Bài soạn môn Vật lý lớp 10 (nâng cao) - TrườngTHPT Hoà Vang - Tiết 21: Định luật II Niuton

TrườngTHPT Hoà Vang GV: Lê Tài Trí Ngày soạn:. Tiết 21: ĐỊNH LUẬT II NIUTON A - MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Hiểu được rõ mối quan hệ giữa các đại lượng gia tốc, lực, khối lượng thể hiện trong định luật II Niu-tơn. 2. Kỹ năng - Biết vận dụng định luật II Niu-tơn và nguyên lý độc lập của tác dụng để giải các bài tập đơn giản. B - CHUẨN BỊ 1. Giáo viên - Xem lại kiến thức: Khái niệm về khối lượng (ở lớp 6) và khái niệm lực trong bài trước. 2. Học sinh - Ôn lại khái niệm khối lượng và khái niệm lực. NỘI DUNG GHI BẢNG 1. Định luật II Newton “Vectơ gia tốc của một vật luôn cùng hướng với lực tác dụng lên vật. Độ lớn của vectơ gia tốc tỷ lệ thuận với độ lớn của lực và tỷ lệ ngịch với khối lượng cuả vật.” Biểu thức: ; Trong trường hợp vật chịu tc dụng của nhiều lực tc dụng thì gia tốc của vật được xác định bời của các lực đó: . 2. Cch biểu diễn lực Lực được biểu diễn bằng một vectơ. Vectơ lực có: - Gốc chỉ điểm đặt của lực. - Phương và chiều chỉ phương và chiều của vectơ gia tốc mà lực gây ra cho vật. - Độ dài chỉ độ lớn của lực theo một tỷ lệ xích chọn trước. 3. Đơn vị lực Trong hệ SI, đơn vị lực là newton, kí hiệu là N. “Một newton là lực truyền cho một vật có khối lượng 1kg một gia tốc bằng 1m/s2.” 1N = 1kg.1m/s2 = 1kgm/s2. 4. Khối lượng - Khối lượng là đại lượng đặc trưng cho mức quán tinh của vật. - Khối lượng là một đại lượng vô hướng dương và không đổi đối với mỗi vật. - Khối lượng có tính chất cộng được. 5. Điều kiện cân bằng của một vật được xem là chất điểm. Điều kiện cân bằng của chất điểm là hợp lực của tất cả các lực tác dụng lên nó bằng không. 6. Trong lực và trọng lượng - Trong lực là lực hút cuả Trái Đất tác dụng lên vật, gây cho chúng gia tốc rơi tự do g, kí hiệu là . Ở gần mặt đất, trong lực có phương thẳng đứng, chiều từ trên hướng xuống và đặt vào một điểm gọi là trọng tâm cuả vật. - Trong lượng của vật là độ lớn của trong lực tác dụng lên vật, kí hiệu là P. Trong lượng của vật được đo bằng lực kế và có biểu thức P = mg. 3. Gợi ý ứng dụng CNTT - Chuẩn bị một số thí nghiệm ảo minh họa định luật II Niu-tơn. - Chuẩn bị một số câu hỏi trắc nghiệm cho phần kiểm tra bài cũ và vận dụng củng cố. C - TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC Hoạt động 1 (......phút): Kiểm tra bài cũ HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Nêu câu hỏi về khái niệm lực, khái niệm khối lượng. - Suy nghĩ, nhớ lại khái niệm lực, khối lượng - Trình bày câu trả lời Hoạt động 2 (......phút): Tìm hiểu nội dung định luật II Niu-tơn, các đặc trưng của lực, khối lượng và quán tính. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Yêu cầu HS quan sát hình 15.1 - Nêu câu hỏi C1. - Hướng dẫn HS, dẫn dắt để HS lập luận và tìm ra mối quan hệ giữa gia tốc, lực và khối lượng. - Nhận xét câu trả lời. - Yêu cầu HS phát biểu định luật II Niu-tơn - Nhận xét câu trả lời của HS. - Nêu câu hỏi về các đặc trưng của lực. - Nhận xét câu trả lời - Yêu cầu HS đọc SGK về mục 3 - Nêu câu hỏi về mức quán tính của vật - Nhận xét câu trả lời. - Yêu cầu học sinh lấy ví dụ thực tế về quan hệ giữa khối lượng và mức quán tính - Nhận xét câu trả lời. - Quan sát hình 15.1 SGK. - Trả lời câu hỏi C1. - Tìm mối quan hệ giữa gia tốc, lực và khối lượng - Phát biểu định luật II Niu-tơn, viết công thức (15.1) - Đọc SGK phần 2 - Trả lời câu hỏi về các đặc trưng của lực. - Đọc SGK về mục 3. - Trả lời câu hỏi về mức quán tính của vật. - Trả lời câu hỏi: - Mối quan hệ giữa khối lượng và mức quán tính. Hoạt động 3 (......phút): Tìm hiểu về điều kiện cân bằng của một chất điểm. Mối quan hệ giữa trọng lượng và khối lượng của vật. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Yêu cầu HS viết biểu thức của định luật II Niu-tơn trong trường hợp gia tốc bằng không. - Hướng dẫn gợi ý HS đưa ra điều kiện cân bằng của một chất điểm. - Yêu cầu HS quan sát bức tranh, nêu câu hỏi. - Nhận xét câu trả lời của HS. - Yêu cầu HS đọc SGK và nêu câu hỏi kiểm tra sự hiểu biết của HS về mối quan hệ giữa trọng lượng và khối lượng - Nhận xét câu trả lời của HS. - Vận dụng kiến thức, viết biểu thức định luật II Niu-tơn trong trường hợp gia tốc bằng không - Trả lời câu hỏi về điều kiện cân bằng của một chất điểm. Ghi kết quả và xử lý kết quả. - Quan sát bức tranh và trả lời câu hỏi về điều kiện cân bằng của quả bóng bay. - Đọc SGK và trả lời câu hỏi mối quan hệ giữa trọng lượng và khối lượng. Hoạt động 4 (......phút): Vận dụng, củng cố. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi 2 đến 5 SGK. - Nhận xét câu trả lời của HS. - Nêu bài tập 4 SGK. - Nhận xét câu trả lời của HS. - Đánh giá, nhận xét kết quả giờ dạy. - Suy nghĩa và trình bày câu trả lời. - Giải bài tập 4 SGK. - Trình bày lời giải - Ghi tóm tắt các kiến thức cơ bản: Nội dung của định luật II Niu-tơn, điều kiện cân bằng Hoạt động 5 (......phút): Hướng dẫn về nhà. HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Những sự chuẩn bị cho bài sau. D. RÚT KINH NGHIỆM