Bài soạn môn Địa lý 10 - Bài 18: Sinh quyển.các nhân tố ảnh hưởng tơí sự phát triển và phân bố của sinh vật

Ngày soạn :16/11/2007 Tuần :11 Ngày giảng : Tiết :21 Lớp :10 Ban :A,B BÀI 18 SINH QUYỂN.CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TƠÍ SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA SINH VẬT . I / MỤC TIÊU : 1/ Kiến thức :Hiểu rõ ảnh hưởng của từng nhân tố của môi trường đối với sự sống và sự phân bố của sinh vật. 2/ Kĩ năng :Rèn luyện kĩ năng phân tích, so sánh mối quan hệ giữa sinh vật với môi trường. Quan sát, tìm hiểu thực tế địa phương để thấy được tác động của các nhân tố tới sự phát triển và phân bố của sinh vật. 3/ Thái độ :Quan tâm đến thực trạng suy giảm diện tích rừng ở Việt Nam và trên Thế giới hiện nay; tích cực trồng rừng, chăm sóc cây xanh và bảo vệ các loài động thực vật. II / CHUẨN BỊ : 1/ Giáo viên :Băng đĩa hình ( hoặc tranh ảnh ) về thực động vật của các đới tự nhiên 2/ Học sinh :Các tranh ảnh đã sưu tầm được và các dụng cụ cho học nhóm. III / HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1/ Ổn định lớp & Kiểm tra bài cũ :Câu 1.2.3 – sgk – trang 65 . 2/ Bài mới : a/ Mở bài :TĐ hiện nay là hanh tinh duy nhất có sự sống ( sinh vật), vậy trên TĐ có phải nơi nào cũng có đầy đủ các sinh vật cư trú không ? nếu không thì các nhân tố nào ảnh hưởng đến sự phân bố của chúng? Bài học này giúp ta giải quyết vấn đề này ! b/ Tiến trình bài mới : Thời lượng Hoạt động của Giáo viên & Học sinh Kiến thức cơ bản HĐ 1 : Cá nhân : ơ Bước 1 : Dựa vào Sgk và vốn hiểu biết của mình để trả lời các câu hỏi sau : + Svật cư trú ở những nơi nào trên TĐ ? + Svật có phân bố đều trong toàn bộ chiều dày của Sinh quyển không ? Nếu không thì chúng tập trung ở nơi nào trong phạm vi của SQ? Tại sao lại như vậy? ơ Bước 2 : Hs trả lời/ Gv chuẩn kiến thức( tầng thấp của KQ, toàn bộ TQ, TNQ và vỏ phong hoá( 60 m) HĐ 2 : Nhóm : ơ Bước 1 : + Nhóm 1 : dựa vào hình 18 + Sgk + hiểu biết để thảo luận : nhân tố khí hậu có ảnh hưởng gì đến SV? Cho ví dụ ? + Nhóm 2 : đất và địa hình có AH như thế nào ? cho ví dụ ? + Nhóm 3 : Sinh vật có tác động quan hệ với nhau như thế nào?cho ví dụ? ( câu hỏi của mục 4 ) + Nhóm 4 : con người có tác động như thế nào / cho ví dụ ? ( ảnh hưởng tiêu cực và tích cực của con người đến sinh vật ) ơ Bước 2 : đại diện nhóm trình bày/Gv chuẩn kiến thức / Lấy ví dụ chứng minh sự tàn phá rừng làm giảm các giống loài ĐTV ở nước ta / Chính sách trồng và bảo vệ rừng + các giống loài ĐTV . I/ Sinh quyển : + Là quyển chứa toàn bộ sinh vật sinh sống. + Chiều dày tùy thuộc vào giới hạn phân bố của sinh vật. II/ Các nhân tố 1/ Khí hậu :Aùnh sáng + nhiệt độ+ độ ẩm+lượng mưa tác động quyết định đến sự phát triển và phân bố SV 2/ Đất :các đặc tính lí,hoá và độ phì của đất có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phân bố SV. 3/ Địa hình : độ cao, hướng sườn, độ dốc có AH đến sự phân bố của SV ở vùng núi ( hình 18-sgk-trang 67 ) 4/ Sinh vật : Thực vật là thức ăn cho ĐV và là nơi cư trú của ĐV / ĐV phân hủy là thức ăn ( chất hữu cơ cho TV ) 5/ Con người : mở rộng hay thu hẹp sự phân bố của SV ( di chuyển ĐTV/ trồng hoặc phá rừng , hoặc săn bắn các loài ĐTV làm tuyệt chủng các giống loài ĐTV ) IV / ĐÁNH GÍA : 1/ Trắc nghiệm : 1. Sinh quyĨn lµ: a. N¬i sinh sèng cđa thùc vËt vµ ®éng vËt. b. Lµ mét quyĨn cđa Tr¸i §Êt, trong ®ã cã toµn bé sinh vËt sinh sèng. c. Lµ quyĨn cđa Tr¸i §Êt, trong ®ã thùc vËt vµ ®éng vËt sinh sèng.d. N¬i sinh sèng cđa toµn bé sinh vËt. 2. Giíi h¹n cđa sinh quyĨn: a. Tõ tÇng « z«n xuèng ®¸y s©u ®¹i d­¬ng vµ líp vá phong hãa b. TÇng ®èi l­u, toµn bé thđy quyĨn vµ phÇn trªn cđa th¹ch quyĨn. c. TÇng ®èi l­u, toµn bé thđy quyĨn vµ th¹ch quyĨn.d. Toµn bé thđy quyĨn, toµn bé líp ®Êt vµ líp vá phong hãa ë bỊ mỈt th¹ch quyĨn. 3. Thùc, ®éng vËt ë ®µi nguyªn nghÌo nµn, lµ do ë ®©y: a. Qu¸ l¹nh. b. ThiÕu ¸nh s¸ng. c. L­ỵng m­a rÊt Ýt. d. §é Èm cao. 4. Rõng xÝch ®¹o cã nhiỊu loµi c©y chen chĩc nhau, mäc thµnh nhiỊu tÇng, v×: a. Giµu nhiƯt. b. Giµu ¸nh s¸ng. c. Giµu Èm. d. a + c ®ĩng. 5. Mét sè ®éng vËt thÝch nghi víi khÝ hËu b»ng c¸ch: a. Ngđ ®«ng. b. Di c­ theo mïa. c. Cã bé phËn c¬ thĨ ®Ỉc biƯt. d. TÊt c¶ ®Ịu ®ĩng. 6. C©y cã l¸ réng th­êng sinh tr­ëng ë lo¹i ®Êt cã ®Ỉc tÝnh: a. TÇng máng, nghÌo chÊt dinh d­ìng, thõa Èm. b. TÇng dµy, tÝnh chÊt vËt lÝ tèt, ®é Èm tèt. c. TÇng máng, nghÌo chÊt dinh d­ìng, ®é Èm b×nh th­êng. d. TÇng dµy, tÝnh chÊt vËt lÝ tèt, thiÕu Èm. 7. H­íng s­ên ®Þa h×nh kh«ng ¶nh h­ëng tíi sù ph©n bè thùc vËt vïng nĩi ë khÝa c¹nh: a. Thµnh phÇn thùc vËt. b. §é cao xuÊt hiƯn c¸c vµnh ®ai thùc vËt. c. §é cao kÕt thĩc c¸c vµnh ®ai thùc vËt. d. DiƯn tÝch c¸c vµnh ®ai thùc vËt. 8. Trong sè nh÷ng nh©n tè cđa m«i tr­êng, nh©n tè quyÕt ®Þnh sù ph©n bè cđa sinh vËt lµ: a. KhÝ hËu. b. §Êt. c. §Þa h×nh. d. Nguån n­íc. 9. T¸c ®éng nµo sau ®©y cđa con ng­êi kh«ng lµm ®e däa vµ tiªu diƯt c¸c loµi sinh vËt: a. Ph¸ rõng, lµm thu hĐp diƯn tÝch rõng. b. ¸p dơng réng r·i c¸c gièng c©y trång míi trong n«ng nghiƯp. c. §­a c©y trång, vËt nu«i tõ ch©u lơc nµy sang ch©u lơc kh¸c. d. Lai t¹o c¸c gièng míi. 10. §Ỉc ®iĨm nµo sau ®©y kh«ng ph¶i cđa rõng nhiƯt ®íi Èm: a. NhiỊu tÇng t¸n. b. NhiỊu d©y leo ch»ng chÞt. c. Kh¸ thuÇn nhÊt vỊ thµnh phÇn loµi. d. Thùc vËt ph¸t triĨn rÊt m¹nh. V / HOẠT ĐỘNG TIẾP NỐI : 1/ Tìm những ví dụ ở Việt Nam để chứng minh ảnh hưởng của các nhân tố tự nhiên đối với sự phân bố của sinh vật. 2/ Làm các câu hỏi và bài tập 1.2.3-sgk-trang 68. 3/ Chuẩn bị bài 19 – sgk – trang 69 ( tìm tranh ảnh về các loại đất ở các vĩ độ và các thảm thực vật điển hình trên trái đất ). -------------------------&----------------------------