Bài giảng Vật lý lớp 8 Tiết 24 - Bài 20: Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?

Hội thiGiỏo viờn dạy giỏi cấp Tỉnh năm học 2008 - 2009Hội thiKính chào toàn thể các thầy giáo, cô giáoChào các em học sinh 1Bài tập- Tại sao xăm xe đạp còn tốt đã bơm căng, để lâu ngày vẫn bị xẹp ? Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu trả lời sau : Vì lúc bơm, không khí vào xăm xe còn nóng, sau một thời gian không khí nguội đi và co lại làm cho xăm xe bị xẹp. Vì xăm xe làm bằng cao su nên tự nó co lại. Vì xăm xe được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa chúng có khoảng cách nên các phân tử không khí có thể thoát qua đó ra ngoài. Vì không khí trong xăm xe tự thu nhỏ thể tích của nó.2Hãy tưởng tượng giữa sân bóng đá có một quả bóng khổng lồ và rất nhiều học sinh từ mọi phía chạy đến xô đẩy quả bóng. Khi đó quả bóng khổng lồ này sẽ chuyển động như thế nào?Vì những xô đẩy này không cân bằng nên quả bóng lúc bay lên, khi rơi xuống, lúc bật sang trái, khi lăn sang phải.... Hình 20.1Trò chơi này sẽ giúp chúng ta hiểu một trong những tính chất quan trọng nhất của nguyên tử, phân tử sẽ học trong bài này.một trong những tính chất quan trọng nhất3Tiết 24 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?I- Thí nghiệm Bơ-rao- Bơ-rao đã làm thí nghiệm như thế nào ? - Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Qua thí nghiệm, Bơ-rao phát hiện thấy điều gì?- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.Chuyển động của các hạt phấn hoa trong thí nghiệm Bơ-rao.Hình 20.2. Quỹ đạo chuyển động của một hạt phấn hoa trong thí nghiệm Bơ-rao4Tiết 24 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía. Hãy giải thích chuyển động của các hạt phấn hoa trong thí nghiệm của Bơ-rao bằng cách dùng sự tương tự giữa chuyển động của các hạt phấn hoa với chuyển động của quả bóng mô tả ở phần đầu giờ, với những gợi ý sau: Các em học sinh tương tự với hạt nào trong thí nghiệm của Bơ-rao? Quả bóng tương tự như hạt phấn hoa. Các học sinh tương tự như các phân tử nước. Quả bóng tương tự với hạt nào trong thí nghiệm của Bơ-rao? Tại sao các phân tử nước có thể làm cho các hạt phấn hoa chuyển động?C3Các phân tử nước không đứng yên mà chuyển động không ngừng. Trong khi chuyển động nó va chạm vào các hạt phấn hoa từ nhiều phía, các va chạm này không cân bằng nhau làm các hạt phấn hoa chuyển động hỗn độn không ngừng.C2C1 Trong thí nghiệm Bơ-rao:Các phân tử nước không đứng yên mà chuyển động không ngừng. 5Tiết 24 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía. Quả bóng tương tự như hạt phấn hoa. Các hoc sinh tương tự như các phân tử nước. Các phân tử nước không đứng yên mà chuyển động không ngừng. Trong khi chuyển động nó va chạm vào các hạt phấn hoa từ nhiều phía, các va chạm này không cân bằng nhau làm các hạt phấn hoa chuyển động hỗn độn không ngừng.II- Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừngKết luận: Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng . Trong thí nghiệm Bơ-rao: Sự va đập của các phân tử nước vào phân tử phấn hoa6I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.II- Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừngIII- Chuyển động phân tử và nhiệt độ Kết luận: Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng .- Chuyển động của các nguyên tử, phân tử có liên quan đến nhiệt độ như thế nào? Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử chuyển động càng nhanh.Tiết 24 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?- Trong thí nghiệm của Bơ-rao nếu càng tăng nhiệt độ của nước thì các hạt phấn hoa sẽ chuyển động như thế nào ? - Hiện tượng đó chứng tỏ các phân tử nước chuyển động như thế nào?Chuyển động của các hạt phấn hoa trong nước lạnhcàng caocàng nhanhChuyển động của các hạt phấn hoa trong nước nóng7I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.III- Chuyển động phân tử và nhiệt độ Kết luận: Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng . Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử chuyển động càng nhanh.- Chuyển động của các nguyên tử, phân tử gọi là chuyển động gì? Vì sao? Chuyển động của các nguyên tử, phân tử gọi là chuyển động nhiệt. Tiết 24 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ?- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.II- Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng Ghi nhớ :SGK - T738I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.II- Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừngIII- Chuyển động phân tử và nhiệt độ Kết luận: Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng . Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử chuyển động càng nhanh. Chuyển động của các nguyên tử, phân tử gọi là chuyển động nhiệt. IV- Vận dụngC4Đổ nhẹ nước vào một bình đựng dung dịch đồng sunfat màu xanh. Quan sát hiện tượng xảy ra.- Tiến hành thí nghiệm: Nước và dung dịch đồng sunfat đã hoà lẫn vào nhau: Đó là hiện tượng khuếch tánTiết 24 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ? Ghi nhớ :SGK - T73- Hãy giải thích hiện tượng trên?- Kết quả : Sau một thời gian quan sát được: 9I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.II- Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừngIII- Chuyển động phân tử và nhiệt độ Kết luận: Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừng . Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử chuyển động càng nhanh Chuyển động của các nguyên tử, phân tử gọi là chuyển động nhiệt. IV- Vận dụngC5 - Tại sao trong nước hồ, ao, sông, biển lại có không khí mặc dù không khí nhẹ hơn nước rất nhiều ? Vì các phân tử không khí chuyển động không ngừng về mọi phía xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.C6- Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt độ không ? Tại sao ? Hiện tượng khuếch tán xảy ra nhanh hơn khi nhiệt độ tăng, vì các phân tử chuyển động nhanh hơn. C7Bỏ vài hạt thuốc tím vào một cốc đựng nước lạnh và một có đựng nước nóng. Quan sát hiện tượng xảy ra và giải thích.Tiết 25 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ? Hai thỏi vàng và chì mài thật nhẵn, ép sát vào nhau. Sau 5 năm giữa hai thỏi hình thành một lớp hợp kim vàng và chì dày khoảng 1mm. Ghi nhớ :SGK - T7310- Phát biểu nào dưới đây không đúng khi nói về cấu tạo của các chất? Bài tập Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt, rất nhỏ bé gọi là nguyên tử, phân tử. Các nguyên tử, phân tử luôn chuyển động không ngừng. . Giữa các nguyên tử, phân tử luôn có khoảng cách.. Nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh. Các nguyên tử, phân tử có lúc chuyển động, có lúc lại đứng yên. 11có thể em chưa biết ở nhiệt độ O0C các phân tử hiđrô chuyển động với vận tốc trung bình khoảng 1700m/s, nghĩa là khoảng 6120 km/h, nhanh gấp hơn năm lần các máy bay phản lưc hiện đại. Các phân tử khí chuyển động trong phòng với vận tốc trung bình từ 100m/s đến 2000m/s. Tại sao khi mở lọ nước hoa ở đầu lớp học thì phải vài giây sau ở cuối lớp mới ngửi thấy mùi nước hoa? Đó là vì, các phân tử nước hoa không chuyển động thẳng từ đầu lớp đến cuối lớp, mà chuyển động dích dắc từng đoạn ngắn do bị va chạm vào các phân tử không khí, giống như một người đi trong đám đông, hết chạm vào người này lại va vào người kia.12Về nhà- Học bài theo nội dung phần ghi nhớ.- đọc và liên hệ phần “Có thể em chưa biết”.- Làm các bài tập 20SBT I- Thí nghiệm Bơ-rao- Quan sát các hạt phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi.- Kết quả : Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.II- Các nguyên tử, phân tử chuyển động không ngừngIII- Chuyển động phân tử và nhiệt độ Kết luận: Các phân tử, nguyên tử chuyển động không ngừng . Nhiệt độ càng cao thì các nguyên tử, phân tử chuyển động càng nhanh Chuyển động của các nguyên tử, phân tử gọi là chuyển động nhiệt. IV- Vận dụngTiết 25 - Bài 20 Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên ? Ghi nhớ :SGK - T7313xin chào và hẹn gặp lại các thầy giáo, cô giáo cùng toàn thể các em học sinh.xin chân thành cảm ơn !14III. Chuyeồn ủoọng phaõn tửỷ vaứ nhieọt ủoọ : Nước lạnhNước núng1516