Bài soạn môn Vật lý lớp 9 - Tiết 20, bài 19: Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

Ngày soạn: 05/ 11/ 2012 Ngày dạy : / 11/ 2012 Tiết 20. Bài 19 SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN I/MỤC TIÊU: 1.Kiến thức - Giải thích và thực hiện được các biện pháp thông thường để sử dụng an toàn điện. - Nêu được tác hại của đoản mạch và tác dụng của cầu chì. - Giải thích và thực hiện được việc sử dụng tiết kiệm điện năng. 2. Kỹ năng : - Giải thích được cơ sở vật lý của các quy tắc an toàn khi sử dụng điện. - Kỹ năng sử dụng thieỏt bị điện. 3. Thái độ : - Luôn có ý thức tiết kiệm khi sử dụng điện trong gia đình cũng như nơi trường học. Tuân thủ các biện pháp an toàn khi sử dụng điện. - Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, thông qua việc tiết kiệm điện năng. II/CHUẨN BỊ: 1. Nội dung: GV: SGK, SGV. HS : SGK. 2. Đồ dùng dạy học: GV: Bảng phụ. 3. Phương pháp dạy học: Dạy học nêu vấn đề, giảng giải, phát vấn, thảo luận nhóm. III/TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới: TRỢ GIÚP CỦA GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS GHI BẢNG Hoạt động1(5ph) Tìm hiểu và thực hiện các quy tắc an toàn khi sử dụng điện -Yêu cầu cá nhân HS nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7 tự hoàn thành các câu hỏi từ C1 ÒC4 -Đề nghị một hay hai HS trình bày câu trả lời trước cả lớp, các HS khác bổ sung và sửa chữa những sai sót -GV hoàn chỉnh câu trả lời cần có Cần phải thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mạng điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220V nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng * Việc sống gần các đường dây cao thế rất nguy hiểm, người sống gần các đường dây cao thế thường bị suy giảm trí nhớ, bị nhiễm điện do hưởng ứng. Mặc dù ngày càng được nâng cấp nhưng đôi lúc sự cố lưới điện vẫn xảy ra. Các sự cố có thể là: Chập điện, rò điện, nổ sứ, đứt đường dây, cháy nổ trạm biến áp gây ra những hậu quả nghiêm trọng - Đề nghị một hay hai HS trình bày câu trả lời C5 và phần thứ nhất của C6 trước lớp - GV hoàn chỉnh câu trả lời cần có Đối với phần thứ hai của C6 yêu cầu HS hoạt động nhóm giải thích - Đề nghị đại diện một vài nhóm trình bày lời giải thích của nhóm mình và cho các nhóm khác nhận xét bổ sung - GV hoàn chỉnh câu trả lời cần có Hoạt động 2(10ph) Tìm hiểu ý nghĩa và các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng -Gọi 1HS đọc thông báo mục I để tìm hiểu một số lợi ích khi tiết kiệm điện năng -Yêu cầu HS nêu thêm một số lợi ích khác của việc tiết kiệm điện năng - GV có thể gợi ý cho HS như sau: + Biện pháp ngắt điện ngay khi mọi người ra khỏi nhà, ngoài công dụng tiết kiệm điện năng còn giúp tránh được những hiểm hoạ nào nữa ? + Phần điện năng được tiết kiệm còn có thể được sử dụng để làm gì đối với quốc gia ? + Nếu sử dụng tiết kiệm điện năng thì bớt được số nhà máy điện cần phải xây dựng. Điều này có lợi ích gì đối với môi trường ? -Vậy các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng là gì ? - GV hướng dẫn HS trả lời các câu hỏi C8, C9 để tìm biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng Hoạt động 3(10ph) Vận dụng củng cố- H/dẫn về nhà -Yêu cầu HS trả lời câu C10 liên hệ thực tế trong phòng lớp học sử dụng điện như : Để dễ nhớ tắt điện khi ra về, phía trên bảng điện thường có bảng ghi dòng chữ rất to "Tắt điện trước khi ra khỏi lớp học" -Yêu cầu HS hoạt động cá nhân hoàn thành câu hỏi C11, C12 và trình bày câu trả lời trước lớp -Với câu C12 có thể gọi 2 HS lên bảng giải. Mỗi em tính điện năng sử dụng điện và tính toàn bộ chi phí cho việc sử dụng điện cho mỗi loại bóng sau đó so sánh -Gọi HS khác nhận xét bổ sung và hoàn chỉnh câu trả lời của bạn HĐ1 -Cá nhân HS hoàn thành các câu hỏi từ C1ÒC4 +C1: Chỉ làm TN với các nguồn điện có HĐT dưới 40V +C2: Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng như tiêu chuẩn quy định +C3: Mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp cho mỗi dụng cụ điện để ngắt mạch tự động khi đoản mạch +C4: Cần lưu ý Phải rất thận trọng khi tiếp xúc với mạng điện vì nó có HĐT 220V có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người -Từng HS làm C5 và phần thứ nhất của C6 trình bày câu trả lời của mình trước lớp +C5: Vì sau khi rút phích cắm điện không thể có dòng điện chạy qua cơ thể người nên không gây nguy hiểm + C6: - H19.1:-Dây nối đất nằm trên cùng . -Dây dòng điện chạy qua là hai dây dưới. - H19.2:Điện trở dây nối đất rất nhỏ nên dòng điện chủ yếu đi qua dây nối đất HĐ2 -HS đọc phần thông báo của mục I để nắm được một số lợi ích khi tiết kiệm điện năng -Qua gợi ý của GV Ò HS nêu thêm một số lợi ích khác của việc tiết kiệm điện năng (trả lời C7) -Cá nhân HS trả lời C8, C9 tham gia thảo luận trên lớp về các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng +C8: A= P .t +C9: Cần phải lựa chọn sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lý đủ mức cần thiết +Không sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết Òlảng phí điện năng HĐ3 -Cá nhân HS hoàn thành câu C10 và nêu được: +Viết lên tờ giấy dòng chữ to "Tắt hết điện trước khi ra khỏi nhà" và dán vào chỗ cửa ra vào để dễ nhìn thấy +Hoặc treo tấm bảng có ghi dòng chữ "Nhớ tắt điện" lên phía cửa ra vào ngang tầm mắt -Cá nhân HS hoàn thành câu hỏi C11, C12 và trình bày câu trả lời trước lớp -HS khác nhận xét bổ sung và hoàn chỉnh câu trả lời của bạn I. An toàn khi sử dụng điện 1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7 +C1: Chỉ làm TN với các nguồn điện có HĐT dưới 40V +C2: Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng như tiêu chuẩn quy định +C3: Mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp cho mỗi dụng cụ điện để ngắt mạch tự động khi đoản mạch +C4: Cần lưu ý Phải rất thận trọng khi tiếp xúc với mạng điện vì nó có HĐT 220V có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người 2.Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện +C5: Vì sau khi rút phích cắm điện không thể có dòng điện chạy qua cơ thể người nên không gây nguy hiểm + C6: - H19.1:-Dây nối đất nằm trên cùng . -Dây dòng điện chạy qua là hai dây dưới. - H19.2:Điện trở dây nối đất rất nhỏ nên dòng điện chủ yếu đi qua dây nối đất II/Sử dụng tiết kiệm điện năng 1.Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng SGK 2-Các biện pháp sử dụng tiết kiệm đ/năng +C8: A= P .t +C9: Cần phải lựa chọn sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lý đủ mức cần thiết +Không sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết Òlảng phí điện năng Cần lựa chọn sử dụng các dụng cụ và thiết bị điện có công suất phù hợp và chỉ sử dụng chúng trong thời gian cần thiết II/Vận dụng Trả lời C10 Ò C12 C10 và nêu được: +Viết lên tờ giấy dòng chữ to "Tắt hết điện trước khi ra khỏi nhà" và dán vào chỗ cửa ra vào để dễ nhìn thấy +Hoặc treo tấm bảng có ghi dòng chữ "Nhớ tắt điện" lên phía cửa ra vào ngang tầm mắt +C11: ý(D) +C12: -Điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trong 8000 giờ +Bóng đèn dây tóc A1= P1.t = 0,075.8000 =600kwh +Bóng đèn compắc A2=P2.t=0,015.8000 =120kwh -Toàn bộ chi phí cho việc sử dụng mỗi bóng đèn trên trong 8000 giờ là +Phải cần 8 bóng đèn dây tóc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng đèn là : T=8.3500 + 600.700 =448000đ +Chỉ cần dùng một bóng đèn compắc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng đèn compắc là: T2=60000+120.700 =144000 đ -Dùng đèn compắc có lợi hơn vì: +Giảm bớt 304000đ tiền chi phí cho 8000 giờ sử dụng +Sử dụng công suất nhỏ hơn dành phần công suất tiết kiệm cho nơi khác chưa có điện hoặc cho sản xuất +Góp phần giảm bớt sự cố do quá tải về điện nhất là vào giờ cao điểm 4. Củng cố : - GV chốt lại nội dung bài. - Yêu cầu HS đọc phần ghi nhớ. 5. Hướng dẫn về nhà: - Học thuộc phần ghi nhớ - Làm bài tập 19.1 Ò 19.5 SBT - Tham khảo thêm mục "Có thể em chưa biết" - Về nhà soạn trước phần tự kiểm tra để tiết sau tổng kết chương,