: T¹i sao muèn ®un nãng chÊt láng vµ chÊt khÝ ph¶i ®un tõ phÝa duíi?Để phÇn ë dưới nãng lªn trước đi lên (trọng lượng riªng gi¶m), phÇn ë trªn chưa được đun nĩng đi xuống tạo thành dịng đối lưu.C6: Trong ch©n kh«ng vµ trong chÊt r¾n cã x¶y ra ®èi lưu kh«ng? T¹i sao? - Khơng vì trong ch©n kh«ng cịng như ­ trong chÊt r¾n kh«ng thĨ t¹o thµnh c¸c dßng ®èi lưu.* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝ. Sù truyỊn nhiƯt n¨ng nhê t¹o thµnh c¸c dßng như­ trong thÝ nghiƯm trªn gäi lµ sù đối lưu. Sù ®èi lưu cịng x¶y ra trong chÊt khÝ. I. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆT3. VËn dơng:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).Ngoµi líp khÝ quyĨn bao quanh Tr¸i §Êt, kho¶ng kh«ng gian cßn l¹i gi÷a Tr¸i §Êt vµ MỈt Trêi lµ kho¶ng ch©n kh«ng. Trong kho¶ng ch©n kh«ng nµy kh«ng cã sù dÉn nhiƯt vµ ®èi lưu. VËy n¨ng lượng cđa MỈt Trêi ®· truyỊn xuèng Tr¸i §Êt b»ng c¸ch nµo?* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝI. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:3. VËn dơng:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4) ABC7: Giät nước mµu dÞch chuyĨn vỊ ®Çu B chøng tá ®iỊu g×?Quan s¸t vµ m« t¶ hiƯn tượng x¶y ra víi giät nước mµu.2. Tr¶ lêi c©u hái:Giät nước mµu dÞch chuyĨn vỊ B chøng tá kh«ng khÝ trong b×nh nãng lªn, në ra.*KÕt qu¶: Giät nước mµu dÞch chuyĨn vỊ B.* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝI. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:2. Tr¶ lêi cÇu hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4)ABH·y dù ®o¸n hiƯn tượng g× x¶y ra víi giät nước mµu khi ta lÊy miÕng gç ch¾n gi÷a nguån nhiƯt vµ b×nh cÇu.2. Tr¶ lêi c©u hái:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).KÕt qu¶: Giät nước mµu dÞch chuyĨn trë l¹i ®Çu A.3. VËn dơng:* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝI. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:2. Tr¶ lêi cÇu hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4)AB2. Tr¶ lêi c©u hái:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).C8: Giät nước mµu dÞch chuyĨn trë l¹i ®Çu A chøng tá ®iỊu g×? MiÕng gç cã t¸c dơng g×?Giät nước mµu dÞch chuyĨn l¹i ®Çu A chøng tá kh«ng khÝ trong b×nh cÇu ®· l¹nh ®i. MiÕng gç ®· ng¨n kh«ng cho nhiƯt truyỊn tõ ®Ìn sang b×nh cÇu. §iỊu nµy chøng tá nhiƯt được truyỊn tõ ®Ìn ®Õn b×nh cÇu theo đường th¼ng.3. VËn dơng:I. Đối lưu:* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝTIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4)2. Tr¶ lêi c©u hái:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).ABC9: Sù truyỊn nhiƯt tõ nguån nhiƯt tíi b×nh cã ph¶i lµ dÉn nhiƯt vµ ®èi lưu kh«ng? T¹i sao?- Sù truyỊn nhiƯt tõ nguån nhiƯt tíi b×nh kh«ng ph¶i lµ dÉn nhiƯt v× kh«ng khÝ dÉn nhiƯt kÐm. Cịng kh«ng ph¶i lµ ®èi lưu v× nhiƯt được truyỊn theo đường th¼ng.3. VËn dơng:- VËt cã bỊ mỈt cµng xï x× vµ mµu cµng sÉm th× hÊp thơ tia nhƯt cµng nhiỊu.*KÕt luËn: Bøc x¹ nhiƯt lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c tia nhiƯt ®i th¼ng. Bøc x¹ nhiƯt cã thĨ x¶y ra c¶ trong ch©n kh«ng.I. Đối lưu:* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝTIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4)2. Tr¶ lêi c©u hái:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).3. VËn dơng:III. VËn dơng: KÕt luËn: Bøc x¹ nhiƯt lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c tia nhiƯt ®i th¼ng. Bøc x¹ nhiƯt cã thĨ x¶y ra c¶ trong ch©n kh«ng.- VËt cã bỊ mỈt cµng xï x× vµ mµu cµng sÉm th× hÊp thơ tia nhƯt cµng nhiỊu.C10: T¹i sao trong thÝ nghiƯm trªn b×nh chøa kh«ng khÝ l¹i được phđ muéi đèn?ABB×nh được phđ muéi ®Ĩ t¨ng kh¶ n¨ng hÊp thơ tia nhiƯt* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝI. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4)2. Tr¶ lêi c©u hái:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).3. VËn dơng:III. VËn dơng:* KÕt luËn: Bøc x¹ nhiƯt lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c tia nhiƯt ®i th¼ng. Bøc x¹ nhiƯt cã thĨ x¶y ra c¶ trong ch©n kh«ng.C11: T¹i sao vỊ mïa hÌ ta thường mỈc ¸o mµu tr¾ng mµ kh«ng mỈc ¸o mµu ®en?VỊ mïa hÌ ta thường mỈc ¸o mµu tr¾ng mµ kh«ng mỈc ¸o mµu ®en ®Ĩ gi¶m sù hÊp thơ c¸c tia nhiƯt.C12:H·y chän tõ thÝch hỵp cho c¸c « trèng ë b¶ng 23.1.ChÊtR¾nLángKhÝCh©n kh«ngH×nh thøc truyỊn nhiƯt chđ yÕuDÉn nhiƯt§èi lưu§èi lưuBøc x¹ nhiƯt* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝI. Đối lưu:TIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTII. Bøc x¹ nhiƯt:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.4)2. Tr¶ lêi c©u hái:2. Tr¶ lêi c©u hái:1.ThÝ nghiƯm: (h×nh 23.2).3. VËn dơng:III. VËn dơng:* KÕt luËn: Bøc x¹ nhiƯt lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c tia nhiƯt ®i th¼ng. Bøc x¹ nhiƯt cã thĨ x¶y ra c¶ trong ch©n kh«ng.Hướng dÉn vỊ nhµHäc thuéc phÇn ghi nhí vµ ®äc phÇn cã thĨ em ch­a biÕt ( SGK/ 82)Lµm bµi tËp bµi 23.1-> 23.7 ( SBT/30)ChuÈn bÞ cho bµi 24 “ C«ng thøc tÝnh nhiƯt lượng ( SGK/ 83)I. Đối lưu:* KÕt luËn: §èi lưu lµ sù truyỊn nhiƯt b»ng c¸c dßng chÊt láng hoỈc chÊt khÝTIẾT 28 - BÀI 23: ĐỚI LƯU – BỨC XẠ NHIỆTKÍNH CHÚC QUÝ THẦY, CÔ GIÁO SỨC KHỎE CHÚC CÁC EM HỌC SINH CHĂM NGOAN HỌC GIỎI