Bài giảng Vật lý tiết 12 bài 9: Áp suất khí quyển

76cm 1m NHIEÄT LIEÄT CHAØO MÖØNG QUYÙ THAÀY COÂ VEÀ DÖÏ GIÔØ LÔÙP CHUÙNG EM Chân không Kiểm tra bài cũ 1. Viết công thức tính áp suất chất lỏng, nêu tên và đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức? 2. So sánh áp suất tại bốn điểm A, B, C, D trong bình đựng chất lỏng ở hình bên. Trả lời: Công thức tính áp suất chất lỏng: p = d.h Trong đó: p là áp suất tính bằng N/m2 (Pa) d là trọng lượng riêng của chất lỏng tính bằng N/m3 h là chiều cao của cột chất lỏng tính bằng m 2. pA < pB < pC = pD Khi lộn ngược một cốc nước đầy được đậy kín bằng một tờ giấy không thấm nước thì nước có chảy ra ngoài không? Vì sao? ? Đặt vấn đề! I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: Thí nghiệm 3: II. ĐỘ LỚN CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: GIẢM TẢI ( KHÔNG HỌC ) Đọc thêm tại nhà III. VẬN DỤNG: I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Trái Đất được bao bọc bởi một lớp không khí dày tới hàng nghìn kilômét, gọi là khí quyển. Con người và mọi sinh vật khác trên mặt đất đều đang sống “dưới đáy” của “đại dương không khí” khổng lồ này. Vì không khí cũng có trọng lượng nên Trái Đất và mọi vật trên trên Trái Đất đều chịu áp suất của lớp không khí bao quanh Trái Đất. Áp suất này được gọi là áp suất khí quyển I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Hút bớt không khí trong một vỏ hộp đựng sữa bằng giấy, ta thấy vỏ hộp bị bẹp theo nhiều phía. C1: Hãy giải thích tại sao? Khi hút bớt không khí trong vỏ hộp ra, thì áp suất của không khí trong hộp nhỏ hơn áp suất ở ngoài, nên vỏ hộp chịu tác dụng của áp suất không khí từ ngoài vào làm vỏ hộp bị bẹp theo nhiều phía. I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: Cắm một ống thủy tinh ngập trong nước, rồi lấy ngón tay bịt kín đầu phía trên và kéo ống ra khỏi nước. C2: Nước có chảy ra khỏi ống hay không? Tại sao? ??? Nước không chảy ra khỏi ống vì áp suất khí quển tác dụng vào nước từ dưới lên lớn hơn trọng lượng của cột nước. Áp suất khí quyển Áp suất của cột nước I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: C 3: Nếu bỏ ngón tay bịt đầu trên của ống thì xảy ra hiện tượng gì? Giải thích tại sao? C3: Nước sẽ chảy ra khỏi ống vì áp suất khí bên trên cộng với áp suất của cột nước lớn hơn áp suất khí quyển bên dưới. I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: Thí nghiệm 3: Hai bán cầu Miếng lót Năm 1654 Ghê – rich (1602 – 1678), thị trưởng thành phố Mác-đơ-buốc của Đức đã làm thí nghiệm sau: Ông lấy hai bán cầu bằng đồng rỗng, đường kính khoảng 30cm, mép được mài nhẵn, úp chặt vào nhau sau cho không khí không lọt vào được. I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: Thí nghiệm 3: Sau đó ông dùng máy bơm rút không khí bên trong quả cầu ra ngoài qua một van gắn vào một bán cầu rồi đóng khóa van lại. I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: Thí nghiệm 3: Hai đàn ngựa mỗi đàn 8 con mà cũng không kéo được hai bán cầu ra được. C4: Hãy giải thích tại sao? I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: Thí nghiệm 1: Thí nghiệm 2: Thí nghiệm 3: Rút hết không khí trong quả cầu ra thì áp suất trong quả cầu bằng 0 Vỏ quả cầu chịu tác dụng của áp suất khí quyển làm hai bán cầu ép chặt vào nhau. Rút hết không khí trong quả cầu ra thì áp suất trong quả cầu bằng bao nhiêu? Vỏ quả cầu chịu tác dụng của đại lượng nào làm cho hai bán cầu ép chặt vào nhau? I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN  Trái Đất và mọi vật trên Trái Đất đều chịu tác dụng của áp suất khí quyển theo mọi phương. I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: -Khi leân cao aùp suaát khí quyển giaûm, ôû aùp suaát thaáp löôïng oâxi trong maùu giaûm aûnh höôûng ñeán söï soáng cuûa con ngöôøi vaø ñoäng vaät. Khi xuoáng caùc haàm saâu aùp suaát khí quyeån taêng aùp suaát taêng gaây ra caùc aùp löïc cheøn eùp leân caùc pheá nang cuûa phoåi vaø maøng nhó aûnh höôûng ñeán söùc khoeû con ngöôøi “?”Bieän phaùp gì ñeå baûo veä söùc khoeû? -Traùnh nhöõng thay ñoåi aùp suaát ñoät ngoät taïi nhöõng nôi aùp suaát quaù cao hoaëc quaù thaáp caàn mang theo bình oâxi I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: II. ĐỘ LỚN CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: VỀ TỰ XEM TRONG SGK I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN II. ĐỘ LỚN CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN III. VẬN DỤNG: C8: Giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: II. ĐỘ LỚN CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: C8: Nước không chảy ra ngoài vì trọng lượng của cột nước nhỏ hơn áp suất do không khí gây ra. I. SỰ TỒN TẠI CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: II. ĐỘ LỚN CỦA ÁP SUẤT KHÍ QUYỂN: III. VẬN DỤNG: C9: Nêu VD chứng tỏ sự tồn tại của áp suất khí quyển ? -Bẻ một đầu ống thuốc tiêm, thuốc không chảy ra được, bẻ cả hai đầu ống thuốc chảy ra dể dàng -Tác dụng của ống nhỏ giọt, tác dụng của lỗ nhỏ trên nắp ấm trà Có thể em chưa biết Bảng 9.1 Càng lên cao không khí càng loãng nên áp suất khí quyển càng giảm. Với những độ cao không lớn lắm thì cứ lên cao 12m, áp suất khí quyển lại giảm khoảng 1mmHg. Bảng 9.1 là ví dụ về mối liên hệ giữa độ cao và áp suất khí quyển. Dựa vào mối liên hệ giữa độ cao và áp suất khí quyển, người ta chế tạo ra một loại dụng cụ đo áp suất khí quyển để suy ra chiều cao gọi là “ cao kế”. Cao kế được dùng khi leo núi, trong máy bay, trong các khí cầu. Có thể em chưa biết Áp suất khí quyển tại mọi nơi thay đổi theo thời gian và những thay đổi này ảnh hưởng tới thời tiết của nơi đó Các trạm khí tượng được trang bị các máy tự động ghi áp suất của khí quyển sau những khoảng thời gian xác định. Bảng 9.2 là các số liệu do trạm khí tượng Láng ( Hà Nội) ghi được vào ngày 22-6-2993 Bảng 9.2 Ôn lại bài cũ Hãy điền từ thích hợp vào chỗ trống sau : Trái Đất được bao bọc bởi một lớp không khí dày tới hàng nghìn kilômét, gọi là ………. Khí quyển Vì không khí cũng có trọng lượng nên Trái Đất và mọi vật trên trên Trái Đất đều chịu áp suất của lớp không khí bao quanh Trái Đất.  Áp suất đó là áp suất gì ? Đó lá áp suất khí quyển Hướng dẫn về nhà -Học bài -Làm lại các câu hỏi trong SGK -Bài tập về nhà làm bài 9.1; 9.2; 9.3 SBT trang 15 -Xem trước bài “ LỰC ĐẨY AC – SI – MÉT CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHOẺ, HẠNH PHÚC VÀ THÀNH ĐẠT