Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Bài 57: Thực hành nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD

NS:11/4/08 ND:17/4/08 Tuần : 32 Tiết : 63 BÀI 57 : TH: NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC VÀ ÁNH SÁNG KHÔNG ĐƠN SẮC BẰNG ĐĨA CD I/ MỤC TIÊU: 1/Kiến thức : -Biết được thế nào là ánh sáng đơn sắc, ánh sáng không đơn sắc. -Biết cách dùng đĩa CD để nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc 2/Kỹ năng: Làm được TN , phân tích kết quả TN. 3/Thái độ: Có tính kỉ luật, khoa học, nghiêm túc. II/ CHUẨN BỊ: *Nhóm HS: -1 nguồn 12V phát ra ánh sáng trắng -1 biến thế nguồn 12V -1 đĩa CD - dây dẫn -Tấm lọc màu xanh, đỏ ,tím, vàng -mẫu báo cáo TH III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1/Ổn định tổ chức lớp: 2/Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung HĐ1:Kiểm tra bài cũ: *HS1: Thế nào là tác dụng nhiệt của ánh sáng ? Trbày khả năng hấp thu NL as của vật màu sáng và vật màu tối ? Cho VD? *HS2: Tìm VD về tác dụng quang điện và tác dụng sinh học của ánh sáng ? -Hs trả lời HĐ2: Tìm hiểu thế nào là ánh sáng đơn sắc, không đơn sắc: -Y/c Hs n/c phần 2 SGK và cho biết: +Aùnh sáng đơn sắc là gì? Aùnh sáng này có phân tích được không? Bằng cách nào? +Aùnh sáng không đơn sắc là gì? Aùnh sáng này có phân tích được không? Bằng cách nào? +Làm cách nào để nhận biết ánh sáng đơn sắc hoặc không đơn sắc? -Kiểm tra sự chuẩn bị mẫu báo cáo TH của Hs -Hs tự n/c SGK và trả lời câu hỏi của GV -Tổ trưởng báo cáo việc chuẩn bị của tổ viên I-Trả lời câu hỏi : a) Aùnh sáng đơn sắc: as chỉ có một màu nhất định b) Aùnh sáng không đơn sắc: có sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu c) Chiếu as cần phân tích lên mặt ghi của đĩa CD, nếu thấy trong chùm as phản xạ: +Chỉ có một màu nhất định à ánh sáng đơn sắc +Có những as màu khác nhau à ánh sáng không đơn sắc HĐ3: Thực hành : -Y/c Hs nêu mđích, các dcụ cần chuẩn bị TH, -Trbày cách bố trí TN -Y/c Hs tóm tắt cách tiến hành TN -Giao dcụ cho các nhóm, hướng dẫn Hs lắp ráp TN -Hướng dẫn Hs : +Chắn các tấm lọc màu trước đèn rồi chiếu as ló ra lên đĩa CD +Thay đổi độ nghiêng của đĩa CD để quan sát được màu của chùm sáng phản xạ trên đĩa -Y/c các nhóm bcáo kquả TN và điền kết quả TN vào bảng 1 của mẫu báo cáo -Y/c Hs rút ra kết luận chung -Nêu mđích, dcụ và cách tiến hành TN -Nêu cách bố trí TN -Nêu cách tiến hành TN như SGK -Các nhóm nhận dcụ, tiến hành TN ,qsát hiện tượng, ghi kquả vào bảng 1 của mẫu báo cáo -Đại diện nhóm trbày kquả TN, nxét -Rút ra kết luận chung II-Nội dung thực hành : 1-Chuẩn bị dụng cụ: SGK 2-Thực hành: Bảng 1 Với tấm lọc màu Màu của as được phân tích Aùnh sáng đơn sắc hay không đơn sắc? Đỏ Vàng Xanh (Lục) Tím (Lam) IV-TỔNG KẾT BÀI HỌC: -Nhận xét thái độ, tác phong học tập , thao tác TH của các nhóm -Hs hoàn thành mẫu báo cáo tại lớp -Vệ sinh, sắp xếp dcụ ngăn nắp V-NHẬN XÉT – DẶN DÒ : NS:11/4/08 ND:18/4/08 -Xem và chuẩn bị bài 58: Tổng kết chương III – Quang học Tuần : 32 Tiết : 64 BÀI 58 : TỔNG KẾT CHƯƠNG III QUANG HỌC I/ MỤC TIÊU: 1/Kiến thức : -Trả lời được những câu hỏi trong phần tự kiểm tra -Tự ôn lại và tự kiểm tra được những yêu cầu về kiến thức và kĩ năng của toàn bộ chương III: Quang học -Vận dụng các kiến thức và kĩ năng đã học để giải được các bài tập đơn giản trong chương 2/Kỹ năng : Giải bài tập vật lí theo đúng các bước giải; kỹ năng phân tích, so sánh, tổng hợp thông tin. 3/Thái độ: Cẩn thận , trung thực, chính xác II/ CHUẨN BỊ: Ôn tập từ bài 40à 57 của chương III III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC : 1/Ổn định tổ chức lớp: 2/Bài mới: Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung HĐ1:Trình bày và trao đổi kết quả của phần tự kiểm tra: -Y/c Hs trả lời các câu hỏi của GV, cho HS khác nxét và thống nhất câu trả lời -Nhấn mạnh các nội dung : +Thế nào htượng khúc xạ ánh sáng? Trbày mối quan hệ giữa góc tới và góc khúc xạ? +Làm cách nào để nhận biết TKHT, TKPK ? +Nêu đđiểm của ảnh của một vật tạo bởi TKHT? +Trbày đường truyền của các tia sáng đbiệt qua TKHT và TKPK? -Y/c Hs thực hiện câu 4 + Nêu đđiểm của ảnh của một vật tạo bởi TKPK? +Ssánh cấu tạo giữa mắt và máy ảnh? +Aûnh của một trên phim có đđiểm gì? +Nêu những biểu hiện và cách khắc phục tật cận thị và tật mắt lão? +Kính lúp có đđiểm gì? Trbày cách qsát một vật qua kính ? +Hãy nêu kquả khi ta trộn 2 hoặc 3 ánh sáng màu với nhau? +Có thể phân tích chùm ánh sáng trắng bằng những cách nào ? +Trbày KL về màu của các vật dưới ánh sáng trắng và ánh sáng màu ? +Aùnh sáng có những tác dụng nào ? Cho VD ? -Cá nhân Hs trả lời từng câu hỏi của GV ,Hs khác nxét +r < i, i=0 thì r = 0 -Hs trả lời câu 1 -Hs trả lời câu 2, 3 ,4 -Hs trả lời câu 8, 9, 10 -Hs trả lời câu 11 -Hs trả lời câu 12, 13,14 -Hs trả lời câu 15,16 I. TỰ KIỂM TRA: 1. a) Htượng khúc xạ as b) I = 60, r < I 2. +TKHT: -Chùm tia ló htụ -Phần rìa mõng hơn phần giữa +TKPK: -Chùm tia ló htụ -Phần rìa mõng hơn phần giữa 3. *TKHT: cho ảnh thật ngược chiều trong các trhợp: -d>2f: ảnh nhỏ hơn vật -f<d<2f: ảnh lớn hơn vật -d=2f: ảnh bằng hơn vật -d< f: ảnh ảo, cùng chiều, lớn hơn vật *TKPK: cho ảnh ảo cùng chiều và nhỏ hơn vật · · I · A B O A’ B’ H F F’ 8. Thể thuỷ tinh đóng vai trò như vật kính còn màng lưới như phim 10. –Mắt cận: không nhìn rõ các vật ở xa, đeo kính phân kì –Mắt lão: không nhìn rõ các vật ở gần, đeo kính hội tụ 11. Kính lúp là kính hội tụ, có tiêu cự ngắn không dài quá 25cm ; G = 12. Đèn LED, mặt trời 13. Chiếu as của đèn qua lăng kính hay lên đĩa CD 14. Trộn 2 as màu ta được as màu khác, trộn 3 as màu ta được as trắng HĐ2: Làm một số bài tập vận dụng : -Y/c Hs thực hiện bài 17à21 -Hướng dẫn Hs thực hiện các bài 22à26 *Bài 22: -Y/c Hs ttắt đề -Gọi Hs lên dựng ảnh và nxét S -Gợi ý: Tìm 2đồng dạng, viết hệ thức của các đồng dạng S FOI FA’B’ OAB OA’B’ -Gọi Hs lên bảng thực hiện từng bước giải, cho Hs nhận xét và thống nhất đáp số *Bài 23: -Y/c Hs ttắt đề -Gọi Hs lên dựng ảnh và nxét S -Gợi ý: Tìm 2đồng dạng, viết hệ thức của các đồng dạng FOI FA’B’ -Gọi Hs lên bảng thực hiện từng bước giải, cho Hs nhận xét và thống nhất đáp số -Cá nhân hoàn thành từ bài 17à21 -Cá nhân Hs ttắt đề -Cá nhân Hs lên bảng dựng ảnh -Thảo luận tìm đồng dạng, viết hệ thức của các đồng dạng -Cá nhân Hs lên bảng trbày cách giải -Sửa bài vào vở -Cá nhân Hs ttắt đề -Cá nhân Hs lên bảng dựng ảnh -Thảo luận tìm đồng dạng, viết hệ thức của các đồng dạng -Cá nhân Hs lên bảng trbày cách giải -Sửa bài vào vở II-VẬN DỤNG : 17.B; 18.B; 19.B; 20.D; 21. 4-a, 3-d, 2-c, 1-d I B F · · · A= F’ O A’ B’ *Bài 22: *Ttắt: d = 20cm S f = 20cm. Tìm d’? íFOI FA’B’: S à (1) í OAB OA’B’: à (2) Từ (1) (2) à àA’O = àd’===10cm · · B’ A’ F F” O · B A *Bài 23 I *Ttắt: d = 120cm f = 8cm. S h = 40cm.Tìm h’? íFAB FOI: à àA’B’ = = àA’B’ = 2,86cm IV-TỔNG KẾT BÀI HỌC: -Trbày đặc điểm của ảnh của vật tạo bởi TKHT, và TKPK ? V-NHẬN XÉT – DẶN DÒ : -Hoàn thành bài tập vận dụng của bài 24, 25, 26/152 SGK -Xem và chuẩn bị bài 59: Năng lượng và sự chuyển hoá năng lượng