Bài soạn môn Vật lý lớp 10 - Tiết 30: Cân bằng của một vât có trục quay cố định momen lực

Tuần 15 Tiết 30 Ngày soạn:10.12.06 Ngày dạy:14.12.06 Bài 18 :CÂN BẰNG CỦA MỘT VÂT CÓ TRỤC QUAY CỐ ĐỊNH MOMEN LỰC I/Mục tiêu: Kiến thức : - Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức của mô men lực. - Phát biểu được quy tắc momen lực. ‚Kỹ năng: - Vận dụng được khái niệm momen lực và quy tắc momen lực để giải thích một số hiện tượng vật lý thường gặp trong đời sống và kỹ thuật cũng như để giải quyết các bài tập tương tự như ở trong bài. - Vận dụng được phương pháp thực nghiệm ở mức độ đơn giản. II/Chuẩn bị: Giáo viên: - Thí nghiệm theo hình 18.1 SGK. ‚Học sinh: - Ôn tập về đòn bẩy ( lớp 6) III/Tiến trình:  Ổn định : ‚ Kiểm tra: - Điều kiện cân bằng của một vật chịu tác dụng của hai lực, của ba lực không đồng quy? - Quy tắc tổng hợp hai lực có giá đồng quy? ƒ Bài mới : Hoạt động 1: Tìm hiểu tác dụng làm quay của lực. Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi bảng Quan sát thí nghiệm , nhận xét về phương của hai lực tác dụng . - Hoạt động nhóm giải thích sự cân bằng của vật dưới tác dụng làm quay của hai lực. - Bố trí thí nghiệm như hình 18.1. - Lần lượt ngừng tác dụng từng lực để học sinh nhận biết tác dụng làm quay vật quanh trục của mỗi lực. I/ Cân bằng của một vât có trục quay cố định momen lực: 1/Thí nghiệm: SGK Hoạt động 2: khái niệm mômen lực . - Đọc SGK. - Xác định điều kiện để vật còn quay theo bàn. - Lấy ví dụ về trường hợp chuyển động li tâm cóhại, có lợi. - Bố trí thí nghiệm vật có trục quay cân bằng dưới tác dụng của hai lực rồi thay đổi các yếu tố của một lực : độ lớn , phương , khoảng cách giữa các giá của lực tới trục quay. 2/ Mômen lực Định nghĩa : SGK M = F. d (N.m) Hoạt động 3: Tìm hiểu và vận dụng qui tắc Momen lực Hoạt động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi bảng - Nhận xét về tác dụng làm quay của các lực tác dụng lên vật trong thí nghiệm 18.1 Vận dụng trả lời câu hỏi C1. Làm bài tập 3 trang 99 SGK - Cho học sinh phát biểu quy tắc momen lực . Nêu câu hỏi C1 trong SGK. Mở rộng các trường hợp có thể áp dụng quy tắc . Vận dụng quy tắc để giải thích một số hiện tượng có liên quan. I/ Điều kiện cân bằng của một vật có trục quay cố định (qui tắc momen lực). 1/Quy tắc.: SGK 2/ Chú ý: Quy tắc momen lực còn được áp dụng cho những vật không có trục quay cố định trong tình huống vật xuất hiện trục quay. Hoạt động 4 Giao nhiệm vụ về nhà. -Cho học sinh đọc lại phần ghi nhớ. - Ghi câu hỏi và bài tập về nhà. - Ghi những chuẩn bị cho bài sau. - Cho câu hỏi và bài tập về nhà. - Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau. - Câu hỏi và bài tập 4,5 /103 SGK.